Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (85.)

w dniu 16 stycznia 2018 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 702, druki sejmowe nr 2145 i 2158).

(Początek posiedzenia o godzinie 15 minut 05)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jerzy Chróścikowski)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Szanowni Państwo, pozwolicie, że rozpoczniemy.

Otwieram posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jest to nasze osiemdziesiąte piąte posiedzenie.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 702, druki sejmowe nr 2145 i 2158)

Mamy w porządku tego posiedzenia jeden punkt: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw. Druk senacki nr 702, druki sejmowe nr 2145 i 2158.

Mam pytanie, czy na sali są osoby zajmujące się zawodowo działalnością lobbingową. Jeśli takie są, to proszę o zgłoszenie się i poinformowanie nas o tym.

Skoro nie ma, to przechodzimy dalej.

Pragnę przywitać ministra rolnictwa i rozwoju wsi, pana Ryszarda Zarudzkiego, z osobami towarzyszącymi. Tak więc witam panią dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Joannę Czaplę, zastępcę dyrektora, pana Mieczysława Paradowskiego, oraz pana Tomasza Figurskiego, naczelnika Wydziału Realizacji Płatności w ministerstwie. Mamy dzisiaj wielu gości. Pozwolę sobie po kolei państwa wyczytać. Pani Katarzyna Wysocka, doradca ekonomiczny w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jest? Jest. Witamy. Jest z nami pani Jolanta Dobiesz, dyrektor departamentu płatności w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Jest też pani Iwona Kozera-Rytel, główny legislator w naszej Kancelarii Senatu. I przedstawiciele organizacji: pan Zaremba Ignacy, prezes związku „Polsus”; pani Małgorzata Ramatowska, reprezentująca krajową izbę rolniczą. Witam państwa senatorów. Witam panie, które obsługują nasz sekretariat. Jeśli kogoś pominąłem… Witam wszystkich państwa.

Czy pan minister zechce nam złożyć takie krótkie, informacyjne sprawozdanie, powiedzieć, co ta ustawa wniesie, tak abyśmy mogli procedować?

Proszę, Panie Ministrze, o wprowadzenie.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Zarudzki:

Panie Przewodniczący! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!

Chciałbym przedstawić informację o ustawie o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta jest zawarta w druku nr 702 i zawiera kilka elementów.

Po pierwsze, wprowadza się zasadę składania wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich i płatności obszarowych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w formie elektronicznej.

Po drugie, wprowadza się możliwość składania oświadczeń zastępujących wnioski o przyznanie płatności.

Po trzecie, odstępuje się od sprawdzania tzw. warunków rolnika aktywnego zawodowo.

Po czwarte, wprowadza się zwolnienie rolników uczestniczących w systemie małych gospodarstw z obowiązku deklarowania we wniosku o płatność bezpośrednią działek rolnych, w odniesieniu do których nie wnioskują oni o tę płatność. To są wymagania związane z wprowadzeniem tzw. omnibusa.

I po piąte, następuje modyfikacja w obrębie regulacji, procedur dla podmiotów ubiegających się o przyznanie pomocy lub pomocy technicznej oraz beneficjentów PROW 2014–2020 w zakresie ponoszenia przez nich kosztów kwalifikowanych podlegających refundacji w ramach programu, z zachowaniem konkurencyjnego trybu wyboru wykonawców zadań ujętych w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji. Tu generalnie chodzi o podwyższenie progu, z uwzględnieniem którego procedurę zamówień publicznych uruchamiamy w ramach konkurencyjności. Szczegóły o tym za chwilę.

Po szóste, następuje doprecyzowanie terminu, w jakim wnioskodawcy i beneficjenci Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 powinni dokonywać ustalenia wartości zadań na potrzeby stosowania zasady konkurencyjności wyboru wykonawców tych zadań.

Ostatni element nowelizowanej ustawy to doprecyzowanie, które przepisy dotyczące stosowania zasady konkurencyjności mają zastosowanie do ponoszenia kosztów w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich. Te 2 ostatnie elementy dotyczą pewnych zmian technicznych.

