Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej (204.)

w dniu 12 lutego 2019 r.

Porządek obrad:

1. Informacja dla Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie lipiec–grudzień 2018 r. (przewodnictwo Austrii w Radzie Unii Europejskiej) (druk senacki nr 1070).

2. Rozpatrzenie ustawy o wypowiedzeniu Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowenii o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji, sporządzonej w Lublanie dnia 28 czerwca 1996 r. (druk senacki nr 1085, druki sejmowe nr 3164 i 3173).

3. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych zasad zapewniających podstawowe połączenia lotnicze w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej – COM(2018) 893.

4. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych aspektów bezpieczeństwa lotniczego w odniesieniu do wystąpienia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii – COM(2018) 894.

5 Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych zasad zapewniających podstawowe połączenia w zakresie transportu drogowego towarów w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej – COM(2018) 895.

6. Akt ustawodawczy bez uwag – propozycja: COM(2018) 825.

7. Akt nieustawodawczy, w sprawie którego komisja wystąpi o stanowisko rządu – propozycja: COM(2019) 010.

8. Akty nieustawodawcze, w sprawie których komisja nie wystąpi o stanowisko rządu – propozycja: COM(2018) 862, COM(2019) 035, COM(2019) 027, COM(2019) 026, COM(2019) 024, COM(2019) 023, COM(2019) 016, COM(2019) 015, COM(2019) 011, COM(2019) 009, COM(2019) 007, COM(2019) 006, COM(2019) 002.

(Początek posiedzenia o godzinie 16 minut 37)

(Posiedzeniu przewodniczą przewodniczący Marek Rocki i zastępca przewodniczącego Ryszard Majer)

Zastępca Przewodniczącego Ryszard Majer:

Otwieram dwieście czwarte posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej Senatu Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji.

Porządek obrad otrzymali państwo drogą elektroniczną.

Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawie porządku obrad? Nie. Dziękuję.

Wobec braku zastrzeżeń stwierdzam, że komisja zatwierdziła porządek obrad.

Chciałbym powitać gości.

Przekazuję głos panu przewodniczącemu Rockiemu. Bardzo proszę.

(Przewodnictwo obrad obejmuje przewodniczący Marek Rocki)

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Witam pana ministra Szymańskiego oraz gości z Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii. Z Ministerstwa Infrastruktury jeszcze nikogo nie widzę.

Punkt 1. porządku obrad: informacja dla Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej w okresie lipiec–grudzień 2018 r. (przewodnictwo Austrii w Radzie Unii Europejskiej) (druk senacki nr 1070)

Pozwólcie państwo, że przejdziemy do punktu pierwszego, tj. informacji dla Sejmu i Senatu o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach Unii Europejskiej od lipca do grudnia 2018 r.

Ta sprawa była omawiana przed chwilą, na poprzednim posiedzeniu. Myślę, że w związku z tym nie musimy jeszcze raz słuchać sprawozdania.

Zadam tylko pytanie, czy ktoś z państwa senatorów ma pytania do pana ministra w tym kontekście. Pytania padły przed chwilą i wszystko zostało wyjaśnione.

Czy pan minister ma ewentualnie jakieś dodatkowe informacje?

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Konrad Szymański: Nie, nie. Dziękuję bardzo.)

Rozumiem, że mogę zamknąć dyskusję.

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze, za obecność i odpowiedzi na pytania, które padły na poprzednim posiedzeniu komisji.

Punkt 2. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o wypowiedzeniu Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowenii o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji, sporządzonej w Lublanie dnia 28 czerwca 1996 r. (druk senacki nr 1085, druki sejmowe nr 3164 i 3173)

Przechodzimy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: ustawa o wypowiedzeniu Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Słowenii o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji, sporządzonej w Lublanie dnia 28 czerwca 1996 r. Druk senacki nr 1085, druki sejmowe nr 3164 i 3173.

Jest pan dyrektor Porażyński z Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii.

Dyrektor Departamentu Handlu i Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Łukasz Porażyński:

Dzień dobry. Witam serdecznie.

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie!

Chciałbym tylko zaznaczyć, że jest to już dwudziesta druga umowa, którą wypowiadamy z serii umów BIT. Gościliśmy u państwa już ponad 10 razy, niektóre ustawy przyjmowano w pakietach.

Chciałbym tylko zwrócić uwagę na fakt, że wypowiadana umowa z Republiką Słowenii należy do kategorii umów o popieraniu i ochronie inwestycji, które obowiązują w relacjach pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Są to tzw. umowy BIT. Umowy te zawierano na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku w okresie transformacji polityczno-gospodarczej w celu przyciągnięcia inwestycji do Polski. Ostatnio – wielokrotnie o tym mówiliśmy – umowy BIT są kwestionowane przez Unię Europejską jako niezgodne… powielające zapisy traktatu o powstaniu Unii Europejskiej.

W orzeczeniu w sprawie Achmea wydanym w dniu 6 marca 2018 r. Trybunał Sprawiedliwości potwierdził niezgodność klauzul arbitrażowych inwestor – państwo w umowach BIT z prawem Unii Europejskiej. Wszystkie kraje Unii Europejskiej, które posiadają takie umowy, są zobowiązane przez Unię do ich wypowiadania, co też czynimy. Tak jak mówiłem, jest to już dwudziesta druga umowa z dwudziestu trzech. Została nam jeszcze jedna. Ta jest przedostatnia. Została nam jeszcze umowa ze Słowacją, która jest procedowana. Tam jest wypowiedzenie za porozumieniem stron i jest prowadzona dyskusja, negocjujemy to wypowiedzenie.

Wypowiedzenie nie będzie miało negatywnych skutków społecznych. Wręcz przeciwnie, należy oczekiwać, że zostanie życzliwie przyjęte z uwagi na publiczną krytykę umów BIT w Polsce. Jak państwo wiecie, dosyć kosztowne były dla nas te spory, sprawy, które przedsiębiorcy wnosili przeciwko państwu. Wiele z tych sporów wygraliśmy, ale i tak koszty arbitrażu były znaczne, bo przekraczały 50 milionów zł. Tak więc jest to dobre nie tylko z punktu widzenia bycia compliance z Unią Europejską, ale też z takiej przyczyny, że będzie to dobrze oddziaływało na Skarb Państwa. Nie przewidujemy też żadnych restrykcji ze strony inwestorów zagranicznych, którzy by hamowali swoje inwestycje z tego powodu, że nie będzie takich umów.

Panie Przewodniczący, Panie i Panowie Senatorowie, zwracam się do państwa z prośbą o przyjęcie ustawy.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Poproszę o opinię Biura Legislacyjnego.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Dziękuję bardzo.

Szymon Giderewicz.

Ustawa o wyrażeniu zgody na ratyfikację nie budzi wątpliwości. Dziękuję.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Czy ktoś z państwa senatorów…

Senator Wach.

Senator Piotr Wach:

Jest faktem, że to jest już któryś raz, prawdopodobnie przedostatni, kiedy rozpatrujemy taką ustawę. Pytaliśmy wielokrotnie o różne rzeczy. Ja nie mam tu żadnych wątpliwości, niemniej jednak zapytam, czy są jakieś szczególne powody, dla których to my wypowiadamy umowę Słowenii, a nie Słowenia nam, lub dla których nie jest to za porozumieniem stron.

Przewodniczący Marek Rocki:

Panie Dyrektorze, proszę.

Dyrektor Departamentu Handlu i Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii Łukasz Porażyński:

Nie ma tutaj żadnych powodów. Przyjęliśmy już bodajże rok temu na posiedzeniu komisji stałej Rady Ministrów informację, że chcemy wypowiadać wszystkie takie umowy i procedujemy zgodnie z harmonogramem, który wtedy przyjęliśmy. Nie ma tu żadnego konfliktu interesów. Równie dobrze Słowenia mogłaby wypowiedzieć nam umowę.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Kto z państwa senatorów chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych.

Przystępujemy do głosowania.

Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy? (6)

Jednogłośnie za.

Pozostało nam wyznaczenie sprawozdawcy.

Czy pan senator Stanisławek zechciałby nim być?

(Senator Andrzej Stanisławek: Oczywiście. Proszę bardzo.)

Dziękuję bardzo.

Punkt 3. porządku obrad: wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych zasad zapewniających podstawowe połączenia lotnicze w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej – COM(2018) 893

Przechodzimy do punktu trzeciego: wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych zasad zapewniających podstawowe połączenia lotnicze w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej. Dokument o sygnaturze COM(2018) 893.

(Głos z sali: Czekamy na ministra.)

No właśnie.

(Senator Alicja Zając: Na kogo?)

(Głos z sali: Na ministra z Ministerstwa Infrastruktury.)

