Przemówienie senatora Beniamina Godyli w dyskusji nad punktem 1. porządku obrad

Przemówienie senatora Beniamina Godyli w dyskusji nad punktem 1. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Przedstawiona nowelizacja ustawy budżetowej na rok 2023 zakłada m.in. zwiększenie środków dla jednostek samorządu terytorialnego na realizację zadań. Przewidziano również dodatkowe środki dla pracowników budżetówki na jednorazowe wypłaty wynagrodzeń w 2023 r. oraz dodatkowe środki dla nauczycieli. Nowelizacja ustawy jest wyraźną odpowiedzią na to, co zakłada rząd.

Nowelizacja budżetu na 2023 r. podwyższa limit wydatków do nie więcej niż 693,4 miliarda zł (obecnie jest to kwota 672,5 miliarda zł), dochody budżetu mają sięgnąć 601,4 miliarda zł (obecnie to 604,5 miliarda zł), zaś deficyt budżetu państwa ma wynieść maksymalnie 92 miliardy zł (obecnie to 68 miliardów zł).

Nowelizowanie ustaw nie jest niczym nadzwyczajnym. Niemniej jednak moment, w którym nowelizacji ulega ustawa budżetowa, jest kuriozalny. Nowelizacja dotyczy bowiem nie spraw nadzwyczajnych czy systemowych, ale obietnic wyborczych. Nigdy nie było takiej sytuacji, aby nowelizowano budżet z powodu obietnic wyborczych. Nikt również nie zdaje sobie sprawy z tego, iż zadłużanie państwa nie może trwać wiecznie.

Do wyborów zostało jeszcze kilka miesięcy, a rządzący już teraz postanowili zrobić zamieszanie w ustawie budżetowej oraz obiecać dodatki kilku grupom zawodowym. Chcąc zrealizować swoje obietnice wyborcze, postanowili w przyspieszonym trybie znowelizować ustawę budżetową na bieżący rok. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Kazimierza Kleiny w dyskusji nad punktem 1. porządku obrad

Przemówienie senatora Kazimierza Kleiny w dyskusji nad punktem 1. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku!

Na posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych zgłosiłem poprawkę do ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2023, poprawkę przyjętą przez komisję, o przeznaczeniu kwoty 10 milionów zł dla urzędów morskich na wykonywanie prac pogłębiarskich w roku 2023 w małych portach. Po oświadczeniu pana ministra finansów o przeznaczeniu dodatkowych 10 milionów zł dla urzędów morskich na cele związane z utrzymaniem torów wodnych (pogłębianie) w małych portach morskich i informacji, że prace te mają być wykonane w bieżącym roku, wycofuję poprawkę, o której wspomniałem. Dodatkowe środki mają pochodzić ze środków będących w dyspozycji ministra finansów. Decyzja pana ministra finansów jest niezwykle ważna dla użytkowników małych portów: rybaków, właścicieli statków turystycznych, jachtów. Przedsiębiorcy ci od wielu miesięcy zabiegali o pogłębienie wejść do portów. Szczególnie dramatyczna sytuacja ma miejsce w Łebie, gdzie w sposób drastyczny ograniczono możliwości wejścia do portu i wyjścia z niego. Użytkownicy portów oczekują szybkiej decyzji urzędów morskich, szczególnie Urzędu Morskiego w Gdyni, tak aby pełne otwarcie portu w Łebie i innych portów nastąpiło jak najszybciej.

Przemówienie senatora Aleksandra Pocieja w dyskusji nad punktem 1. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Pocieja w dyskusji nad punktem 1. porządku obrad

Przykro mi to mówić, ale po raz kolejny jesteśmy świadkami tego, jak rząd PiS manipuluje budżetem. Tym razem jednak przeszliście samych siebie, bo nowelizacja zostanie wprowadzana w specyficznym momencie: dziwnym trafem w przededniu rozpoczęcia kampanii wyborczej. Coś dla jednostek samorządu terytorialnego, którym wcześniej żałowaliście, coś dla sędziów, pracowników budżetówki, coś na jednorazową wypłatę dla nauczycieli… Przypomnę, że apelowaliśmy o wprowadzenie wyższej kwoty bazowej dla nauczycieli już na początku tego roku, przy procedowaniu budżetu i że poprawka senacka została w Sejmie – podobnie jak wszystkie sensowne poprawki senackie – przez większość rządzącą odrzucona. A teraz, tuż przed rozpoczęciem roku szkolnego i tuż przed wyborami, są jednorazowe nagrody specjalne dla nauczycieli z okazji dwieście pięćdziesiątej rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej. Naprawdę myślicie, że to wystarczy, że nauczyciele są tak naiwni i dadzą sobie zamydlić oczy? Że tym ich „kupicie”? Wątpię…

Stwarzacie wrażenie, że coś ludziom dajecie, a ja się pytam: ile zabraliście? Ile zjada inflacja? O ile wzrosły rachunki za prąd? Ile niewielkich firm upadło z tego powodu? Kogo dziś stać na przyzwoite rodzinne wakacje? Na mieszkanie? Zakup samochodu? O ile wzrosły raty kredytów? Jakie są perspektywy dla młodych ludzi? Na ile już zadłużyliście nasze wnuki i prawnuki? Wreszcie, ile wyprowadziliście pieniędzy poprzez niejasne mechanizmy finansowania pozabudżetowego? Co z rezerwą celową? I, co najbardziej ciekawe, dlaczego zmiana świadczenia 500+ na 800+ nastąpi dopiero od przyszłego roku?

Ludzie nie są już tak naiwni jak 8 lat temu. Zdążyli się przekonać, że to nie są pieniądze od prezesa Kaczyńskiego, nie są pieniądze PiS, które dajecie w prezencie, i że wasze majstrowanie przy budżecie to tylko próba zaczarowania rzeczywistości, która niestety rysuje się w coraz ciemniejszych barwach.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 1. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 1. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rządowy projekt nowelizacji ustawy budżetowej na rok 2023 przewiduje m.in. przyznanie dodatkowych środków dla pracowników państwowej sfery budżetowej i nauczycieli na jednorazowe wypłaty wynagrodzeń w 2023 r. Ponadto ustawa zwiększa kwotę, która przeznaczona jest na wsparcie realizacji zadań samorządów.

