Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (61.)

w dniu 30 maja 2017 r.

Porządek obrad:

1. Informacja Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat stanu realizacji wypłat dopłat bezpośrednich, rolno-środowiskowych i ekologicznych.

(Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 03)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jerzy Chróścikowski)

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Szanowni Państwo, pozwolicie, że otworzę posiedzenie komisji rolnictwa. Jest to nasze sześćdziesiąte pierwsze posiedzenie.

Punkt 1. porządku obrad: informacja Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat stanu realizacji wypłat dopłat bezpośrednich, rolno-środowiskowych i ekologicznych

Mamy dzisiaj do rozpatrzenia jeden punkt, który jest w porządku obrad. To informacja ministra rolnictwa i rozwoju wsi na temat stanu realizacji wypłat dopłat bezpośrednich, rolno-środowiskowych i ekologicznych.

Mam pytanie: czy na sali są osoby zajmujące się zawodowo działalnością lobbingową? Jeśli tak, to proszę o przedstawienie się i poinformowanie, jaką organizację reprezentują, tutaj, do naszego sekretariatu. Jeśli ich nie ma, to… Rozumiem, że nikogo takiego nie ma.

Wobec tego witam na posiedzeniu pana ministra Zbigniewa Babalskiego z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Witam również osoby towarzyszące panu ministrowi. Jest to zastępca dyrektora Departamentu Płatności Bezpośrednich w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pani Katarzyna Pawlikowska i pani Grażyna Giers, starszy specjalista Departamentu Płatności Bezpośrednich w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Mamy również na sali pana Andrzeja Kojtycha, który jest głównym specjalistą w Departamencie Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Najwyższej Izbie Kontroli. Jest też pan Grzegorz Anczewski, doradca z Krajowej Rady Izb Rolniczych, i pan Wacław Rukat, członek prezydium Krajowego Związku Kółek i Organizacji Rolniczych. Witam panów. Witam państwa senatorów…

(Głos z sali: …Bo pani dyrektor się nie wpisała. Można?)

A, jak się nie wpisała, to nie ma jej na liście.

(Dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Jolanta Dobiesz: Nie zdążyłam.)

Witam również państwa senatorów, sekretariat, Biuro Legislacyjne na tym posiedzeniu.

Witam panią dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji, panią Jolantę Dobiesz. Witam.

Poprosiliśmy pana ministra o przekazanie nam informacji w związku z tymi takimi nie do końca wyjaśnionymi w mediach sprawami, które bez przerwy… Słyszałem wielokrotnie, jak padało z ust pana ministra, że problemu nie ma, a tam bez przerwy nam mówią, że jest problem. Panie Ministrze, czy jest problem, czy nie ma problemu? Bo ja słyszę coś odwrotnego, a media bez przerwy to powtarzają, szczególnie PSL nam tutaj mówi, że są same problemy. Jaka jest rzeczywistość, prawda? Bo mnie z tego wszystkiego wychodzi, że wszyscy rolnicy dostaną, w miarę możliwości… dostaną środki, do których wypłacenia się zobowiązuje nasz rząd. Proszę o udzielenie informacji na ten temat. Co prawda mamy te informacje na piśmie, ale może pan minister zechciałby szczegółowo nas o tym poinformować. Proszę.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zbigniew Babalski:

Dziękuję bardzo.

Nawet jeśli są problemy, Panie Przewodniczący, to je po prostu rozwiązujemy, mam nadzieję, że skutecznie. Pani dyrektor Jolanta Dobiesz przekaże państwu informację, jeszcze ciepłą, tak na bieżąco; mówi, że to dotarło w okolicach godziny 16.00, więc są to ostatnie informacje, które spływają do centrali Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Chcę tylko państwu przypomnieć, że w wyniku wniosków i próśb organizacji rolniczych pan minister Krzysztof Jurgiel przedłużył okres przyjmowania wniosków do 31 maja. Jutro mija ten termin. Oczywiście wszyscy wiemy, że nawet jeśli ktoś jutro nie złoży, to będzie mógł złożyć i pierwszego, i drugiego, tylko że wtedy będą już odejmowane procenty w przypadku tych płatności w stosunku do wniosków, które są złożone w terminie, 1% za każdy dzień. Żeby nie przedłużać, powiem tak, Panie Przewodniczący – ten krzyk i ten płacz są niczym nieuzasadnione, jesteśmy w sytuacji zdecydowanie lepszej niż byliśmy przed rokiem. Ale teraz pora na liczby i na fakty, które przekażemy Wysokiej Komisji.