To może w międzyczasie punkt szósty…

(Senator Alicja Zając: Omawiamy kolejno, bo komisje…)

Bez ministra tego nie zrobimy.

(Głos z sali: Ale możemy zrobić pozostałe punkty.)

Przeskoczę…

(Głos z sali: Jest minister.)

Jest.

(Senator Alicja Zając: Utrudnienia komunikacyjne w mieście.)

(Głos z sali: Zapraszamy.)

Just in time.

Projekt stanowiska Rzeczypospolitej Polskiej do dokumentu o sygnaturze COM(2018) 893 otrzymaliśmy na podstawie art. 7 ustawy kooperacyjnej. Zgodnie z ust. 4 tego artykułu komisja może wyrazić opinię o projekcie aktu ustawodawczego.

Witam pana ministra Chodkiewicza i oddaję mu głos.

Proszę o przedstawienie uwag do opinii. Bardzo proszę.

(Brak nagrania)

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Marek Chodkiewicz:

Jaki jest cel dokumentu? Przede wszystkim przedmiotowy projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady jest propozycją Komisji Europejskiej dla zapewnienia minimum łączności lotniczej na wypadek bezumownego wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej.

Podstawy formalnoprawne wykonywania połączeń lotniczych między dwoma państwami stwarzają zazwyczaj umowy bilateralne o komunikacji lotniczej, w których określone są wzajemnie przyznane prawa przewozowe oraz warunki ich wykonywania. W Unii Europejskiej swoboda świadczenia wewnątrzunijnych usług lotniczych przez przewoźników lotniczych z państw członkowskich wynika wyłącznie z rozporządzenia Parlamentu i Rady nr 1008/2008 z września 2008 r. w sprawie wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty.

Jeśli umowa o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej nie zostanie zatwierdzona, z dniem 30 marca 2019 r. przewozy lotnicze między Wielką Brytanią a państwami członkowskimi przestaną być regulowane wspomnianym rozporządzeniem. W konsekwencji, w przypadku braku odmiennych postanowień w umowie o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii, od dnia 30 marca nie będzie podstawy prawnej do wykonywania połączeń lotniczych pomiędzy Wielką Brytanią a państwami członkowskimi Unii Europejskiej.

Stanowisko naszego rządu. Punkt pierwszy. Rząd dostrzega potrzebę wypracowania odpowiednich środków awaryjnych na wypadek bezumownego brexitu. Ze względu na brak porozumienia w zakresie umowy o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii na obecnym etapie zaproponowane środki Komisji Europejskiej, które mają charakter tymczasowy i są ograniczone czasowo, zasługują na poparcie.

Punkt drugi. Rozporządzenie stanowi nadzwyczajny środek w ramach tzw. planowania awaryjnego. W związku z tym zgodnie z zasadami działań awaryjnych przyjętych przez Komisję Europejską nie może przewidywać całkowitego utrzymania status quo w zakresie transportu lotniczego, a stanowi jedynie tymczasowe rozwiązanie do czasu zapewnienia stabilniejszej podstawy wykonywania przewozów lotniczych pomiędzy Unią a Wielką Brytanią.

W ocenie rządu prawa przewozowe powinny pozostać w kompetencji państw członkowskich Unii Europejskiej i nie powinny być przekazane w całości Komisji Europejskiej jako organowi unijnemu. Rząd zgodzi się na tymczasowe przeniesienie kompetencji państw członkowskich w zakresie praw przewozowych na poziom unijny jedynie pod warunkiem, że zostanie to precyzyjnie określone w treści rozporządzenia, będzie miało miejsce jedynie jednorazowo, nie tworząc precedensu na przyszłość, z uwagi na niestandardową sytuację związaną z procesem wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej popiera propozycję Komisji Europejskiej, aby ograniczyć przyznane prawa przewozowe dla przewoźników brytyjskich do pierwszych 4 wolności lotniczych.

W ocenie rządu postanowienia zawarte w art. 3 są bardzo nieprecyzyjne i należałoby je przeredagować w taki sposób, aby możliwe było wykonywanie połączeń w 2019 r. i w latach następnych, na których otwarcie zostałyby wydane odpowiednie pozwolenia i przy których dopełnione byłyby wszelkie niezbędne procedury, do momentu wejścia w życie przedmiotowego rozporządzenia.

