Komisje senackie
Zapis stenograficzny
– posiedzenie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich (34.)
w dniu 16 listopada 2016 r.
Porządek obrad:
1. Przygotowanie projektu uchwały Senatu RP w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.
(Początek posiedzenia o godzinie 09 minut 30)
(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Sławomir Rybicki)
Przewodniczący Sławomir Rybicki:
Dzień dobry, witam wszystkich państwa na kolejnym, trzydziestym czwartym posiedzeniu Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich. Witam na posiedzeniu dyrektora Biura Legislacyjnego. Witam serdecznie.
Punkt 1. porządku obrad: przygotowanie projektu uchwały Senatu RP w sprawie zmiany Regulaminu Senatu
W porządku mamy 1 punkt: przygotowanie projektu uchwały Senatu w sprawie zmiany Regulaminu Senatu.
Czy są do tego porządku uwagi? Jeśli nie ma, to przyjmuję, że ten porządek został zaakceptowany.
Proszę państwa, zanim oddam głos panu dyrektorowi, jedno zdanie wprowadzenia. 1 stycznia wchodzą w życie 2 ustawy: ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku oraz ustawa o Radzie Mediów Narodowych. Obie te ustawy w swoich zapisach wymieniają Sejm i Senat jako organy, które są uprawnione czy zobowiązane do pewnych działań. W związku z tym podejmujemy inicjatywę jako komisja, nie czekając na inicjatywę senacką czy prezydialną. Dzisiejsze spotkanie to jest pierwszy krok.
Panie Dyrektorze, w tym momencie oddam panu głos z prośbą, żeby pan objaśnił nam tę konieczność regulaminową.
Dyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Roman Kapeliński:
Dziękuję bardzo.
Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!
Zadaniem Biura Legislacyjnego jest, jak państwo wiecie, m.in. sygnalizowanie takich problemów, które wymagają zajęcia stanowiska i podjęcia decyzji przez organy Senatu. Tu mamy do czynienia ze zmianami na poziomie ustawowym.
Pierwsza zmiana dotyczy ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku, która wejdzie w życie 1 stycznia 2017 r. Ta zmiana została uchwalona jeszcze w poprzedniej kadencji parlamentu. Jej źródło jest w prawie Unii Europejskiej. Komisja Europejska kiedyś tam wytknęła rządowi polskiemu, że niewłaściwie zaimplementował dyrektywę dotyczącą informowania o stanie środowiska, że przepisy ustawowe powinny zobowiązywać do informowania nie tylko organy administracji, ale wszystkie organy władzy publicznej. Wśród tych organów znajdują się również obie izby parlamentu oraz sądy. W związku z tym nastąpiły zmiany ustawowe. Tak jak powiedziałem, wchodzą one w życie 1 stycznia. W tej sytuacji my jako Senat musimy czy jesteśmy zobowiązani do uwzględnienia tego faktu w naszym regulaminie.
Ponieważ w art. 37 mamy regulacje dotyczące udzielania informacji publicznej – jest to bardzo szeroko wykorzystywane, tutaj bardzo aktywne jest Biuro Komunikacji Społecznej – uznaliśmy, że najłatwiej, najprościej będzie odesłać do przepisów o udostępnianiu informacji publicznej w tym zakresie. Gdy analizuje się np. uzasadnienie tego projektu ustawy, który w poprzedniej kadencji został skierowany do parlamentu, to okazuje się, że tam również się podkreśla, że nie będzie żadnego problemu, bo przecież już i tak Sejm i Senat są zobowiązane do udzielania informacji publicznej.
Tak naprawdę ta kwestia, jeżeli chodzi o Senat – ja pytałem o to w naszym Biurze Prawnym i Spraw Pracowniczych – ograniczy się… Jedyne informacje, jakich moglibyśmy udzielić, dotyczą tak naprawdę gospodarowania odpadami. To jest na razie tyle. Tego dotyczą zmiany zawarte w proponowanych punktach pierwszym i drugim.
