Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Budżetu i Finansów Publicznych (117.)

w dniu 15 stycznia 2018 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2018 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 07 – Najwyższa Izba Kontroli; 19 – Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe; 58 – Główny Urząd Statystyczny; 70 – Komisja Nadzoru Finansowego; 77 – Podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu państwa; 79 – Obsługa długu Skarbu Państwa; 81 – Rezerwa ogólna; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem; a także plany finansowe: Centrum Badań i Edukacji Statystycznej GUS; Rzecznika Finansowego (druk senacki nr 700, druki sejmowe nr 1876 i 2073).

(Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 05)

(Posiedzeniu przewodniczą zastępca przewodniczącego Krzysztof Mróz oraz zastępca przewodniczącego Tadeusz Romańczuk)

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Szanowni Państwo, otwieram sto siedemnaste posiedzenie komisji.

Witam wszystkich bardzo serdecznie na czele z panią minister finansów.

Nie będę tutaj wszystkich wyczytywał, jest lista obecności… ona gdzieś jest, zaraz do nas dotrze.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2018 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 07 – Najwyższa Izba Kontroli; 19 – Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe; 58 – Główny Urząd Statystyczny; 70 – Komisja Nadzoru Finansowego; 77 – Podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu państwa; 79 – Obsługa długu Skarbu Państwa; 81 – Rezerwa ogólna; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem; a także plany finansowe: Centrum Badań i Edukacji Statystycznej GUS; Rzecznika Finansowego (druk senacki nr 700, druki sejmowe nr 1876 i 2073)

Mamy w propozycji porządku jeden punkt, tj.: rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2018 w zakresie części budżetowych i innych planów finansowych, zgodnie z przedmiotowym zakresem działalności komisji.

Czy są jakiejś uwagi do porządku obrad? Nie widzę, nie słyszę zgłoszeń.

W związku z tym przystępujemy do realizacji naszego porządku.

Zadam jeszcze tę standardowe pytanie, formułkę: czy na sali są osoby, które zawodowo zajmują się lobbingiem? Nie widzę zgłoszeń.

Przypominam, że jest transmisja naszego posiedzenia przez internet, on-line.

Dzisiaj będziemy zajmowali się opiniowaniem budżetu w zakresie tych działów, które są przypisane Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. Wszystkie komisje do jutra złożą swoje propozycje i my spotkamy się jutro o godzinie 17.00 i wtedy wydamy opinię dotyczącą budżetu. Jeżeli ktoś z państwa ma jakieś propozycje poprawek, to proszę je już składać.

A teraz proszę panią minister o krótkie wprowadzenie do budżetu, przedstawienie głównych założeń. Później będziemy pytali Biuro Legislacyjne, a później zaproszeni goście będą mogli szczegółowo się wypowiedzieć, i będziemy omawiali poszczególne działy.

Teraz, jeżeli jest taka możliwość, proszę panią minister o przedstawienie ogólnych założeń dotyczących budżetu i ogólnych wskaźników. Dziękuję bardzo.

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Dziękuję bardzo.

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Mam zaszczyt przedstawić państwu ustawę budżetową na rok 2018, uchwaloną przez Sejm w dniu 11 stycznia bieżącego roku.

Szanowni Państwo, budżet proponowany Wysokiej Komisji ma pogodzić ze sobą 2 kwestie, a mianowicie z jednej strony ma zapewnić niezbędną stabilność finansów publicznych, a z drugiej strony ma pozwolić na realizację i kontynuację najważniejszych priorytetów zapowiedzianych przez rząd. Polityka budżetowa prowadzona przez obecny rząd uwzględnia ograniczenia w zakresie strony wydatkowej, tj. ograniczenia zawarte w przepisach zdefiniowanych w prawie krajowym, a także w prawie unijnym, obejmujące górny limit wydatków budżetu państwa, który jest ustalany na dany rok budżetowy zgodnie ze stabilizującą regułą wydatkową, i jest oczywiście respektowanie wartości referencyjnych dla deficytu nominalnego 3% produktu krajowego brutto i długu do 60% produktu krajowego brutto sektora instytucji rządowych i samorządowych, a także jest realizacja tzw. średniookresowego celu budżetowego, który został określony przez Polskę jako deficyt strukturalny, to znaczy wynik nominalny oczyszczony o wpływ cyklu koniunkturalnego, na poziomie 1% PKB. Jednocześnie, Szanowni Państwo, polityka ta jest ukierunkowana w znacznym stopniu na odbudowę strumienia dochodów podatkowych, uszczelnienie systemu podatkowego, a tym samym – zapewnienie w długim okresie stabilności finansów publicznych. Oczywiście projekt ustawy budżetowej przedłożony Wysokiej Komisji uwzględnia również rozwiązania zawarte w ustawie z dnia 8 grudnia 2017 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2018, czyli w tzw. ustawie okołobudżetowej.

Bardzo krótko, tak jak powiedział pan przewodniczący, przedstawię państwu założenia dotyczące sytuacji makroekonomicznej, prognoz co do kształtowania się tej sytuacji w poszczególnych zakresach.

Jeśli chodzi o produkt krajowy brutto, to kwartalny profil zmian w produkcie krajowym brutto wskazuje, że od IV kwartału 2016 r. gospodarka polska powróciła na ścieżkę szybkiego wzrostu. Głównym czynnikiem tego wzrostu pozostaje nadal popyt krajowy, w tym popyt konsumpcyjny gospodarstw domowych. Sprzyja temu również systematyczna poprawa na rynku pracy. Wraz ze wzrostem popytu na pracę stopa bezrobocia rejestruje historyczne minima, o czym również tutaj, w tej komisji, była mowa niejednokrotnie. Dochody będące w dyspozycji gospodarstw domowych są dodatkowo wspierane przez transfery wynikające z realizacji programu „Rodzina 500+”.

Szanowni Państwo, przewiduje się, że wzrost gospodarczy w Polsce w roku 2018 wyniesie 3,8%. Podstawowym czynnikiem wzrostu, tak jak powiedziałam, pozostanie popyt krajowy, w tym spożycie prywatne, z rosnącą rolą nakładów brutto na środki trwałe. Rosnące tempo wzrostu produktywności czynników produkcji oraz stopniowe zwiększanie się udziału kapitału w tworzeniu produktu krajowego brutto przyczynią się do przyspieszenia tempa wzrostu potencjalnego PKB. Szacuje się, tak jak powiedziałam, że wyniesie ono 3,8%, wobec 2,9% zanotowanego w 2016 r. Jeśli weźmie się pod uwagę prognozy rynkowe, tzw. konsensus rynkowy, czyli medianę prognoz z ankiety Reutersa z końca grudnia ubiegłego roku, to oczekuje się, że w bieżącym roku produkt krajowy brutto wzrośnie realnie o 4%, przy inflacji na poziomie 2,3%, przy czym należy tu zaznaczyć, że rozpiętość tych prognoz jest dość duża, co może wskazywać na ryzyko dotyczące formułowanych oczekiwań, bowiem w przypadku PKB te prognozy wahają się od 3,8 do 4,3%.

Jeśli chodzi o rynek pracy, to, tak jak już wspomniałam, w ostatnich latach obserwowano systematyczną poprawę sytuacji na rynku pracy – rośnie przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej. Tendencje te będą kontynuowane również w kolejnych latach. W ustawie budżetowej zakłada się, że przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej w bieżącym roku wzrośnie o 0,8% i szacuje się, że stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec bieżącego roku obniży się do poziomu 6,4%. W zakresie nominalnego tempa wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej przyjęto, że w bieżącym roku budżetowym wyniesie ono 4,7%.

W zakresie takich ważnych parametrów makroekonomicznych jak inflacja, stopy procentowe i kurs walutowy, to na potrzeby scenariusza makroekonomicznego, który jest podstawą uzasadnienia projektu budżetu państwa, założono, że oczywiście w warunkach stabilizacji na rynkach surowcowych oraz braku szoków podażowych na rynku żywności średnioroczny wskaźnik inflacji w 2018 r. – mówię tutaj o wskaźniku cen towarów i usług konsumpcyjnych – wyniesie 2,3%. Przyjęto też ostrożny z punktu widzenia finansów publicznych scenariusz kształtowania się stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego. W bieżącym roku założono scenariusz zerowych stóp realnych, czyli oznacza to, że nominalny poziom stopy referencyjnej i inflacja będą tożsame; o tym już wspomniałam.

Szanowni Państwo, te założenia makroekonomiczne są zawarte w uzasadnieniu projektu ustawy budżetowej, w związku z tym nie chciałabym zbyt wiele czasu poświęcać na ich omówienie. I chciałabym przejść do pewnych parametrów ogólnych, to znaczy do tego, jakie są dochody, jakie są wydatki, jaki jest zakładany na rok 2018 deficyt budżetu państwa.

Otóż, Szanowni Państwo, projekt ustawy czy ustawa zakłada dochody budżetu państwa na poziomie 355,7 miliarda zł, wydatki budżetu państwa na poziomie 397,2 miliarda, a zatem maksymalny deficyt budżetu państwa jest zdefiniowany na poziomie nie wyższym niż 41,5 miliarda zł. Jest to wielkość niższa – chcę to tutaj nadmienić – czy w sposób istotny niższa od deficytu budżetu państwa zakładanego w ustawie budżetowej na rok 2017, tj. o 17,9 miliarda jest niższa kwota deficytu, o której wspomniałam. I jest to, jak podkreślam, namacalny dowód, wyraz troski o niski deficyt budżetu państwa i stabilność finansów publicznych. Chcę też podkreślić, że kwota deficytu budżetowego zapisana w ustawie budżetowej to kwota maksymalna, a oczywiście faktyczna realizacja może ukształtować się na poziomie niższym. Chciałabym też podkreślić, że maksymalny poziom deficytu zapisany w ustawie budżetowej został ustalony z uwzględnieniem tego, iż całość niedoboru Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zostanie pokryta z dotacji uzupełniającej, tj. z budżetu państwa. Podobnie bowiem jak ustawa w roku ubiegłym, ustawa budżetowa na rok 2018 nie przewiduje pożyczek dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Pragnę również podkreślić, że budżet na rok 2018 spełnia kryteria wynikające z wymienionej przeze mnie stabilizującej reguły wydatkowej, kryteria w zakresie deficytu sektora finansów według metodyki unijnej – czyli prognozowany deficyt sektora finansów publicznych według metodyki ESA wyniesie 2,7% PKB. Jednocześnie chcę podkreślić, i to bardzo wyraźnie, że przy tych wszystkich założeniach, przy wykorzystaniu wszystkich instrumentów ostrożnościowych, priorytety rządu, które zostały zdefiniowane – tak jak program „Rodzina 500+”, obniżenie wieku emerytalnego czy też dalsza modernizacja w zakresie obrony narodowej i zwiększone wydatki na obronę narodową – wszystkie znalazły finansowanie w ramach tych właśnie rygorów ostrożnościowych.

Przechodzę do dochodów budżetu państwa i będę chciała omówić je w sposób lakoniczny, ponieważ omówienie to będzie jeszcze uzupełnione przez pana ministra. Podam kwoty ogólne. Prognozujemy łączne dochody w wysokości 355,7 miliarda zł, w tym dochody podatkowe tj. 331,7 miliarda zł – w tym dochód z tytułu podatku VAT to 166 miliardów zł, z tytułu podatku akcyzowego to jest 70 miliardów zł, z tytułu podatku PIT, czyli podatku dochodowego od osób fizycznych, to jest 55,5 miliarda zł, i z tytułu podatku CIT to 32,4 miliarda, z kolei podatek od niektórych instytucji finansowych to jest 4,6 miliarda zł. Dochody niepodatkowe łącznie to 21,9 miliarda zł. W przypadku tych dochodów niepodatkowych należy zauważyć, że będą one niższe niż w roku minionym z uwagi na prognozowany brak wypłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego.

Szanowni Państwo, ten prognozowany wzrost dochodów budżetu państwa z jednej strony będzie generowany przez wzrost gospodarczy, co jest oczywiste, a z drugiej strony wynika z jednoczesnej kontynuacji wszystkich zadań dotyczących odbudowy strumienia dochodów podatkowych, uszczelnienia systemu podatkowego. Chcę tutaj wymienić chociażby niektóre takie działania: poszerzenie zakresu podmiotowego stosowania jednolitego pliku kontrolnego, wprowadzony w ubiegłym roku system monitorowania drogowego przewozu towarów, wprowadzenie mechanizmu podzielonej płatności czy też rozpoczęcie procesu wdrażania elektronicznych kas fiskalnych, a także opodatkowanie akcyzą dwóch nowych wyrobów akcyzowych i uszczelnienie systemu podatkowego w zakresie obrotu suszem tytoniowym poprzez objęcie również produkcji krajowej monitoringiem.

Jeśli chodzi o wydatki budżetu państwa, to, tak jak już wspomniałam, po stronie wydatkowej mamy 397,2 miliarda zł. Zostały w tym zabezpieczone niezbędne środki na realizację zadań priorytetowych dla rządu. Wymienię tylko niektóre: wspomniany już przeze mnie program „Rodzina 500+” – na ten cel zabezpieczone zostały ponad 24 miliardy zł; obniżenie wieku emerytalnego do 60 lat dla kobiet i do 65 lat dla mężczyzn w związku z przyjęciem ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw – tu skutek szacowany per saldo to ponad 9 miliardów zł; waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca bieżącego roku – tutaj skutek budżetowy to jest 5,4 miliarda zł, przy czym przypominam, że jest waloryzacja na poziomie 102,7%; zwiększenie limitu wydatków na obronę narodową – to kwota blisko 4 miliardów zł tytułem wykonania zobowiązania o przeznaczaniu 2% produktu krajowego brutto jako wydatku na obronność; kontynuacja zadań restrukturyzacyjnych w sektorze górnictwa węgla kamiennego – to 1,5 miliarda zł łącznie; finansowanie zadań w obszarze mieszkalnictwa, w tym pakietu „Mieszkanie +”, to 2,1 miliarda zł.

Szanowni Państwo, jeśli chodzi o wynik sektora finansów publicznych, to chcę podkreślić, że zarówno dochody, jak i wydatki są determinowane w głównej mierze oczywiście przez budżet państwa, budżet środków europejskich, agencje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej, państwowe fundusze celowe, państwowe osoby prawne. Planowany deficyt sektora finansów publicznych w bieżącym roku to 49,1 miliarda zł – według metodyki krajowej to jest 2,4% PKB, a przy zastosowaniu metodologii unijnej, czyli metodyki ESA, to jest 2,7% PKB. Podkreślam, że cały czas jesteśmy poniżej wartości referencyjnych, ostrożnościowych, które zostały zdefiniowane, jeśli chodzi o poziom długu, poniżej 3% PKB.

Według naszych wstępnych szacunków nominalny poziom długu Skarbu Państwa na koniec ubiegłego roku będzie zbliżony do poziomu długu z roku 2016, co zresztą jest zgodne z zapowiedziami pana premiera Morawieckiego w exposé. Oznacza to – i to chcę podkreślić – że po raz pierwszy został zahamowany przyrost długu. Co więcej, zgodnie z naszymi wstępnymi szacunkami… Tu chcę podkreślić, że ostateczne szacunki będą znane znacznie później, ale już te wstępne szacunki pozwalają określić, że na koniec ubiegłego roku poziom długu względem PKB spadł o 2 punkty procentowe w stosunku do wskaźników z końca 2016 r. i wyniósł około 52% PKB wobec 54,1% PKB – to jest ta wartość według metodologii unijnej, która była określona w ustawie. A ostatecznie poziom długu, co chcę zaznaczyć, będzie znany w marcu, gdy poznamy dane o całym sektorze finansów publicznych, w tym dane dotyczące jednostek samorządów terytorialnych.

Chcę też podkreślić… Jeśli chodzi o ten poziom długu, to warto podkreślić, że w sytuacji realizacji wszystkich celów związanych z dodatkowymi wydatkami, które wynikają ze strategii rządu, spełniamy kryteria ostrożnościowe i jesteśmy jednym z 12 krajów Unii Europejskiej, w których relacja poziomu długu do PKB mieści się w tej wartości referencyjnej, ponadto jest, podkreślam, poniżej, dużo poniżej wartości referencyjnej. A zatem jesteśmy w grupie państw o bardzo stabilnych finansach publicznych.

Jeśli chodzi o kolejną sprawę, a właściwie ostatnią, którą chciałabym króciutko zasygnalizować – oprócz kwestii dochodów, wydatków, długu i wyniku sektora – to są też zmiany, które zostały dokonane w Sejmie w odniesieniu do projektu ustawy budżetowej. I tutaj chcę też pokreślić, że pomimo tych wszystkich zmian, które zostały dokonane w Sejmie, zakładany pierwotnie poziom deficytu budżetu państwa, o którym wspomniałam, tj. 41,5 miliarda zł, pozostał bez zmian, a prognozowane dochody budżetu państwa w uchwalonej przez Sejm ustawie to 355 miliardów 705 milionów 405 tysięcy zł, z kolei wydatki to 397 miliardów 197 milionów 405 tysięcy zł. W trakcie prac nad budżetem zarówno kwota prognozowanych dochodów, jak i kwota planowanych wydatków ulegały modyfikacji. Jeśli chodzi o stronę dochodową, to dochody zostały podwyższone o 2 miliony 400 tysięcy zł, co wiąże się z planowanymi dodatkowymi niepodatkowymi dochodami budżetu państwa w części „Kancelaria Sejmu” – te dochody zostały wskazane jako częściowe źródło finansowania zwiększonych wydatków również w tej samej części. Jeśli zaś chodzi o wydatki, to w trakcie prac nad projektem budżetu dokonano zmian w odniesieniu do projektu rządowego, związanych z realokacją środków, co wiązało się z pewnymi ograniczeniami w wydatkach jednostek, które same sobie plan budżetu ustalają – minister finansów jedynie te budżety włącza do ustawy budżetowej – a mam tu na myśli jednostki wymienione w art. 139 ustawy o finansach publicznych, takie jak Kancelaria Sejmu, Kancelaria Senatu, Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej, Trybunał Konstytucyjny czy Najwyższa Izba Kontroli.

Inne główne zmiany wiązały się w szczególności z faktem, że w projekcie ustawy budżetowej w ramach rezerwy celowej zabezpieczono środki finansowe w wysokości 360 milionów 250 tysięcy zł związane z ubieganiem się Polski o organizację Expo. Środki te mogły zostać uwolnione w trakcie prac parlamentarnych w związku z ostatecznym rozstrzygnięciem w zakresie przyznania tytułu gospodarza wystawy Expo w 2022 r. Argentynie, w związku z tym mogły zostać przeznaczone na inne zadania. W trakcie prac parlamentarnych w Sejmie na etapie rozpatrywania projektu ustawy dokonano zmniejszenia przedmiotowej rezerwy, o której powiedziałam, o kwotę 359 milionów 8 tysięcy zł z przeznaczeniem na różne cele publiczne, w tym m.in. na obszary ochrony zdrowia, infrastruktury drogowej, bezpieczeństwa wewnętrznego, kultury fizycznej, kultury i dziedzictwa narodowego. Tym samym w wyniku przyjęcia zgłoszonych w Sejmie poprawek, których źródłem finansowania były te środki, nastąpiło niemal całkowite rozwiązanie wspomnianej rezerwy.