Zastrzeżenia naszego rządu budzi brzmienie definicji przewoźnika brytyjskiego – to jest art. 2 ust. 4 – które stwarza nierówne warunki konkurencji na rynku przewozów. Jeżeli przepis ten będzie odwzorowany na zasadzie wzajemności w regulacji brytyjskiej, to będzie to dawać nieproporcjonalnie większe korzyści podmiotom brytyjskim i umożliwi im wykonywanie operacji wewnątrzunijnych.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej będzie zabiegał o to, aby przyjęcie rozporządzenia nie ograniczyło wykonywania połączeń lotniczych na podstawie uzgodnień wynikających z rozporządzenia nr 1008 z 2008 r., w szczególności w zakresie realizacji obowiązku użyteczności publicznej, a takowe połączenia, jak państwo wiecie, już mamy.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej zwraca uwagę, że art. 3 ust. 3 rozporządzenia znacząco ogranicza możliwości wpływu państw członkowskich na wykonywanie połączeń lotniczych w Unii Europejskiej, gdyż zabrania państwom członkowskim prowadzenia negocjacji i zawierania umów dwustronnych z Wielką Brytanią w zakresie objętym rozporządzeniem. W opinii Rządu Rzeczypospolitej Polskiej należałoby zapewnić, aby wszystkie państwa członkowskie za pośrednictwem odpowiednich organów lotniczych uzyskały uprawnienie do oceny praw przyznanych im przez Wielką Brytanię na zasadzie wzajemności, na równi z Komisją Europejską.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej zaaprobuje ewentualne uwzględnienie mechanizmów zwiększających elastyczność operacyjną przewoźników, typowych narzędzi elastyczności operacyjnej, tj. porozumień o współpracy handlowej linii lotniczych i leasingu statków powietrznych.

To jest stanowisko rządu, jeżeli chodzi o…

Przewodniczący Marek Rocki:

Panie Ministrze, przerwijmy w tym momencie. Zakończymy omawianie tego rozporządzenia i wtedy przejdziemy do kolejnych punktów.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Marek Chodkiewicz: Bardzo proszę.)

O przedstawienie projektu opinii komisji poproszę pana senatora Majera.

Senator Ryszard Majer:

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Pan minister dość wyczerpująco przedstawił sytuację, w której powstaje to rozporządzenie. Trzeba jeszcze tylko przypomnieć jedno. W tej chwili wykonywanie połączeń lotniczych do Wielkiej Brytanii… To jest jeden z najbardziej popularnych kierunków lotów z Polski. W 2017 r. niemal 8 milionów pasażerów podróżowało między Wielką Brytanią i Polską, co odpowiada prawie 25% wszystkich pasażerów korzystających z polskich portów lotniczych. To powoduje, że waga sprawy w sytuacji brexitu, który dokonuje się bez właściwej ramy prawnej, jak to do tej pory widzieliśmy, jest zasadniczo duża. W opinii naszych analityków, którą podzielam, stanowisko rządu jest jak najbardziej uzasadnione. Rozporządzenie nie narusza zasady pomocniczości, stąd nie widzę konieczności, żeby komisja zajmowała jakiekolwiek inne stanowisko. Popieramy stanowisko rządu w tym zakresie.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych.

Stwierdzam, że komisja popiera akt z uwagami rządu.

Punkt 4. porządku obrad: wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych aspektów bezpieczeństwa lotniczego w odniesieniu do wystąpienia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii – COM(2018) 894

Przechodzimy do punktu czwartego: wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie niektórych aspektów bezpieczeństwa lotniczego w odniesieniu do wystąpienia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii. Dokument o sygnaturze COM(2018) 894.

Projekt stanowiska Rzeczypospolitej Polskiej otrzymaliśmy na podstawie art. 7 ustawy kooperacyjnej. Zgodnie z ust. 4 tego artykułu komisja może wyrazić opinię o projekcie aktu ustawodawczego.

Proszę pana ministra o przedstawienie.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Marek Chodkiewicz:

Nie będę przypominał długiego tytułu rozporządzenia. Omówimy najpierw cel dokumentu, a potem przedstawię stanowisko rządu.

Celem projektu jest przygotowanie państw członkowskich na wypadek bezumownego wyjścia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej, które nie pozostanie bez wpływu na kwestię certyfikatów wydanych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2018/1139.