Jak podkreślono w uzasadnieniu, „równolegle dokonywana zmiana prognozy dochodów budżetu państwa na 2023 rok wynika z ww. aktualizacji prognoz makroekonomicznych, ale także aktualizacji założeń, co do obowiązujących zmian systemowych, w tym odnośnie do utrzymania Tarczy antyinflacyjnej w zakresie obniżonych stawek VAT na żywność (tj. utrzymania rozwiązania, które nie było pierwotnie uwzględniane w prognozie dochodów z VAT na 2023 rok), jak również z uwzględnienia najnowszych informacji dotyczących bieżącego wykonania dochodów.

Jednocześnie po stronie wydatkowej budżetu państwa dokonano m.in. istotnego zwiększenia kwoty przeznaczonej na uzupełnienie subwencji ogólnej w celu wsparcia realizacji zadań jednostek samorządu terytorialnego. Zdecydowano także o przekazaniu dodatkowych środków z możliwością ich przeznaczenia dla pracowników państwowej sfery budżetowej na jednorazowe wypłaty wynagrodzeń w 2023 r. (dodatkowe środki będą również skierowane dla nauczycieli) oraz o odmrożeniu od 1 lipca 2023 r. podstaw naliczania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz funduszy socjalnych (o kolejne 2 lata) w stosunku do wielkości zaplanowanej na rok 2023”.

Czyli po raz kolejny rząd premiera Mateusza Morawieckiego znajduje w budżecie dodatkowe środki, które tym razem zostaną przekazane m.in. na wsparcie samorządów i wynagrodzenia dla nauczycieli. Zdecydowanie popieram niniejszą nowelizację. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Beniamina Godyli w dyskusji nad punktem 2. porządku obrad

Przemówienie senatora Beniamina Godyli w dyskusji nad punktem 2. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Przedłożona ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 jest ściśle powiązana z ustawą o zmianie ustawy budżetowej na rok 2023. Proponowane rozwiązania, w tym propozycje zmian niektórych ustaw, znajdują swoje odzwierciedlenie i wymierną korelację w kwotach ujętych w projekcie budżetu państwa na przyszły rok, a także wiążą się z prawidłową realizacją ustawy budżetowej na rok 2023.

Ustawa umożliwia wypłatę jednorazowych dodatków pracownikom budżetówki, dodatkowego wynagrodzenia dla sędziów, asesorów i referendarzy, a także nagród z okazji dwieście pięćdziesiątej rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej – nauczycielom. Specjalny jednorazowy dodatek motywacyjny nie będzie przysługiwał osobom zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Samorządy otrzymają dodatkowo ponad 14 miliardów zł na wsparcie wykonywania zadań publicznych, dotyczących realizowania polityki zrównoważonego rozwoju, tak aby jednostki samorządu terytorialnego z niskim potencjałem dochodowym miały szansę rozwoju.

Jak wynika z dołączonej do projektu oceny skutków regulacji, realizacja przewidzianych w projekcie rozwiązań będzie kosztować budżet państwa 15 miliardów 266 milionów 28 tysięcy zł.

Tak jak wspomniałem wcześniej, przy okazji omawiania ustawy budżetowej, uważam, iż rząd, nowelizując budżet w danym momencie, realizuje swoje obietnice wyborcze. Nie jest to jednak odpowiedni moment na podejmowania takich działań i sprzyjanie danym grupom zawodowym.

Przemówienie senator Beaty Małeckiej-Libery w dyskusji nad punktem 2. porządku obrad

Przemówienie senator Beaty Małeckiej-Libery w dyskusji nad punktem 2. porządku obrad

Szanowny Panie Ministrze!

Rozpatrywana ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 oraz niektórych innych ustaw ma na celu m.in. przyznanie jednorazowej nagrody specjalnej pracownikom państwowej sfery budżetowej za szczególne zaangażowanie w pracy w roku 2023, jednorazowej nagrody specjalnej nauczycielom z okazji dwieście pięćdziesiątej rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej oraz jednorazowego dodatkowego wynagrodzenia sędziom sądów powszechnych, wojskowych, administracyjnych i Sądu Najwyższego, asesorom sądowym, referendarzom sądowym sądów oraz sędziom Trybunału Konstytucyjnego.

Jeśli chodzi o nauczycieli, to ogromne braki kadrowe, które dadzą o sobie znać już niebawem, z chwilą rozpoczęcia nowego roku szkolnego, w moim przekonaniu wynikają właśnie z próby zastąpienia realnej pomocy w postaci podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego nauczycielom jednorazową jałmużną w wysokości 1 tysiąca zł. Trudno sobie wyobrazić, aby incydentalna nagroda miała zachęcić do zasilania szeregów tego szlachetnego zawodu, tym bardziej przyznawana w roku wyborczym, kiedy intencja takiego kroku jest oczywista – to próba przekonania do głosowania na partię rządzącą w zamian za wymienioną „nagrodę”.

Jeśli chodzi z kolei o wynagrodzenia sędziów, to ponownie przypominam, że rząd nie może obchodzić gwarantowanej tej grupie zawodowej oraz powiązanej z nią grupie asesorów i referendarzy sądowych konstytucyjnie i ustawowo, zgodnie z przepisami prawa o ustroju sądów powszechnych, podwyżki opartej na określonym mnożniku pozaprawnymi sposobami „rekompensat”, jak w przypadku niniejszej ustawy. Konieczne jest odblokowanie tych wynagrodzeń i ich waloryzacja zgodnie z przepisami ustrojowymi sądów powszechnych.

W związku z tym apeluję o odstąpienie od jednorazowych prób zyskania politycznej przychylności dużej części środowisk zawodowych i wypracowanie w zamian stałych i ustawowo gwarantowanych podwyżek płac, które zrekompensują panującą od dłuższego czasu inflację.

Jednocześnie uprzejmie proszę o odpowiedzi na następujące pytania.

1. Z jakich środków zostaną wypłacone świadczenia przewidziane tą ustawą?

2. Czy, a jeśli tak, to kiedy, ministerstwo zaproponuje w porozumieniu z ministrem edukacji narodowej podwyżkę wynagrodzeń nauczycielskich uwzgledniającą inflację z ostatniego roku?

3. Czy ministerstwo zmieni zdanie i przychyli się do stanowiska Ministerstwa Sprawiedliwości odnośnie do konieczności odblokowania ustawowego mechanizmu podwyższenia wynagrodzeń sędziów, asesorów i referendarzy sądowych opartego na przepisach prawa o ustroju sądów powszechnych?