Tyle z mojej strony. Służymy odpowiedziami, wyjaśnieniami, jeżeli takie się pojawią. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Dziękuję, Pani Minister.

Teraz poproszę Biuro Legislacyjne o opinię.

Wicedyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Adam Niemczewski:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Biuro Legislacyjne nie zgłasza uwag o charakterze legislacyjnym do tej ustawy.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Dziękuję. Oby zawsze było tak szybko.

Szanowni Państwo, ja jeszcze tylko poinformuję państwa, że do komisji wpłynęły uwagi dotyczące ustawy budżetowej od Związku Zawodowego Pracowników Państwowej Inspekcji Pracy, Stowarzyszenia Inspektorów Pracy RP, Międzyzakładowej Organizacji Związkowej w NSZZ „Solidarność’80” z propozycją odpowiedniej poprawki do ustawy oraz uwagi Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Oficerów i Marynarzy. One zostały państwu senatorom – czy panom senatorom, bo dzisiaj mamy w komisji samych panów – dostarczone.

Szanowni Państwo, proponuję teraz przejść do omówienia poszczególnych części budżetu.

Może zacznijmy od „Najwyższej Izby Kontroli”, to jest część 7 w załącznikach nr 1 i 2.

Jak widzę na liście obecności, nie ma pana prezesa. Nie widzę prezesa.

(Głos z sali: Jest.)

Jest, tak? O, to bardzo proszę.

Kto będzie z ramienia NIK… To już państwo sobie ustalicie. Tylko proszę się przedstawić. Dobrze?

Dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów w Najwyższej Izbie Kontroli Stanisław Jarosz:

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Stanisław Jarosz, jestem dyrektorem Departamentu Budżetu i Finansów w Najwyższej Izbie Kontroli. Jest ze mną również dyrektor Biura Rachunkowości.

Chciałbym przedstawić parę zdań na temat projektu budżetu Najwyższej Izby Kontroli. Ustawa budżetowa przyjęta przez Sejm niedługi okres temu w całości uwzględniła te propozycje, które Najwyższa Izba Kontroli zgłosiła do Sejmu. Jeżeli chodzi o podstawowe zasady, na których oparliśmy nasze propozycje, to były one zbudowane na danych, które przedstawił minister finansów. Budżet po stronie wydatkowej… To jest istotny element, gdyż po stronie dochodowej jest tylko kilkaset tysięcy złotych z tytułu dochodów z najmu mieszkań i pomieszczeń, a kluczową kwestią jest budżet po stronie wydatków. Tak że budżet Najwyższej Izby Kontroli po stronie wydatków został zbudowany na poziomie tego budżetu, który był rok wcześniej, czyli na poziomie z roku 2017, jest w stosunku do budżetu z roku 2017 wyższy o 44 tysiące zł, czyli o kwotę nieistotną, realnie jednak jest on niższy z uwagi na planowaną inflację. Łączna kwota wydatków w ustawie budżetowej to 282 miliony 111 tysięcy zł, przy czym 81% tego stanowią wynagrodzenia, a łącznie z wydatkami bieżącymi jest to 95%. Bo 5% – czy 4,9% – to wydatki inwestycyjne.

Jeśli chodzi o główne kategorie, to we wszystkich kategoriach uchwalony przez Sejm budżet NIK odpowiada wielkościom, które były w ustawie na rok poprzedni, czyli 2017. Chodzi mi tutaj o kwestie wynagrodzeń, czyli tej głównej pozycji. Trochę niższe są wydatki na podróże krajowe i zagraniczne, a trochę wyższe – wydatki inwestycyjne, ale to stanowi tylko 5% budżetu.

Jeżeli byłoby ze strony państwa senatorów zainteresowanie, to jesteśmy gotowi odpowiadać na konkretne pytania. Z mojej strony to tyle. Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Dziękuję panu dyrektorowi.

Ja mam takie pytanie do senatorów: czy mają państwo jakieś pytania dotyczące tego obszaru? Bo może będziemy omawiać to tak po kawałku, w przeciwnym razie potem się to wszystko nam zleje.

Bardzo proszę, pan senator Czarnobaj.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący! Pani Minister! Szanowni Państwo!

Ja mam pytanie dotyczące tego zaplanowanego budżetu. 4% jest na inwestycje. Czy można by prosić o powiedzenie dwóch słów o tym, na co są te inwestycje? To po pierwsze.

Po drugie, czy można uzyskać informację co do tego, czy te 4% wynikają z limitu otrzymanego od ministra finansów, czy ta kwota i ten procent budżetu zabezpiecza państwa oczekiwania, jeśli chodzi o potrzeby inwestycyjne? To jest kolejne pytanie. I jeżeli są z państwa strony jakiekolwiek sugestie dotyczące inwestycji, które należałoby mieć na uwadze – może nie w tym budżecie, ale może przy okazji korekty budżetu – to… Jeśli można, to prosiłbym o jedno zdanie na ten temat.

I trzecie pytanie dotyczy średniego wynagrodzenia. Bo skoro 81% budżetu stanowią płace, to prosiłbym, jeśli można, o podanie średniego wynagrodzenia w państwa firmie.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

To może jeszcze pan senator Kleina, żeby…

Senator Kazimierz Kleina:

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Ja mam tylko krótkie pytanie. Czy to oznacza, że w bieżącym roku płace w Najwyższej Izbie Kontroli realnie spadną? Czy proponujecie jakieś zmiany, żeby utrzymać ten stan przynajmniej na poziomie inflacyjnym? Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Czy ktoś z panów senatorów chciałby zadać pytanie? Pan senator Włosowicz nie chce?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie.

Dobrze.

To bardzo proszę pana dyrektora o odpowiedź.

Dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów w Najwyższej Izbie Kontroli Stanisław Jarosz:

Dziękuję bardzo.

Jeżeli chodzi o kwestię inwestycji, to wielkość inwestycji nie wynika z żadnych limitów ministra finansów, w tej kwestii izba jest samodzielna w ustalaniu swojego budżetu. Myśmy zaplanowali tę wielkość, przygotowując konkretne zadania inwestycyjne. Te procesy inwestycyjne w izbie były rozłożone na kilka lat. Jak państwo pamiętają, w roku ubiegłym i poprzednim dokonywaliśmy m.in. dużych remontów, czyli tak naprawdę przebudów – inwestycji budynków w delegaturze w Rzeszowie i w Lublinie. Dokonujemy też zakupu nieruchomości dla delegatury w Opolu. Kolejna sprawa to kwestia wydatków na przebudowę systemów informatycznych i jest to ważny element inwestycji. Jeżeli chodzi o systemy informatyczne, to cały problem sprowadza się do tego, że dzisiaj kontrolerzy w dużej mierze pracują już on-line, a problem dotyczy zdolności do przerobienia tych informacji, które posiadają kontrolerzy, przez bazę miejscową, i dostępu do tych danych. To wymaga przebudowy systemu.

My mamy jeszcze 2 projekty inwestycyjne w ramach tych, o których tutaj mówimy, tj. ujętych w naszych wydatkach. Jeden to problem części obiektów centrali, gdyż ekspertyzy wykazały, że dach nad środkową częścią budynku, nad tym dziedzińcem, pod którym jest garaż, nie spełnia wymogów wytrzymałości i będzie konieczna jego przebudowa. I są pieniądze, które musimy na to wydać. Jest również problem z dokonaniem poważnych inwestycji w ośrodek szkoleniowy w Goławicach, który w ostatnich latach nie był remontowany. A więc jeżeli chodzi o to, co zaplanowaliśmy, to to odpowiada oczekiwaniom, które zostały zawarte i złożone w postaci konkretnych projektów.

Jeżeli chodzi o sprawy przyszłościowe, to Najwyższa Izba Kontroli w ciągu ostatnich kilkunastu lat dokonała istotnych zmian w zakresie stanu majątkowego, mianowicie przede wszystkim doszło do przejęcia od Skarbu Państwa różnych obiektów, które albo były dotychczas dzierżawione, albo po prostu izba je wynajmowała. Teraz dokonaliśmy przejęcia tych różnych obiektów – przykładowo w Olsztynie, w różnych delegaturach… I w tej chwili mamy taki stan, że jeżeli zakończymy sprawę Opola – bo tam jest przejęcie części obiektu w celu poszerzenia bazy lokalowej – i po zakończeniu sprawy w Rzeszowie i Lublinie procesy inwestycyjne w obiekty, jak się wydaje, w delegaturach zbliżą się ku końcowi. A więc w tej mierze nie przewidujemy poważniejszych inwestycji na przyszłość. Pewne kwoty będą jeszcze wydane czy jest planowane ich wydanie w roku 2018 – to chodzi, o ile pamiętam, o archiwum w Poznaniu, ale to już jest ujęte w ramach tego planu, budżetu.

A więc, reasumując, na tym etapie nie potrafię przedstawić poważnych projektów inwestycyjnych, które pojawiłyby się w kolejnych latach – oczywiście jeżeli uda nam się zrealizować plany na ten rok, łącznie z przebudową ośrodka szkoleniowego i budynku centrali, co do którego ekspertyzy pokazują, że jest problem z wytrzymałością stropów nad częścią garażową. I to jest jedno.

Jeżeli chodzi o pytanie dotyczące płac i średniego wynagrodzenia, to pierwsza część tego… druga część tej odpowiedzi… No, wynagrodzenia, jeżeli chodzi o rok 2018, zostały zaplanowane… Poziom środków na wynagrodzenia został zaplanowany na poziomie z roku ubiegłego, a w związku z tym to, czy średnie wynagrodzenie się zmieni, czy nie, pójdzie w dół, czy w górę, będzie zależeć od tego, jaki charakter będą miały ruchy kadrowe związane z odejściami na emeryturę i jaka grupa osób zostanie zatrudniona w trybie naborów zewnętrznych. Bo cały czas trwają nabory zewnętrzne. I dopiero rozliczenie po roku wykaże – mówię to do pana senatora Kleiny – czy średnie wynagrodzenie na koniec roku 2018 będzie niższe niż to w 2017, czy nie. Bo to od tego zależy. Teraz jesteśmy w komisjach konkursowych w ramach konkursów na różne stanowiska i obserwujemy taki proces, że część propozycji, które składają kandydaci, jest nie do przyjęcia w naszym przypadku, również ze względu na płacę, ale również część ludzi odchodzi ze stanowisk z wyższymi wynagrodzeniami. A więc w tej chwili, jeśli patrzeć na to statystycznie, myślę, że to średnie wynagrodzenie powinno spaść o 2,2%, o ile spełni się prognoza inflacji, przy czym mam tu na myśli realne średnie wynagrodzenie, bo nominalne pozostanie na tym samym poziomie. A o tym, na jakim jest ono poziomie, to dyrektor Biura Rachunkowości by powiedział.

Dyrektor Biura Rachunkowości w Najwyższej Izbie Kontroli Michał Dudkiewicz:

Michał Dudkiewicz, dyrektor Biura Rachunkowości. Bardzo mi miło.

Szanowna Komisjo, j

Jeżeli chodzi o średnie wynagrodzenie w Najwyższej Izbie Kontroli, to ono pozostaje na poziomie z ubiegłego roku. Trwają jeszcze przeliczenia co do odpraw emerytalnych, jakie planujemy na 2018 r., ale wynagrodzenie wynosi… jest w okolicy 9 tysięcy 200 zł.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

To kwota brutto oczywiście, tak.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Dobrze.

Czy jeszcze ktoś z senatorów ma pytania? Nie.

W takim razie bardzo dziękuję panu dyrektorowi za te wyjaśnienia.

Przystępujemy do części 58 „Główny Urząd Statystyczny” w załącznikach nr 1 i 2, a także planu finansowego Centrum Badań i Edukacji Statystycznej GUS, załącznik nr 12.

Jak widzę, jest wiceprezes Głównego Urzędu Statystycznego, pani Grażyna Marciniak.

Bardzo proszę, Pani Prezes.

Wiceprezes Głównego Urzędu Statystycznego Grażyna Marciniak:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Towarzyszy mi dyrektor generalny Głównego Urzędu Statystycznego, pani Anna Borowska, oraz pani Agnieszka Pietroń, główny księgowy resortu.

Szanowni Państwo! Wysoka Komisjo!

Projekt budżetu Głównego Urzędu Statystycznego na 2018 r. dotyczy 20 jednostek budżetowych, tj.: centrali Głównego Urzędu Statystycznego, 16 urzędów statystycznych w województwach, Centrum Informatyki Statystycznej, Zakładu Wydawnictw Statystycznych, Centralnej Biblioteki Statystycznej oraz jednej instytucji gospodarki budżetowej nadzorowanej przez prezesa GUS.

W projekcie budżetu GUS na 2018 r. zaplanowano dochody w wysokości 2 milionów 523 tysięcy zł, co stanowi 99% sumy z ustawy budżetowej na 2017 r. i 87,2% przewidywanego wykonania budżetu w 2017 r. Spadek dochodów w projekcie budżetu na 2018 r. o 1% – tj. o 25 tysięcy zł – w porównaniu z sumą z ustawy budżetowej na 2017 r. jest spowodowany zaplanowaniem niższych wpływów z usług, ze sprzedaży wyrobów i wpływów z rozliczeń zwrotów z lat ubiegłych, a także niższym planem wpływów z usług i dochodów z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych umów o podobnym charakterze.

Źródłem dochodów Głównego Urzędu Statystycznego w 2018 r. będą wpływy z tytułu udostępniania danych statystycznych oraz danych z rejestru REGON, wpływy z tytułu przygotowania informacji z rejestru Teryt, interpretacji Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług i prac statystycznych, dochody z tytułu wynajmu powierzchni biurowej czasowo niewykorzystanej dla potrzeb jednostek służb statystyki publicznej, wpływy ze sprzedaży publikacji statystycznych GUS i urzędów statystycznych, wpływy z tytułu zwrotu wydatków na media, wpływy z Komisji Europejskiej dotyczące zwrotu wydatków poniesionych w latach poprzednich.

Limit wydatków budżetowych Głównego Urzędu Statystycznego na 2018 r. został ustalony w wysokości 427 milionów 469 tysięcy zł, w tym znaczącą pozycję 25 milionów 672 tysięcy zł stanowią wydatki na współfinansowanie projektów realizowanych z udziałem środków Unii Europejskiej. Limit uwzględniający wydatki na współfinansowanie projektów realizowanych z udziałem środków Unii Europejskiej będzie wyższy w stosunku do przewidywanego wykonania budżetu z 2017 r. o 283 tysiące zł, a w porównaniu do wielkości z ustawy budżetowej na 2017 r. będzie wyższy o 922 tysiące zł, tj. o 0,2%. Bez uwzględnienia środków na współfinansowanie projektów realizowanych z udziałem środków Unii Europejskiej przyznany w projekcie budżetu limit wyniesie 401 milionów 797 tysięcy zł, co oznacza, że będzie niższy w porównaniu do wielkości z ustawy budżetowej na 2017 r. o 5 tysięcy zł.

W strukturze planowanych wydatków według działów 52% wydatków ogółem dotyczy działu 750, tj. „Administracja publiczna”, a 45,8% dotyczy działu 720 „Informatyka” ujmującego zadania związane z przetwarzaniem danych statystycznych, projektowaniem, programowaniem i eksploatacją systemów informatycznych. 2,2% wydatków zaplanowano w dziale 150 „Przetwórstwo przemysłowe” z przeznaczeniem na druk publikacji informacji i formularzy statystycznych oraz opracowanie graficzne i redakcyjno-techniczne publikacji i informacji Głównego Urzędu Statystycznego.

W strukturze planowanych wydatków według rodzajów największy udział, stanowiący 83,6% ogólnej kwoty limitu, mają wydatki obligatoryjne, tj. wynagrodzenia, składki na ubezpieczenie społeczne, dodatkowe wynagrodzenie roczne, odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Projekt planu wynagrodzeń na 2018 r. został ustalony w łącznej wysokości 297 milionów 993 tysięcy zł. W porównaniu do wielkości z ustawy budżetowej na 2017 r. plan wydatków na wynagrodzenia zwiększy się o 381 tysięcy zł, tj. o 0,1%, a w stosunku do przewidywanego wykonania planu z 2017 r. będzie wyższy o 1 milion 378 tysięcy zł, tj. o 0,5%. Plan zatrudnienia na 2018 r. wynosi 6 tysięcy 124 etaty, z tego członkowie korpusu służby cywilnej to 4 tysiące 378 etatów, a osoby nieobjęte mnożnikowymi systemami wynagrodzeń – 1 tysiąc 742 etaty. Planowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne, łącznie z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym, będzie w 2018 r. wynosić 4,1 tysiąca zł.

W projekcie budżetu środków europejskich na 2018 r. limit wydatków został ustalony w wysokości 5 milionów 601 tysięcy zł i w porównaniu z wielkością z ustawy budżetowej oraz przewidywanego wykonania w 2017 r. zmniejszył się o 1 milion 276 tysięcy zł, tj. o 18,6%. Środki zostały zaplanowane na Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko”, na Program Operacyjny „Wiedza, Edukacja, Rozwój” oraz Program Operacyjny „Polska Cyfrowa”. Stanowią one: w pierwszym przypadku – 53% limitu wydatków z budżetu środków europejskich, drugi z programów to 44% limitu wydatków z budżetu środków europejskich zaplanowanych w budżecie na 2018 r.

W 2018 r. działalność w zakresie badawczym, edukacyjnym i popularyzatorskim na rzecz statystyki publicznej i podmiotów zewnętrznych prowadzić będzie Centrum Badań i Edukacji Statystycznej w Jachrance. Jest to instytucja gospodarki budżetowej nadzorowana przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Centrum Badań i Edukacji Statystycznej planuje wykonać w 2018 r. przychody ogółem w wysokości 11 milionów 950 tysięcy zł. Koszty funkcjonowania jednostki są planowane w wysokości 11 milionów 925 tysięcy zł.

Jeśli mogę, to na koniec chciałabym jeszcze zwrócić uwagę państwa, Wysokiej Komisji i państwa senatorów, na trudną sytuację Głównego Urzędu Statystycznego w zakresie finansów. W najbliższych latach Główny Urząd Statystyczny czeka kilka ważnych wydarzeń, które wymagają dodatkowego finansowania. W bieżącym roku, a dokładnie 13 lipca, obchodzimy 100-lecie powstania urzędu, który przez cały ten okres działa pod niezmienioną nazwą. Ponadto w 2020 r. zostanie przeprowadzony powszechny spis rolny, a w 2021 r. – Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań, który obejmie wszystkich mieszkańców kraju. Główny Urząd Statystyczny prowadzi intensywne przygotowania do realizacji tych zadań, ale już w tej chwili sytuacja staje się krytyczna, ponieważ przygotowanie koniecznej dla realizacji tych zadań… Tzn. trzeba przygotować odpowiednią infrastrukturę informatyczną i musi to nastąpić na kilka lat przed spisem, chodzi też o wdrożenie tej infrastruktury w terminie pozwalającym na jej przetestowanie i przeprowadzenie spisów próbnych. Niestety, pomimo kilkakrotnych wystąpień do Ministerstwa Finansów o zwiększenie środków na 2018 r. w części 58, nie udało nam się uzyskać niezbędnego wsparcia. Prosimy zatem Wysoką Komisję o poparcie naszych starań w tym zakresie. Wnioski Głównego Urzędu Statystycznego dotyczyły w 2018 r. kwoty 58 milionów 902 tysięcy zł na przygotowanie infrastruktury informatycznej do realizacji spisów oraz 2 milionów 630 tysięcy zł z przeznaczeniem głównie na organizację w lipcu 2018 r. Kongresu Statystyki Polskiej z okazji 100-lecia naszego urzędu.

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący. Dziękuję, Wysoka Komisjo.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Dziękuję, Pani Prezes. Cieszymy się, że taki jubileusz będzie.

Myślę, że senatorowie będą chcieli zadać pytania.

Senator Czarnobaj. Proszę bardzo.

Senator Leszek Czarnobaj:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Pani Dyrektor, jeżeli chodzi o kwestię przygotowań technicznych do tego spisu w roku 2021… Czy państwo jesteście na to gotowi w sensie technicznym, projektowym, czy to jest dopiero pierwszy wniosek co do roku 2018, aby właśnie takie założenia projektowe przygotować? To jest pierwsze pytanie.

I drugie pytanie, dotyczące również – jeśli można prosić o podanie tak w przybliżeniu – średniego wynagrodzenia w Głównym Urzędzie Statystycznym.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Dziękuję.

Czy jeszcze ktoś z senatorów będzie chciał zadać pytanie? Nie widzę zgłoszeń.

A więc bardzo proszę panią prezes o odpowiedzi na te 2 pytania.

Wiceprezes Głównego Urzędu Statystycznego Grażyna Marciniak:

Jeśli chodzi o drugie pytanie, to, tak jak podawałam, przeciętne miesięczne wynagrodzenie w Głównym Urzędzie Statystycznym i w jednostkach statystyki publicznej w 2018 r. jest zaplanowane w wysokości 4,1 tysiąca zł. Jest to, jak sądzę, jeden z najniższych wskaźników w administracji publicznej.

Jeśli chodzi o nasze przygotowania do Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań, to koncepcja, jak ten spis ma wyglądać, jest oczywiście przygotowana. Jeśli chodzi o potrzeby informatyczne, to również mamy spisane, jakiego rodzaju są to potrzeby – jest to potrzeba… to nie tylko kwestia… To znaczy ja nie będę wchodziła w techniczne… Ale potrzebujemy serwerów, oprogramowania itp. To środki na pewne inwestycje, które… Główny Urząd Statystyczny i tak cierpi na stałe braki, jeśli chodzi o środki na potrzeby inwestycyjne. Mamy np. problemy z licencjami, z przedłużaniem licencji. Szczególnie w, że tak powiem, przededniu narodowego spisu powszechnego jest to dosyć trudna sytuacja. I mamy, że tak powiem, policzone potrzeby, mamy dokładnie wyliczone, jakiego rodzaju i jaka struktura informatyczna będzie potrzebna, ponieważ żeby koszt całości spisu nie przekroczył – tak jak zdeklarowaliśmy się wcześniej – tej wielkości, którą zrealizowaliśmy w roku 2011, konieczne jest przeprowadzenie… A jednocześnie chcemy to poprawić, bo mamy świadomość, że tamten spis nie do końca spełnił wszystkie oczekiwania społeczeństwa, i chcemy poprawić jakość tego spisu. Będzie on musiał być przeprowadzony na podstawie rejestrów, ale jednocześnie chcemy, żeby każdy obywatel kraju miał poczucie, że został spisany albo w sposób bezpośredni, tj. poprzez rachmistrza spisowego, albo dzięki różnego rodzaju instrumentom, takim jak wywiad internetowy czy wywiad telefoniczny ze wsparciem komputerowym.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Dobrze. Jeszcze pan senator Czarnobaj chce dopytać.

Senator Leszek Czarnobaj:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Pani Minister, jeśli można, zapytam w tej sprawie: czy państwo rozpatrywaliście te 2 wnioski dotyczące, po pierwsze, tak jak pięknie powiedział pan przewodniczący… Ale nawet piękne obchody bez pieniędzy są zawsze trochę mizerne. W związku z tym czy państwo rozpatrywaliście jako rząd, jako ministerstwo, te 2 wnioski, a mianowicie wniosek dotyczący rozpoczęcia procesu dofinansowania GUS, tak aby przygotował on się do tego dużego przedsięwzięcia w roku 2021, i czy rozpatrywaliście państwo wsparcie GUS, jeśli chodzi o obchody 100-lecia?

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Dziękuję.

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Jeśli chodzi o obchody, o których powiedziała pani prezes, to one, jak rozumiem, są zaplanowane do realizacji w ramach środków dysponenta. W tym roku mamy istotne wydatki związane ze 100-leciem niepodległości Polski, czyli Niepodległa 2018, i być może te wydatki związane z tymi obchodami, tym jubileuszem w Głównym Urzędzie Statystycznym też będą się wpisywały w te środki…

(Brak nagrania)

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Jeśli chodzi o te systemy informatyczne, o których mówi pan senator, to rozmawialiśmy o tym i była nasza sugestia – była też, jeśli dobrze pamiętam, korespondencja kierowana – by pójść w kierunku programu Polska Cyfrowa, przynajmniej na tym początkowym etapie, z wykorzystaniem środków unijnych.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Proszę bardzo, jeszcze pan senator Czarnobaj.

Senator Leszek Czarnobaj:

Pani Prezes, ja mam takie pytanie. Mianowicie pani minister połączyła tu realizowany przez państwa ze środków unijnych projekt Polska Cyfrowa – zapisałem obie, że na kwotę 5 milionów zł… Czy to jest robione w jakiejś innej konfiguracji i w rozbieżności, a mianowicie czy ta Polska Cyfrowa to jest inne przedsięwzięcie, rozbieżne z tym, do czego państwo powinniście być gotowi, aby dokonać tego wspominanego spisu w 2021 r.? Oczywiście proszę, jeśli można, ogólnie o tym powiedzieć.

Wiceprezes Głównego Urzędu Statystycznego Grażyna Marciniak:

To znaczy, jeśli mogę tak odpowiedzieć, ze względów formalnych niemożliwe jest przeprowadzenie spisu z wykorzystaniem środków POPC. My, owszem, wpisujemy się w całą tę akcję Niepodległa, ale… Tak jak pani minister zaznaczyła, wymagane jest, żeby to było ze środków dysponenta, z części budżetowej. Tak że to nie rozwiązałoby naszych problemów. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Dziękuję.

Czy pan senator jest usatysfakcjonowany odpowiedzią?

(Senator Leszek Czarnobaj: Co do wielkości środków to nie, ale co do krasomówstwa – tak.)

Dobrze. No, zawsze chociaż w części. Ale tak to już jest w przypadku budżetu, że nigdy nie da się wszystkich zaspokoić.

Szanowni Państwo, przechodzimy do części 70 „Komisja Nadzoru Finansowego”. I tutaj, jak widzę, jest pani dyrektor Departamentu Administracji, Budżetu i Informatyki Ewa Gralewska.

Bardzo proszę panią dyrektor.

Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego Marcin Pachucki:

Panie Przewodniczący, korzystając z zaproszenia… Zdecydowałem się jak najbardziej skorzystać z tego zaproszenia.

(Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz: Dobrze.)

Marcin Pachucki, zastępca przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego…

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Dobrze… Przepraszam bardzo, gdzieś to nam umknęło. Bardzo proszę, oczywiście… Dana instytucja sama typuje, kto będzie przedstawiał…

Bardzo przepraszam i proszę o przedstawienie tej części 70. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego Marcin Pachucki:

Dziękuję.

Jest ze mną również pan dyrektor Marcin Będzieszak, który jest wicedyrektorem wspomnianego już Departamentu Administracji, Budżetu i Informatyki.

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!

Na wstępie chciałbym podkreślić, że wydatki Komisji Nadzoru Finansowego w całości równoważone są dochodami, jakie pochodzą z wpłat i opłat wnoszonych przez podmioty nadzorowane na pokrycie kosztów nadzoru. Oznacza to, że działalność KNF nie obciąża bezpośrednio budżetu państwa. Jednocześnie wpłaty i opłaty wnoszone przez podmioty nadzorowane na pokrycie kosztów nadzoru nie mogą być przeznaczane na żadne inne cele budżetowe, czyli mogą być alokowane tylko i wyłącznie na zadania wykonywane przez KNF.

Prognoza dochodów z tytułu wpłat na pokrycie kosztów nadzoru na 2018 r. wynosi 245 milionów 97 tysięcy zł, czyli jest o 4,2% wyższa niż w roku ubiegłym, w roku 2017. Największa część tych dochodów, a jest to blisko 61%, wniesiona zostanie przez podmioty rynku bankowego. Pozostała część wpłat to wpłaty wnoszone przez podmioty rynku kapitałowego, a jest to blisko 18% budżetu KNF, przez zakłady ubezpieczeń – 15,5% tego budżetu, i przez powszechne towarzystwa emerytalne – niecałe 6%. Ta struktura jest pochodną skali działań nadzorczych podejmowanych przez KNF wobec instytucji finansowych.

Warto także podkreślić, iż w obecnym roku rozliczenie kosztów nadzoru nad poszczególnymi rynkami skutkowało ustaleniem wysokości wpłat od poszczególnych instytucji finansowych na dużo niższych poziomach niż maksymalne poziomy wynikające z ustaw kompetencyjnych. W związku z tym, jeśli porównamy zakres i skalę działalności Komisji Nadzoru Finansowego oraz zakres obowiązków spoczywających na KNF, należałoby wskazać, że jesteśmy bardzo oszczędnym nadzorem.

Jeśli chodzi o łączną prognozę dochodów w 2018 r., to jest ona większa o 10 milionów 50 tysięcy zł w związku z karami nakładanymi przez KNF, oczywiście karami pieniężnymi, z odsetkami od nieterminowych wpłat, egzaminów oraz dochodów z tytułu najmu. I dochody te stanowią dochód budżetu państwa.

Jeśli chodzi o wydatki budżetowe w części 70 „Komisja Nadzoru Finansowego”, to zostały one zaplanowane na bieżący rok w wysokości 245 milionów 112 tysięcy zł, tj. na poziomie wyższym o 10 milionów 300 tysięcy niż plan określony ustawą budżetową na rok 2017. Wzrost ten ograniczony jest do minimum ze względu na zastosowanie stabilizującej reguły wydatkowej. W konsekwencji wzrost wydatków w części 70 wynosi 4,4% i tym samym jest zbliżony do przeciętnego wzrostu wydatków bieżących jednostek budżetowych ogółem zaplanowanych w projekcie budżetu państwa na rok 2018. Biorąc pod uwagę konieczność uwzględnienia wymienionej reguły wydatkowej, dokonano analizy wykonania wydatków w ramach poszczególnych paragrafów klasyfikacji budżetowej w latach 2015 i 2016, a następnie wykorzystano uzyskane w ten sposób informacje do ograniczenia zapotrzebowania na wzrost wydatków. W konsekwencji w projekcie naszego budżetu znajdą państwo szereg pozycji, takich jak np. podróże służbowe zagraniczne czy krajowe i szkolenia, w przypadku których wydatki na rok 2018 zostały zaplanowane w wysokości nie wyższej niż w roku ubiegłym, a w niektórych pozycjach, jak np. zakup usług remontowych, widoczne jest zmniejszenie poziomu wydatków. Stosując zasadę oszczędnego i efektywnego wykorzystywania środków publicznych, staramy się realizować zadania przy możliwie niskim obciążeniu instytucji finansowych przez nas nadzorowanych, ale równocześnie tak, aby zapewnić wysoką jakość wykonywanego przez nas nadzoru.

Jeśli chodzi o znaczące pozycje w budżecie, to taką znaczącą pozycją jest wsparcie systemów informatycznych wykorzystywanych przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. Trzeba wskazać, że należyte sprawowanie nadzoru nad instytucjami finansowymi powoduje konieczność gromadzenia i przetwarzania danych dotyczących tych instytucji. W tym celu w jednej z lokalizacji w roku 2014 powstało centrum przetwarzania danych i obecnie w związku z tym niezbędne jest zapewnienie usług serwisowych i wsparcia dla tego ośrodka wraz z podlegającą mu infrastrukturą obejmującą m.in. infrastrukturę krytyczną, która musi być należycie chroniona przez systemy ochrony cyberprzestrzeni. Jednocześnie niezbędne jest pozyskiwanie dodatkowych zewnętrznych usług programistycznych, analitycznych i wdrożeniowych w celu dotrzymywania terminów nałożonych na Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, na Komisję Nadzoru Finansowego przez ustawodawcę krajowego, a także przez unijne organy nadzoru. Warto wspomnieć, że obecnie te zapisy dotyczące konieczności uzyskania wsparcia odnoszą się do 50 projektów informatycznych, które w tym momencie są prowadzone w urzędzie.

Warto wspomnieć także o wydatkach majątkowych. A one także odnoszą się do informatyki. Te wydatki majątkowe w wysokości 30 milionów zł ukierunkowane są na główne cele, tj. zapewnienie ciągłości działania UKNF, inwestycje w obszarze IT. W przypadku obszaru IT sukcesywnie wdrażane są nowe rozwiązania i systemy informatyczne usprawniające prowadzony nadzór makroostrożnościowy. Spośród najważniejszych wskazać można na przykład projekt Euclid, który nakłada na urząd spełnianie wymogów stawianych przez EBA, czyli europejski organ nadzoru nad bankami, w zakresie danych rejestrowych i sprawozdawczych czy dostosowanie systemów informatycznych nadzoru rynku kapitałowego do implementacji przepisów prawa europejskiego, a konkretnie CRD IV i CRR.

Jeśli chodzi o wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń, to zgodnie z decyzją ministra finansów i rozwoju w budżecie na rok 2018 pozostają one bez zmian. W odniesieniu do roku obecnego średnie wynagrodzenie w urzędzie wynosi 8 tysięcy 750 zł. Jednocześnie chciałbym podkreślić, że w przypadku takiej instytucji jak Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w obszarze kadrowym widoczne są presja związana z wynagrodzeniami i trudności z utrzymaniem najlepszych specjalistów czy problemy z pozyskaniem z rynku osób o odpowiednim profilu doświadczenia.

Na zakończenie pragnę ponownie podkreślić, że finansowanie wydatków Komisji Nadzoru Finansowego i urzędu nie powoduje faktycznego obciążenia budżetu państwa, gdyż wydatki te są w pełni finansowane przez podmioty nadzorowane. Bardzo dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Bardzo dziękuję panu przewodniczącemu.

Rzecznik finansowy. Czy jego budżet był w ramach tej części, czy jeszcze ktoś będzie chciał to uzupełnić? To załącznik nr 14…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak? To bardzo proszę przedstawić się i… To jest w ramach tej samej części, więc będziemy pytali potem.

Rzecznik Finansowy Aleksandra Wiktorow:

Dzień dobry państwu. Aleksandra Wiktorow, rzecznik finansowy.

Proszę państwa, my, podobnie jak KNF, jesteśmy finansowani z wpłat, które wnoszą instytucje finansowe. Po upływie każdego roku zaliczki są rozliczane według klucza uwzględniającego faktycznie ponoszone koszty, jak również pomniejszane są o przychody uzyskane z innych źródeł. Te inne źródła to są wpłaty klientów, którzy chcą uczestniczyć w sądzie, obowiązkowym sądzie polubownym – jest to 50 zł od osoby. W tamtym roku było 4 tysiące takich złożonych skarg. I o to pomniejszamy te nasze przychody. Pozostałą część pomiędzy naszymi wydatkami, kosztami a tymi wpłatami zwracamy instytucjom finansowym właśnie według klucza udziału w rynku.

Prognozując gospodarkę finansową na 2018 r., rzecznik opierał się przede wszystkim na analizie wysokości wpłat deklarowanych na pokrycie kosztów działalności rzecznika finansowego i jego biura w 2017 r. Prognozując koszty, braliśmy pod uwagę to, że przez ostatnie 2 lata, tj. w czasie, jak urząd rzecznika istnieje w obecnym kształcie, w zasadzie ponieśliśmy już wszystkie nakłady finansowe na organizację biura, czyli na sukcesywny wynajem dodatkowej powierzchni i na wyposażenie pracowników. W przyszłym roku… To znaczy w obecnym roku, przepraszam, w roku 2018 nie planujemy już zwiększania zatrudnienia. No, może przyjmiemy jeszcze jakieś 4–5 osób, ale nie więcej. A przez ostatnie 2 lata przyjęliśmy do biura 60 osób. Dlatego też nasze koszty będą niższe niż w poprzednim, 2017 r., jako że nie będzie już tychże wydatków. Wydatki na wynagrodzenia planujemy w tej samej wysokości co w roku poprzednim, bo takie było zalecenie.

Przychody ogółem to jest 15 milionów 855 tysięcy, a wydatki są następujące. Główne pozycje to oczywiście wynagrodzenia i wszelkie pochodne z tym związane. I w zasadzie innych wydatków, oprócz bardzo niewielkich kwot na amortyzację, nie ponosimy, dlatego że… Usługi obce, na które przewidujemy 3 miliony 848 tysięcy zł, składają się, można powiedzieć, z 2 pozycji: pierwsza to oczywiście wynajem lokalu i wszystko z tym związane, a druga wiąże się z tym, że rzecznik korzysta również z usług ekspertów zewnętrznych i mamy z nimi stałe umowy. I jeżeli dana kancelaria nas tylko obsługuje, to wówczas koszty zaliczane są do usług obcych.

Jeżeli chodzi o wynagrodzenia, to prawdopodobnie wynagrodzenie przeciętne w tym roku będzie niższe niż w poprzednim, mimo że wszyscy moi pracownicy są młodzi i co roku dostają 1% dodatku stażowego. Jest tak dlatego, że najpierw przyjmowaliśmy kadrę kierowniczą, a dopiero potem oni uzupełniali swój personel. W związku z tym sukcesywnie przyjmowani ludzie, szczególnie ci przyjmowani pod koniec roku, mają niższe wynagrodzenia niż przeciętne. I dlatego w ciągu roku to przeciętne wynagrodzenie będzie niższe. W 2017 r. ono wynosiło mniej więcej 6 tysięcy 100 zł.

(Głos z sali: Ile?)

6 tysięcy 100 zł.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

I chciałabym powiedzieć jeszcze jedno, właśnie w związku z tymi wynagrodzeniami. To jest to taka sprawa, która – jeśliby się nic innego nie działo – nie komplikuje nam działania, w naszym budżecie są na to przewidziane wystarczające środki. Niemniej jednak… Chodzi o to, że jesteśmy również uwzględnieni w ustawie o Sądzie Najwyższym, przewiduje się nasze pośrednictwo w rewizji, we wnoszeniu skarg nadzwyczajnych do Sądu Najwyższego. I tutaj nie jesteśmy w żaden sposób… nie mamy żadnej możliwości przewidzenia, w jaki sposób to będzie funkcjonowało, ale na pewno będzie wymagało jakiejś dodatkowej obsady, i to jeszcze wysokiej klasy specjalistów. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Dziękuję.