Pani Jolanta Dobiesz, proszę bardzo…

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Może jeszcze jedno pan by dopowiedział, Panie Ministrze. Dzisiaj rozmawialiśmy też o tym w naszej radzie krajowej „Solidarności” i pan minister Rafał Romanowski mówił, że te 15 dni daje jeszcze rolnikom szanse na poprawianie wniosków bez sankcji.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zbigniew Babalski: Tak, tak będzie.)

To może to powtórzyć, żeby jednak padło, że to jest…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zbigniew Babalski: Okej. Proszę bardzo, oddaję głos pani dyrektor.)

Proszę, Pani Dyrektor.

Dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Jolanta Dobiesz:

Szanowny Panie Przewodniczący…

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zbigniew Babalski: Czym innym jest poprawianie, a czym innym – złożenie po terminie.)

Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo! Szanowny Panie Ministrze!

Kilka suchych faktów o tym, jak tak naprawdę przebiega realizacja płatności bezpośrednich i płatności obszarowych w ramach PROW. Państwo dostali pewnie informację na temat danych na dzień wczorajszy. Pozwoliłam sobie przygotować jeszcze dzisiaj dane na dzień dzisiejszy, czyli najbardziej aktualne dane, tuż przed wyjściem z agencji. W roku 2016 o płatności bezpośrednie ubiegało się 1 milion 351 tysięcy rolników. Dla 1 miliona 331 tysięcy wypłaciliśmy zaliczki w wysokości 70% należnych odpłatności; zaliczki były płacone od 16 października do końca listopada ubiegłego roku. Kwota wypłacona w postaci zaliczek wynosiła 9 miliardów 666 milionów zł. Według stanu na dzień dzisiejszy decyzje w sprawie przyznania płatności, już tych końcowych, otrzymało 1 milion 330 tysięcy rolników, a więc 98% rolników składających wnioski. W porównaniu do roku poprzedniego jest tutaj zdecydowany wzrost, bo w tym roku już 23 tysiące rolników więcej ma wydane decyzje. Jeśli chodzi o kwotę płatności, która jest w tym roku zrealizowana, to do dnia dzisiejszego agencja wypłaciła 14 miliardów 22 miliony złotych, to jest 96% szacowanej do wypłaty koperty finansowej. Dla porównania podam, że w roku ubiegłym, za kampanię 2015, stan realizacji wynosił 12 milionów 229…

(Głos z sali: Miliardów.)

…12 miliardów 229 milionów zł, a więc w tym roku mamy zrealizowane o 1 miliard 793 miliony płatności więcej niż w roku ubiegłym. Oczywiście agencja cały czas realizuje płatności. Już mamy zapotrzebowania robione na 31 maja – 2 czerwca i w tych dniach wypłacimy kolejne 109 milionów zł. Tak że jeśli chodzi o płatności bezpośrednie, to tutaj nie ma żadnego zagrożenia, jak najbardziej. Płatności będziemy realizować do końca czerwca. W przypadku tych rolników, dla których nie zostaną zakończone postępowania administracyjne – najczęściej są to przypadki, gdy rolnik zmarł przed wydaniem decyzji i toczy się postępowanie spadkowe – postępowanie będzie zakończone po ustanowieniu spadkobierców.