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 2. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 2. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rządowy projekt nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 oraz niektórych innych ustaw dotyczy odmrożenia od 1 lipca 2023 r. podstaw naliczania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz funduszy socjalnych – o kolejne 2 lata – w stosunku do wielkości zaplanowanej na rok 2023, a także wprowadzenia regulacji umożliwiającej wypłatę jednorazowej nagrody specjalnej pracownikom państwowej strefy budżetowej za szczególne zaangażowanie w pracy w roku 2023, jednorazowej nagrody specjalnej nauczycielom z okazji dwieście pięćdziesiątej rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej, jednorazowego dodatkowego wynagrodzenia sędziom sądów powszechnych, wojskowych, administracyjnych, Sądu Najwyższego, asesorom sądowym oraz referendarzom sądowym oraz sędziom Trybunału Konstytucyjnego.

Jak podkreślono w uzasadnieniu, „rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 oraz niektórych innych ustaw jest ściśle związanych z rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2023. Regulacje projektu ustawy mają charakter komplementarny do projektu ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2023. Przedłożone rozwiązania, w tym propozycje zmian niektórych ustaw, znajdują swoje odzwierciedlenie i wymierną korelację w kwotach ujętych w projekcie ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2023 i wiążą się z prawidłową realizacją budżetu na rok 2023”.

W ramach zmian proponuje się m.in. zwiększenie wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli i fundusze socjalne dla osób uprawnionych do zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych oraz członków ich rodzin od dnia 1 lipca 2023 r. W terminie do dnia 30 września 2023 r. na rachunek bankowy ww. funduszy zostaną przekazane zwiększone wpłaty środków przewidzianych projektowaną ustawą. Przyczyni się to do wsparcia i de facto do poprawy warunków życiowych pracowników i innych uprawnionych osób.

Co ważne, jeśli chodzi o proponowane zmiany w zakresie szkolnictwa wyższego, to, jak podkreślono w uzasadnieniu, „na tle świata i Europy sytuacja polskich kadr medycznych jest wyjątkowo niekorzystna. Mamy jeden z najniższych w Unii Europejskiej wskaźnik zatrudnienia w poszczególnych grupach zawodów medycznych, niekorzystną strukturę wiekową lekarzy i pielęgniarek, a także wysoki odsetek emigrantów zawodowych. Dlatego kwestie dotyczące niedoborów kadry medycznej oraz luki pokoleniowej wynikającej z niekorzystnej struktury wiekowej – zarówno wśród lekarzy, jak i pielęgniarek – są kluczowymi wyzwaniami w polskiej polityce zdrowotnej. Aby odwrócić ten niekorzystny trend i zapełnić lukę na rynku usług medycznych, uczelnie zachęcane są do inwestowania w rozwój oferty dydaktycznej, w szczególności otwierania kierunków medycznych, w tym kierunku lekarskiego. Do Ministerstwa Edukacji i Nauki wpływają jednak liczne sygnały, że kosztochłonność kształcenia na tych kierunkach oraz konieczność uprzedniego stworzenia odpowiedniej infrastruktury stanowi barierę dostępu dla niektórych uczelni w poszerzaniu profilu swojej działalności edukacyjnej.

Nakłady na szkolnictwo wyższe i naukę zaplanowane w ustawie budżetowej na rok 2023 w ramach części 28 «Szkolnictwo wyższe i nauka», będącej w dyspozycji ministra właściwego ds. szkolnictwa wyższego, nie pozwalają na wyasygnowanie dodatkowych środków na pokrycie wsparcia uczelni w rozwoju potencjału dydaktycznego oraz badawczego, umożliwiającego rozwój kierunków medycznych w tych podmiotach.

Mając na uwadze powyższe, zwiększenie o kwotę 90 milionów zł (tj. do kwoty 1 miliarda 90 milionów zł) maksymalnej wartości nominalnej zobowiązań z tytułu wyemitowanych skarbowych papierów wartościowych i przekazanie ich uczelni publicznej lub uczelni uprawnionej do finansowania na zasadach określonych dla uczelni publicznej na działania związane z utrzymaniem i rozwojem potencjału dydaktycznego lub badawczego z przeznaczeniem na utworzenie i rozwój kierunków medycznych znacząco wzmocni te podmioty”.

Największe i najbardziej pozytywne zmiany rząd Prawa i Sprawiedliwości proponuje w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Chodzi o art. 4. W projekcie „proponuje się nowelizację ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która wprowadza podstawę prawną przekazania w roku 2023 z budżetu państwa do jednostek samorządu terytorialnego dodatkowych dochodów w wysokości ponad 14 miliardów zł. Środki z podziału tej kwoty otrzymają wszystkie jednostki. Dodatkowe dochody będą stanowiły uzupełnienie subwencji ogólnej, co pozwoli samorządom na elastyczne gospodarowanie tymi środkami. O przeznaczeniu dodatkowych dochodów zdecyduje bowiem jednostka samorządu terytorialnego. Należy jednak podkreślić, że będą to dodatkowe środki, ponad te, które zostały wcześniej zaplanowane na rok 2023 i są sukcesywnie przekazywane do jednostek samorządu terytorialnego.

W celu wsparcia realizacji zadań z budżetu państwa wszystkie jednostki samorządu terytorialnego otrzymają kwotę 7,5 miliarda zł, która podlega podziałowi między poszczególne samorządy proporcjonalnie do wysokości dochodów w roku 2023 z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych. Podział tej kwoty strukturą dochodów z tytułu udziału we wpływach podatku dochodowego od osób fizycznych podlega korektom w celu zapewnienia minimalnych kwot wsparcia, tj.: 1,5 miliona zł – w przypadku gminy; 3,4 miliona zł – w przypadku powiatu; 10 milionów zł – w przypadku województwa. Jednocześnie przewiduje się maksymalny poziom wsparcia z tego tytułu wynoszący odpowiednio 100 milionów zł, 55 milionów zł i 35 milionów zł. Wprowadzenie zarówno minimalnego, jak i maksymalnego poziomu wsparcia realizuje politykę zrównoważonego rozwoju jednostek samorządu terytorialnego.

Kwota 3,5 miliarda zł zostanie podzielona między jednostki samorządu terytorialnego, w których dochody, w przeliczeniu na 1 mieszkańca, są niższe od 110% średnich dochodów odpowiednio wszystkich gmin, powiatów i województw w przeliczeniu na 1 mieszkańca kraju. Przy podziale tej kwoty zostaną jednak uwzględnione nie tylko dochody podatkowe i wybrane części subwencji ogólnej na rok 2023, lecz także kwoty przypadające poszczególnym jednostkom samorządu terytorialnego z podziału 7,5 miliarda zł.

Dofinansowanie kwotą 2 miliardów zł obejmie również gminy, w których liczba mieszkańców przekracza 10 tysięcy, ale nie przekracza 150 tysięcy mieszkańców. W celu dokonania podziału tej kwoty zostały wyodrębnione 3 grupy gmin, w zależności od liczby mieszkańców. Podział środków między te gminy zostanie dokonany na podstawie wydatków majątkowych za lata 2020–2022. Sposób podziału tych środków premiuje jednostki samorządu terytorialnego, które podjęły trud inwestycyjny.

Przewidziane są także środki na zwiększenie rezerwy subwencji ogólnej z przeznaczeniem na nagrody specjalne z okazji 250. rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej oraz na uzupełnienie części oświatowej subwencji ogólnej w związku ze zwiększeniem w trakcie 2023 r. odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli”.

Ponownie deklaruję pełne poparcie dla proponowanych zmian w budżecie. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Beniamina Godyli w dyskusji nad punktem 3. porządku obrad

Przemówienie senatora Beniamina Godyli w dyskusji nad punktem 3. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Ustawa o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw zakłada dostosowanie polskiego prawa do przepisów unijnych dotyczących wymagań dla ram budżetowych państw członkowskich. Celem ustawy jest wprowadzenie mechanizmu korygującego nadmierną nierównowagę finansów publicznych wyznaczaną przez odpowiedni poziom wysiłku fiskalnego oraz zapewnienie szczególnego traktowania wydatków obronnych, poprzez uwzględnienie w stabilizującej regule wydatkowej (SRW) klauzuli odzwierciedlającej rozbieżności między przedpłatami (płatnościami) na zakup sprzętu wojskowego a dostawami sprzętu, które księgowane są metodą memoriałową i mają wpływ na wynik sektora instytucji rządowych i samorządowych.

Aktualnie przestaje działać ważna reguła, którą dotychczas kierowali się inwestorzy. Nowelizacja dostosowuje polskie prawo do unijnych przepisów dotyczących wymagań dla ram budżetowych państw członkowskich. Z Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) wynikają bowiem zobowiązania państw członkowskich dotyczące polityki budżetowej. Obowiązek ten będzie realizowany poprzez wprowadzenie nowego mechanizmu korygującego nadmierną nierównowagę finansów publicznych, oznaczającą przekroczenie wartości referencyjnej dla deficytu (3% PKB) lub długu (60% PKB) według metodyki UE.

Rok 2024 ma być pierwszym rokiem stosowania standardowych reguł fiskalnych w UE, dla których punktem odniesienia będzie poziom wydatków w 2023 r. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 3. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 3. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rządowy projekt nowelizacji ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw dotyczy m.in.: wprowadzenia mechanizmu korygującego nadmierną nierównowagę finansów publicznych wyznaczaną przez odpowiedni poziom wysiłku fiskalnego; szczególnego traktowania wydatków obronnych, poprzez uwzględnienie w SRW klauzuli odzwierciedlającej rozbieżności między przedpłatami/ płatnościami na zakup sprzętu wojskowego a dostawami sprzętu, które księgowane są metodą memoriałową i mają wpływ na wynik sektora instytucji rządowych i samorządowych.

Jak podkreślono w uzasadnieniu, „Z dyrektywy Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich wynika obowiązek funkcjonowania numerycznych reguł fiskalnych, które w wieloletniej perspektywie skutecznie wspierają realizację przez sektor instytucji rządowych i samorządowych jako całość, wynikających z Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) zobowiązań państw członkowskich w obszarze polityki budżetowej. Reguły takie wspierają w szczególności stosowanie się do wartości odniesienia dotyczących deficytu i długu zgodnie z TFUE oraz przyjęcie wieloletniej perspektywy planowania budżetowego, w tym przestrzeganie średniookresowych celów budżetowych założonych przez dane państwo członkowskie.

Proponuje się, aby od 2024 r. obowiązek ten był realizowany poprzez wprowadzenie w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych mechanizmu korygującego nadmierną nierównowagę finansów publicznych wyznaczaną przez odpowiedni poziom wysiłku fiskalnego. Nowy mechanizm korekty wynikający wprost ze współczynnika korygującego nadmierną nierównowagę zastąpiłby dotychczasowy w SRW. W efekcie SRW miałaby rolę wykonawczą dla reguły nadmiernego deficytu – poprzez mechanizm korekty zapewniałaby konsolidację finansów publicznych na poziomie spójnym z wymogami reguł UE. Proponowany mechanizm korekty stanowi uproszczony i bardziej operacyjny sposób realizacji obowiązków określonych w dyrektywie Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 r.

Drugim istotnym elementem proponowanych zmian w ustawie o finansach publicznych jest szczególne traktowanie wydatków obronnych. Proponuje się uwzględnienie w SRW klauzuli odzwierciedlającej rozbieżności między przedpłatami/ płatnościami na zakup sprzętu wojskowego (które są rejestrowane jako wydatek w obliczanej metodą kasową SRW) a dostawami sprzętu, które księgowane są metodą memoriałową i mają wpływ na wynik sektora instytucji rządowych i samorządowych”. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 4. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 4. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rządowy projekt nowelizacji niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku dotyczy, zgodnie z uzasadnieniem, uporządkowania i usprawnienia funkcjonowania instytucji rynku finansowego, w szczególności w zakresie eliminacji barier dostępu do rynku finansowego, usprawnienia nadzoru nad rynkiem finansowym, ochrony klientów instytucji finansowych, ochrony akcjonariuszy mniejszościowych i w spółkach publicznych oraz zwiększenia poziomu cyfryzacji w realizacji przez Komisję Nadzoru Finansowego i Urząd Komisji Nadzoru Finansowego obowiązków nadzorczych, poprzez odpowiednie zmiany w zakresie ustaw go regulujących.

Jak podkreślono w uzasadnieniu, nowelizacja „ma na celu uporządkowanie i usprawnienie funkcjonowania instytucji rynku finansowego, w szczególności w zakresie eliminacji barier dostępu do rynku finansowego, usprawnienia nadzoru nad rynkiem finansowym, ochrony klientów instytucji finansowych, ochrony akcjonariuszy mniejszościowych i w spółkach publicznych oraz zwiększenia poziomu cyfryzacji w realizacji przez Komisję Nadzoru Finansowego i Urząd Komisji Nadzoru Finansowego obowiązków nadzorczych, poprzez odpowiednie zmiany w zakresie ustaw go regulujących. Zmiany w tym zakresie wynikają z obserwacji zdarzeń zachodzących na rynku finansowym oraz zasadności odbudowy zaufania inwestorów, zwłaszcza detalicznych, do tego rynku oraz prowadzą do wniosku, że niezbędna jest przekrojowa i kompleksowa nowelizacja ustaw regulujących różne obszary rynku finansowego.