Jeżeli chodzi o pozostałe zmiany, to – tak jak pan przewodniczący powiedział – dotyczą one ustawy o Radzie Mediów Narodowych. Państwo wiecie, że Senat nie uczestniczy w powoływaniu członków tej rady, ale będzie rozpatrywał informacje o działalności rady. W związku z tym musimy mieć tryb, który reguluje rozpatrywanie informacji o działalności Rady Mediów Narodowych.
Jedynym problemem, jaki tu jest do rozstrzygnięcia przez państwa, bo my jako prawnicy nie możemy tego rozstrzygnąć, jest kwestia tego, czy Senat w każdym przypadku ma podejmować uchwałę w sprawie tej informacji, ta uchwała oczywiście może dotyczyć przyjęcia, odrzucenia, ewentualnie każdy z tych wariantów może być też związany z jakimiś uwagami do informacji Rady Mediów Narodowych, czy też Senat będzie podejmował uchwałę tylko w przypadku, gdy zechce zgłosić uwagi do informacji. Taki jest wybór. Naszym zdaniem oba te warianty są zgodne z prawem, zgodne z tzw. autonomią regulaminową Sejmu czy Senatu, niemniej jednak jest wybór między tymi dwoma wariantami.
Pierwszy wariant to jest art. 85h w pierwszej wersji. On zakłada, że marszałek Senatu przesyła informację do komisji właściwej, będzie to zapewne senacka komisja kultury, a komisja po jej rozpatrzeniu przedstawia Senatowi projekt uchwały o jej przyjęciu albo odrzuceniu. Uchwała może zawierać uwagi do informacji. Senat będzie rozpatrywał informację łącznie ze sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. To wynika już z ustawy o Radzie Mediów Narodowych. Zaś ust. 3 stanowi, że będziemy stosowali odpowiednio przepisy dotyczące przyjmowania czy odrzucania sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
Teraz drugi wariant. Na stronie 2 jest druga wersja art. 85h. Stanowi on, że informację o działalności rady również przesyła się do właściwej komisji, która po jej rozpatrzeniu może przedstawić Senatowi projekt uchwały w sprawie zgłoszenia uwag do informacji. Jeśli chodzi o dalszą procedurę, to te przepisy są podobne, tyle że one uwzględniają to, że podjęcie tej uchwały przez Senat nie jest obligatoryjne.
Wadą tego drugiego rozwiązania jest to, że projekt uchwały może powstać tylko na posiedzeniu komisji senackiej. Gdyby senatorowie zechcieli przygotować projekt uchwały na posiedzeniu Senatu, to już nie jest to możliwe, to już za późno. Jeżeli komisja nie wystąpi z projektem uchwały w sprawie uwag do informacji, będzie to oznaczało, że już nie można zgłosić takiego projektu. Tylko komisja może wystąpić z takim projektem.
W pierwszym wariancie zawsze jest jakiś projekt uchwały, dotyczy on albo przyjęcia, albo odrzucenia informacji, a do takiego projektu i na etapie prac komisji, i na etapie prac Senatu senatorowie mogą zgłaszać poprawki, poprawki przede wszystkim zawierające jakieś uwagi do informacji.
Jeszcze tylko powiem, że przez Sejm, który wcześniej zmienił swój regulamin, został przyjęty wariant pierwszy. Ponieważ Sejm jest organem, który uczestniczy w powoływaniu członków rady, musiał to zrobić dużo wcześniej. W każdym razie, jeżeli chodzi o rozpatrywanie informacji, przyjął ten wariant, który zakłada każdorazowe podejmowanie uchwały o przyjęciu albo odrzuceniu informacji. Dziękuję.
Przewodniczący Sławomir Rybicki:
Dziękuję.
Otwieram dyskusję.
Proszę bardzo, Pani Marszałek.
Senator Maria Pańczyk-Pozdziej:
Jeśli dobrze rozumiem, to różnica związana jest z tym jednym określeniem, z tym słowem „może”, tak? Jeśli komisja uzna, że Senat nie powinien zgłaszać żadnych zastrzeżeń czy uwag, to po prostu nie zostanie to przedstawione Senatowi.
Dyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Roman Kapeliński:
W tym drugim wariancie tak, oczywiście.
(Senator Maria Pańczyk-Pozdziej: O to mi chodziło. Dziękuję.)