Czy są pytania do tych części omówionych przez Komisję Nadzoru Finansowego i rzecznika finansowego?

Pan senator Czarnobaj. Proszę bardzo.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący, Pani Prezes, ja mam pytanie dotyczące tego ostatniego wątku, który pani poruszyła, jeśli chodzi o kwestię obsługi skargi nadzwyczajnej. Czy państwo mieliście albo macie jakieś, tak powiem, przymiarki w dyskusji z Ministerstwem Sprawiedliwości? Czy w ogóle macie państwo na wspomniany temat jakiekolwiek informacje? To jest pierwsze pytanie.

I żeby już drugi raz nie zabierać głosu, to drugie pytanie. Jesteście państwo w miarę młodą instytucją, tak więc jeśli chodzi o kwestie inwestycyjne… Czy można powiedzieć, że proces inwestycyjny został zakończony, czy są jeszcze jakoweś potrzeby na lata następne, jeśli chodzi o planowane inwestycje czy wydatki majątkowe, tak ogólnie to ujmując?

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Proszę o odpowiedź.

Rzecznik Finansowy Aleksandra Wiktorow:

Jeżeli chodzi o to pierwsze pytanie, to według mojej wiedzy nikt nie robił żadnych przymiarek, jak to będzie wyglądało, te skargi nadzwyczajne. Tym bardziej, że to są skargi z zakresu 20 lat. Tak że, jak myślę, w tej chwili nie ma nawet takiej statystyki wstecz, dotyczącej liczby skarg na poszczególne instytucje finansowe. A tylko na instytucje finansowe można się do nas skarżyć. Tak że tutaj dopiero trzeba będzie takie działania podjąć.

A jeżeli chodzi o potrzeby inwestycyjne, to chciałabym powiedzieć, że i jesteśmy młodzi, i nie. Bo przedtem przez 20 lat funkcjonował rzecznik ubezpieczonych, tak że podstawy do działania już były. Musieliśmy tylko zwiększyć obsadę biura i zaspokoić nasze potrzeby lokalowe. Ale akurat, tak jak już wcześniej mówiłam, to nie był dla nas problem, dlatego że w naszym obecnym budynku mogliśmy zwiększać sukcesywnie, na nasze potrzeby… I teraz, powiedziałabym, wszelkie nasze potrzeby lokalowe zostały już zaspokojone. I również w tym roku wyposażenie… Tak że w najbliższym czasie nie będziemy mieli potrzeb inwestycyjnych.

Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz:

Bardzo serdecznie dziękuję.

Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie.

Szanowni Państwo, w związku z tym przystępujemy do omawiania kolejnych części budżetu. I tutaj już w gestii Ministerstwa Finansów… Tych części jest sporo, może będziemy je omawiać tak po kawałku, tak nam będzie łatwiej potem odnosić się do konkretnych kwestii. Będziemy omawiać po 2 czy 3 części i potem będzie możliwość zadawania ewentualnie pytań. A później, pod koniec, zrobimy dyskusję już odnośnie do całości.

Tak więc przejdźmy teraz do części budżetowej 19 „Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe” oraz 79 „Obsługa długu Skarbu Państwa”. Może te 2 części.

Czy pani minister, czy ktoś z ministerstwa…

(Sygnał telefonu komórkowego)

Przepraszam bardzo, ale ktoś się strasznie dobija.

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Szanowni Państwo…

(Zastępca Przewodniczącego Krzysztof Mróz: Proszę panią…)

…ze strony ministra finansów część 19 zreferuje pani dyrektor Garnys.

Dyrektor Departamentu Finansów i Księgowości w Ministerstwie Finansów Katarzyna Garnys:

Katarzyna Garnys, dyrektor Departamentu Finansów i Księgowości.

Szanowni Państwo! Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Budżet w części 19 „Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe” obejmuje dochody i wydatki ściśle związane z działalnością ministra finansów i jednostek podległych. Są to dochody i wydatki o charakterze ogólnobudżetowym.

Dochody budżetowe. Dochody w części 19 na rok 2018 zaplanowano w kwocie 534 miliony 793 tysiące zł. Są one mniejsze o ponad 87% od dochodów ujętych w ustawie budżetowej na rok 2017, co spowodowane jest przede wszystkim zaplanowaniem dochodów z ceł w części 77 budżetu państwa, a nie, tak jak dotychczas, w części 19. Wpływy do budżetu z tytułu cła realizowane przez izby celne były zawarte w rozdziale 50095 w części 19 do dnia 28 lutego 2017 r. Według ustawy budżetowej na 2017 r. dochody z cła stanowiły niemal 90% dochodów ogółem zaplanowanych w części 19. Z dniem 1 marca w związku z powstaniem Krajowej Administracji Skarbowej dochody te zostały przeniesione do części 77 budżetu państwa i są obsługiwane przez scentralizowany rachunek bankowy prowadzony przez Urząd Skarbowy w Nowym Targu.

W 2018 r. najwyższy udział w dochodach planowanych w części 19 stanowią dochody z tytułu odsetek od lokat terminowych. To ponad 444 miliony zł. I to jest ponad 83% zaplanowanej kwoty dochodów. Wpływy z tytułu odsetek od lokat terminowych budżetu państwa uzależnione są od wysokości przejściowej nadwyżki środków budżetowych, z których dokonywane są lokaty w złotych w NBP lub innym banku, oraz od wysokości stóp procentowych ustalonych przez Radę Polityki Pieniężnej Narodowego Banku Polskiego.

Wydatki w budżecie państwa. W ustawie budżetowej na 2018 r. w ramach budżetu państwa i budżetu środków europejskich dla części 19 zaplanowano wydatki w wysokości 7 miliardów 124 milionów 418 tysięcy zł. W tej kwocie została również ujęta poprawka, która 10 stycznia zmniejszyła wydatki w części 19 o 2 miliony zł. Ta poprawka była związana z przeniesieniem do KPRM zadań dotyczących Funduszu Reprywatyzacji i koordynowania spraw związanych z tworzeniem zasad kształtowania środków na wynagrodzenia w sektorze finansów publicznych oraz kształtowania standardów zarządzania w sektorze finansów publicznych. Były to zadania przeniesione zarówno z Ministerstwa Finansów, jak i z Ministerstwa Rozwoju, ale kwota, o której mówię, dotyczy części 19, czyli Ministerstwa Finansów.

Wydatki budżetowe w odniesieniu do wydatków ujętych w ustawie budżetowej na rok 2017 uległy nieznacznemu zmniejszeniu, o 3,64%. W ramach wymienionej przeze mnie kwoty zaplanowano wydatki w wysokości 172 milionów 430 tysięcy zł na realizację programów z udziałem środków UE. W pozostałej kwocie 6 miliardów 951 milionów 988 tysięcy zł główną pozycję stanowią wynagrodzenia wraz z pochodnymi, czyli składkami ZUS i składkami na Fundusz Pracy. Jest to 5 miliardów 127 milionów 257 tysięcy zł, czyli prawie 74% budżetu. Wzrost wysokości wynagrodzeń w 2018 r. w stosunku do tych z roku 2017 o 1,16% dotyczy przede wszystkim wyrównywania wynagrodzeń w jednostkach Krajowej Administracji Skarbowej. Są to skutki przechodzące środków z rezerw celowych uruchomionych w 2017 r.

Dodatkowo zaplanowano na 2018 r. wydatki bieżące poza wynagrodzeniami i pochodnymi na funkcjonowanie jednostek podległych i na realizację zadań statutowych w wysokości 1 miliarda 487 milionów 670 tysięcy zł. Największą pozycję w ramach tej kwoty stanowią środki na realizację programu rządowego „Wspieranie przedsiębiorczości z wykorzystaniem poręczeń i gwarancji BGK”. Na ten program zaplanowano ponad 509 milionów zł.

Kolejna pozycja to wydatki majątkowe w wysokości 207 milionów 629 tysięcy zł. Kwota ta umożliwi w 2018 r. sfinansowanie przede wszystkim zadań w zakresie budownictwa inwestycyjnego – są to 74 zadania budowlane – oraz niezbędnych zakupów inwestycyjnych na potrzeby KAS i Ministerstwa Finansów. Zaplanowano również dotacje i subwencje w wysokości 70 milionów 137 tysięcy zł. Są to dotacje i subwencje dla partii politycznych oraz dotacje do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych.

Ostatnią pozycją są świadczenia na rzecz osób fizycznych w wysokości 59 milionów 295 tysięcy zł. To przede wszystkim wydatki Krajowej Administracji Skarbowej na zakup umundurowania i sfinansowanie obowiązkowych świadczeń dla funkcjonariuszy celno-skarbowych.

Wydatki na realizację programów z udziałem środków UE. W części 19 zaplanowano w ramach budżetu środków europejskich na wydatki dotyczące tych programów kwotę w wysokości 172 milionów 430 tysięcy zł. Ta kwota jest niższa niż w roku 2017. Największe programy realizowane z udziałem środków Unii Europejskiej w części 19 to Program Operacyjny „Polska Cyfrowa”, Program Operacyjny „Pomoc Techniczna” i Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko”. Dziękuję bardzo za uwagę.

(Przewodnictwo obrad obejmuje zastępca przewodniczącego Tadeusz Romańczuk)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Czy są pytania? Obydwaj panowie senatorowie, tak?

Bardzo proszę, pan senator Czarnobaj.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący, Pani Dyrektor, ja mam pytanie dotyczące… W części 19, w dziale 752 „Obrona narodowa” jest rozdział „Pozostałe wydatki obronne” i tam jest 188 tysięcy zł. Jeśli można dwa słowa na ten temat… To jest pierwsze pytanie.

I drugie. Pani Dyrektor, jeżeli chodzi o kwestię wspierania przedsiębiorczości, powiedziała pani, że w tej kwocie 1 miliarda 400 milionów zł 509 milionów zł jest na wsparcie związane z dopłatami do oprocentowania kredytów. Czy to jest podobna kwota jak w roku ubiegłym, czy jest wzrost, czy spadek? Jeżeli można taką informację uzyskać… Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo proszę o odpowiedź.

Dyrektor Departamentu Finansów i Księgowości w Ministerstwie Finansów Katarzyna Garnys:

Dział 752 to są pozamilitarne działania obronne i to jest niewielka kwota w części 19, to jest tylko 188 tysięcy zł.

A jeśli chodzi o program de minimis, to wydatki w stosunku do roku 2017 spadły o niemal 200 milionów zł. Takie są zapotrzebowania programu, takie są założenia programu rządowego.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Jeszcze uzupełnienie pytania?

Senator Leszek Czarnobaj:

Jedno zdanie. Bo pani powiedziała, że takie są zapotrzebowania. Czy tych 509 milionów zł na rok 2018 to jest kwota wynikająca jakby z rozeznania rynku, które pokazało, że takowa jest potrzeba? Czyli jest o 200 milionów zł mniej, bo jest mniej potrzeb, jeśli chodzi o obsługę wsparcia przedsiębiorczości, tak?

Dyrektor Departamentu Finansów i Księgowości w Ministerstwie Finansów Katarzyna Garnys:

Tak, tak wynika z programu, z jego założeń i z bieżącej analizy.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Pan senator Kleina.

Senator Kazimierz Kleina:

Panie Przewodniczący, Pani Dyrektor, ja chciałbym zapytać o tę kwestię związaną ze współfinansowaniem projektów z udziałem środków Unii Europejskiej. Mówiła pani, że w tym roku przewiduje się zmniejszenie tych środków w stosunku do tych z roku poprzedniego. Czy to znaczy, że będzie realizowanych mniej projektów, czy te środki z ubiegłego roku nie były wykorzystane w pełni? Dlaczego następuje tutaj zmniejszenie ilości środków przewidzianych na te cele?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo proszę o odpowiedź.

Dyrektor Departamentu Finansów i Księgowości w Ministerstwie Finansów Katarzyna Garnys:

Środki unijne mają charakter projektowy i w związku z tym, że dopiero rozpoczęliśmy nową perspektywę, to założenia projektowe nie były w pewnym stopniu wystarczające dla decydentów do przydzielenia środków do części budżetowej. W związku z tym niektóre ze środków zostały zabezpieczone w rezerwach celowych. Projekty były jeszcze na zbyt wczesnym etapie.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

Jeszcze coś? Bardzo proszę.

Senator Kazimierz Kleina:

Mówi pani, że dopiero rozpoczęliśmy nową perspektywę. To w którym roku rozpoczęliśmy tę nową perspektywę?

(Dyrektor Departamentu Finansów i Księgowości w Ministerstwie Finansów Katarzyna Garnys: W 2015.)

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk: W 2014.)

(Głos z sali: 2014.)

W 2014 r., tak? I pani mówi, że w związku z rozpoczęciem nowej perspektywy zmniejszamy kwotę na rok 2018. No, to wydaje się, że coś… To znaczy ja nie neguję… Możliwe, że to jest słuszne itd. Ale uzasadnianie tego faktem, że my dopiero rozpoczęliśmy nową perspektywę i dlatego są mniejsze pieniądze, wydaje się… To chyba nie jest uzasadnienie. Możliwe, że jest jakiś inny powód.

(Dyrektor Departamentu Finansów i Księgowości w Ministerstwie Finansów Katarzyna Garnys: Może bardziej wyczerpującej odpowiedzi udzieli pani dyrektor Dorota Jaworska.)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo proszę, Pani Dyrektor.

Zastępca Dyrektora Departamentu Instytucji Płatniczej w Ministerstwie Finansów Dorota Jaworska:

Dorota Jaworska, Departament Instytucji Płatniczej w Ministerstwie Finansów.

Proszę państwa, to jest planowane tak, że w zależności od stopnia zaawansowania projektu i tego, na ile są podpisane umowy, część kwot jest planowana u dysponenta, a pozostała kwota jest planowana w rezerwach celowych, w rezerwie w poz. 98 lub poz. 8. Dysponent często również występuje – i miało to miejsce w przypadku Ministerstwa Finansów – o tzw. zapewnienie dofinansowania. To znaczy, że przed rozpoczęciem przetargu my obiecujemy, że dysponent otrzyma środki niezbędne na realizację później tej umowy. I te środki też są planowane w rezerwach celowych, dlatego że one są uruchamiane dopiero po podpisaniu umowy i dopiero wtedy, kiedy pojawią się odpowiednie faktury i trzeba już opłacić wykonawców. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Nie ma więcej pytań, w związku z tym przejdziemy do części dotyczącej długu Skarbu Państwa i jego obsługi. Tę część zreferuje pan minister Skiba.

Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Dziękuję bardzo.

Szanowni Państwo!

W roku bieżącym łączne wydatki z budżetu państwa w części 79 „Obsługa długu Skarbu Państwa” zaplanowane są na 30 miliardów 700 milionów zł. Jest to tylko o 1% więcej w stosunku do wartości, która została zaplanowana w budżecie roku 2017, czyli 30 miliardów 400 milionów zł. Na sumę, o której była mowa, czyli 30 miliardów 700 milionów zł, w budżecie na rok 2018 składają się 2 kwoty. Kwota pierwsza to jest obsługa zadłużenia na rynku krajowym, w przypadku której zaplanowano 21 miliardów 91 milionów zł, a kwota druga to obsługa zadłużenia na rynkach zagranicznych – 9 miliardów 608 milionów zł. I wspomniane 2 kwoty są najistotniejsze z tej perspektywy.

Jak wiemy, nieznacznie wzrosły wydatki na obsługę długu. Rosną one znacznie wolniej niż rośnie polski PKB, o czym warto pamiętać. To jest też związane z tym, o czym mówiła pani minister, czyli faktem, że zadłużenie sektora finansów publicznych, ale też zadłużenie Skarbu Państwa charakteryzuje się właśnie zmniejszeniem o 2 punkty procentowe w relacji do PKB. W związku z tym wspomniane wydatki na obsługę długu charakteryzują się właśnie taką niską dynamiką.

Jeśli chodzi o dodatkowe kwestie związane z rozliczeniami z tytułu poręczeń, gwarancji krajowych udzielonych przez Skarb Państwa, to w 2018 r. zaplanowano wydatki w łącznej kwocie około 100 tysięcy zł. To jest 100% kwoty z ustawy budżetowej na rok 2017. Kwota ta obejmuje wydatki związane z prowadzonymi postępowaniami sądowymi dotyczącymi poręczeń udzielonych przez Skarbu Państwa.

W tej części warto pamiętać również o dochodach, ponieważ w ustawie budżetowej na rok 2018 z tytułu obsługi długu Skarbu Państwa zaplanowane są łącznie dochody w wysokości 1 miliarda 280 milionów zł. Składają się na to dochody zagraniczne w wysokości 14 milionów zł, głównie z odsetek i opłat związanych z udzielonymi przez Polskę kredytami i pożyczkami zagranicznymi, ale również dochody krajowe w wysokości 1 miliarda 265 milionów zł. Są to głównie wpływy ze sprzedaży i przedterminowego wykupu obligacji skarbowych właśnie w łącznej wysokości przekraczającej 1 miliard 200 milionów zł. Dodatkowo odsetki od środków znajdujących się w depozytach Ministra Skarbu Państwa wynoszą 483 tysiące zł. Są to odsetki od pożyczek udzielonych z budżetu państwa w kwocie 20 milionów zł, w tym pożyczek tego na rzecz jednostek samorządu terytorialnego, KUKE i innych podmiotów. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję panu ministrowi.

Czy są pytania? Są.

Bardzo proszę, pan senator Kleina.

Senator Kazimierz Kleina:

Panie Przewodniczący, Panie Ministrze, ja chciałbym zapytać o wspomnianą kwestię zadłużenia. Bo rzeczywiście, w stosunku do rosnącego produktu krajowego brutto to zadłużenie spada, to znaczy nie rośnie tak szybko. Ale wartościowo zadłużenie w złotych i zadłużenie zagraniczne wzrasta. Czy tak jest w istocie? I o ile ono wzrasta wartościowo w stosunku do tego z lat poprzednich?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję za pytanie.

Bardzo proszę o odpowiedź.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Dziękuję bardzo.

Otóż wszystkie szacunki zostaną ogłoszone wkrótce. To, co możemy na razie powiedzieć, to że nominalnie ten poziom długu na koniec roku 2017 będzie na poziomie zbliżonym do poziomu długu z końca 2016 r.

(Senator Kazimierz Kleina: Mówimy o 2017 r.?)

Tak. Czyli poziom nominalny długu Skarbu Państwa z 31 grudnia 2017 r. będzie bardzo zbliżony do poziomu z 31 grudnia roku 2016

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

I pytanie zadaje pan senator Czarnobaj. Bardzo proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący, Panie Ministrze, czy można prosić o podanie tej liczby bezwzględnej, wartości na grudzień 2016 r.? No i skoro będzie to mniej więcej ta sama wartość, to sobie…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak, ale pan minister mówi, że ta wartość na koniec 2017 r. będzie podobna jak w 2016 r.

Panie Ministrze, i drugie pytanie.

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk: Bardzo proszę o drugie pytanie, tak.)