Zawarte w projekcie ustawy nowelizacje przepisów regulujących prawno-instytucjonalne otoczenie rynku finansowego znajdują uzasadnienie w konieczności ich dostosowania do różnych zachodzących na nim zdarzeń, a także podyktowane są potrzebą spełnienia niektórych postulatów zawartych w Strategii Rozwoju Rynku Finansowego (przyjętej w uchwale nr 114 Rady Ministrów z dnia 1 października 2019 r. w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego – M.P. poz. 1027), w szczególności w zakresie ułatwienia funkcjonowania podmiotom nadzorowanym przez KNF poprzez uproszczenie procedur licencyjnych oraz obowiązków w zakresie raportowania, ale także w zakresie wzmocnienia ochrony inwestorów indywidualnych. Ponadto projekt ustawy realizuje Strategię w zakresie stworzenia warunków regulacyjnych dla rozwoju rynku pożyczek papierów wartościowych. Projekt ustawy zakłada nowelizację 32 ustaw”. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Beniamina Godyli w dyskusji nad punktem 5. porządku obrad

Przemówienie senatora Beniamina Godyli w dyskusji nad punktem 5. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Przedłożona ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ma na celu wsparcie mikro-, małych i średnich przedsiębiorców prowadzących działalność w gminach o wysokim wskaźniku bezrobocia i niskim dochodzie w przeliczeniu na mieszkańca. Zakłada skrócenie z 40 lat do 5 lub 10 lat, w zależności od poziomu bezrobocia, czasu amortyzacji budynków niemieszkalnych. Jak zakłada ustawa, takie gminy są obszarami zagrożonymi wyludnieniem.

Ustawa zakłada, że warunkiem możliwości stosowania indywidualnie ustalonej stawki amortyzacji będzie przeciętna stopa bezrobocia wynosząca co najmniej 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju oraz dochód na mieszkańca gminy niższy niż 80% dochodu na mieszkańca kraju. Zmiana czasu amortyzacji ma więc być zachętą dla inwestorów tam, gdzie występują istotne problemy społeczne. Takowe rozwiązanie przyczyni się również do lepszego i bardziej równomiernego rozwoju naszego kraju. Należy przyznać, iż powinniśmy skupiać się na tym, aby kraj rozwijał się w sposób zrównoważony. Wobec tego uważam, iż zaproponowane rozwiązanie może być w tym pomocne. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Janusza Pęcherza w dyskusji nad punktem 5. porządku obrad

Przemówienie senatora Janusza Pęcherza w dyskusji nad punktem 5. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Omawiana ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych skraca okres amortyzacji środków trwałych w postaci budynków i budowli niemieszkalnych z 40 lat, w zależności od stopy bezrobocia, do 5 lat albo 10 lat. Rozwiązaniami objęci zostaną mikroprzedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą na terenie gmin położonych w powiatach o wysokim wskaźniku bezrobocia i jednocześnie o niskim dochodzie w przeliczeniu na mieszkańca. Skorzystanie z szybszej, krótszej, a przez to korzystniejszej dla przedsiębiorcy amortyzacji będzie możliwe już w momencie uzyskania pozwolenia na budowę, wraz ze zgłoszeniem rozpoczęcia inwestycji w odpowiednim urzędzie, a nie dopiero po jej zakończeniu.

To bez wątpienia dobre rozwiązanie, lepsze od proponowanego w pierwotnej wersji ustawy. Przedstawione rozwiązania z winy rządzących są spóźnione, albowiem choć to bardzo prosta i krótka ustawa, nie mogła być włączona do procesu legislacyjnego przez prawie 9 miesięcy, a dodatkowo wejście jej w życie ma nastąpić dopiero po kolejnych prawie 6 miesiącach.

Omawiana ustawa, choć przedstawiana jako duża ulga dla polskich przedsiębiorców, zwłaszcza tych średnich, małych czy mikroprzedsiębiorstw z obszarów dotkniętych wysokim bezrobociem, to zaledwie kropla w morzu ich potrzeb i ledwie niewielkie wsparcie w prowadzeniu działalności gospodarczej w warunkach bardzo wysokiej inflacji, przy gigantycznych cenach nośników energii i stale rosnących kosztach pracy. W dzisiejszych warunkach rynkowych, przy obecnych stopach procentowych tego typu rozwiązania mogą okazać się niestety rozwiązaniami tylko na papierze, nie będą w istotny sposób kreować rozwoju gospodarczego. Dziś przedsiębiorcy potrzebują przede wszystkim stabilnego prawa. Prawo musi być przewidywalne w długiej perspektywie czasowej, bo tylko wtedy można podejmować decyzje o inwestycjach i rozwoju swojej firmy. Dzisiaj mamy taką sytuację, że stopa inwestycji, najniższa od 30 lat, w stosunku do PKB jest najniższa faktycznie wśród przedsiębiorców krajowych. Musimy odbudować wyższą stopę inwestycji wśród przedsiębiorców krajowych poprzez odzyskanie przez nich zaufania do państwa i poprzez ułatwienia podatkowe, obniżenie składki zdrowotnej, obniżenie cen nośników energii czy wyprzedzające zapowiedzi planowanych istotnych zmian prawa ich dotyczących. Omawiana dziś ustawa nie rozwiąże także problemu płacenia podatku od niezapłaconych, nieterminowo płaconych zobowiązań.

Mimo tych uwag będę głosować za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję za uwagę.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 5. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 5. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Poselski projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczy wprowadzenia możliwości skrócenia okresu amortyzacji środków trwałych w postaci budynków i budowli niemieszkalnych z 40 lat odpowiednio do 5 lub 10 lat. Adresatami projektowanych rozwiązań mają być mikroprzedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą na terenie gmin położonych w powiatach o wysokim wskaźniku bezrobocia, będących jednocześnie gminami o niskim dochodzie w przeliczeniu na mieszkańca.