Jeśli chodzi o realizację płatności obszarowych w ramach PROW, to tu są w zasadzie 4 główne płatności realizowane przez agencję. Są to np. płatności ONW, czyli z tytułu gospodarowania na obszarach o niekorzystnych warunkach. Wnioski o przyznanie tej płatności złożyło 751 tysięcy rolników. Decyzje zostały wydane dla 736 tysięcy rolników, a więc dla 97,9% ubiegających się o te płatności. Jest to niewiele więcej w stosunku do roku poprzedniego, jednak więcej. Jeśli chodzi o kwoty, które już wypłaciliśmy rolnikom, to jest to 1 miliard 230 milionów zł. To prawie 94% koperty finansowej. W tamtym roku mieliśmy realizację na poziomie 89%, a więc też jest zdecydowanie lepiej niż w roku poprzednim. To znaczy w tym roku wypłaciliśmy o 57 milionów więcej niż za kampanię 2015 r. Oczywiście w dniach 31 maja – 2 czerwca planujemy realizację kolejnych prawie 17 milionów zł płatności dla rolników. Zdajemy sobie sprawę z tego, że w ostatnich tygodniach najwięcej emocji budziły płatności rolno-środowiskowe, a zwłaszcza płatność rolno-środowiskowa klimatyczna i płatność ekologiczna. Generalnie jednak mówimy cały czas o płatnościach rolno-środowiskowych jako całym pakiecie 3 płatności. A jeśli chodzi o cały ten pakiet 3 płatności, to wnioski o przyznanie tych płatności złożyły 94 tysiące rolników, a 76,8 tysiąca otrzymało już decyzje w sprawie przyznania płatności, czyli 81% w porównaniu do 57,9% w roku poprzednim. A więc jest zdecydowana poprawa. W roku 2017 wypłaciliśmy za kampanię 2016 kwotę w wysokości 623 milionów zł. Jest to prawie 50% koperty, która będzie rolnikom wypłacona. Jeśli porównamy to do roku poprzedniego – w tamtym roku wypłaciliśmy 455 milionów, a więc o 168 milionów mniej niż za rok 2016. Czyli tu też jak najbardziej jest postęp. A w tych najbliższych dniach, od 31 maja do 2 czerwca, planujemy do realizacji kolejną kwotę – 76 milionów zł.

Gdybym to chciała rozbić i przekazać może trochę więcej szczegółów na temat 2 płatności, które były dla nas trochę problematyczne, czyli na temat płatności rolno-środowiskowej klimatycznej i płatności ekologicznej w ramach PROW 2014–2020… Tutaj faktycznie było opóźnienie we wdrożeniu oprogramowania, w sumie zostało wdrożone 10 maja. Ustanowiliśmy harmonogram wydawania decyzji dla tych spraw. I tak założyliśmy sobie, że do 26 maja dla 45% rolników wydamy decyzje w sprawie przyznania tych płatności, do 9 czerwca 70% rolników będzie miało wydane decyzje, a do 20 czerwca 100% rolników będzie miało wydane decyzje. Stan na dzień dzisiejszy jest taki, że te nasze wszystkie nasze harmonogramy i założenia są przekroczone dość wyraźnie, gdyż wnioski o płatność rolno-środowiskową klimatyczną złożyło niewiele ponad 25 tysięcy rolników, a na dzień dzisiejszy mamy już wydane decyzje dla 66% rolników, a więc nasz harmonogram jak najbardziej jest realizowany, nawet z pewną górką. Jeśli chodzi o płatność ekologiczną, to o tę płatność ubiega się 7,7 tysiąca rolników, a mamy tutaj wydane blisko 50% decyzji w sprawie przyznania płatności. Zakładamy, że nasz harmonogram będzie dotrzymany, a więc do 20 czerwca wszyscy rolnicy otrzymają decyzje w sprawie przyznania płatności, co nam pozwoli zrealizować płatności do końca czerwca. Jest to termin wynikający z przepisów krajowych i wspólnotowych, podstawowy termin realizacji płatności. Z tych naszych danych i z porównań wyraźnie więc wynika, że nie jest to kampania gorsza niż rok temu, jest wręcz zdecydowanie lepsza, same liczby o tym świadczą. Jeśli mówimy o kampanii 2017 r., to z moich danych z godziny 15:45 wynika, że liczba wniosków o przyznanie płatności, które zostały zarejestrowane w naszych systemach informatycznych, to 1 milion 287 tysięcy. To 95% tego, co było złożone w roku 2016. Oczywiście duża część wniosków przychodzi do agencji… jest wysyłana pocztą, a więc te wnioski jeszcze do nas nie dotarły. A zapewne dotrą. W takim przypadku za datę złożenia wniosku uznaje się datę stempla pocztowego, a więc te wnioski jak najbardziej będą złożone w terminie. Zmiany do wniosku, o czym tutaj wspominał pan przewodniczący, można składać do 15 czerwca; ponieważ piętnasty jest to święto, Boże Ciało, rolnicy mogą składać zmiany do wniosku do 16 czerwca, a więc też uzupełniać te wnioski, bez stosowania żadnych zmniejszeń i wykluczeń. Wnioski jako takie można składać do 26 czerwca. 25 czerwca przypada na niedzielę, w związku z tym do 26 czerwca to ostatni termin składania wniosków. Za każdy dzień roboczy opóźnienia jest 1% obniżki kwoty płatności. Kiedy robiłam sobie porównanie tego, jak to wyglądało w latach poprzednich, sprawdzając, czy rolnicy faktycznie składali wnioski po terminie, to okazywało się, że niestety każdego roku około 10–12 tysięcy rolników składa wnioski w tym terminie związanym z sankcjami. My oczywiście jako agencja cały czas dajemy świeże informacje o tym, jaki jest termin składania wniosków, jaki jest termin składania zmian do wniosków, kiedy są ostateczne terminy. Przeprowadziliśmy wiele działań informacyjnych w prasie, w radiu, w najróżniejszych mediach. Dwa razy już do tych rolników, którzy nie złożyli wniosku, a składali je w latach wcześniejszych, wysyłane były smsy przypominające o treści: jeszcze pan nie złożył wniosku, a termin się zbliża. W sobotę były czynne nasze biura powiatowe, i wczoraj, i dziś, i jutro biura powiatowe pracują od godziny 6.00 rano do godziny 20.00, a tak naprawdę do ostatniego klienta, który będzie chciał przyjść i złożyć wniosek. Tyle takiej krótkiej, syntetycznej informacji na temat obsługi wniosków za 2016 r. i liczby złożonych wniosków w kampanii 2017 r. Bardzo dziękuję.