Na podstawie przepisów unijnych loty w Unii Europejskiej mogą być wykonywane wyłącznie przez statki powietrzne z certyfikatami wydawanymi lub uznawanymi przez agencję Unii Europejskiej do spraw bezpieczeństwa lotniczego, zwanej dalej EASA. Dzięki utrzymaniu ważności certyfikatów przez pewien okres po wyjściu Zjednoczonego Królestwa z Unii nie nastąpi nagłe przerwanie możliwości użytkowania statków powietrznych, ich części i związanych z nimi wyrobów.

Stanowisko rządu Rzeczypospolitej Polskiej. Rząd popiera cel projektu, jakim jest zapewnienie płynnego przejścia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej ze statusu państwa członkowskiego Unii Europejskiej do status państwa trzeciego przy zachowaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa lotniczego. W opinii rządu jedną z głównych kwestii do rozstrzygnięcia w projekcie jest doprecyzowanie przepisów w odniesieniu do certyfikatów uznanych za certyfikaty wydane przez EASA. W opinii rządu Rzeczypospolitej Polskiej certyfikaty te nadal powinny być uznawane za ważne.

Projekt rozporządzenia odnosi się do kwestii bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego, w szczególności do kwestii przedłużenia o 9 miesięcy ważności certyfikatów określonych w załączniku do projektu rozporządzenia, które będą obowiązywać w dniu poprzedzającym datę wejścia w życie przedmiotowego aktu i zostały wydane przez EASA osobom fizycznym lub prawnym, których główne miejsce prowadzenia działalności znajduje się w Zjednoczonym Królestwie, albo osobę fizyczną lub prawną certyfikowaną przez właściwe organy Zjednoczonego Królestwa. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej akceptuje przedłużenie ważności certyfikatów o okres wynoszący 9 miesięcy, choć czas ten może okazać się niewystarczający dla organów kontrolnych do zatwierdzenia zmian w certyfikatach. W związku z tym rząd Rzeczypospolitej Polskiej nie będzie oponował przeciwko wydłużeniu tego okresu.

Projekt rozporządzenia zakłada w art. 3 możliwość przedłużenia przez Komisję Europejską wskazanego 9-miesięcznego okresu w drodze wydania aktu delegowanego. Zdaniem rządu Rzeczypospolitej Polskiej taki dobór procedury legislacyjnej zapewni jak najszybsze przyjęcie aktu, co umożliwi EASA dalsze niezakłócone działanie. Jednocześnie rząd Rzeczypospolitej Polskiej nie będzie oponował przeciw zmianie formy aktu mającego na celu przedłużenie ważności certyfikatów na akt wykonawczy, ponieważ zapewni on większy realny wpływ na ostateczny kształt przyjmowanej regulacji.

To byłoby tyle na temat rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję.

Pan senator Majer.

Senator Ryszard Majer:

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Wysoka Komisjo!

Pan minister wyczerpująco przedstawił rozporządzenie, które, tak jak poprzednie, jest przyjmowane w dość trudnej sytuacji prawnej dla krajów Unii Europejskiej, a jest bardzo ważne, bo dotyczy bezpieczeństwa ruchu lotniczego. W opinii naszych analityków możemy spokojnie poprzeć stanowisko rządu. Rozporządzenie nie narusza zasady pomocniczości.

Rekomenduję poparcie stanowiska rządu w tym zakresie.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych.

Stwierdzam, że komisja popiera akt z uwagami rządu.

Punkt 5. porządku obrad: wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych zasad zapewniających podstawowe połączenia w zakresie transportu drogowego towarów w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej – COM(2018) 895

Przechodzimy do punktu piątego: wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnych zasad zapewniających podstawowe połączenia w zakresie transportu drogowego towarów w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej. Dokument o sygnaturze COM(2018) 895.

Projekt stanowiska Rzeczypospolitej Polskiej otrzymaliśmy na podstawie art. 7 ustawy kooperacyjnej. Zgodnie z ust. 4 tego artykułu komisja może wyrazić opinię o projekcie aktu ustawodawczego.

Pan minister Chodkiewicz. Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Marek Chodkiewicz:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Szanowna Komisjo!

Przedmiotem projektu jest ustanowienie tymczasowych ram środków regulujących transport drogowy towarów między Unią a Zjednoczonym Królestwem po jego wystąpieniu z Unii Europejskiej. Ma to na celu utrzymanie podstawowych połączeń przez ściśle określony okres. Warto zauważyć, że ponad 80% operacji w zakresie transportu drogowego towarów między Zjednoczonym Królestwem a Unią Europejską jest obecnie realizowanych przez przewoźników z siedzibą w Unii Europejskiej. W interesie Unii leży zapewnienie ram, które nie ograniczą bezpodstawnie dwustronnego transportu drogowego towarów.