Jak podkreślono w uzasadnieniu, nowelizacja, która dotyczy ustawy o PIT i CIT, „ma na celu wsparcie mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców prowadzących działalność w gminach o wysokim wskaźniku bezrobocia, będących jednocześnie gminami o niskim dochodzie w przeliczeniu na mieszkańca. Instrumentem służącym osiągnięciu tego celu ma być skrócenie okresu amortyzacji środków trwałych w postaci budynków i budowli niemieszkalnych z 40 lat do, w zależności od poziomu bezrobocia, 5 lat albo 10 lat. Możliwość ta objąć ma gminy położone w powiatach o wysokim bezrobociu oraz jednocześnie niskim dochodzie podatkowym w przeliczeniu na mieszkańca. Są to zatem obszary zagrożone procesem wyludnienia. W ocenie projektodawców będzie to bardzo atrakcyjna zachęta dla inwestorów do tworzenia miejsc pracy tam, gdzie występuje ważny problem społeczny. To rozwiązanie korzystne dla finansów publicznych państwa, wspierające równomierny rozwój Polski, korzystnie wpływające na rozwiazywanie problemów społecznych, socjalnych, zdrowotnych i ekonomicznych. Zakłada się, że wprowadzenie projektowanych zmian w długofalowej perspektywie znajdzie przełożenie na rozwój tych obszarów kraju, wspierając inwestycje oraz tworzenie nowych miejsc pracy”. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 6. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 6. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rządowy projekt ustawy o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym dotyczy wprowadzenia zmian w krajowym porządku prawnym w związku z wejściem w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1238 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (OIPE), m.in.: zapewnienia obywatelom Unii Europejskiej nowych możliwości oszczędzania na emeryturę, umożliwienia inwestowania transgranicznego, a także przenoszenia przy zmianie miejsca zamieszkania z jednego do innego państwa członkowskiego UE.

Jak podkreślono w uzasadnieniu, „Ogólnoeuropejski indywidualny produkt emerytalny może przyczynić się do rozwoju płynnych i wydajnych rynków kapitałowych Unii Europejskiej, zwanej dalej także «UE», pobudzających inwestycje i wzrost gospodarczy w UE. Ponadto skutecznie funkcjonujący wewnętrzny rynek emerytur indywidualnych może doprowadzić do zapewnienia konsumentom odpowiednio szerokiej oferty indywidualnych produktów emerytalnych.

Projekt ustawy wprowadza również zmiany w zakresie funkcjonowania spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, zwanych dalej «kasami». Wprowadzane zmiany podyktowane są koniecznością realizacji postanowień uchwały nr 48/2021 Komitetu Stabilności Finansowej z dnia 19 marca 2021 r. w sprawie rekomendacji dotyczących działań wspierających stabilne funkcjonowanie spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Komitet Stabilności Finansowej rekomendował podjęcie działań, które mogą pozytywnie wpłynąć na stabilność i rozwój sektora kas. Pomimo niewielkiego udziału w sektorze usług finansowych kasy wraz ze zrzeszającą je Krajową Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową pozostają ważnym elementem rynku tych usług, pełniąc istotną rolę głównie na poziomie lokalnym. Znajomość lokalnego rynku oraz bliskie, długoterminowe relacje z członkami powinny w założeniu pozwalać kasom na lepsze zrozumienie ich potrzeb. W aktualnie obowiązujących przepisach odnoszących się do działania kas identyfikuje się bariery, których usunięcie może przyczynić się do zmniejszenia zagrożeń dla funkcjonowania sektora kas. W celu realizacji rekomendacji KSF dotyczących kas konieczne było podjęcie prac legislacyjnych polegających na wprowadzeniu zmian w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych oraz w ustawie z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych. (…)

Odnosząc się do pierwszego ww. zakresu, trzeba wskazać, że obecnie różnorodność przepisów na poziomie państw członkowskich skutkuje rozdrobnieniem i niejednolitością rynków emerytur indywidualnych oraz małą podażą III-filarowych produktów. W związku z powyższym, aby likwidować bariery między rynkami krajowymi w zakresie gromadzenia oszczędności długoterminowych, proponuje się wprowadzenie nowego produktu emerytalnego, którym jest OIPE. Ma on służyć zwiększeniu konkurencji między podmiotami oferującymi programy emerytalne oraz zapewnieniu korzyści skali. Ponadto umożliwienie dostawcom oferowania OIPE przez transgraniczną dystrybucję za pośrednictwem elektronicznych kanałów dystrybucji wpłynie na konkurencyjność tego rynku na szczeblu UE. Produkt powinien przynieść korzyści oszczędzającym, dając im dostęp do lepszych i tańszych produktów. Dodatkowo powinien zwiększyć stopę oszczędności oraz zmniejszyć luki w poziomie dochodów pomiędzy okresem aktywności zawodowej a okresem emerytalnym. (…)

W Polsce w obecnie obowiązującym stanie prawnym za zbliżony produkt do OIPE można uznać IKE funkcjonujące w II filarze emerytalnym, stąd w niniejszym projekcie wzorowano się na już istniejących, dobrych oraz sprawdzonych rozwiązaniach w tym zakresie. OIPE mają stanowić uzupełnienie systemu obecnych państwowych, pracowniczych lub indywidualnych emerytur krajowych, ale nie zastępują ani nie harmonizują systemu krajowych emerytur indywidualnych”. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Janusza Gromka w dyskusji nad punktem 7. porządku obrad

Przemówienie senatora Janusza Gromka w dyskusji nad punktem 7. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Zasadniczym celem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw jest wdrożenie dyrektywy 2019/1151 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 czerwca 2019 r. zmieniającej dyrektywę 2017/1132 w odniesieniu do stosowania narzędzi i procesów cyfrowych w prawie spółek, zwanej dalej „dyrektywą 2017/1132”, oraz dyrektywy 2019/2121 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132 w odniesieniu do transgranicznego przekształcania, łączenia i podziału spółek, zwanej dalej „dyrektywą 2019/2121”. Ustawa stanowi kolejny etap implementacji tzw. pakietu prawa spółek w celu pogłębienia integracji w ramach jednolitego rynku unijnego. Termin implementacji dyrektywy 2019/1151 określono jako 1 sierpnia 2023 r., zaś dyrektywa 2019/2121 powinna być wdrożona do dnia 31 stycznia 2023 r.

Istotą zmian jest ułatwienie spółkom kapitałowym oraz spółkom komandytowo-akcyjnym, utworzonym zgodnie z porządkiem prawnym państw członkowskich Unii Europejskiej, prowadzenia działalności na unijnym rynku wewnętrznym poprzez zapewnienie im narzędzi prawnych służących do dokonywania zmian organizacyjnych oraz szersze wykorzystanie narzędzi cyfrowych, np. systemu integracji rejestrów handlowych państw członkowskich.