Kwestia wydatków na obsługę zadłużenia krajowego i zagranicznego. One wynoszą odpowiednio 21 miliardów zł i 9 miliardów zł. Czy to wynika z preferencji dotyczącej rynku krajowego jako założenia politycznego, czy to wynika z założenia ekonomicznego, że po prostu to, co dotyczy obsługi potrzeb finansowych Skarbu Państwa, jest korzystniejsze, jeżeli korzystamy z uruchamiania mechanizmów finansowych w kraju i za granicą?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Jeśli chodzi o dług Skarbu Państwa na koniec 2016 r., czyli 31 grudnia 2016 r., to wyniósł on około 928 miliardów zł 700 milionów zł. I szacujemy, że wartość na ostatni dzień roku 2017 będzie bardzo zbliżona do tej wartości 928 miliardów zł 700 milionów zł, która była właśnie pod koniec 2016 r.

Jeśli zaś chodzi o pytanie dotyczące struktury, to ta strategia zarządzania długiem bazuje na takich podstawowych parametrach jak właśnie zmniejszanie udziału długu denominowanego w walutach obcych. I to udaje się osiągnąć właśnie poprzez stopniową redukcję zadłużenia w walutach obcych. Jednocześnie oczywiście średnia zapadalność jest wydłużana. No, ale też świadomość, że dług… W przypadku walut obcych stopy procentowe są generalnie niższe niż w przypadku polskiego złotego, co wynika z faktu, że polska gospodarka jest gospodarką rozwijającą się, doganiającą wszystkie gospodarki o wyższych wskaźnikach wzrostu gospodarczego, o wyższych potrzebach inwestycyjnych, i charakteryzuje się wyższą stopą procentową. I z tego powodu, można powiedzieć, dopóki polska gospodarka będzie doganiała kraje zachodnioeuropejskie, to zawsze będzie charakteryzowała się wyższą stopą procentową. I to raczej jest cechą gospodarek szybko rozwijających się. W związku z tym zawsze jest konieczność takiej decyzji, czy wybieramy właśnie poziom stopy procentowej, czyli uznajemy, że chcemy pożyczać taniej lub drożej… Jeśli taniej, to wybieramy rynki zagraniczne. Ale z tą możliwością jest związane ryzyko, dług denominowany w walutach obcych jest bardziej ryzykowny, bo jest narażony na zmianę kursu itd. W związku z tym chociaż mamy świadomość, że zadłużanie się w walutach obcych jest tańsze, to jednak uznajemy, że bezpieczeństwo finansów publicznych jest wartością. Z tego powodu właśnie udział zadłużenia w złotym polski powinien wzrastać. Oczywiście z uwzględnieniem takiej zasady obecności polskich obligacji na rynkach zagranicznych, co też jest istotne z punktu widzenia benchmarkowego, ratingowego. Chodzi o to, żeby Polska była po prostu znana na rynkach zagranicznych. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

I jeszcze dopełnienie pytania, tak?

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący, odnośnie do tego, co pan minister powiedział… Ja oczywiście nie podważam pana ministra teorii dotyczącej bezpieczeństwa i korzystania z pieniądza tu, na rynku polskim, ale chciałbym zapytać: czy macie państwo dokonaną taką analizę, czy tak państwo to prezentujecie, bo takie są trendy i państwa wiedza? Czy macie państwo dokonaną rzetelną analizę, którą moglibyśmy od państwa otrzymać? Biorąc pod uwagę, Panie Ministrze, te wszystkie sprawy, o których pan minister mówił, że macie państwo to przeanalizowane… Chciałbym, żebyśmy zobaczyli tę analizę. Bo jedną kwestią jest dyskusja, którą prowadzimy, a drugą… No, chcielibyśmy zobaczyć. Jeżeli w tym roku nie osiągniemy tych 110 miliardów zł – tyle jest zapisane jako kwota górna – a weźmiemy, nie wiem, połowę z tego, 50 miliardów zł, 30 miliardów zł, to czy w tej proporcji 21:9 jest korzystne… dlatego że to, że tamto… Mimo że, tak jak pan minister powiedział, kwoty są nieco wyższe. Ja, Panie Ministrze, nie oczekuję odpowiedzi teraz. Ja bym chciał prosić, jeżeli by to było możliwe, o tę odpowiedź albo podczas debaty, albo, jeżeli nie podczas debaty, to na piśmie. Prosiłbym o taką analizę. Czy ministerstwo ją ma?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Proszę bardzo, Panie Ministrze. Proszę się odnieść do tego pytania.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Dziękuję bardzo.

Otóż kwestie związane z wrażliwością poziomu długu w zależności od aprecjacji czy od poziomu kursu znajdują się właśnie w Strategii zarządzania długiem sektora finansów publicznych. W tym przypadku, jeśli chodzi o lata 2018–2021… Na stronie 30 pokazana jest chociażby taka sytuacja: odnośnie do roku 2018 szacujemy, że osłabienie kursu polskiego złotego o 10% wobec wszystkich walut, koszyka walut, będzie oznaczać wzrost relacji długu do PKB o około 1,5%. Czyli tak naprawdę każde 10% deprecjacji podwyższa poziom długu o 1,5%, każde 10% aprecjacji – obniża. I to jest oczywiście zależne od tego, jaki jest udział długu denominowanego w walutach obcych w polskim zadłużeniu. Chętnie możemy przekazać jakieś dodatkowe informacje na piśmie.

(Senator Leszek Czarnobaj: Jeśli można by było prosić, to…)

Dobrze. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Pan senator Kleina, jeszcze jedno pytanie.

Senator Kazimierz Kleina:

W zasadzie taka najważniejsza część, o której tutaj dyskutujemy, związana z budżetem, to jest właśnie kwestia zadłużenia, deficytu itd., tak więc tych pytań zawsze się pojawia relatywnie więcej. Przewidujemy deficyt budżetowy na rok bieżący w wysokości 41,5 miliarda zł, ale równocześnie przewidujemy obniżenie wartości złotego o około 10%, tak pan…

(Głos z sali: Aprecjacja.)

Aprecjacja…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak więc chciałbym po prostu prosić o jeszcze wyjaśnienie, jak ta relacja będzie rzeczywiście… jaki wpływ na zadłużenie państwa będzie miał ten deficyt budżetu państwa, który jest przewidywany na takim dość istotnym poziomie, no, mniej więcej takim, na jakim bywał wcześniej. Jaki to będzie miało wpływ na zadłużenie państwa jako całości? Tyle. Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję za pytanie.

I bardzo proszę o odpowiedź.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Dziękuję bardzo.

Otóż jeśli chodzi o relację między zmianą deficytu a zmianą długu, to ona nie jest jakby bezpośrednia. Chociażby na tę sytuację, że poziom długu – mówimy o długu Skarbu Państwa – pod koniec roku 2017 utrzymał się na poziomie z końca 2016 r., miały wpływ 2 czynniki, tj. kasowy deficyt i oczywiście inne… ale też wartość długu denominowanego w walutach obcych. Również inne czynniki, które dotyczą stanu środków na kontach, na rachunkach w Narodowym Banku Polskim czy BGK… Tak że jest wiele czynników, które powodują, że wspomniana zależność to oczywiście nie jest 1:1. I zakładamy, że także w roku przyszłym, pomimo kasowego deficytu budżetu państwa, właśnie na poziomie przekraczając 40 miliardów zł…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Głos z sali: W roku bieżącym.)

W roku bieżącym, tak, pod koniec 2018 r. Zakładamy, że ta relacja w dalszym ciągu… Że będzie spadek w stosunku do PKB.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ale bardzo proszę włączyć mikrofon.

Senator Kazimierz Kleina:

Jaki przewidujemy kurs euro na koniec roku?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo proszę.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Senator Kazimierz Kleina: W skali średniej…)

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Jaka jest prognoza na koniec roku?

(Senator Kazimierz Kleina: Tak.)

Na koniec roku to 4,25. A prognoza…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

4,25 to jest właśnie prognoza techniczna kursu na koniec roku 2018. A później tak naprawdę… Zgodnie z tym, co stwierdził Paul Krugman, noblista, że kurs jest nieprognozywalny, to nie prognozujemy kursów na kolejne lata.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję za odpowiedź na zadane pytania.

I przechodzimy do…

(Senator Kazimierz Kleina: Jeszcze, Panie Przewodniczący…)

Jeszcze? Bardzo proszę.

Senator Kazimierz Kleina:

Oczywiście, że kurs euro jest nie do przewidzenia, ale jednak na potrzeby budżetu zawsze przewidujemy, od lat się przewiduje…

(Głos z sali: To prawda.)

…jakiś tam kurs euro. Czy ta prognoza się sprawdzi, czy nie, to jest inna kwestia, ale zawsze dla różnych celów takich rachunkowych wspomniany kurs jest ustalany według jakiegoś poziomu. I, jak rozumiem, to jest 4,25, tak?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Pan minister potwierdził. 4,25 średnio, tak?

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Tak, to są… Generalnie w przypadku takich technik prognostycznych przyjmowane są pewne założenia, co raczej zawsze wiąże się z pewnego rodzaju wykorzystaniem oczekiwań rynkowych w taki sposób, żeby rzeczywiście… No, jakąś liczbę trzeba przyjąć, w związku z tym zazwyczaj bierze się w takich sytuacjach tę, która jest uznawana przez rynek za najbardziej racjonalną. Chociaż różnie to może być.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Bardzo proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Ministrze, bo dzisiaj… Nie wiem, czy dzisiaj, ale w każdym razie w tych dniach jest rocznica tego szaleństwa frankowego. Czy mógłby pan minister powiedzieć o przewidywaniach dotyczących kursu franka na grudzień 2018 r.?

(Wesołość na sali)

Skoro tak dobrze pan minister tu prognozuje, warto, jak myślę, żebyśmy usłyszeli… To znaczy nie wykorzystamy tego do celów spekulacyjnych, tylko…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Niech pan spekuluje, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Przykro mi, ale do celów oszacowania wielkości zadłużenia czy deficytu nie prognozowaliśmy…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak. Ponieważ bardzo znikomy jest udział obligacji denominowanych we franku szwajcarskim. Dziękuję.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo.

Już waluty zostawimy w spokoju. Proponuję, abyśmy przeszli do następnej części, czyli „Podatki i inne wpłaty na rzecz budżetu państwa”. O tym będzie mówił też pan minister Skiba, tak?

Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Bardzo dziękuję.

Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo, większość informacji przekazała już pani minister, w związku z tym ja tylko krótko przedstawię takie najważniejsze kwestie. W części 77 założone jest, że dochody łącznie wyniosą 339 miliardów 697 milionów zł, nominalnie o 3,8% więcej niż… Większość dochodów w tej części będą stanowiły dochody podatkowe. I generalnie to jest tak, że te dochody podatkowe prognozowane są w zależności od oddziaływania takiego czynnika, jakim jest wzrost gospodarczy, szeroko rozumiany, na dynamikę, i również tych wszystkich działań, które prowadzi Krajowa Administracja Skarbowa, czyli poprawy ściągalności w wielu miejscach.

Jeśli chodzi o podatek VAT, prognozujemy, że łączna wartość dochodów z podatku VAT w roku 2018 wyniesie 166 miliardów zł. I wpłyną na to właśnie wzrost gospodarczy, głównie konsumpcja prywatna, jak i również liczne działania, o których tutaj już była mowa, mówiła o tym pani minister. Przede wszystkim warto pamiętać, że takim instrumentem, który przynosi rezultaty i najprawdopodobniej w dalszym ciągu będzie przynosił rezultaty, jest objęcie jednolitym plikiem kontrolnym szerszego grona przedsiębiorstw. To, jak widać, bardzo dobrze działa. Krajowa Administracja Skarbowa efektywnie wprowadza to w taki sposób, żeby dla przedsiębiorców nie było to takie poważne utrudnienie, a z drugiej strony te wszystkie instrumenty informatyczne, które pozwalają na analizę danych, później cała procedura funkcjonowania i stosowania tych danych przez Krajową Administrację Skarbową… To wszystko również działa bardzo dobrze. A ponieważ dodatkowe 1,5 miliona przedsiębiorstw zostanie tym objęte już właściwie 26 lutego, to naprawdę jest podstawa do tego, aby mieć dużą nadzieję, że rzeczywiście ten mechanizm pozwoli na to istotne ograniczenie czy kontynuowanie procesu ograniczania luki w VAT.

Dodatkowe instrumenty – tylko przypomnę – czyli system monitorowania drogowego przewozów, kontynuacja prac nad objęciem elektronizacją kas fiskalnych, oczywiście rozłożoną na kolejne lata… W obszarze VAT mamy również do czynienia z istotnymi działaniami związanymi ze STIR, czyli z wykorzystaniem dodatkowego źródła danych, oprócz JPK, właśnie do prac analitycznych, a później już kontrolnych. I z tego powodu dochody podatku VAT, jak się szacuje, wzrosną o 8%.

Dobra sytuacja gospodarcza, poprawa sytuacji na rynku pracy, ale też rosnąca liczba osób zarejestrowanych z innych krajów, pracowników nieposiadających obywatelstwa polskiego pozwalają zwrócić uwagę na wzrost dochodów z podatku od osób prawnych i fizycznych. W przypadku osób fizycznych dynamika wzrostu to 6,3%. W przypadku osób prawnych – tutaj chodzi też o działania związane z poprawą ściągalności, ale raczej o te związane z ograniczeniem tych wszystkich możliwości optymalizacji podatku dochodowego od osób prawnych – dynamika założona to 8,7%. W przypadku podatku akcyzowego ta dynamika jest trochę mniejsza, 2,9%, ale również widzimy, że podatek od gier, od wydobycia niektórych kopalin, od instytucji finansowych… Te liczby są zaprezentowane w tabeli. Tak że generalnie dochody podatkowe pozwalają na to, aby sfinansować wszystkie wydatki, które są zaplanowane w budżecie państwa.

Warto tutaj zwrócić uwagę na taką istotną sprawę, że nie jest przewidziana wpłata z zysku Narodowego Banku Polskiego, ponieważ w związku z aprecjacją kursu w trakcie 2017 r. NBP w 2017 r. po prostu nie będzie miał zysku, w związku z tym tej wpłaty nie będzie. Ale i tak łączne dochody w tej części są prawie o 4% większe w stosunku do planu wykonania na rok 2017. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

To tyle, ile pan minister miał do powiedzenia, jeżeli chodzi o dochody, podatki.

Pytania są? Są.

Pan senator Czarnobaj. Bardzo proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Ministrze, jeśli można, chciałbym poruszyć kwestię VAT. Czy mógłby mi pan minister powiedzieć… Planowane dochody z VAT na rok 2018 to jest 166 miliardów zł. Ja chcę powiedzieć również – bo myśmy z panem senatorem Kleiną byli w komisji budżetu również w poprzedniej kadencji… To, co dotyczy uszczelniania VAT, jest jak najbardziej pozytywnym elementem. Myślę, że – nie ze względów politycznych, ale ekonomicznych – to jest coś, co jest dobre dla każdego w Polsce. I to nie podlega dyskusji. Te przedsięwzięcia, o których pan minister tutaj mówił, które były proponowane podczas posiedzeń komisji, któreśmy tu opiniowali, jak myślę, dają efekty. Ale jeśli można by było, Panie Ministrze, tak oszacować w przybliżeniu – a jeśli nie, to prosiłbym o taką informację na debatę za 2 dni, a jeśli nie, to na piśmie… Na koniec roku 2015 mieliśmy określony poziom dochodów, jeśli chodzi o VAT. Obecnie mamy 166 miliardów zł. Jest jakaś różnica. Pan minister zapewne wie, jaka to jest różnica. I chodzi mi o taki szacunek… Jeżeli to jest określona liczba, którą pan minister na pewno zaraz przeczyta, to proszę mi powiedzieć: w tej liczbie, którą pan minister za chwilę przeczyta, jaka kwota jest z uszczelnienia, a jaka jest z innych elementów, które pan minister również wymieniał w swojej wypowiedzi?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Dziękuję bardzo.

Otóż w roku 2015 dochody z podatku VAT wyniosły 123 miliardy zł, w roku 2018 planowane jest 166 miliardów zł, czyli różnica to 43 miliardy zł.

I teraz jeżeli chodzi o pytanie dotyczące, jak rozumiem, tego, jaki udział jest związany ze wzrostem gospodarczym, a jaki…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie mamy takich szacunków, z tego powodu, że – warto pamiętać – jeszcze nie mamy, nawet co do 2017 r., wszystkich informacji o PKB. Bo na czym polegałaby taka matematyczna operacja wyliczenia? Przede wszystkim, trzeba mieć dane. Nie mamy danych o PKB za ostatni kwartał, nie ma też oczywiście danych o PKB w roku 2018. Później pojawia się tak naprawdę cała dyskusja techniczna, którą prowadzimy z Komisją Europejską, z innymi krajami, dotycząca tego, jak liczyć pewne elastyczności, czyli, można powiedzieć, czy 1% konsumpcji więcej prowadzi do 1% wzrostu VAT, czy zależności są liniowe, czy nieliniowe, czy one… W gruncie rzeczy to jest tak, że my sami prowadzimy dyskusję chociażby z Komisją Europejską o tym, jak należy wspomniane kwestie zinterpretować. Bo proszę zauważyć taki rodzaj argumentu, który w ramach dyskusji z przedstawicielami Komisji… Ja sam, prowadząc dyskusje, odniosłem wrażenie, że on jest przekonujący. Jeśli popatrzymy na dochód właśnie z podatku VAT w Polsce w roku 2017, to zobaczymy, że ten dochód przy polskim wzroście gospodarczym wzrósł o ponad 20%. Powiedzmy: około 20%, bo to zależy od tego, jak liczyć różne działania nadzwyczajne pod koniec roku 2016. Ale i tak te 20% jest nie do zakwestionowania. A z drugiej strony, jeżeli popatrzymy sobie na gospodarki, które także charakteryzują się dosyć dużą dynamiką konsumpcji, gdzie dynamika płac jest większa, jak na przykład Czechy, Słowacja czy Węgry, to tam wzrost dochodów z VAT w roku 2017 wyniósł około 10%. Czyli nawet jeśli powiemy, że trzeba porównywać podobne kraje do podobnych, to znaczy nawet jeśli mamy… Tutaj mam taką tabelkę, według której udział VAT w relacji do PKB w Polsce wzrósł w roku… To są dane tylko z pierwszej połowy 2017 r. To jest 1,2 punktu procentowego więcej VAT w relacji do PKB. W przypadku Czech to jest tylko 0,3. W przypadku Słowacji – też 0,3. I moglibyśmy powiedzieć: skoro… Bo tutaj, jak rozumiem, pytanie dotyczy tego, czy jeśli mamy konsumpcję, widzimy, że rynek pracy powoduje wzrost wynagrodzeń, ludzie kupują więcej towarów, mają dobrą sytuację, nastroje konsumpcyjne itd., to właściwie moglibyśmy powiedzieć: no, tego VAT jest pewnie więcej, ponieważ jest konsumpcja. No tak, ale w Czechach i na Słowacji jest jeszcze więcej tej konsumpcji, tej tak naprawdę jeszcze większa dynamika płac, a jednocześnie dynamika VAT właśnie jest 10-procentowa, podczas gdy w Polsce – blisko 20-procentowa. W związku z tym moglibyśmy powiedzieć… To powoduje, że tak naprawdę Komisja Europejska w większym stopniu jest chętna do tego, żeby się wsłuchiwać w nasze argumenty. Ale oczywiście czekamy na wszystkie dane makroekonomiczne, żeby móc dokładnie to wszystko wyliczyć. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Bardzo proszę, Panie Senatorze.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący, Panie Ministrze, ja dążę do takiej wiedzy… Bo ja odrzucam skrajne wypowiedzi polityczne, że 40 miliardów zł to jest kwota wpływająca z uszczelnienia, i oczywiście odrzucam skrajne wypowiedzi, że tych 40 miliardów zł to jest tylko z konsumpcji. To są wypowiedzi, które należy odrzucić. I myślę, że tu, szczególnie na posiedzeniu komisji budżetu i finansów, pewnych spraw nie musimy sobie tłumaczyć, chociaż warto o tym cały czas mówić. I ja się cieszę, że pan minister powiedział dokładnie to, co powiedział.