(Głos z sali: Może o karach by pani jeszcze powiedziała. Bo straszą, że będziemy płacić kary.)

Faktycznie czasami słyszy się, że Polska będzie płaciła jakieś horrendalne kary za to, że nie zrealizowała w terminie płatności za kampanię 2016 r. Jest to nieprawda – z bardzo prostego względu. Są przepisy, które mówią, że państwo członkowskie może dokonywać płatności po 30 czerwca danego roku. I jeżeli kwota, która by była realizowana po 30 czerwca, nie przekracza 5% wydatków dokonanych w terminie, to wówczas te kwoty wypłacone w lipcu czy w kolejnych miesiącach nie są zmniejszane. Skoro dokonaliśmy analizy, z której wynika, że te 5% od naszej wypłaconej kwoty… Już na dzień dzisiejszy 14 miliardów zostało wypłaconych, a 5% z tego, 750 milionów zł, moglibyśmy wypłacić rolnikom po 30 czerwca. Do wypłaty nam zostało niecałe 600 milionów zł, więc ta kwota, którą jest dopuszczalna bez stosowania żadnych zmniejszeń, jak najbardziej zabezpiecza nam to, co byśmy…

(Głos z sali: Na dziś.)

Na dziś, prawda, a będziemy jeszcze płacić przez cały czerwiec. Tak więc oczywiście należy całkowicie zdementować te informacje.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękujemy za zdementowanie tych informacji, które media typu „Wyborcza” i inne gazety podnosiły. Szczególnie niektórzy politycy próbowali na wsi straszyć rolników.

To jest rzeczywiście pozytywna informacja. I myślę, że to, co dzisiaj tutaj z tej mównicy pada… Niech media prostują, niech nie tylko mówią, niech również prostują, niech mówią, że to jest nieprawdziwa informacja. Niech nie straszą rolników, że będziemy mieli tak potężne sankcje.

Myślę, że należy również złożyć podziękowanie panu ministrowi, bo organizacje, związki… My też pisaliśmy o tym, żeby przedłużyć ten termin. Wniosek niektórych organizacji był taki, żeby przedłużyć nawet do 15 czerwca, ale z tego, co wiem, bo pan minister w tej sprawie odpowiadał, ze względu na uruchomienie ewentualnych wcześniejszych zaliczek, które byłyby też w tym roku, jest potrzebny pewien okres rozpatrywania. W związku z tym nie możemy stawiać rolników w takiej sytuacji, że znowu przedłużamy termin, dlatego że opóźnimy wtedy ewentualne – ewentualne, bo jeszcze nie ma decyzji – wcześniejsze zaliczkowe wypłaty. A prawdopodobnie będziemy wnosić o to, Panie Ministrze, żeby również w tym roku zaliczki były, a to się wiąże rzeczywiście z tym terminem opóźnienia. Przez paru rolników nie możemy stosować takiej zasady, w związku z tym, jak myślę, decyzja pana ministra jest rozsądna. Niektórzy by chcieli, żeby to trwało bardzo długo, ale decyzja musi być korzystna dla większości rolników. Tak że dziękuję, Panie Ministrze, za tę decyzję. Rzeczywiście ministerstwo spisało się na piątkę, tak jak należało oczekiwać.