Te teoretycznie proste zmiany ułatwią pracę osobom zarządzającym spółkami kapitałowymi oraz komandytowo-akcyjnymi. Cyfryzacja to jest obecnie nie plan na przyszłość, ale wdrażana teraźniejszość.

Przemówienie senatora Mariusza Gromki w dyskusji nad punktem 7. porządku obrad

Przemówienie senatora Mariusza Gromki w dyskusji nad punktem 7. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Zgodnie z zasadą swobody przedsiębiorczości spółka utworzona według ustawodawstwa jednego z państw członkowskich ma prawo do przekształcenia się w spółkę podlegającą prawu innego państwa członkowskiego, pod pewnymi warunkami zgodnymi z krajowymi porządkami prawnymi obu krajów. Jednak brak wspólnych ram prawnych dla wszystkich państw członkowskich UE oraz EOG w odniesieniu do transgranicznych przekształceń i podziałów powodował, że państwa regulowały te kwestie na różne sposoby, często wykluczające się. Niezbędne zatem stało się stworzenie szczegółowych uregulowań, jednolitych dla wszystkich państw członkowskich UE poprzez implementację dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady UE regulujących przepisy w zakresie przekształcania, łączenia i podziału spółek, jak również stosowania narzędzi i procesów cyfrowych w prawie spółek.

Słusznie stworzone zostały przepisy ochronne, jak m.in. te o zapewnieniu przez państwa członkowskie możliwości złożenia wniosku do odpowiedniego organu administracyjnego lub sądowego o ustanowienie odpowiednich zabezpieczeń ich roszczeń czy możliwości wprowadzenia przez państwa członkowskie wymogu żądania od organu administrującego lub zarządzającego spółki oświadczenia o wypłacalności. Racjonalny jest również przepis dający wierzycielom możliwość wszczęcia postępowania przeciwko spółce również w państwie członkowskim w terminie 2 lat od daty przekształcenia transgranicznego. Rozwiązanie to służy ochronie wierzycieli przed migracją niewypłacalnych spółek do innego państwa członkowskiego celem uniknięcia wywiązywania się przez te spółki z wymagalnych zobowiązań. Za sprawiedliwe należy uznać zasadę solidarnej odpowiedzialności w sytuacji, gdy roszczenie wierzyciela spółki podlegającej podziałowi nie zostanie zaspokojone przez spółkę, której przydzielone jest zobowiązanie. Kolejną zasługującą na aprobatę nowością wprowadzaną do kodeksu spółek handlowych jest wprowadzenie nowego typu łączenia transgranicznego, polegającego na tym, że jedna lub więcej spółek w chwili rozwiązania bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego przenosi wszystkie swoje aktywa i pasywa na inną istniejącą spółkę bez konieczności emisji nowych akcji lub ustanawiania nowych udziałów przez spółkę przejmującą pod warunkiem, że jedna osoba posiada w sposób bezpośredni lub pośredni wszystkie udziały lub akcje łączących się spółek lub posiada ich papiery wartościowe oraz udziały lub akcje w tej samej proporcji we wszystkich łączących się spółkach.

Procedowana przez nas ustawa o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw z pewnością pozwoli na prowadzenie działalności gospodarczej w innym kraju Unii Europejskiej, co przełoży się na większy rozwój przedsiębiorców polskich. Dlatego będę głosował za jej przyjęciem.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 7. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 7. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rządowy projekt nowelizacji ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw dotyczy implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do transgranicznego przekształcania, łączenia i podziału spółek i stanowi kolejny etap implementacji tzw. pakietu prawa spółek.

W uzasadnieniu podkreślono, że dotychczasowe przepisy dyrektywy „w odniesieniu do procesów reorganizacji spółek konkretyzowały swobodę przedsiębiorczości na rynku wewnętrznym w sposób fragmentaryczny, regulując jedynie transgraniczne połączenia spółek kapitałowych oraz krajowe podziały i łączenia spółek akcyjnych.

W świetle traktatowej swobody przedsiębiorczości, która jest naczelną zasadą stojącą u podstaw jednolitego rynku, procesy reorganizacji spółek nie ograniczają się jedynie do operacji uregulowanych dotychczas w prawie wtórnym. Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej swoboda przedsiębiorczości obejmuje wszelkie środki, które zezwalają lub jedynie ułatwiają prowadzenie działalności gospodarczej na terytorium innego państwa członkowskiego na takich samych zasadach jak obywatele danego państwa, w szczególności tworzenie i zarządzanie spółkami, w tym ekspansję gospodarczą do innego państwa członkowskiego w postaci operacji przekształcenia, połączenia czy podziału transgranicznego.

Swoboda przedsiębiorczości obejmuje prawo spółki utworzonej zgodnie z ustawodawstwem jednego z państw członkowskich do przekształcenia się w spółkę podlegającą prawu innego państwa członkowskiego, o ile spełnione są warunki przewidziane w ustawodawstwie tego innego państwa członkowskiego, a w szczególności spełnione są warunki ustanowione przez to ostatnie państwo w celu ustalenia powiązania spółki z jego krajowym porządkiem prawnym. Poza tym jej zakresem objęte są również transgraniczne połączenia lub podziały spółek, które należą do działań gospodarczych będących szczególną formą wykonywania uprawnienia zagwarantowanego w prawie pierwotnym UE – w art. 49 i art. 54 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Brak wspólnych ram prawnych dla wszystkich państw członkowskich UE oraz EOG (dalej «państwa członkowskie») w odniesieniu do transgranicznych przekształceń i podziałów powodował, że państwa te nie regulowały tego typu operacji transgranicznych lub tworzyły własne, często wykluczające się regulacje. Powodowało to niepewność prawną po stronie przedsiębiorców oraz organów stosujących prawo w zasadniczej kwestii, to jest prawo którego państwa członkowskiego powinno znaleźć zastosowanie w sytuacji, gdy operacje te angażują co najmniej dwa państwa członkowskie. Ta niepewność prawna stwarzała przede wszystkim ryzyko odmowy wpisu spółki w państwie członkowskim przeznaczenia w przypadku przekształceń i podziałów transgranicznych, co prowadziło do nieuzasadnionych nakładów finansowych obciążających spółki. Niepewności tej nie mogły wyeliminować reguły kolizyjne przewidziane w porządkach krajowych z uwagi na brak pewności prawnej w zakresie ich uznania w państwie członkowskim podmiotu powstałego w wyniku przekształcenia lub podziału transgranicznego. Próby osiągnięcia rezultatów zbliżonych do transgranicznych przekształceń i podziałów wiązały się zwykle ze znacznym obciążeniem zainteresowanych spółek z uwagi na znaczny stopień skomplikowania i złożoności tego procesu.