Pokrótce o najistotniejszych rzeczach odnoszących się do tych 7 wymienionych elementów. Pierwsza sprawa, zasada składania wniosków w formie elektronicznej. Ustawa wprowadza zasadę składania wniosków w formie elektronicznej w celu wypełnienia nałożonego na państwa członkowskie obowiązku sukcesywnego wdrażania tzw. geoprzestrzennego wniosku. Zgodnie z przepisami unijnymi od 2018 r. wszystkie wnioski o przyznanie pomocy w ramach systemu pomocy obszarowej oraz wnioski o płatność w ramach środków wsparcia obszarowego mają być składane na elektronicznym formularzu geoprzestrzennego wniosku. Odchodzimy od formy papierowej. Najprostsze przełożenie praktyczne… 100% wniosków ma być w formie elektronicznej. Z jednej strony są to wymagania Komisji Europejskiej, a z drugiej naturalny proces wchodzenia rolników w obszar cyfryzacji. Taki sposób składania, ale i ta forma skrócona i uproszczona – myślę, że łatwiejsza – spowodują… Rozpoczynamy proces cyfryzacji spraw związanych z wdrażaniem wspólnej polityki rolnej, w tym przypadku płatności. Kierownicy biur powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa są zobowiązani do zapewnienia pomocy technicznej w zakresie wypełniania i składania wniosków przez internet. To jest jeden z elementów tej całej sprawy. W uzasadnionych przypadkach rolnicy, którzy nie są w stanie złożyć wniosku elektronicznego, będą mieli możliwość złożenia wniosku w formie papierowej. O tym będą decydować kierownicy biur powiatowych. Te uzasadnione przypadki to, że tak powiem, jakaś siła wyższa – sytuacja losowa, zdrowotna i inne, które mogą wystąpić. Ale generalnie chodzi o to, żeby jak najwięcej rolników składało wnioski w formie elektronicznej. Ta zasada będzie traktowana jako raczej bezwzględna.

Ponadto ustawa przewiduje, że do 2020 r. zostanie pomocniczo utrzymane dotychczasowe rozwiązanie polegające na przesłaniu rolnikom, którzy złożyli w poprzednim roku wnioski o przyznanie płatności w formie papierowej, wydruków częściowo wypełnionego wniosku wraz z materiałami graficznymi. I tu uspokajam rolników, mówiąc, że dostaną w tym roku – i w kolejnych: w 2019 r. i 2020 r. – wnioski w formie papierowej, ale to jest tylko, powiedziałbym, element pomocniczy przy składaniu wniosku w formie elektronicznej. Tak że uspokajamy: to takie bezpieczeństwo jest tutaj, jak w latach poprzednich, zapewnione.

Druga sprawa, ważna, oświadczenie – nowe rozwiązanie – zastępujące wniosek o przyznanie płatności. Od 15 lutego do 14 marca będzie taka możliwość. Jeśli rolnik to rozwiązanie zastosuje – musi sprawdzić, czy w jego przypadku jest możliwe złożenie oświadczenia – to nie składa wniosku elektronicznego. Ustawa wprowadza możliwość składania, od 2018 r., oświadczenia, w którym rolnik potwierdzi brak zmian w porównaniu do wniosku z roku poprzedniego. Oświadczenie to składane będzie zamiast wniosku o przyznanie płatności. Z uproszczonej procedury wnioskowania mogą skorzystać rolnicy mający gospodarstwa, w których nie nastąpiły żadne zmiany, które miałyby wpływ na treść składanego wniosku. Oświadczenia te będą mogli złożyć rolnicy posiadający mniej niż 10 ha gruntów ornych, jest to bowiem graniczna wielkość określona w przepisach unijnych dotyczących płatności za zazielenienie, od której rolnicy są zobowiązani przestrzegać warunków dywersyfikacji upraw. Dywersyfikacja upraw skutkuje koniecznością wskazywania we wniosku o przyznanie płatności poszczególnych upraw, a nie tylko grup upraw, jak w przypadku pozostałych gospodarstw.