Przewodniczący Sławomir Rybicki:
Dziękuję.
(Senator Leszek Piechota: Można?)
Senator Piechota. Bardzo proszę.
Senator Leszek Piechota:
Ja chciałbym spytać pana dyrektora o taką sprawę. Jak rozumiem, wariant przyjęty w Sejmie też zakłada obligo co do podjęcia uchwały w sprawie tej informacji. Wydaje mi się, że ze względów proceduralnych nie powinno to być inaczej u nas i inaczej w Sejmie, bo byłby to brak spójności. My sobie jako Senatowi, jako całości odbieralibyśmy pewne kompetencje, a tam Sejm ostatecznie zatwierdzałby uchwałę podjętą przez daną komisję. Myślę, że to jest zgodnie z literą prawa i z przyjętymi tu zasadami procedowania nad takimi uchwałami. Dziękuję bardzo.
Przewodniczący Sławomir Rybicki:
Dziękuję.
Czy są jeszcze chętni?
Pan przewodniczący Słoń. Proszę.
Senator Krzysztof Słoń:
Panie Przewodniczący!
Mam pytanie do pana legislatora o to określenie „przesyła się”. Czy ono funkcjonuje w aktualnych zapisach regulaminowych? Jeśli tak, to…
Dyrektor Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu Roman Kapeliński:
Panie Senatorze, to jest przepis wzorowany na art. 85g dotyczącym sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Tu też używa się tego sformułowania, przepis stanowi, że sprawozdanie krajowej rady przesyła się do właściwej komisji. Nie chcieliśmy, żeby to odbiegało od poprzedzającego przepisu, ale wiadomo, że to marszałek kieruje do komisji.
(Wypowiedź poza mikrofonem)
Tak, tak.
Przewodniczący Sławomir Rybicki:
Dziękuję.
Senator Bobko.
Senator Aleksander Bobko:
Ja jestem zdania, że wprowadzenie tu obligatoryjności po prostu upraszcza sprawę, bo tak to ciągle będą dyskusje o tym, czy ma być, czy nie ma być, a tak sprawa jest jednoznaczna.
Chciałbym jeszcze zapytać, upewnić się, że ustawa nie przewiduje żadnych konsekwencji przyjęcia negatywnej opinii.
(Wypowiedź poza mikrofonem)
Przewodniczący Sławomir Rybicki:
Dziękuję.
Czy są jeszcze chętni do zabrania głosu w dyskusji? Nie ma.
Wobec tego przejdźmy do rozstrzygnięcia.
Czy co do punktów pierwszego i drugiego dotyczących zmian w regulaminie wynikających z potrzeby dostosowania regulaminu do ustawy o udzielaniu informacji o ochronie środowiska są jakieś uwagi?
Jeśli nie ma, to je przyjmujemy.
A teraz poddam pod głosowanie zaproponowane warianty.
Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem pierwszego wariantu, czyli za tym, aby przedstawianie Senatowi projektu uchwały przez właściwą komisję było obligatoryjne? (8)
Kto jest przeciw? (0)
Kto się wstrzymał? (0)
Dziękuję bardzo.
Rozstrzygnęliśmy o przyjęciu wariantu, który – jak sądzę – w sposób właściwy eksponuje podmiotowość Senatu i jest analogiczny do rozwiązań, które przyjął Sejm.
Czeka nas wspólne posiedzenie z komisją regulaminową w tej sprawie.
(Głos z sali: Ustawodawczą.)
Przepraszam. Oczywiście z Komisją Ustawodawczą.
Pewnie to będzie najbliższe posiedzenie, ale o dokładnym terminie poinformujemy, a sprawozdanie będzie łączne.
Jeśli nie ma innych…
(Głos z sali: Trzeba jeszcze wyznaczyć senatora, który będzie upoważniony do reprezentowania komisji.)
Czy są ochotnicy?
Przewodniczący Słoń będzie w imieniu Komisji Regulaminowej łącznikiem i potem, jak rozumiem, będzie tę sprawę prezentował na forum Senatu.
Dziękuję bardzo.
Zamykam posiedzenie Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich.