Z prac komisji senackich

Komisja Ustawodawcza 9 marca br. przyjęła projekt uchwały wyrażającej sprzeciw wobec wyprzedaży firmy Lotos. Senatorowie apelują w niej o niezwłoczne wstrzymanie, a następnie wycofanie się z rozczłonkowania i sprzedaży Lotosu. Projekt uchwały wniosła grupa senatorów.

Zdaniem senatorów agresja Rosji na Ukrainę postawiła w nowym świetle kwestię politycznego i gospodarczego bezpieczeństwa Polski.

Senatorowie wskazują w projekcie uchwały, że podmioty, które mają być w to zaangażowane, a mianowicie: węgierska firma Magyar Olay (MOL), gigant naftowy Saudi Aramco oraz firma Unimot – w nowej sytuacji geopolitycznej nie zabezpieczą strategicznych interesów Polski.

Zdaniem wnioskodawców firma węgierska MOL ma bezpośrednie powiązania z firmami rosyjskimi, a jednocześnie Węgry przyjęły niejednoznaczne stanowisko w stosunku do Rosji, choć ta rozpoczęła agresję przeciw Ukrainie i popełnia zbrodnie wojenne. Saudi Aramco również utrzymuje szerokie relacje biznesowe z firmami rosyjskimi. Z kolei firma Unimot funkcjonuje głównie na bazie biznesowych relacji z firmami białoruskimi.

Zdaniem wnioskodawców transakcja ta nie ma uzasadnienia także z punktu widzenia interesu Skarbu Państwa. Przypominają oni, że  „podstawowym warunkiem łączenia firm jest zdobycie dodatkowego udziału w rynku. Przy planowanej transakcji nastąpić miałoby zmniejszenie udziałów w rynku polskiej spółki i oddanie jego dynamicznego fragmentu firmom zagranicznym. Za 30% rafinerii, w którą w ostatnich 16 latach zainwestowano 10 mld zł, Skarb Państwa ma otrzymać kwotę 1,15 mld zł. Koncern Saudi Aramco, płacąc tak małą sumę, miałby uzyskać dostęp do 50% rynku hurtowego w Polsce. Orlen z kolei sprzedałby 417 świetnie działających, dużych stacji benzynowych Lotosu, a sam miałby nabyć na Węgrzech i Słowacji 185 stacji mniejszego formatu. To nie byłaby ekspansja, ale degradacja”.

W ocenie senatorów  to wszystko w kontekście wojny Rosji przeciw Ukrainie i bezpośredniego udziału w tej napaści Białorusi, stwarza potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego Polski. Kontynuacja wyprzedaży doprowadzi do nieodwracalnych, godzących w interes państwa, skutków.

Projekt wywołał gorącą dyskusję. Zdaniem senatorów demokratycznej większości tą uchwałą Senat da rządowi możliwość wycofania się  z twarzą z tej transakcji.  Wskazywali na to, że w obliczu agresji Rosji na Ukrainę odsprzedawanie części Lotosu węgierskiej firmie, gdy  rząd Węgier robi interesy z Rosją, jest wbrew polskiej racji stanu.

Senatorowie PiS sprzeciwiali się wniesieniu tego projektu pod obrady Senatu. Mówili, że to „partyjna i polityczna uchwała, nie mająca nic wspólnego z interesem Polski” .