I teraz uwaga. Możliwość składania oświadczeń dotyczy rolników, którzy w 2017 r. składali wnioski wyłącznie o: po pierwsze, jednolitą płatność obszarową; po drugie, płatność za zazielenienie; po trzecie, płatność dodatkową; po czwarte, płatność związaną do powierzchni upraw chmielu; po piąte, płatność do owiec; po szóste, płatność do kóz; po siódme, płatność niezwiązaną do tytoniu w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich; płatności na zalesienie oraz płatności ONW. To są te przypadki. Rolnicy ubiegający się o te formy wsparcia stanowią grupę obejmującą gospodarstwa, w których występuje znacznie niższa zmienność struktury prowadzonej produkcji niż w pozostałych gospodarstwach. Są to bowiem: płatności o charakterze ogólnym, przyznawane do wszystkich gruntów rolnych, niezależnie od kierunku prowadzonej na nich produkcji – jednolita płatność obszarowa, płatność za zazielenienie, płatność dodatkowa; płatności do sektora o charakterze trwałym, jakim jest produkcja chmielu, i płatności do sektorów zwierzęcych – owce, kozy – w których stosowany jest tzw. bezwnioskowy system ubiegania się o płatności; płatności historyczne, niezależne od aktualnie prowadzonej produkcji – płatności niezwiązane do tytoniu.

Złożenie takiego oświadczenia będzie oznaczało złożenie wniosku o te same płatności, co w roku poprzednim. Rolnicy będą mogli składać oświadczenia, jak już wspomniałem, w terminie od 15 lutego do 14 marca, czyli w ciągu miesiąca, w okresie poprzedzającym podstawowy okres składania wniosków o przyznanie płatności, na formularzu opracowanym i udostępnionym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Przyjęte rozwiązanie upraszcza i przyspiesza proces obsługi wniosków przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wcześniejszy – w porównaniu do terminu składania wniosków – termin składania oświadczeń daje bowiem Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa możliwość wcześniejszego opracowania spraw i wszczęcia procedury w związku ze złożeniem oświadczenia. To tyle, jeśli chodzi o oświadczenie.

Trzecia sprawa, odstąpienie od sprawdzania tzw. warunków rolnika aktywnego zawodowo. Zmiana ta stanowi uproszczenie, którego możliwe zastosowanie wynika z przyjętego niedawno rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2017/2393, zwanego omnibusem. Biorąc pod uwagę dotychczasowe trudności w stosowaniu przepisów dotyczących rolnika aktywnego zawodowo oraz bardzo małą liczbę osób uznawanych za nieaktywnych – 0,14% wszystkich składających wnioski – w stosunku do nakładów ponoszonych na obsługę tego instrumentu, proponuje się odstąpienie od jego stosowania. Oznacza to, że rolnik nie będzie już musiał udowadniać, że jest aktywny zawodowo, co zdecydowanie ułatwi proces wnioskowania o płatność, a także ograniczy obciążenia administracyjne Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Podkreślmy, że to dotyczy wniosków o płatność. Tzw. warunek rolnika aktywnego zawodowo jest utrzymany w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich, w działaniach, które są przypisane w ramach II filaru. Tak że rozdzielmy te 2 rzeczy.

I kolejna sprawa, zwolnienie rolników uczestniczących w systemie dla małych gospodarstw z obowiązku deklarowania we wniosku o płatności bezpośrednie działek rolnych, w odniesieniu do których nie wnioskują oni o płatność. To również jest związane z tym rozporządzeniem zwanym omnibus, wcześniej wymienionym. Chodzi o to, że do tej pory rolnicy podawali działki, które do płatności są uprawnione i które nie są. Omnibus mówi: nie musisz we wniosku wskazywać, że te, które nie są uprawnione… nie musisz o nich mówić we wniosku. Bo po co je wykazywać, skoro i tak do tych działek nie ma przyznawanych dopłat?