Stanowisko rządu. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej co do zasady pozytywnie ocenia wniosek i działania podjęte przez Komisję Europejską celem przygotowania sektora transportu drogowego na okres po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, tj. pomiędzy 30 marca 2019 r. a 31 grudnia 2019 r. Polska preferuje przyjęcie środków na gruncie prawa Unii Europejskiej, a nie rozwiązań bilateralnych, aby zapewnić pewność prawną oraz zharmonizowane warunki wykonywania przewozów.

Rząd podkreśla, że projekt nie reguluje zasad dostępu polskich przewoźników do brytyjskiego rynku przewozów drogowych, tylko dostęp przewoźników brytyjskich do rynku Unii Europejskiej. Celem rozporządzenia jest zabezpieczenie interesu przewoźników unijnych, w tym polskich, poprzez uzależnienie jego stosowania od zapewnienia analogicznych rozwiązań po stronie brytyjskiej – to jest taka konstrukcja, jak państwo wiecie, bardzo grzecznościowa. Z tego względu należy założyć, że im szerszy zakres dostępu do rynku Unii Europejskiej zostanie zapewniony przewoźnikom brytyjskim, tym szerszego zakresu dostępu do rynku brytyjskiego będziemy oczekiwać jako przewoźnicy Unii Europejskiej, w tym również polscy.

W ocenie rządu Rzeczypospolitej Polskiej kwestie dostępu do wzajemnych rynków powinny pozostać w kompetencji państw członkowskich Unii Europejskiej i nie powinny być w całości przekazane Komisji Europejskiej jako organowi unijnemu. Dlatego konieczne będzie takie przeformułowanie projektu rozporządzenia, aby nie podważał on dotychczasowej praktyki, zgodnie z którą państwa członkowskie negocjują wzajemny zakres dostępu do rynku państw trzecich w drodze bilateralnej.

Rząd odnosi się do następujących kwestii. Stosownie do przepisu z art. 3 ust. 3 rozporządzenia państwa członkowskie nie prowadzą negocjacji ani nie zawierają żadnych dwustronnych umów oraz porozumień z Wielką Brytanią w sprawach wchodzących w zakres niniejszego rozporządzenia. Stanowi to znaczące ograniczenie możliwości wpływu państw członkowskich na wykonywanie połączeń transportu drogowego. Nie należy zatem wykluczyć możliwości negocjowania i zawierania przez państwa członkowskie dwustronnych umów lub porozumień z Wielką Brytanią w sprawach dotyczących przewozów drogowych po 31 grudnia 2019 r. lub zagadnień nieregulowanych na gruncie niniejszego wniosku legislacyjnego. Rząd pragnie wskazać, że konieczność podjęcia rozmów dwustronnych i ewentualnego zawarcia umowy bilateralnej z Wielką Brytanią może wystąpić w szczególności w sytuacji, gdy omawiane rozporządzenie nie ureguluje wszystkich obszarów współpracy, gdy na poziomie Unii Europejskiej nie zostaną uregulowane zasady wykonywania przewozów drogowych pomiędzy Unią a Wielką Brytanią po 1 stycznia 2020 r.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej zwraca uwagę na fakt, że chociaż projekt przewiduje możliwość wykonywania operacji transportu dwustronnego, nie uwzględnia wykonywania kabotażu. Polska będzie zabiegać o uwzględnienie tej kwestii w tekście rozporządzenia oraz popierać ten postulat w przypadku jego podnoszenia przez inne państwa członkowskie. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej będzie dążył, aby na bazie projektowanego rozporządzenia możliwe było wykonywanie przewozów w jak najszerszym zakresie, z uwzględnieniem przewozów tranzytowych, typu cross-trade oraz kabotażu. Rząd podkreśla, że proponowane rozwiązanie ogranicza się do transportu drogowego rzeczy i nie wyczerpuje oczekiwań polskich przedsiębiorców transportowych, dla których istotne jest także pilne uregulowanie zasad wykonywania przewozów autobusami i autokarami, czyli przewozu osób. Rząd w swoim stanowisku odnosi się do umowy Interbus i ograniczeń z niej wynikających.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej popiera proponowane w art. 3 ust. 2 wyłączenia dotyczące przesyłek pocztowych, pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej poniżej 3,5 t oraz przewozów na potrzeby własne.

W odniesieniu do art. 3 ust. 2 lit. d rząd Rzeczypospolitej Polskiej może zaproponować uzupełnienie zapisu o „or humanitarian reasons” po wyrazach „in emergency relief”. Chodzi tutaj o organizacje charytatywne, które wjeżdżają ze swoimi transportami na teren Wielkiej Brytanii.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej ostrożnie podchodzi do katalogu kar – art. 6 „Uczciwa konkurencja” – które mogą zostać nałożone na Zjednoczone Królestwo w razie niestosowania się przez nie do przepisów prawa unijnego, ponieważ tymczasowość zaproponowanego rozwiązania nie powinna skutkować w praktyce niekorzystnymi zjawiskami w zakresie uczciwej konkurencji.

Rząd ma wątpliwości co do przyjmowania niektórych rozwiązań w drodze aktów delegowanych, zamiast w drodze aktów wykonawczych. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej uważa za nieuzasadnione umieszczenie w projekcie rozporządzenia aspektów socjalnych, ponieważ kwestie socjalne i rynkowe z pierwszej części pakietu mobilności są wciąż negocjowane na forum Unii Europejskiej. Ich ostateczny kształt nie został zatwierdzony nie tylko w zakresie ustawy, ale również w zakresie lex specialis.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej podkreśla, że objęcie kierowców przepisami o delegowaniu we wskazanym we wniosku terminie nie gwarantuje właściwej vacatio legis, umożliwiającej odpowiednie przygotowanie się przedsiębiorstw transportowych i ich kierowców do wejścia w życie przepisu o delegowaniu w Zjednoczonym Królestwie. Będzie to miało negatywny wpływ nie tylko na funkcjonowanie branży transportowej, ale również na swobodny przepływ towarów, a w konsekwencji na konkurencyjność gospodarki europejskiej.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej szczegółowo opisuje w swoim stanowisku możliwe konsekwencje przyjęcia omawianego rozwiązania dla Polski. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Ponownie senator Majer.

Senator Ryszard Majer:

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Wysoka Komisjo!

W ślad za naszymi analitykami proponuję poprzeć stanowisko rządu. Rozporządzenie nie narusza zasady pomocniczości. Rekomendujemy poparcie stanowiska, które bardzo obszernie raczył przedstawić pan minister.

Przewodniczący Marek Rocki:

Dziękuję bardzo.

Otwieram dyskusję.

Nie ma uwag.

Stwierdzam, że komisja popiera projekt z uwagami rządu. Dziękuję bardzo.

Punkt 6. porządku obrad: akt ustawodawczy bez uwag – propozycja: COM(2018) 825

W punkcie szóstym porządku obrad prezydium komisji proponuje przyjąć bez uwag projekt aktu ustawodawczego o sygnaturze COM(2018) 825.

Czy są inne propozycje? Nie ma.

Stwierdzam, że komisja zaakceptowała tę propozycję.

Punkt 7. porządku obrad: akt nieustawodawczy, w sprawie którego komisja wystąpi o stanowisko rządu – propozycja: COM(2019) 010

W punkcie siódmym prezydium komisji proponuje wystąpić o stanowisko rządu do projektu aktu nieustawodawczego o sygnaturze COM(2019) 010.

Czy są inne propozycje? Nie ma.

Stwierdzam, że komisja zaakceptowała tę propozycję.

Punkt 8 porządku obrad: akty nieustawodawcze, w sprawie których komisja nie wystąpi o stanowisko rządu – propozycja: COM(2018) 862, COM(2019) 035, COM(2019) 027, COM(2019) 026, COM(2019) 024, COM(2019) 023, COM(2019) 016, COM(2019) 015, COM(2019) 011, COM(2019) 009, COM(2019) 007, COM(2019) 006, COM(2019) 002

W punkcie ósmym prezydium komisji proponuje nie występować o stanowisko rządu do projektów aktów nieustawodawczych o sygnaturach COM(2018) 862 oraz COM(2019) o numerach 2, 6, 7, 9, 11, 15, 16, 23, 24, 26, 27, 35.

Czy są inne propozycje? Nie.

Stwierdzam, że komisja zaakceptowała tę propozycję.

Informuję, że porządek obrad został wyczerpany.

Przypominam, że jutro mamy posiedzenie o godzinie 8.15.

Zamykam posiedzenie komisji.

Dziękuję bardzo.

(Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 08)