Czy są pytania co do sprawozdania pana ministra? Czy są jeszcze jakieś inne uwagi?

Ja mam jeszcze drugie pytanie. Wiele było uwag co do programu informatycznego, który jest przed nami, były tam wskazywane problemy. Ja już słyszałem wypowiedź pana ministra na ten temat, ale wolałbym, żeby jeszcze o tym poinformować. Nie chciałabym być tutaj transparentem ministra, skoro mamy na sali samego pana ministra.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zbigniew Babalski: Pani Dyrektor?)

Dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Jolanta Dobiesz:

No niestety, tak się składa, że ja oprócz nadzoru nad realizacją płatności i obsługą wniosków o przyznanie płatności zajmuję się też przygotowaniem założeń do systemów informatycznych. Pracownicy mojego departamentu później to testują i generalnie, jeżeli wszystko działa, to jest wdrażane, wchodzi u nas na etap tzw. produkcji. My wymagania na rok 2017 złożyliśmy do naszego wykonawcy we wrześniu 2016 r., a więc wydawałoby się, że czasu było dużo. Niestety tak się złożyło, że skończyła się nasza poprzednia umowa z firmą Asseco i postępowanie przetargowe wygrała firma HP, która notabene w latach wcześniejszych, bodajże w latach 2004–2010, budowała system dla agencji, więc wydawałoby się, że to jest firma, która sobie w miarę poradzi. Firma HP przejęła świadczenie usług od firmy Asseco z dniem 1 grudnia i jakby zaczęła walkę z tym, co trzeba jeszcze wdrożyć, a także z tym, co trzeba przygotować na kampanię 2017 r.

Jeśli mówimy o kampanii 2016 r., to mimo jakichś problemów, które na początku występowały, udało nam się tak dopiąć wszystkie sprawy, że… No, stan realizacji płatności świadczy o tym, że idzie to dobrze. Jeśli chodzi o kampanię 2017 r., to naszym priorytetem oczywiście było udostępnienie rolnikom z dniem 15 marca aplikacji e-Wniosek, żeby mogli składać wnioski przez internet. Faktycznie ta aplikacja została tego dnia uruchomiona. Niestety, mimo tego, że my już od ładnych kilku lat informujemy rolników o możliwości składania wniosków przez internet i prosimy o to, nadal liczba składanych tak wniosków jest dla nas niezadowalająca. Na dzień dzisiejszy takich wniosków mamy złożonych tylko 9,5 tysiąca w skali całego kraju. Jest to dla nas być może trochę większy problem, dlatego że zgodnie z przepisami wspólnotowymi, jeżeli rolnicy nie narysują działek rolnych, to my sami jako pracownicy agencji musimy przenieść całą powierzchnię narysowaną przez rolników do systemów informatycznych. W roku 2016 mieliśmy obowiązek przeniesienia 75% powierzchni zatwierdzonej do jednolitej płatności obszarowej, więc było narysowanych ponad 10 milionów ha. W tym roku musimy narysować 14 milionów 100 tysięcy ha i przenieść do systemów informatycznych.