Kolejna sprawa, zmiany w zakresie konkurencyjnego trybu wyboru wykonawców zadań ujętych w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji. Ta część nowelizacji ustawy nie dotyczy w sposób bezpośredni płatności, ale związana jest z Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich i została tutaj przedstawiona. Generalnie chodzi o proponowane zmiany w zakresie konkurencyjnego trybu wyboru wykonawców polegające na podniesieniu progu, powyżej którego stosowane będą zasady konkurencyjnego wyboru wykonawców poszczególnych zadań w ramach realizowanej operacji. Do tej pory było tak, że jeśli w zestawieniu rzeczowo-finansowym jakieś zadanie miało przypisaną kwotę co najmniej 20 tysięcy, to w przypadku tego zadania w ramach zestawienia rzeczowo-finansowego musiał być zachowany tryb konkurencyjny – specjalny portal, na którym wszyscy rolnicy, przedsiębiorcy w Unii Europejskiej… Taki był wymóg w przypadku zadań o kwocie 20 tysięcy i więcej, że trzeba było to robić ramach portalu. Teraz portal nadal jest obowiązkowy, ale kwoty są, że tak powiem, do wyboru przez państwo członkowskie. My zmieniamy ten próg wynoszący 20 tysięcy, zgodnie z prawem o zamówieniach publicznych, i podnosimy go do poziomu 30 tysięcy i więcej, ale euro. Mówiąc najprościej, teraz w przypadku takiej kwoty tryb konkurencyjny będzie stosowany. Czyli tak: zgłoszenie na portal, 3 oferty – kwota od 30 tysięcy euro, czyli około 127 tysięcy zł – i wybór. To jest istotna zmiana: do tej pory było 20 tysięcy i więcej, a teraz jest 30 tysięcy euro i więcej. To procedury uprości, przyspieszy i już nie będzie tej takiej mitręgi… Na każde zadanie trzeba będzie mieć 3 rodzaje ofert. Wprowadzenie przepisu reguluje termin, w jakim należy dokonać ustalenia wartości zadania ujętego w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji. Chodzi też o umożliwienie podmiotom ubiegającym się o przyznanie pomocy lub pomocy technicznej oraz beneficjentom PROW 2014–2020 określenia tylko jednego kryterium oceny ofert – ceny lub kosztu. Na wniosek, podkreślmy, agencji, w związku z konsultacjami społecznymi, za zgodą i akceptacją instytucji zarządzającej, czyli ministerstwa, wprowadzamy podwyższenie tego pułapu, jeśli chodzi o konkurencyjność.

W ramach tej części jest cała pula rozwiązań technicznych, które są szczegółowo opisane w ustawie. Myślę, że nie ma potrzeby, ażeby teraz je precyzyjnie… Jak będą pytania, to mogę to uzupełnić. To są techniczne sprawy związane ze składaniem ofert i procedurą. Odsyłam do informacji, odsyłam do uzasadnienia, do ustawy. To wszystko jest tam precyzyjnie opisane.

Następna sprawa to doprecyzowanie terminu, w jakim wnioskodawcy i beneficjenci Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 powinni dokonać ustalenia wartości zadań na potrzeby stosowanej zasady konkurencyjnego wyboru wykonawców tych zadań. To doprecyzowanie oznacza, że wnioskodawcy i beneficjenci będą wiedzieć, jaki termin przyjąć, by uznać, że nie mają obowiązku stosować zasady konkurencyjności. Ustalenie wartości zadania dokonuje się nie wcześniej niż 3 miesiące – w przypadku robót budowlanych nie wcześniej niż na 6 miesięcy – przed dniem zawarcia umowy z wykonawcą.

Kolejna rzecz, doprecyzowanie w ramach ustawy, które przepisy dotyczące stosowania zasady konkurencyjności mają zastosowanie do ponoszenia kosztów w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich. Zmiana polega na aktualizacji odwołań do przepisów dotyczących stosowania zasady konkurencyjności, które już zawiera ustawa, tj. odwołania się do pełnych zasad, które mają obowiązek stosować wnioskodawcy i beneficjenci Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w związku z uzupełnieniem i doprecyzowaniem tych zasad, np. również do przepisu określającego, co ma zrobić wnioskodawca lub beneficjent w przypadku, gdy wykonawca, którego wybrał do realizacji zadania, uchyla się od zawarcia umowy.