Ale mnie chodzi o taką kwestię, Panie Ministrze: czy możemy się doczekać – ja nie mówię, że przy tej ustawie budżetowej, ale kiedy państwo otrzymacie dokładne dane za rok 2018, w połowie…

(Senator Kazimierz Kleina: 2017.)

…czy 2017… Nie, mnie chodzi o końcówkę roku 2018, czyli w połowie roku 2019… Kiedy państwo otrzymacie taką rzetelną analizę, o której pan minister mówił, z uwzględnieniem różnych czynników, po prostu oszacowaniem, wyliczeniem – nie wiem, na ile to można dokładnie wyliczyć, a na ile oszacować – że w tych 43 miliardach zł zwiększonego dochodu z VAT i 20-procentowego… Oszacujemy, że mniej więcej taka kwota to pochodzi z tego, taka kwota – z tego… Może to będzie przyczynek do nagrody noblowskiej w dziedzinie ekonomii w państwach postkomunistycznych? Dlatego, że to, o czym pan minister mówił, że w Czechach i Słowacji jest 0,3%, u nas 1,2%… No, Panie Ministrze, oni trochę wcześniej uszczelnili, oni wcześniej mieli te elementy związane z uszczelnianiem. Dlatego taka wiedza, rzetelna wiedza, nie polityczna, tylko ekonomiczna, byłaby bardzo przydatna, jeśli chodzi o kwestię perspektywy Polski, jeśli chodzi o dochody dotyczące VAT i rozwoju. Czy możemy na to liczyć?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Panie Ministrze, będzie się pan do tego odnosił? Bo jeszcze senator Mróz chce zadać pytanie.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

To bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Powiem tak: absolutnie… To znaczy są 2 kwestie. Pierwsza kwestia jest taka, że wieloletni plan finansowy państwa, aktualizacja programu konwergencji – to jest dokument przygotowany w ramach Paktu Stabilności i Wzrostu – zawsze jest taką okazję do pokazania właśnie polskich argumentów w dialogu z Komisją Europejską. I wspomniana analiza zostanie tam przedstawiona.

Ale tutaj, jak rozumiem, jest jeszcze druga sprawa, o której warto pamiętać też w sensie takiej naszej wewnętrznej dyskusji, również dyskusji z premierem Morawieckim, który przedstawia bardzo mocne argumenty. Bo to jest trochę tak, że mamy do czynienia nie tylko i wyłącznie z wzrostem dochodu z VAT. To znaczy to nie jest tak, że jest tylko taki podział: z jednej strony wzrost dochodu z VAT, gdy źródłem jest wzrost gospodarczy, a z drugiej strony poprawa ściągalności. Bo sam fakt tego, że, tak się wyrażę, pojemnik został załatany, powoduje też, że część dochodów, które pochodzą ze wzrostu gospodarczego, poprawy konsumpcji, również powinna być traktowana jako ta, która znajduje się po stronie poprawy ściągalności, mimo że generalnie, w sensie czysto ekonomicznym, moglibyśmy powiedzieć: no, ale to pochodzi ze wzrostu gospodarczego, bo to jest jakoś tam powiązane z konsumpcją. To jest właśnie ta argumentacja, która stoi za słowami premiera Morawieckiego, że duża część tego dochodu to jest poprawa ściągalności. Bo wcześniej, w poprzednich latach ta zależność, związana z jednej strony z dochodami z VAT, a z drugiej strony ze spożyciem czy sprzedażą detaliczną, była słaba, ale w związku z tym, że właśnie, można powiedzieć, te pieniądze ze wzrostu gospodarczego trochę przeciekały. I sam fakt, można powiedzieć, załatania tego pojemnika, czyli budżetu państwa, instytucji publicznych, powoduje właśnie, że nie mamy tego… że ten efekt jest słabszy. I to też tak intelektualnie… Warto o tym pamiętać.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

Bardzo proszę.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

To teraz pan senator Mróz, a później pan Kleina.

Senator Krzysztof Mróz:

Panie Przewodniczący, pan minister w tej dyskusji, w tej odpowiedzi częściowo zawarł jeden element, o którym ja chciałbym powiedzieć. Bo ja mam takie przeświadczenie… Słucham pana senatora Czarnobaja, który ma taki pewien problem: no rosną wpływy z VAT…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

…i teraz ciężko tego nie chwalić.

(Senator Leszek Czarnobaj: Chwalę.)

Proszę?

(Senator Leszek Czarnobaj: Chwalę.)

No, ja wiem, że pan senator chwali, ale z drugiej strony szuka pan podtekstu, że przecież nie może być tak dobrze, żeby chwalić tak generalnie…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

No więc szukamy – Panie Senatorze, będzie pan mógł to skomentować – takiego… Mówimy: no, na pewno duża część tych zwiększonych wpływów z VAT to jest wzrost gospodarczy. A jak się posłucha niektórych ekonomistów, no to się zauważy, że oni kwestionują też… Pan Balcerowicz mówi, że generalnie to wszystko się wali i w ogóle ten wzrost gospodarczy to jest jakiś fikcyjny. Tak więc to jest takie błędne koło. Może łatwiej by było jednak przyjąć, że ten wzrost gospodarczy jest i że uszczelnienie systemu… I tu powiem coś, czym pan senator powinien się chwalić, bo, mogę powiedzieć, senatorowie Platformy Obywatelskiej głosują za tymi wszystkimi elementami, które uszczelniają system. Od tego roku wchodzi choćby podzielona płatność w VAT. I też przecież są założenia, że to będzie istotne uszczelnienie.

Podam taki przykład, może humorystyczny, może śmieszny, ale prawdziwy: ktoś wycenił na 2 miliardy zł obrazy czy jakieś tam malowidła, ktoś inny za to nie zapłacił, to znaczy zapłacił jakimś tam wekslem in blanco, fikcyjnym, zabezpieczył, ale przyszedł po 160 milionów zł żywej gotówki, żeby mu je urząd skarbowy zwrócił. No i nic dziwnego, że urząd skarbowy tych pieniędzy nie zwrócił, i bardzo dobrze, że nie zwrócił, bo przecież to było jedno wielkie oszustwo. Jeżeli się uszczelnia system i zapobiega takim oszustwom, takim robionym niemalże na chama oszustwom, no to bardzo dobrze. I to taka moja konkluzja.

A ja mam jeszcze konkretne pytanie. Ja wiem, że pan senator będzie teraz komentował to, co powiedziałem, ale posłucham, a poza tym mam takie pytanie do pana ministra odnośnie do tego braku wpływów z zysku Narodowego Banku Polskiego. Bo przez 2 lata, o ile się nie mylę, te wpływy były, i to bardzo duże, wielomiliardowe. I czy jest jakoś… Czy państwo macie… Kiedy wy w ogóle wiecie, konstruując budżet, że będzie ten zysk, albo go nie będzie, czy będzie jakaś wpłata z Narodowego Banku Polskiego, czy jej nie będzie? W jakiej perspektywie to wiadomo? No bo jeżeli tam jest, powiedzmy, 10–12 miliardów zł, no to to już waży przy konstruowaniu budżetu. I jak to… No, bo wiadomo, te kursy się zmieniają, to jest jakaś tam perspektywa. I ja tak z ciekawości się pytam: z jakim wyprzedzeniem Narodowy Bank Polski daje państwu informację o tym, czy będą wpłaty z zysku, czy nie będzie wpłat z zysku? Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Bardzo proszę, Panie Ministrze, o odpowiedź.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Dziękuję bardzo.

Otóż ta procedura jest zawsze ostrożna z perspektywy Narodowego Banku Polskiego. Bo formalnie to jest tak, że w czerwcu przyjmowane jest przez Radę Ministrów sprawozdanie finansowe Narodowego Banku Polskiego i to jest taki, można powiedzieć, ostateczny moment, w którym wiadomo, jak… No, to jest taki ostatecznie przyjęty dokument. W związku z tym w trakcie danego roku zawsze jest takie ryzyko, że coś się może zdarzyć i kurs już w ostatnim kwartale zmieni się w takim kierunku, że te wstępne szacunki przyjmowane przez Ministerstwo Finansów, przy pewnej raczej ostrożności ze strony Narodowego Banku Polskiego, bo to jednak trudno jest… Oczywiście kurs jest nieprognozowalny i jest też, jak mówię, pewna ostrożność ze strony Narodowego Banku Polskiego. W związku z tym zawsze jest pewne ryzyko Ministerstwa Finansów, które, patrząc na kurs, szacuje, jak ten kurs będzie wpływał na to, co się dzieje z rezerwami, jaka jest wartość rezerw. No i, można powiedzieć, dopiero właśnie koniec roku to jest ten moment, w którym te szacunki stają się bardziej realistyczne. Z tego powodu, no, zawsze to jest pewien problem, kiedy pracujemy w trakcie niezamkniętego roku nad szacunkami dotyczącymi właśnie tych wartości.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

I pan senator Kleina prosił o głos.

Senator Kazimierz Kleina:

Dziękuję bardzo.

Dobrze, że jest pan senator Mróz, on nam zawsze to wszystko tak ładnie, prosto wytłumaczy…

(Senator Leszek Czarnobaj: Zbierze, tak.)

…i wtedy my wszystko wiemy. U niego to jest…

(Senator Leszek Czarnobaj: Brakowało nam…)

Ale proszę, pozwól mi powiedzieć, dobrze?

(Senator Leszek Czarnobaj: A, przepraszam. Dobrze.)

I wtedy my to wszystko tak dobrze wiemy. Ale to jakby inna kwestia i nie będę tego komentował.

Panie Ministrze, ja chciałbym zapytać o taką kwestię. Myśmy w ostatnich latach dużo mówili na temat luki podatkowej, prawda? Mówiliśmy o tym potencjalnym podatku, który powinien być zapłacony, a nie wpłynął do budżetu państwa. To była kwota… Zawsze nam mówiono, że to jest kwota kilkudziesięciu miliardów złotych. Oczywiście ona dzięki różnym uszczelnieniom, które były wprowadzane, się zmniejsza. Jak pan szacuje w tej chwili wielkość tej luki podatkowej, o której tak wiele mówiono w ostatnich latach?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Dziękuję bardzo.

Niestety dopiero przy okazji prac nad aktualizacją programu konwergencji, czyli wieloletnim planem finansowym państwa, będziemy mogli uwzględnić jakieś szacunki, podejść do pewnych szacunków. Na razie wiemy tyle, że ta luka w 2016 r., na początku 2016 r. sięgała około 40 miliardów zł, czyli ponad 20% potencjalnych wpływów z VAT. Jak to będzie w roku 2018, trudno mi teraz powiedzieć, nie mamy przeprowadzonych tych kalkulacji.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Czarnobaj. Bardzo proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Ja nie będę odpowiadał panu senatorowi. Myślę, że w debacie jeszcze nieraz poruszymy… Ale jedno chciałbym powiedzieć. Bo skoro pan minister mówi – teraz tak sobie pomyślałem – że na koniec 2016 r. szacowana luka to było 40 miliardów zł, i skoro teraz 43 miliardy zł… No, to już ponad lukę pan minister zrealizował… No, proszę bardzo, Panie Ministrze, pochwała w rozkazie.

Panie Ministrze, ja nie usłyszałem od pana ministra odpowiedzi: czy możemy liczyć na taką analizę zrobioną przez państwa, czy nie? Po prostu, po męsku: nie lub tak. Ja oczywiście zgadzam się z całym wywodem pana ministra w 100%, tylko oprócz tego wywodu, jak to zawsze w życiu bywa, trzeba to wszystko przelać na papier i pokazać na jednej stronie. Czy możemy na coś takiego liczyć? „Nie” też jest odpowiedzią.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

Możemy na to liczyć, Panie Ministrze, czy nie?

(Senator Leszek Czarnobaj: Panie Ministrze, jeszcze w debacie zadam to pytanie.)

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Ja mogę odpowiedzieć, że jak już… Może lepiej, żeby ten temat rzeczywiście pojawił się później, bo tak naprawdę musimy skończyć pracę nad APK, pod koniec kwietnia zostanie to przekazane do Komisji Europejskiej, i też pod koniec kwietnia będzie tutaj dyskusja i pokazywanie tego dokumentu.

(Senator Leszek Czarnobaj: Okej.)

I oczywiście specjalnie prześlemy panu senatorowi egzemplarz.

(Senator Leszek Czarnobaj: O, może to wystarczy.)

(Senator Kazimierz Kleina: Ja myślę, że będzie specjalne posiedzenie komisji.)

(Senator Leszek Czarnobaj: Jeśli można już zapisać w protokole…)

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk: Właśnie, też…)

(Senator Leszek Czarnobaj: …poświęcone temu tematowi, to byłoby bardzo dobrze.)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dobrze. Odniesiemy się do tego pozytywnie, Panie Senatorze. Dziękuję bardzo.

To tyle odnośnie do tego punktu, tak? Czy jeszcze coś?

(Senator Leszek Czarnobaj: Nie, nie, jeszcze…)

Bardzo proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Panie Przewodniczący, Panie Ministrze, czy rozważaliście państwo, jako ministerstwo czy rząd – już teraz mówię trochę też i ze względów politycznych – kwestię podatku od kopalin? To jest często podnoszony element. Mówi się, że niesłusznie, niedobrze, że jak najszybciej… Czy państwo rozważaliście w ogóle kwestię likwidacji tego podatku? Czy były takowe wnioski? To jest pierwsze pytanie.

I drugie, też w tym zakresie. Chodzi o obniżenie podatków, skoro sytuacja jest taka dobra, mianowicie powrót do 22-procentowej stawki bazowej VAT. Czy była robiona w ministerstwie i w rządzie taka analiza?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo proszę, Pani Minister.

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Dziękuję.

Szanowny Panie Senatorze, jeśli chodzi o dyskusję dotyczącą obniżenia stawki VAT, powrotu 22-procentowej stawki VAT, to powiem, że obecnie takie prace nie są prowadzone w resorcie finansów. Tak że tutaj… Ale chcę zaznaczyć, że każde zmniejszenie, każda redukcja, każdy ruch tego typu dotyczący stawek podatkowych powinien być poprzedzony bardzo szczegółową kalkulacją, analizą, ponieważ jest to ruch wiążący się z bardzo dużą odpowiedzialnością. W związku z tym obecnie takich działań nie prowadzimy.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak jak powiedziałam, obecnie takie prace nie są prowadzone. Oczywiście nie mogę powiedzieć, że w przyszłości, w zależności od sytuacji budżetowej… Być może takie prace będą podejmowane. Obecnie – nie.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Wyczerpaliśmy tę część. Przechodzimy do następnych: „Rezerwa ogólna” i „Budżety wojewodów ogółem”.

Bardzo proszę. Pani minister?

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Tak.

Dziękuję bardzo.

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Jeśli chodzi o rezerwę ogólną, o samą wysokość rezerwy ogólnej, to tutaj chcę powiedzieć o 2 kwestiach. Mianowicie w rządowym projekcie ustawy na rok 2018 rezerwa ogólna została zaplanowana w kwocie 200 milionów zł, a w toku prac sejmowych rezerwa ta została zwiększona per saldo o kwotę 61 milionów 723 tysięcy zł, czyli do kwoty 261 milionów 723 tysiące zł, co stanowi 0,07 planowanych wydatków budżetu państwa.

Jeśli chodzi o rezerwy celowe, to w ustawie budżetowej uchwalonej przez Sejm w dniu 11 stycznia jest łącznie 88 pozycji rezerw celowych, w tym 16 nowych tytułów, z czego 2 tytuły zostały dodane w toku prac parlamentarnych. Łączna kwota rezerw celowych w ustawie budżetowej wynosi 23 miliardy 690 milionów 856 tysięcy zł. W pierwotnej ustawie budżetowej na rok 2017 kwota rezerw celowych to były 23 miliardy 562 miliony 253 tysiące zł, a łączna kwota rezerw celowych po nowelizacji ustawy budżetowej na 2017 r. to 22 miliardy 88 milionów 45 tysięcy zł.

Warto zauważyć, że kwota rezerw celowych w toku prac parlamentarnych została zmniejszona o 464 miliony 870 tysięcy zł. I tu chodzi głównie o 2 pozycje. Mianowicie następuje zmniejszenie w poz. 83 rezerwy na finansowanie zadań związanych z organizacją w Polsce wystawy Expo 2022 w Łodzi, o której już wspomniałam zresztą dzisiaj w mojej wcześniejszej wypowiedzi. Tutaj były zaplanowane środki w wysokości 360 milionów 250 tysięcy zł. I tak jak wcześniej wspomniałam, one zostały przeznaczone, przesunięte na finansowanie innych zadań. Druga rezerwa, która również była zmniejszona, to rezerwa przeznaczona na utrzymanie melioracji wodnych podstawowych i wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa. Środki z tej rezerwy zostały przeniesione do części 22 na dotację celową dla państwowego gospodarstwa „Wody Polskie”.

Jeśli chodzi jeszcze o te 2 nowe pozycje, o których wspomniałam, to tylko dla porządku powiem, że chodzi o poz. 88 „Pogłębienie rzeki Wisły na odcinku Wyszogród – Świniary” i kwotę 4 milionów zł oraz poz. 89 „Powstanie Śląskiego Ośrodka Kliniczno-Naukowego Zapobiegania i Leczenia Chorób Środowiskowych, Cywilizacyjnych i Wieku Podeszłego im. prof. Zbigniewa Religi” i kwotę 1 miliona 200 tysięcy zł. Ponadto, oprócz tego, co wymieniłam przed chwilą, to są rezerwy: poz. 29 „Środki na sfinansowanie kosztów organizacji, funkcjonowania oraz realizacji zadań Krajowego Zasobu Nieruchomości” – łączna kwota 125 milionów zł; poz. 66 „Budowa stopnia wodnego Malczyce” – 122 miliony 930 tysięcy zł; poz. 72 „Środki na realizację ochrony polskich placówek zagranicznych przez funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa” – 4 miliony 300 tysięcy zł; poz. 76 „Środki na realizację programu wieloletniego «Niepodległa» na lata 2017–2021” – 1 milion 800 tysięcy zł; poz. 82 „Podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez organy administracji rządowej” – 33 miliony zł, przypominam, że ta rezerwa jest konsekwencją podwyższenia kwoty bazowej dla nauczycieli. Szanowni Państwo, w dziale 752 „Obrona narodowa” są 2 nowe rezerwy, które – i to chcę zaznaczyć – zgodnie z metodologią liczenia wydatków na cele obronne zaliczane są właśnie do wydatków obronnych, nie tylko, jeśli chodzi o metodologię krajową, ale również, jeśli chodzi o metodologię NATO. To jest poz. 92 „Uzupełnienie wydatków, o których mowa w art. 7 ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP, z przeznaczeniem na realizację przedsięwzięć: sprzęt transportowy, uzbrojenia i techniki specjalnej, informatyki i łączności oraz wyposażenie osobiste i ochronne funkcjonariuszy, w ramach Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Biura Ochrony Rządu na lata 2017–2020” i tutaj jest kwota 395 milionów 688 tysięcy zł oraz poz. 93, która również dotyczy uzupełnienia wydatków w ramach przedmiotowej ustawy, o której wspomniałam, ale są to wydatki związane ze sfinansowaniem przedsięwzięcia związanego z zapobieganiem negatywnym skutkom deficytu pilotów w Śmigłowcowej Służbie Ratownictwa Medycznego oraz modernizacji samolotowego zespołu transportowego w Lotniczym Pogotowiu Ratunkowym w Warszawie – tu jest 39 milionów 600 tysięcy zł.

Szanowni Państwo, żeby nie omawiać tych rezerw w jakiś sposób bardzo szczegółowy, wymienię jeszcze tylko 2 rezerwy. Poz. 44 „Dofinansowanie realizacji niektórych zadań kontynuowanych” – w tej rezerwie w toku prac parlamentarnych dokonano zwiększenia kwoty o 15 milionów 764 tysiące zł, czyli do łącznej kwoty ponad 598 milionów zł, z przeznaczeniem m.in. na kontynuację zadań inwestycyjnych realizowanych przez Warszawski Uniwersytet Medyczny, tu chodzi o Kampus Lindleya i to jest 5 milionów zł. W poz. 73 jest rezerwa na zmiany systemowo-organizacyjne i tutaj następuje zwiększenie o 51 milionów 62 tysiące zł, czyli do kwoty 688 milionów 652 tysięcy zł. Szanowni Państwo, to zwiększenie rezerwy dotyczy sfinansowania wyposażenia w gabinetach stomatologicznych w szkołach w związku z projektem ustawy o opiece zdrowotnej nad uczniami, a także zmian systemowo-organizacyjnych wynikających z ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw, a także zadań związanych ze stworzeniem portalu e-usług do obsługi zamówień publicznych. Pozostałe pozycje rezerw, których tutaj nie omawiam szczegółowo, obejmują oczywiście cele finansowane z rezerw celowych podobnie jak w latach poprzednich. Jeśli będą pytania, to bardzo chętnie udzielimy odpowiedzi szczegółowych co do poszczególnych pozycji rezerw. I to tyle, jeżeli chodzi o rezerwę ogólną.

Jeszcze chciałabym, jeżeli pan przewodniczący pozwoli…

(Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk: Bardzo proszę.)

Postaram się dosłownie kilka słów powiedzieć na temat części 85 „Budżety wojewodów” działu 758 „Różne rozliczenia”. Szanowni Państwo, w trakcie prac w Sejmie nad projektem ustawy budżetowej na rok bieżący dokonane zostało, po pierwsze, zwiększenie wydatków o kwotę 110 milionów 989 tysięcy zł z przeznaczeniem na zwiększenie środków zaplanowanych w ramach rezerwy w budżetach wojewodów, z której środki po spełnieniu obowiązujących procedur, wymogów prawnych będą przeznaczone na zadania finansowane w odpowiednim dziale klasyfikacji budżetowej, a po drugie, przeniesienie w części 85/26 „Województwo świętokrzyskie” wydatków, przeniesienie z działu „Różne rozliczenia” kwoty 100 tysięcy zł z przeznaczeniem na dofinansowanie zadania inwestycyjnego, tj. zadania pod nazwą „Rozbudowa obiektów strażnicy Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej nr 1 Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Kielcach”.

Szanowni Państwo, w wyniku dokonywanych zmian kwoty planowanych dochodów i wydatków w ramach części 85 „Budżety wojewodów” w dziale 758 „Różne rozliczenia” kształtowały się… Jeśli chodzi o dochody, to są to łącznie 173 tysiące zł. W zakresie dochodów nie było zmian w Sejmie. Planowane dochody stanowią głównie wpłaty środków pochodzących z likwidacji przedsiębiorstw, wpływy z tytułu odsetek. Jeśli chodzi o wydatki, to są zaplanowane w łącznej kwocie 195 milionów 322 tysięcy zł i kwota ta uwzględnia również zmiany dokonane w Sejmie. Chcę tylko wymienić, że w rozdziale „Różne rozliczenia finansowe” jest kwota 63 milionów 841 tysięcy zł i tu są środki na realizację zadań związanych z zachowaniem funkcji leczniczych uzdrowiska w wysokości równej wpływom z tytułu opłaty uzdrowiskowej, a dodatkowo w rozdziale 75818 „Rezerwy ogólne i celowe” jest jeszcze kwota 129 milionów 475 tysięcy zł, z czego 28 milionów 876 tysięcy zł jest na wydatki bieżące, a reszta jest na wydatki majątkowe. W ramach rozdziału 75860 „Euroregiony” została zaplanowana kwota 2 milionów 6 tysięcy zł z przeznaczeniem na współfinansowanie projektów w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej w latach 2014–2020. Również w przypadku pytań ze strony Wysokiej Komisji będziemy to uzupełniać. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję, Pani Minister.

Czy są pytania odnośnie do tej części? Są pytania.

Pan senator Kleina.

Senator Kazimierz Kleina:

Pani Minister, ja chciałbym zapytać o tę kwestię związaną w praktyce z likwidacją rezerwy nr 83 związanej z organizacją wystawy Expo 2022. Dlaczego pozostawiamy tę niewielką kwotę 442 tysięcy zł? To co prawda niewielka kwota, ale na co ona będzie przeznaczona? To jest pierwsza sprawa, dotycząca tej rezerwy.

A druga dotyczy rezerwy nr 80. To jest rezerwa związana z likwidacją ministerstwa skarbu. Dlaczego jeszcze w 2018 r. – a przecież likwidacja ministerstwa skarbu nastąpiła w 2016 r. – przewidujemy 14 milionów zł na działania związane z nieistniejącym już ministerstwem? Dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Bardzo proszę o odpowiedź.

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Dziękuję.

Szanowny Panie Senatorze, jeśli chodzi o rezerwę, że tak ją nazwę, po Expo, czyli tę w wysokości ponad 360 milionów zł, to tam rzeczywiście została kwota ponad 400 tysięcy zł. To jest rezerwa, która w trakcie roku budżetowego może zmienić przeznaczenie, ponieważ rzeczywiście ta rezerwa, można powiedzieć, nie będzie wykorzystywana. Stąd po wyrażeniu opinii przez sejmową Komisję Finansów Publicznych jest możliwa w zasadzie bardzo szybka zmiana jej przeznaczenia i przeznaczenie jej na inny cel.

Jeśli chodzi o rezerwę nr 80, zaplanowaną rezerwę w wysokości 14 milionów 202 tysięcy zł, to są to głównie skutki przechodzące związane z likwidacją Ministerstwa Skarbu Państwa.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

Jeszcze…

(Senator Kazimierz Kleina: Jeszcze bym dopytał w tej sprawie, co do ministerstwa skarbu.)

To bardzo proszę dopytać.

Senator Kazimierz Kleina:

Bo w ubiegłym roku też była ta rezerwa. Ona była w jakiej kwocie w ubiegłym roku i w jakim stopniu została wykorzystana?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo proszę.

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

W ubiegłym roku to było 56,7 miliona zł i, jak pamiętam – przepraszam, z pamięci mówię – chyba w 100% jest wykorzystana. Musiałabym…

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Czarnobaj też prosił o głos. Bardzo proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Pierwsze pytanie. Pani Minister, w ubiegłym roku został zlikwidowany podział pieniędzy, które wpłacały firmy ubezpieczeniowe, a których jedna połowa szła na tę zawodową straż pożarną, zaś druga połowa szła do systemu straży ochotniczych. Wpływało 20 milionów zł i po 10 milionów zł było to dzielone. Czy jest tu gdziekolwiek – bo szukałem tego, ale nie dopatrzyłem się, pani minister na pewno szybciej mi odpowie, niż ja znajdę – pozycja umożliwiająca wsparcie ochotniczych straży pożarnych w zakresie zakupu sprzętu? I jaka jest kwota na ten rok – jeżeli jest – w której pozycji, jaka to jest kwota i jaki jest system dochodzenia do tych pieniędzy? Bo powiem tak: obawialiśmy się, że będzie to tak, że te pieniądze będą u komendanta głównego, a później gdzieś zaginą. No i jakoś nie mogę ich znaleźć. Ale jeżeli niemożliwe jest podanie tego teraz, to też mnie, Pani Minister, satysfakcjonuje, jeżeli będzie można w debacie uzyskać tę odpowiedź. To jest pierwsze pytanie.

Drugie. Pani Minister, jest rezerwa nr 61 „Program polskiej energetyki jądrowej”. Czy my jeszcze coś robimy w tym zakresie, czy to są właśnie kwoty potrzebne do zamknięcia tego projektu? To jest pierwsze pytanie.

I rezerwa nr 62 „Środki na realizację zadań wynikających z ustawy o Karcie Polaka”. W uchwalonym zakresie pomocy dla Polaków, którzy posiadają Kartę Polaka, a wyrażą zgodę na pozostanie w Polsce już nie na pobyt stały, ale jako w przyszłości polscy obywatele pozostający w…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

No tak, oczywiście po wyczerpaniu terminów i okresów składania dokumentów. Czy to jest ta kwota, która zostanie podzielona na województwa w celu wsparcia Polaków, którzy takie wnioski składają? Bo wiem, że takie wnioski do wojewodów są składane i nie są w części czy w dużej części… Nie wiem, w jakiej części są realizowane, a w jakiej nie, myślę, w toku pewnych prac w komisji, Pani Senator, uzyskamy tę odpowiedź. Ale czy to jest ta kwota na wsparcie tych zadań?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję za pytania.

Bardzo proszę o odniesienie się.

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Dziękuję.

Szanowny Panie Senatorze, ja może rozpocznę od tego ostatniego pytania. To jest dokładnie tak, jak pan senator powiedział, czyli kwota w rezerwie nr 62, a więc kwota 30 milionów zł, to jest dokładnie taka kwota, która zostanie przekazana do wojewodów na sfinansowanie zadań określonych w ustawie o Karcie Polaka. Tak że to jest dokładnie to.

Jeśli chodzi o rezerwę nr 61 „Program polskiej energetyki jądrowej”, to ja chcę o tylko 2 kwestiach powiedzieć. Mianowicie jest to program wieloletni, więc ta kwota, która jest zabezpieczona w rezerwie, to jest kwota zgodna z tym programem wieloletnim. W związku z tym mogę powiedzieć, że w roku ubiegłym to była rezerwa w kwocie 9 milionów 228 tysięcy zł, czyli zgodna z projektem, zgodna z harmonogramem, zgodna z tym, co zgłosił minister energii.

Jeśli chodzi o wsparcie straży pożarnej, tak jak sobie zapisałam, to tutaj jest co najmniej kilka źródeł. Ja do tej kwestii… Przyznam, że początkowo nie zdążyłam zanotować tego podziału, o którym pan powiedział, czyli tego rozbicia, i będę prosiła, żeby jeszcze pani dyrektor do tego się ustosunkowała. Jednak chcę się odnieść kompleksowo do wsparcia straży pożarnej. Mianowicie my mamy oczywiście program modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Biura Ochrony Rządu, więc tutaj są zabezpieczone środki, o których już wspomniałam, czyli chociażby te 395 milionów zł w poz. 92 plus do tego – czyli mówimy o rezerwie – są środki, które są zabezpieczone w budżecie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Ich podziału dokonuje komendant główny straży pożarnej. W związku z tym trudno mi mówić o szczegółowych kwotach, które będą przeznaczone na wsparcie w poszczególnych jednostkach.

Ale chcę też powiedzieć o jeszcze jednej sprawie. Mianowicie w trakcie prac parlamentarnych w Sejmie nanosiliśmy również na ustawę budżetową poprawki składane przez posłów, które miały na celu zwiększenie wsparcia dla straży pożarnych. Proszę wybaczyć, nie mam kwoty przed sobą, ponieważ musiałabym podsumować te wszystkie poprawki, które miały na celu włączenie do budżetu wsparcia dla straży pożarnej. Chodziło głównie, jeśli dobrze pamiętam w tej chwili, o zakup niezbędnego sprzętu, wyposażenia, również remonty, tak jak pamiętam. Tak że jeśli chodzi o straż pożarną, to jeśli pan senator pozwoli… No, możemy to zliczyć. Postaram się do debaty budżetowej, na środę to zliczyć. Musielibyśmy dokonać obliczenia środków z tych wszystkich źródeł, żeby wiedzieć, ile łącznie było na wsparcie straży pożarnej.

I jeszcze, jeśli pan senator pozwoli, poproszę panią dyrektor o uzupełnienie tej pierwszej kwestii.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo proszę, Pani Dyrektor.

Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów Aneta Cieloch:

Dziękuję bardzo.

Aneta Cieloch, dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej.

Jeśli chodzi o ochotnicze straże pożarne, to finansowane są one oczywiście z kilku źródeł. Przede wszystkim dofinansowywane są, można powiedzieć, w ramach części 42 „Sprawy wewnętrzne”, w ramach rozdziału 75412 „Ochotnicze straże pożarne” i w tej chwili w ustawie budżetowej na ten cel zaplanowane jest 48 milionów 235 tysięcy zł. Ochotnicze straże pożarne korzystają również z dofinansowania jako jednostki ratowniczo-gaśnicze. Zadania te są finansowane z rozdziału 75409 „Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej”. Niestety, w tej chwili nie mam kwoty, jaka jest dla tych jednostek w tym zakresie.

Oczywiście, tak jak pani minister wspomniała, w ramach programu modernizacji Policji, Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu również jest dofinansowanie ochotniczych straży pożarnych. Szczegółowych informacji w tym zakresie powinno udzielić MSWiA, które dokonuje podziału tych środków. Kwestia ta jest omawiana na pewno dzisiaj na posiedzeniu komisji praworządności i praw człowieka i zapewne jutro będzie możliwość jeszcze bardziej szczegółowego dopytania przedstawicieli MSWiA w tym zakresie. Ale jeżeli państwo sobie życzą, to my też postaramy się dowiedzieć szczegółów w tym zakresie. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję, Pani Dyrektor.

Czy jeszcze… Bardzo proszę, krótko.

Senator Leszek Czarnobaj:

Pani Minister! Pani Dyrektor!

Mnie interesuje sprawa podstawowa – ale to ja może faktycznie zapytam kogoś, kto pracuje w tej komisji, którą pani dyrektor wymieniła – gdzie jest adres, bo wtedy była osobna pozycja wymieniona, do której ochotnicze straże pożarne, które są zakwalifikowane do krajowego systemu, bo tylko o tych mówimy… Rozumiem, że do komendanta głównego mają się zwracać, ale w której to jest pozycji? Jeśli mógłbym otrzymać taką informację… Nie chodzi mi o kwoty. Chodzi mi o powiedzenie, że ta kwota jest podobna jak w latach poprzednich, bo przecież to łatwo wyliczyć, lub mniejsza. A jeżeli państwo nie macie tych informacji, to postaram się zasugerować moim koleżankom i kolegom z komisji, żeby zapytali o tę liczbę i pozycję, do której ochotnicze straże z systemu krajowego mogą aplikować.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Pani Dyrektor, bardzo proszę.

Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów Aneta Cieloch:

Dziękuję bardzo.

Na pewno podziału tych kwot dokonuje komendant główny Państwowej Straży Pożarnej, ale nie mam w tej chwili przed sobą kwoty.

(Senator Leszek Czarnobaj: Okej.)

Jeżeli jutro mogę przekazać takie informacje, to…

(Senator Leszek Czarnobaj: Dobrze.)

Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Jeszcze?

Bardzo proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Jeżeli chodzi o tę kwestię wsparcia z ustawy o Karcie Polaka, to czy ta kwota 30 milionów zł wynika z możliwości budżetowych, czy takie zostały złożone zapotrzebowania wojewodów, zebrane ze wszystkich urzędów wojewódzkich? Pani Minister, dlaczego pytam? Ale jeśli teraz nie będzie odpowiedzi, to może w debacie. Dlaczego pytam? Bo w roku poprzednim, 2017 r., było sporo wniosków i ci, którzy składali te wnioski do urzędów wojewódzkich, otrzymywali odpowiedź, że przechodzą na rok następny, bo w tym roku… Ja rozumiem, że nie mamy zaplanowanych środków. Rozumiem, że rok 2017 to był pierwszy rok działania tej ustawy i można było nie przewidzieć, jaki jest popyt. Ale chodzi mi o taką informację… Czy te 30 milionów zł na Polskę, bo to dotyczy wszystkich urzędów wojewódzkich, wynika z szacunku, możliwości budżetowych, czy też zebrano informacje od wojewodów: tyle mamy wniosków, szacujemy, że tyle tego będzie, w związku z czym aplikujemy czy wnioskujemy o taką a taką kwotę? To jest ważna informacja: na jaki procent potrzeb Polaków, którzy chcą na stałe osiedlić się w Polsce, te pieniądze wystarczą?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo proszę, czy ktoś z ministerstwa odniesie się do tego pytania?

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Dziękuję.

Jeśli chodzi o taką szczegółową odpowiedź, to rzeczywiście bym przygotowała ją na debatę. W tym momencie mogę powiedzieć, że rzeczywiście, jak pan senator zauważył, bardzo trudno jest dokonać takiej predykcji, ile tych wniosków będzie w roku kolejnym. Rezerwa została zaplanowana właściwie na poziomie z roku ubiegłego – no, prawie, bo było 29 milionów 619 tysięcy zł, a w tej chwili mamy 30 milionów zł – i ona wynika z pewnych szacunków Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Jeśli chodzi o sam proces planowania, to, czy to było w konsultacji z wojewodami itd., to musiałabym to sprawdzić. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Precyzyjna odpowiedź będzie przygotowana na debatę, Panie Senatorze.

Dziękuję bardzo.

I przechodzimy do… Jeszcze jedno pytanie. Bardzo proszę.

Senator Kazimierz Kleina:

Ja też mam pytanie. Nie wiem, czy to pytanie też tutaj…

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Przepraszam, Senatorze.

Mam pytanie dotyczące tej rezerwy celowej nr 87. Tam jest kwota 21 milionów zł przewidziana na budowę ambasady polskiej w Berlinie. Ta budowa trwa już pewnie blisko 20 lat. Czy jest szansa, że ona zostanie w najbliższym czasie skończona? Tu mówi się co prawda tylko o wstępnych pracach projektowych, ale już kilka razy była kwestia projektów rozstrzygnięta i konkursy były rozstrzygnięte. Czy to jest zaczynanie wszystkiego od nowa, czy też jest jakaś kontynuacja w tej sprawie? Pamiętam, że w roku 2019 miało być ostateczne zakończenie budowy tej ambasady. Czy to jest realne według pani minister?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Pani Minister, czy pani potrafi powiedzieć, kiedy zakończona zostanie budowa ambasady w Berlinie?

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Potrafię odpowiedzieć chyba na wszystkie pytania, łącznie z pytaniami do MSWiA i MSZ.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ja po prostu mogę powiedzieć, jeśli chodzi o tę rezerwę, którą pan senator wymienił, te 21 milionów zł na budowę, że oczywiście takie szczegółowe informacje mógłby bardziej precyzyjnie przedstawić minister spraw zagranicznych. Jednak wiem o tym, że jeśli chodzi o prace projektowe czy prace dotyczące – być może zbyt długo one trwają – ambasady w Berlinie, to w tej chwili, na tym etapie pojawiała się pewna modyfikacja koncepcji. W związku z tym ta rezerwa została zaplanowana. Jeśli pan senator pozwoli, to poproszę MSZ o uzupełnienie na środową debatę mojej odpowiedzi. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Jeszcze? Bardzo proszę.

Senator Leszek Czarnobaj:

Pani Minister, ja mam pytanie dotyczące rezerwy nr 27 „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”. Czy ta kwota 200 milionów zł – bo ja nie pamiętam, jaka była w ubiegłym roku – była podobna, jeżeli chodzi o kwestie… Tak, była podobna? Czy jeszcze do tej pory istnieje taki problem dotyczący – mówię o dzieciach, bo dotyczy to, jak rozumiem, dzieci – konieczności dofinansowywania dzieci mimo wsparcia z programu 500+? To jest pierwsze pytanie.

I ostatnie pytanie, bardzo istotne dla nas jako samorządowców. Jest rezerwa nr 70, w której jest 800 milionów zł na wsparcie rozwoju dróg lokalnych – tak ogólnie rzecz biorąc. Pani Minister, to jest program, który w samorządach cieszy się największym, że tak powiem, wsparciem, poparciem, zrozumieniem i jest oczekiwany. Czy ta kwota 800 milionów zł to jest kwota ostateczna, czy też jako samorządowcy jeszcze w duchu możemy liczyć na popatrzenie z przychylnością na tę rezerwę? Bo to jest rezerwa, która daje duże skutki dotyczące infrastruktury w poszczególnych miejscowościach. Tak jak powiedziałem, są w związku z nią bardzo duże oczekiwania, ona ma wzięcie, poparcie w samorządach, jeśli chodzi o kwestię wspierania rozwoju dróg lokalnych. Bo – przepraszam, ostatnie zdanie – duża część tych małych dróg lokalnych nie może być realizowana w ramach programów unijnych, dlatego to wspieranie przez wojewodę z budżetu państwa ich realizacji jest bardzo, bardzo istotne i oczekiwane.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Proszę o odniesienie się.

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Dziękuję.

Szanowny Panie Senatorze!

Ta rezerwa w poz. 27 „Środki na realizację wieloletniego programu «Pomoc państwa w zakresie dożywiania»” to 200 milionów zł i te środki są na poziomie środków w roku 2017. Ale ja tu chcę lekko sprostować. Mianowicie tu nie chodzi tylko o dzieci, ale również o zapewnienie posiłku osobom samotnym, w podeszłym wieku, chorym, niepełnosprawnym, czyli to jest dość szeroki program. W związku z tym ja bym tego chyba nie zawężała.

Jeśli chodzi o drugie pytanie, mianowicie rezerwę dotyczącą tego Programu rozwoju gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej na lata 2016–2019, to został utrzymany poziom finansowania z roku 2017. Chcę tylko powiedzieć, że łącznie w tym programie jest 3,5 miliarda zł wobec 2,4 miliarda zł w perspektywie na lata 2012–2015. Tak więc jest wzrost w tym programie i w tym sensie to jest ta dobra wiadomość dla samorządowców, o których pan senator mówi. Ale chcę też podkreślić – no, wobec tak sformułowanego pytania, czy to jest ostateczne itd. – że to, ile ostatecznie środków na rozwój gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej zostanie przeznaczonych w roku bieżącym, 2018… Tej kwoty nie znamy, ponieważ to nie jest jedyne źródło finansowania tego typu infrastruktury. Nie chcę wchodzić w te kwestie bardzo szczegółowo, ale chociażby wymienię rezerwę celową w poz. 45. To jest rezerwa, która jest wykorzystywana na dofinansowywanie zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego, również właśnie w tym zakresie. W bieżącym roku – i to jest rezerwa związana z realizacją ustawy o rozwoju, art. 20b – w tym roku… szukam kwoty… to jest ponad 0,5 miliarda zł, 512 milionów zł. W związku z tym z tej rezerwy tego typu środki też są na to przeznaczane. Nie chcę mówić o innych sprawach, ale powiem chociażby o wydanym ostatnio zapewnieniu finansowania na ponad 93 miliony zł w zakresie dofinansowania budowy drogi w Radomiu. Czyli te środki, te 800 milionów zł, o których pan senator mówi, to jest ta kwota minimalna, o której możemy mówić, a ostatecznie w budżecie państwa na tego typu zadania, rozwój gminnej i powiatowej infrastruktury drogowej, a moglibyśmy powiedzieć, że i wojewódzkiej… Na pewno de facto środków przeznaczonych na to w wykonaniu budżetu będzie więcej. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Pytania się wyczerpały. Dziękuję bardzo.

Teraz zajmiemy się planem przychodów i rozchodów budżetu państwa.

Kto ten punkt zreferuje?

(Minister Finansów Teresa Czerwińska: Panie Przewodniczący, ta część została już przez pana ministra…)

Tak, tak jest.

(Minister Finansów Teresa Czerwińska: …w ramach części „Dług” zreferowana.)

Szanowni Państwo, ja zaproponuję, aby, jeżeli chodzi o wszystkie punkty dotyczące zakresu działania naszej komisji, to zostały one w tej chwili omówione, a później przystąpimy do dyskusji. Czy państwo wyrażają na to zgodę? Jest zgoda na to.

Bardzo proszę, abyśmy w następnym punkcie… Jeżeli ktoś będzie referował, to odniesie się do tych wszystkich punktów, a później przystąpimy do dyskusji i zadawania pytań. To usprawni pracę naszej komisji, jak myślę.

Część 83 „Rezerwy celowe” itd. To wszystko już było? Czy jeszcze odnośnie do tego punktu ktoś chce zabrać głos? Nie, wszystko było. Rozumiem.

Dyskusja była bardzo… Właśnie. Pytań było bardzo dużo.

Czy jeszcze ktoś chce zabrać głos?

Pan senator. Bardzo proszę.

Senator Jacek Włosowicz:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Ponieważ nie zadawaliśmy pytań czy nie było dyskusji co do założeń makroekonomicznych, które pani minister przedstawiła – co prawda później koledzy pytali o kurs walutowy – to jeżeliby było można, ja bym miał do tej części pytanie.

Pani Minister, powiedziała pani, że szacowany wzrost PKB na rok 2018 to 3,8%. Nie mamy jeszcze danych za rok 2017, ale chciałbym się odnieść w takim razie do PKB w roku 2016, chociaż oczywiście jego struktura i poziom będą całkiem inne, no ale jakaś baza musi być. W roku 2016 wzrost PKB był na poziomie 2,7%, a popyt krajowy odpowiadał za 2,4%, eksport zaś za 0,3%. Jednak ciekawa jest struktura tego popytu krajowego, ponieważ spożycie brutto było na poziomie 4,0%, a akumulacja była na poziomie minus 1,6%. To oczywiście w żadnym kraju nie może cieszyć, ale mam nadzieję, że to teraz się zmienia, że rok 2017 pokaże tę tendencję, że w kwestii inwestycji będą znaczne zmiany.

I teraz mam pytanie. Ponieważ założenia dotyczące roku 2017 odnoszące się do PKB na szczęście okazały się niespełnione… Na szczęście, ponieważ okazuje się, że wyniki są sporo wyższe. Zarówno instytucje krajowe, jak i instytucje międzynarodowe znacznie się pomyliły, ponieważ szacowały rok temu wzrost PKB na poziomie 3%, a on, jak się okazuje, będzie pewnie na poziomie 4% albo będzie to jeszcze o 0,1 czy 0,2% więcej. Gdy porównuje się rok 2018 z rokiem 2017… Jeżeli okaże się, że w 2017 r. jednak spożycie brutto było głównym motorem napędzającym, a widzę zarówno w roku 2016, jak i 2017 asumpt do tego, by tak było, ponieważ transfery socjalne – myślę o programie 500+ czy wzroście zatrudnienia – były jednak spore i spożycie brutto mogło rosnąć… W roku 2018 już takiego skoku wzrostu w zakresie konsumpcji nie będzie, ponieważ z jednej strony będziemy mieli takie samo zasilanie w postaci programu 500+, a z drugiej strony, tak jak powiedziała pani minister, planowany wzrost zatrudnienia, który by był ewentualnie również elementem podsycającym, będzie tylko na poziomie 0,8%. Wyobrażam sobie, że w roku 2018 większą część popytu krajowego wniesie akumulacja, ponieważ ta część inwestycji na pewno powinna być większa ze względu na szersze uruchomienie programów unijnych. Czy ma pani minister, czy macie państwo w ministerstwie szacunki, jakie poszczególne elementy będą miały swój udział w tych 3,8%, ten podział na popyt krajowy, na spożycie, na akumulację i na eksport? No, słyszymy o sukcesach naszych przedsiębiorców, więc mam nadzieję, że będzie ich więcej i wzrost eksportu będzie bardziej znaczny. Wzrost w Unii Europejskiej na szczęście po wielu latach trochę się ruszył, nasi zachodni sąsiedzi mają koniunkturę najlepszą od wielu miesięcy. Na wschodzie co prawda relacje handlowe – i klimat – nie są aż tak dobre, a jak wczorajsze dane pokazują, Rosjanie drugi kwartał z rzędu mają ujemny wzrost, czyli można mówić o małym kryzysie u nich.

Tak że, Pani Minister, podsumowując swoją wypowiedź, chciałbym zapytać: czy ma pani rozdział tych 3,8% – miejmy nadzieję, że rzeczywiście ten wzrost PKB będzie większy – rozpisanie tego na poszczególne elementy? Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję za to pytanie.

Bardzo proszę.

(Minister Finansów Teresa Czerwińska: I ja dziękuję. Właśnie pan minister od razu wydobył tablicę, więc służymy odpowiedzią.)

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Dziękuję bardzo.

Jeśli chodzi o tę prognozę 3,8%, która jest przedstawiona dla roku 2018, to składa się na nią spożycie prywatne i publiczne w wysokości łącznie 2,3%, z tym że 2,1% to spożycie prywatne, a 0,2% to spożycie publiczne. Akumulacja to 1,4%, 1,4% to również nakłady brutto na środki trwałe, czyli wkład zapasów jest zerowy, z tym że dzieli się to po połowie, czyli 0,7 i 0,7 punktu procentowego to są wkłady pochodzące z sektora publicznego i z sektora prywatnego. Łączny wkład eksportu netto jest zerowy w roku 2018, co wynika z faktu, że dynamika eksportu, która szacowana jest na około 6,4%, będzie na poziomie zbliżonym do dynamiki importu.

Jak rozumiem, pytanie jest takie: co jest tym czynnikiem, który pozwala na przyspieszenie dynamiki PKB w relacji do tej we wspomnianym roku 2016? I rzeczywiście jest tak, że jeśli popatrzymy łącznie na wkład spożycia prywatnego, to jest tak, że zakładamy, że w roku 2018 on będzie mniejszy. Będzie nieznacznie mniejszy, bo tak naprawdę na spożycie prywatne oddziałują nie tylko transfery i program 500+ ale też sytuacja na rynku pracy, wzrost wynagrodzeń w ujęciu realnym itd.. W związku z tym ten wkład spożycia prywatnego jest nieznacznie mniejszy. Wkład spożycia publicznego również jest mniejszy, co wynika z programu trzymania, można powiedzieć, pod kontrolą dynamiki wydatków. Ale za to znacznie wyższy jest wkład akumulacji, co wynika właśnie z faktu, że tak jak w innych krajach środkowej Europy, również w Polsce w początkowej fazie nowej 7-latki europejskiej dynamika inwestycji była słaba właśnie w sektorze publicznym. Również w innych krajach, właśnie w krajach regionu mieliśmy problem z wchodzeniem w te nowe reguły wydatkowania środków europejskich. Teraz zakładamy, że dynamika inwestycji będzie już solidna, będzie wykraczała poza dynamikę PKB, czyli udział inwestycji w PKB będzie rósł. W związku z tym to będzie silny bodziec do tego, żeby inwestycje rosły. Nie wiem, czy to wystarczy… Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Czy jeszcze jest głos w dyskusji?

Pan senator Czarnobaj.

Senator Leszek Czarnobaj:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Panie Ministrze, pytanie do tego, co pan minister powiedział, jeżeli chodzi o kwestię inwestycji, czyli wzrost PKB oparty na inwestycjach: jak państwo szacujecie, bo mówił pan minister o wzroście, jaki będzie udział inwestycji w stosunku do PKB? To jest pytanie do pana ministra.

I pytanie ogólne dotyczące wydatków. Pani Minister, w ogólnej kwocie wydatków, które mamy, rosną wydatki w takich działach jak kancelarie prezydenta, Sejmu, Senatu oraz, niewspółmiernie do innych, w dziale „Instytut Pamięci Narodowej”. Czy możemy uzyskać informację, co jest przyczyną tak dużego wzrostu, 26-, 19-, 20-procentowego, w tych działach? To jest pierwsze pytanie.

I drugie, żeby już nie zabierać dzisiaj głosu. Pani Minister, jest dużo różnego rodzaju centrów zakupowych, obsługi: Ministerstwa Sprawiedliwości, innych ministerstw. Czy na poziomie któregoś z ministerstw – no, prawdopodobnie ministerstwa pani minister – są robione analizy dotyczące opłacalności tego rodzaju świadczeń? Czy one faktycznie jako centra obsługi poszczególnych ministerstw z ekonomicznego punktu widzenia są opłacalne, czy nie? Czy są robione takie analizy, czy nie? Czy co roku dajemy tyle samo?

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

Bardzo proszę. Pani Minister, tak?

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Jeśli chodzi o pytanie pana senatora dotyczące analiz, to ja rozumiem, że ono jest jakby obok tej debaty budżetowej, tak że nie chciałabym w to wchodzić. Jeśli chodzi o taką odpowiedź ad hoc, to powiem, że takie analizy na pewno powinny być prowadzone, ale Ministerstwo Finansów tego typu badań czy analiz dzisiaj nie prowadzi. Wiem jednak, że jeśli chodzi o centrum usług wspólnych, to jest to bardziej na poziomie KPRM, więc takiej informacji na poziomie właśnie KPRM można by było zasięgnąć. Ja sama też jestem tego ciekawa i na pewno do tego pytania wrócę.

Jeśli chodzi o pierwsze pytanie pana senatora, to pan senator doskonale wie, że wymienione przez pana senatora podmioty to są podmioty z art. 139 ustawy o finansach publicznych, których to budżety są tylko włączane przez ministra finansów do ustawy budżetowej. W związku z tym minister finansów nie ma wpływu na zarówno wysokość tych budżetu, jak i na ich przeznaczenie. Czyli to są zupełnie autonomiczne w tym sensie jednostki. Ja tylko mogę tak skrótowo powiedzieć, bo pewnie nie wyczerpię całości pytania pana senatora, że jeśli chodzi o wydatki, to tak jak było to podnoszone na posiedzeniach komisji sejmowych przez przedstawicieli tych organów, to są wydatki związane z obchodami święta niepodległości w tym roku – na pewno dotyczyło to Kancelarii Senatu, Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej czy Kancelarii Sejmu. Tak że te podwyższone wydatki, o których pan senator wspominał, wiążą się głównie właśnie z tym rokiem jubileuszu. Ale jeśli chodzi o szczegółowe informacje, to oczywiście też bym proponowała wystąpienie na piśmie i wtedy można otrzymać szczegółowy katalog wydatków w tym zwiększonym budżecie. Dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękuję bardzo.

Pan senator Czarnobaj zasugerował, że było to ostatnie pytanie, w związku z czym…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

A, jeszcze jedno?

(Senator Leszek Czarnobaj: Nie, nie, nie zadaję pytania, tylko przypominam panu ministrowi, że zadałem pytanie dotyczące wielkości inwestycji w 2018 r. w stosunku do PKB.)

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba:

Otóż łącznie akumulacja, czyli nakłady brutto na środki trwałe oraz przyrost materialnych środków obrotowych, prognozowana jest na poziomie 20,4% PKB w roku 2018. Jest to o prawie punkt procentowy, bo dokładnie o 0,7, więcej niż w roku 2017.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję za tę odpowiedź.

W związku z tym, że pytania się wyczerpały, dyskusja też, zamykam posiedzenie dzisiejszej komisji…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Jeszcze?

(Senator Kazimierz Kleina: Tak.)

To jeszcze pan zdążył, Panie Senatorze. Bardzo proszę.

Senator Kazimierz Kleina:

Przed zamknięciem chciałbym bardzo pogratulować pani minister wyboru na stanowisko ministra finansów. Cieszymy się z tego. Była pani podsekretarzem stanu w jednym ministerstwie, później podsekretarzem stanu w ministerstwie rozwoju i finansów, a teraz została pani ministrem konstytucyjnym. To jest piękna sprawa, gratuluję i myślę, że wszyscy gratulujemy. Ale też jest czymś niezwykłym i niezwyczajnym, że na posiedzenie komisji przychodzi minister konstytucyjny odpowiedzialny…

(Senator Leszek Czarnobaj: Co, chciałbyś, żeby pani minister nie przychodziła?)

…za budżet. Czujemy się więc wyróżnieni z tego powodu. Bo zawsze przychodził – czy może z reguły – sekretarz stanu lub podsekretarz stanu, a dzisiaj przychodzi minister główny. Tak że dziękuję bardzo.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Dziękujemy bardzo panu senatorowi Kleinie. Piękna puenta dzisiejszego posiedzenia. Też dołączamy się do gratulacji.

Jeszcze, tak? Bardzo proszę.

Minister Finansów Teresa Czerwińska:

Ja tylko chcę też serdecznie podziękować Wysokiej Komisji za współpracę ze mną w mojej poprzedniej roli. I mam nadzieję na owocną, konstruktywną współpracę również w tej funkcji, którą będę pełnić. Też serdecznie państwu za to dziękuję.

Zastępca Przewodniczącego Tadeusz Romańczuk:

Bardzo dziękuję.

Ale teraz zamykam już posiedzenie komisji, życząc państwu dobrej nocy i dobrego dnia.

A jutro o godzinie 18.30 zapraszam na…

(Głos z sali: Siedemnastej…)

17.30? Bardzo proszę.

(Głos z sali: 17.00)

Na 17.00, tak jest. Zapraszam bardzo serdecznie.

Dziękuję bardzo. Jeszcze raz dobrej nocy.

(Koniec posiedzenia o godzinie 19 minut 50)