15 marca udało się nam już wdrożyć naszą aplikację kancelaryjną, w której wszystkie wnioski są rejestrowane. W tym systemie robiona jest też taka kontrola kompletności wniosków, gdyż zgodnie z przepisami naszej ustawy o płatnościach bezpośrednich i ustawy o PROW… Mamy przepis, który mówi, że jeżeli rolnik złoży wniosek, a są tam jakieś braki, to należy tego rolnika niezwłocznie o tym poinformować. A więc te wnioski, które rolnicy składali, są tam sprawdzane i jeżeli czegoś w tych wnioskach brakuje, to rolnicy są o tym powiadamiani. Mogą na bieżąco te braki uzupełnić lub je donieść w takim terminie, który nie wiąże się z sankcjami. 24 maja została uruchomiona pewna funkcjonalność dotycząca wprowadzania wniosków już do systemu dziedzinowego, więc teraz biura powiatowe bardzo intensywnie wprowadzają do systemu dane z wniosków z tego roku; robią też oczywiście kontrolę kompletności, już taką pełną kontrolę. W międzyczasie Departament Ewidencji Producentów i Rejestracji Zwierząt musi dokonywać typowania do kontroli na miejscu w zakresie płatności do zwierząt – głównie chodzi o krowy, bydło i kozy – gdyż zgodnie z przepisami w ciągu 30 dni od dnia złożenia wniosku u 50% rolników ubiegających się o te płatności muszą być kontrole na miejscu. Z danych departamentu zajmującego się tymi kontrolami wynika, że jest zrobione blisko 50% tych kontroli, a więc tutaj też nie ma żadnego zagrożenia ewentualnymi karami Komisji. I mamy już zamówione funkcjonalności… 31 lipca ma być kontrola administracyjna. W trakcie kontroli administracyjnej ustalamy powierzchnie, które kwalifikują się do płatności, a więc jest porównanie danych deklarowanych przez rolnika z danymi w naszych bazach referencyjnych. Ustalamy więc powierzchnię i liczbę zwierząt, które kwalifikują się do płatności, po czym najczęściej w połowie września jest prośba ministerstwa o przekazanie danych do ustalenia stawek płatności za dany rok. Na pewno w połowie września, około 20 września, dane takie będą przekazane do ministra w celu określenia stawek płatności i wówczas czekamy na ogłoszenie kursu euro na ostatni dzień przed 1 października. Zakładamy, że funkcjonalności dotyczące naliczania płatności PROW, które się realizuje od 16 października, będą nam udostępnione najpóźniej 1 października, żebyśmy mogli naliczyć płatności, wydać decyzje, zrobić zapotrzebowania na środki finansowe i od 16 października faktycznie realizować te płatności.

Jeśli chodzi o zaliczki, o których pan przewodniczący wspominał, to faktycznie w roku 2015 mieliśmy przepis wspólnotowy, a później przepisy krajowe umożliwiające realizację zaliczek w wysokości 50% dla rolników, którzy nie byli wytypowani do kontroli na miejscu, dla kilku płatności. W roku 2016 było wydane specjalne rozporządzenie Komisji Europejskiej, która wskazała, że państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o wypłacie płatności w wysokości 70% wszystkim rolnikom, także tym, w przypadku których nie zostały zakończone kontrole na miejscu. Nie wiadomo, jak będzie w tym roku, czy będzie taka specjalna derogacja, zgodnie z którą można płacić więcej niż 50%, czy też takiego przepisu nie będzie. To, jaka to będzie wysokość zaliczek, zależy nie tylko od nas, od państwa członkowskiego, ale i od Komisji. Z tego, co wiemy od pana ministra, oczywiście wynika, że jeżeli nie będzie tego podwyższonego poziomu, to pan minister na pewno będzie dążył to tego, żeby było płacone przynajmniej te 50%. Tak się składa, że my zaliczki naliczamy w systemie finansowo-księgowym, który jest niezależny od tego naszego nowego wykonawcy. I tam mamy przygotowane wszystko do realizacji zaliczek, więc tutaj nie ma zagrożenia. Mamy oszacowany termin naliczania płatności końcowych. Nasz wykonawca wskazuje nam tutaj naszym zdaniem trochę zbyt odległy termin, więc chcemy ten termin przyspieszyć. Jeszcze nie jest on dokładnie ustalony. Nasze oczekiwanie jest takie, żebyśmy najpóźniej około 15–20 listopada mieli funkcjonalności umożliwiające naliczanie płatności końcowych, co nam pozwoli zacząć realizację tych płatności końcowych z dniem 1 grudnia 2016 r. Na chwilę obecną nie ma więc tutaj zagrożenia, ale oczywiście cały czas toczą się rozmowy z wykonawcą na temat tych ostatnich modułów, które będą wdrażane.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję. Jak widać, rząd czuwa, a agencja próbuje wdrażać i dobrze dopilnowywać umowy. Mam nadzieję, że nie będzie takich wątpliwości, jeśli chodzi o 2016 r., i że 2017 r. będzie pomyślny – czego życzymy oczywiście rządowi, a szczególnie agencji.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zbigniew Babalski:

Co do informatyków i systemów, Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo… Zasadnicza kwestia jest taka, że to jest zawód bardzo mocno poszukiwany, a aż tak dużo tych ludzi jeszcze nie ma. W związku z tym – ja tak w cudzysłowie to mówię – oni się bardzo mocno cenią. Jest tu też rywalizacja, bo chodzi o duże pieniądze na rynku, nie tylko polskim, ale i europejskim, jeśli chodzi o te systemy. Myślę, że dobra wiadomość jest taka…

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Nie wiem, bo wyszedłem na chwilę… Myśmy rozpoczęli w Lublinie…

(Głos z sali: Tak, ale to nie o tym mówimy.)