Ponadto ustawa dostosowuje przepisy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego w związku ze zmianą kodeksu postępowania administracyjnego. Z dniem 1 czerwca 2017 r. weszły w życie przepisy art. 79a §1 kodeksu postępowania administracyjnego dotyczące wskazywania przez organ przesłanek zależnych od strony, których niespełnienie lub niewykonanie może skutkować wydaniem decyzji niezgodnej z żądaniem strony, ponieważ obowiązek ten wykonuje się przy informowaniu o możliwości wypowiedzenia się strony co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. A w przypadku spraw o przyznanie płatności bezpośrednich możliwość wypowiedzenia się jest zapewniona wyłącznie na żądanie osoby. Przepisy art. 79a §1 nie mogą mieć zastosowania.

To tyle, jeśli chodzi o przedstawienie spraw związanych ze zmianą ustawy o płatnościach w ramach systemów płatności bezpośrednich. To są w zasadzie 3 zasadnicze elementy, czyli składanie wniosków w formie elektronicznej, oświadczenia oraz nowe zasady związane z wyborem ofert w trybie konkurencyjnym. Dziękuję bardzo za uwagę.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Czy można prosić Biuro Legislacyjne, panią legislator o uwagi do ustawy?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Iwona Kozera-Rytel:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Biuro Legislacyjne pozwoliło sobie sformułować 5 uwag do ustawy. Są to uwagi o charakterze technicznolegislacyjnym.

Przechodząc do konkretnych przepisów, chciałabym zacząć od art. 1 pkt 3 nowelizacji, tj. art. 21a dodawanego do ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. W przepisie tym sformułowano odesłanie do art. 72 ust. 2 lit. b rozporządzenia nr 1306/2013. W aktualnym brzmieniu przepisu, do którego się odsyła, czyli w art. 72 ust. 2, nie występują litery. Tak że nasza propozycja jest taka, aby to odesłanie doprecyzować poprzez wykreślenie wyrazów „lit. b”.

Kolejna uwaga Biura Legislacyjnego to jest uwaga do art. 3 pktu 1 nowelizacji, tj. art. 23a dodawanego do ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. W myśl tego przepisu dołączony do wniosku o przyznanie pomocy biznesplan powinien być podpisany przez… I tutaj pojawia się pytanie. W ocenie Biura Legislacyjnego przepis jest sformułowany nie do końca precyzyjnie. Generalnie mowa jest w nim o osobie sporządzającej biznesplan i o osobie ubiegającej się o przyznanie pomocy. Przepis wymaga, aby biznesplan był podpisany przez „tę osobę”. Może pojawić się wątpliwość, która osoba jest zobligowana do jego podpisania: czy ten profesjonalista, który sporządza biznesplan, czy też osoba ubiegająca się o przyznanie pomocy. Biuro Legislacyjne przyjęło założenie, że intencją ustawodawcy było to, aby ten biznesplan był podpisany przez osobę, która go sporządziła. Niemniej jednak nie można wykluczyć innej interpretacji. Przyjmując takie założenie, zaproponowaliśmy poprawkę eliminującą tę wątpliwość i polegającą na wskazaniu, że to ma być osoba, która sporządziła biznesplan.

Kolejna uwaga Biura Legislacyjnego dotyczy art. 3 pkt 4 lit. b nowelizacji. Chodzi o art. 42 ust. 4. Tutaj naszym zdaniem znalazło się również nieprecyzyjne odesłanie. Art. 42 ust. 4 ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 przesądza, że określone wnioski o przyznanie pomocy oraz wnioski o płatność dotyczące pomocy można składać za pomocą formularza udostępnionego na stronie internetowej, przy czym wnioski te mogą być składane za pomocą takiego formularza w ramach działań i poddziałań określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 6 pkt 1. Wydaje się, że intencją ustawodawcy było odesłanie do ust. 6 pkt 2, ponieważ to ten przepis dotyczy możliwości określenia działań i poddziałań przez ministra.

Kolejna uwaga Biura Legislacyjnego dotyczy art. 3 pkt 8 nowelizacji. Chodzi tutaj o art. 57h ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. To jest w zasadzie uwaga czysto technicznolegislacyjna, dotycząca zasad formułowania przepisów nowelizujących. Ustawodawca zdecydował się nadać nowe brzmienie całemu art. 57h. Jak się przyjrzymy zmianom wprowadzanym analizowaną ustawą, to należy dojść do wniosku, że w zasadzie ust. 1 tego przepisu pozostaje niezmieniony. Jedyna modyfikacja znajduje się w ust. 2 i to tutaj należałoby nadać nowe brzmienie. Jednocześnie dochodzi tu do uchylenia ust. 3, z tym że ustawodawca nie wskazuje adresatowi, że ten ust. 3 jest uchylany, ponieważ w nowym brzmieniu przepisu ten ust. 3 w ogóle nie występuje. Prawidłową techniką powinno być wskazanie, że ust. 3 zostaje uchylony. Taka adnotacja znajduje się potem w systemie takim jak Lex czy w Dzienniku Ustaw. Adresat ma wówczas informację jasną i precyzyjną, że ten ust. 3 został uchylony. Jeżeli posłużymy się techniką nadania nowego brzmienia całemu przepisowi, bez wskazywania wprost, że ust. 3 został uchylony, może powstać wątpliwość, gdzie w systemie ten przepis jest, w jaki sposób on wyekspirował.

Ostatnia uwaga Biura Legislacyjnego dotyczy przepisu przejściowego, tj. art. 9 ust. 2. Zgodnie z tym przepisem przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 34 ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego zachowają moc i będą mogły być zmieniane na podstawie tego przepisu. W tym przypadku ustawodawca nie zdecydował się na wskazanie terminu, w jakim rozporządzenie ma być utrzymane w mocy. I tu należy zwrócić uwagę, że zgodnie z zasadami techniki prawodawczej taki termin powinien być wskazany dla zapewnienia pewnej pewności systemu prawnego i zasad zmiany przepisów upoważniających do wydania rozporządzenia. Pytanie Biura Legislacyjnego, taka wątpliwość, dlaczego ustawodawca nie wskazał tego terminu, zwłaszcza że w art. 9 ust. 1 ustawodawca czyni to prawidłowo, zgodnie z zasadami techniki prawodawczej, wyznaczając 12-miesięczny termin na wydanie nowych rozporządzeń. Dziękuję bardzo. To wszystko.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Pani Legislator.

Czy pan minister popiera te propozycje poprawek, czy ma inne zdanie?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Zarudzki:

Chciałbym się odnieść do tych poszczególnych propozycji poprawek. Dziękuję Biuru Legislacyjnemu za ich przedstawienie.

W odniesieniu do uwagi zawartej w pkcie 1 chciałbym zauważyć, że w dniu 29 grudnia 2017 r. została opublikowana część rolna rozporządzenia zwanego omnibusem. Jak już wcześniej wspominałem, chodzi o rozporządzenie Parlamentu Europejskiego 2017/2393 zmieniające rozporządzenie wcześniejsze, w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, w zakresie stosownych przepisów. Jeśli chodzi o artykuł 2 tego rozporządzenia, to odnosi się on do rozporządzenia Unii Europejskiej nr 1306/2013. Jedna ze zmian polega na nadaniu nowego brzmienia art. 72 ust. 2, w efekcie czego są tu przepisy lit. a i lit. b. A zatem odesłanie do art. 72 ust. 2 lit. b zawarte w art. 21a, dodawanym do ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, jest prawidłowe. W związku z tym poprawka zaproponowana w pkcie 1 powinna zostać odrzucona.

Jeśli chodzi o propozycję nr 2 przedstawioną przez Biuro Legislacyjne, to jest to jedynie drobna korekta, doprecyzowująca przepis, która nie jest niezbędna. Z brzmienia przepisu wynika bowiem, że biznesplan podpisuje osoba, która go sporządziła w ramach świadczenia usług polegających na przygotowywaniu dokumentów niezbędnych do ubiegania się o przyznanie pomocy. Z przepisu dodawanego art. 23a wynika, że w przypadku, gdy do wniosku o przyznanie pomocy dołączony jest biznesplan, który został sporządzony w ramach świadczenia usług polegających na przygotowywaniu dokumentów niezbędnych do ubiegania się o przyznanie pomocy przez osobę inną niż ubiegająca się o przyznanie pomocy, biznesplan musi być podpisany przez tę osobę. Z przepisu tego wynika zatem, że w takim przypadku biznesplan musi podpisać osoba, która go sporządziła. W związku z tym proponuję odrzucenie tej propozycji poprawki.

Jeśli chodzi o propozycję nr 3 Biura Legislacyjnego, to uwagę tę należy uznać za zasadną, niemniej jednak ze względu na pilność przedmiotowej ustawy proponuje się jej nie uwzględniać, a stosownej zmiany dokonać przy okazji najbliższej nowelizacji ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach PROW 2014–2020. Chciałbym też podkreślić, że w najbliższym czasie nie jest planowane wydanie rozporządzenia na podstawie fakultatywnego upoważnienia zawartego w art. 42 ust. 6 pkt 2, a więc nie planuje się określać działań lub poddziałań, w ramach których wnioski mogą być składane w formie elektronicznej. Ponadto obecnie obowiązujące przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 42 ust. 6 zmienianej ustawy zostały utrzymane w mocy do czasu wydania nowego rozporządzenia, czyli nie dłużej niż przez 12 miesięcy. Biorąc pod uwagę powyższe, należy uznać, że przyjęcie ustawy w brzmieniu przyjętym przez Sejm nie spowoduje trudności w stosowaniu przepisu art. 42 ust. 4 ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich w ramach PROW. Treść zmienianego przepisu może zatem zostać skorygowana w późniejszym terminie, co chciałbym stanowczo potwierdzić. Należy też poinformować, że w bieżącym roku planowane jest rozpoczęcie prac nad zmianą przedmiotowej ustawy. Planuje się bowiem dodanie nowego poddziałania – leśnego – w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014–2020. To jest dość ważne nowe działanie dotyczące ekologizacji, jeśli chodzi o obszary leśne. Przy tej okazji dokonana zostanie stosowna korekta brzmienia art. 42 ust. 4.

Jeśli chodzi o propozycję nr 4, to taka poprawka nie jest niezbędna i wnoszę o jej odrzucenie. Szczegółowe uzasadnienie: art. 57h odwołuje się do przepisu zmienionego art. 43a, a w związku z tym, że wraz ze zmianami w art. 43a zmianie uległ ust. 2, natomiast ust. 3 w art. 57h nie będzie już miał zastosowania, zaproponowano brzmienie całego art. 57h już bez tego ust. 3. Konia z rzędem temu… Chyba tylko legislator może zrozumieć, o co tu chodzi, ale takie jest nasze prawo. Staramy się dość precyzyjnie to wyjaśnić i jednocześnie wyrazić prośbę o to, aby takiej ewentualnej poprawki nie uwzględniać. Poprawka zaproponowana przez Biuro Legislacyjne jest poprawką legislacyjną: w miejsce art. 57h Biuro Legislacyjne proponuje zmienione brzmienie ust. 2 i uchylenie ust. 3. I jeszcze jedna informacja. Brzmienie art. 57h zmienionej ustawy, tj. ustawy o PROW 2014–2020, po zmianie wprowadzonej tą ustawą i z uwzględnieniem poprawki Biura Legislacyjnego będzie takie samo jak bez uwzględnienia poprawki Biura Legislacyjnego. Stąd, podsumowując, twierdzę, że taka zmiana nie jest niezbędna.

I uwaga nr 5. W odniesieniu do uwagi zawartej w pkcie 5 należy wyjaśnić, że celem przepisu przejściowego zawartego w art. 9 ust. 2 ustawy było bezterminowe utrzymanie w mocy przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 34 ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego z możliwością ich zmieniania. Za takim rozwiązaniem przemawia to, że zmiany dostosowawcze w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 33 ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego będą miały bardzo wąski zakres. Zatem zasadność wydawanego nowego rozporządzenia byłaby w tej części wątpliwa.

To tyle odnośnie do wszystkich propozycji poprawek, kolejnych uwag, których łącznie było 5, przedstawionych przez Biuro Legislacyjne.

Podsumowując, zwracam się z prośbą do państwa senatorów o przyjęcie przedmiotowej ustawy bez poprawek, tj. w brzmieniu zawartym w druku nr 702. Zmiana zaproponowana w propozycji nr 3 zostanie uwzględniona przy okazji najbliższej nowelizacji ustawy o wsparciu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Pozostałe propozycje poprawek nie mają zasadniczego znaczenia dla treści ustawy i wykładni jej przepisów. Nie są to bowiem poprawki, które dotyczą zasadniczych konstrukcji prawnych, lecz drobne uwagi redakcyjne, bez uwzględnienia których ustawę można z powodzeniem i bez ryzyka stosować. Rząd wnosi zatem o ich odrzucenie. W przeciwnym przypadku opinia Senatu musiałaby zostać rozpatrzona przez Sejm, co istotnie zagrażałoby wejściu w życie ustawy w projektowanym terminie. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Rozumiem, że jest prośba o to, aby przyjąć ustawę bez poprawek.

Otwieram dyskusję.

Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos?

Proszę, Panie Senatorze.

Senator Wiesław Kilian:

Ja mam pytanie do pani legislator dotyczące propozycji nr 1. Czy ta lit. b jest w tym rozporządzeniu, na które się powołuje pani, jak również pan minister, czy tej lit. b nie ma?

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Iwona Kozera-Rytel:

W aktualnie obowiązującym brzmieniu tej lit. b nie ma, natomiast ja przyjmuję to tłumaczenie. Być może rzeczywiście jest tak, że za chwilę wejdzie w życie to nowe rozporządzenie unijne, w którym będzie uwzględniona zmiana art. 72 ust. 2 rozporządzenia 1306/2013. Być może państwo mogliby doprecyzować, kiedy dokładnie ono wejdzie w życie.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Zarudzki: Poproszę o szczegóły panią dyrektor Czaplę.)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Proszę.

Dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Joanna Czapla:

Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.

Panie i Panowie Senatorowie! Szanowna Pani!

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady weszło w życie 29 grudnia 2017 r. i zostało opublikowane. Tak że widocznie państwo nie mają uaktualnionej wersji tego rozporządzenia. Dziękuję.

Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Iwona Kozera-Rytel:

Ja tylko chciałabym wyjaśnić, że korzystamy z EUR-Lex, a tam to brzmienie…

(Dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Joanna Czapla: Możemy pani po prostu przekazać…)

Ja oczywiście przyjmuję tę argumentację i absolutnie nie będę się upierać. Dziękuję.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję.

Czy są inne zgłoszenia?

Skoro nie ma, to składam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Nie ma innych wniosków. W związku z tym zarządzam głosowanie.

Kto jest za przyjęciem ustawy bez poprawek? (3)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (2)

Wniosek przeszedł.

Kto chciałby być sprawozdawcą? Nie ma chętnych, to pewnie przewodniczący… No dobrze, sprawozdawcą będzie przewodniczący.

Panie Ministrze, dziękuję za obecność i przekazanie nam szczegółowych informacji. Prawdopodobnie na tym posiedzeniu Senatu będzie rozpatrywany ten punkt. Skoro sprawa jest tak pilna, to pewnie tak pan marszałek zarządzi. Dziękuję wszystkim.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Zarudzki: Bardzo dziękuję panu przewodniczącemu i komisji oraz Biuru Legislacyjnemu za sprawne procedowanie. Dziękuję bardzo.)

Ja również dziękuję wszystkim.

W związku z tym, że wyczerpaliśmy porządek obrad, zamykam posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Przypominam, że o godzinie 16.00 mamy następne posiedzenie.

(Koniec posiedzenia o godzinie 15 minut 43)