To proszę powiedzieć… Rozpoczęliśmy w Lublinie budowę takiego centrum, które powinno powstać, wydaje mi się, co najmniej 5 lat, a może 10 lat temu. Powinien powstać taki zalążek, żebyśmy my jako instytucje publiczne, państwowe, nie uzależniali się tak mocno od tego wyścigu poszczególnych instytucji IT, które mają te programy informatyczne.

Pani Dyrektor, niech pani dokończy.

(Brak nagrania)

Dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Jolanta Dobiesz:

…Przygotowuje w tej chwili jakieś proste systemy obsługujące pozostałe wnioski, które obsługuje agencja. Docelowe rozwiązanie jest takie, że ta nasza wydzielona jednostka będzie budowała system na potrzeby tych płatności bezpośrednich czy płatności obszarowych w ramach PROW. Są dlatego jakby zostawieni na koniec, że są to bardzo potężne działania, dotyczące bardzo wielu rolników. Nie chcemy za bardzo ryzykować w związku z tym, że nagle osoby, które nigdy nie miały z tym do czynienia, będą to robiły. Dlatego najpierw sprawdzamy ich na mniejszych systemach i mniejszych działaniach, a dopiero później chcemy ich rzucić na głęboką wodę.

Faktycznie, jak tu mówił pan minister, co roku jest tak, że obsługę naszych wniosków wspomagają systemy informatyczne budowane są przez podmioty zewnętrzne. I tak naprawdę agencja zawsze stoi pod ścianą, tak bym powiedziała, bo te wszystkie firmy doskonale zdają sobie sprawę, kiedy my faktycznie musimy, powinniśmy zacząć realizację płatności. Zawsze wiedzą, że mamy chęć wypłacać zaliczki, że rolnicy nas rozliczają z tego, kiedy wydajemy decyzję, jak realizujemy płatności. Stawiają nas więc pod ścianą, wiedząc o tym, że zgodzimy się na każdą cenę, którą nam podyktują, i powiemy: bierzemy. Bo my chcemy rolnikom płacić niezależnie od ceny, za którą musimy zapłacić za zrobienie systemu. Jesteśmy tutaj jakby na trochę przegranej pozycji wyjściowej, tak bym czasami powiedziała.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zbigniew Babalski:

Staramy się uniezależnić. To potrwa, Panie Przewodniczący, ale to zrobimy. Ta decyzja z ubiegłego roku jest niezwykle pożyteczna i słuszna. Jest tylko kwestia zbudowania silnej ekipy informatyków. Jeżeli to wypali – a pewnie wypali, ja w to wierzę – to oni będą pracować nie tylko na rzecz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, ale wydaje mi się, że będą mogli również wykonywać takie usługi dla innych instytucji.

Przewodniczący Jerzy Chróścikowski:

Dziękuję, Panie Ministrze.

Dzieje się to rzeczywiście w moim regionie, w lubelskim, dokładnie to w Lublinie. Byłem na otwarciu tej jednostki, więc w związku z tym wiem, że to funkcjonuje. Oby tylko pomyślnie dalej… Oby wiatry nam sprzyjały. Potrzeba dużej, jeszcze większej grupy inteligencji zasilającej tych ekspertów. Wiem, jak są dzisiaj cenieni informatycy wysokiej klasy. Bo to nie jest, że każdy informatyk nadaje się do pisania takich programów. Tak że dziękujemy za te działania.

Rozumiem, że… Są jeszcze pytania? Nie ma pytań.

W związku z tym, że wyczerpaliśmy ten punkt, a mamy jeszcze trochę czasu, bo następne posiedzenie jest o 18.00, tak, o 18.00…

Panie Ministrze, bardzo dziękuję za udział w obradach nad tym punktem.

Zamykam to posiedzenie.

O 18.00 zaczynamy następne posiedzenie.

(Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 34)