Brak zharmonizowanych zasad na jednolitym rynku prowadził również do zjawiska «wyścigu do deregulacji», co z kolei skutkowało znacznym zróżnicowaniem poziomu konkurencji w państwach członkowskich.

TSUE z jednej strony uznawał zasadność rozszerzenia zasady swobody przedsiębiorczości na różnego typu operacje transgraniczne, ale z drugiej strony – w braku kompetencji prawotwórczych oraz w braku harmonizacji w zakresie operacji transgranicznych – pozostawiał bardziej szczegółowe uregulowanie tych kwestii prawodawcom krajowym.

Ostrożne podejście prawodawców krajowych do uregulowania tych kwestii wynikało z braku klarownych przepisów unijnych w tym zakresie oraz z obawy przed wykorzystywaniem operacji transgranicznych do nadużycia lub obejścia prawa, co mogłoby naruszać interesy wierzycieli, wspólników mniejszościowych oraz pracowników”. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Mariusza Gromki w dyskusji nad punktem 8. porządku obrad

Przemówienie senatora Mariusza Gromki w dyskusji nad punktem 8. porządku obrad

Stały rozwój technologiczny wiąże się nie tylko z wieloma udogodnieniami, ale i z zagrożeniami. Procedowana przez nas ustawa o zmianie ustawy – Kodeks karny ma na celu zmianę przepisów kodeksu karnego dotyczących przestępstwa szpiegostwa tak, aby w jak najlepszy sposób dopasować je do różnych sposobów działania potencjalnych sprawców.

Ze względu na fakt, iż za naszą wschodnią granicą wciąż toczy się wojna, a rozwój technologiczny pozwala działać na coraz szerszą skalę szpiegom, terrorystom, a także czy też innym osobom, przeciwko bezpieczeństwu państwa, jako uzasadnione należy potraktować zwiększenie górnej i dolnej granicy kar za wymienione wcześniej przestępstwa. Podniesienie górnego poziomu zagrożenia aż do dożywocia jest wysłaniem konkretnego sygnału, że szpiegostwo jest przestępstwem ściganym w jednoznaczny sposób jako najgorszy przypadek zdrady państwa polskiego. Pozytywnie oceniam karanie dezinformacji jako przejawu działań operacyjnych obcego wywiadu, o ile będzie zadaniem wykonywanym na zlecenie obcego wywiadu przeciwko interesom RP. Jest to reakcja na rzeczywiste działania, jakie miały miejsce w ostatnich latach na terenie Polski, i nie ma nic wspólnego z ograniczaniem wolności słowa czy wprowadzaniem cenzury. Utratę praw publicznych i zakaz sprawowania funkcji publicznych czy politycznych również należy ocenić jako dobre rozwiązanie w przypadku osób działających na rzecz obcego wywiadu, bowiem osoby podejmujące się tak haniebnych zachowań nie zasługują na jakiekolwiek zaufanie. Podobnie należy ocenić penalizację działań z użyciem systemów teleinformatycznych – chodzi o to, aby móc walczyć z hakerami działającymi poza granicami naszego kraju, często destabilizującymi swoim działaniem instytucje państwowe.

Z całą stanowczością należy popierać niniejszą ustawę, ponieważ należy tworzyć przepisy mające na celu ochronę kraju i bezpieczeństwa obywateli przed naciskami wrogich wywiadów, dezinformacją oraz praktykami szpiegowskimi.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 8. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 8. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Poselski projekt nowelizacji ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw dotyczy potrzeby dostosowania przepisów kodeksu karnego odnoszących się do przestępstwa szpiegostwa do stale zmieniającej się sytuacji geopolitycznej, postępu technologicznego, jak i ciągłych modyfikacji sposobu działania potencjalnych sprawców czynów zabronionych opisanych obecnie w art. 130 k.k., w tym: zaostrzenia karalności typu podstawowego przedmiotowego przestępstwa – górna granica wymiaru kary to 30 lat pozbawienia wolności; dodania postaci przestępstw kwalifikowanych przedmiotowo i podmiotowo – górna granica wymiaru kary to kara dożywotniego pozbawienia wolności; oraz objęcia karalnością formy stadialnej przygotowania – górna granica wymiaru kary to 8 lat pozbawienia wolności; a także wprowadzenia nieumyślnej odmiany tego przestępstwa – górna granica wymiaru kary to 5 lat pozbawienia wolności.

Jak podkreślono w uzasadnieniu do ważnej autopoprawki, którą wprowadzono w trakcie procesu legislacyjnego, „z pierwotnego tekstu projektowanego przepisu art. 130 skreślono §7 w brzmieniu: «Kto wiadomość, której ujawnienie lub wykorzystanie może wyrządzić szkodę Rzeczypospolitej Polskiej, przekazuje osobie lub innemu podmiotowi, co do którego na podstawie towarzyszących okoliczności powinien i może przypuszczać, że bierze on udział w działalności obcego wywiadu, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5». Powtórna analiza przepisu wskazuje, że w zaproponowanym brzmieniu budził on szereg wątpliwości interpretacyjnych, które – bez wprowadzenia dodatkowych kryteriów – mogłyby prowadzić do objęcia sankcją karną zachowań zbliżonych do opisanych w tym przepisie, jednak niemających na celu popełnienia przestępstwa.

Proponuje się także rozszerzenie w art. 130 karalności czynów na przygotowanie do popełnienia przestępstwa sabotażu, dywersji lub prowadzenia działań o charakterze terrorystycznym, w ramach brania udziału w działalności obcego wywiadu (§8 w art. 130), co uzasadnia się potrzebą ścigania tych przestępstw na jak najwcześniejszym etapie z uwagi na ich znaczną szkodliwość społeczną”. Bardzo dziękuję.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 9. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 9. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rządowy projekt nowelizacji ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw dotyczy: umożliwienia przeprowadzania posiedzeń zdalnych w postępowaniu cywilnym; usprawnienia procedur dotyczących bezpieczeństwa i porządku publicznego w budynkach sądowych; usprawnienia procesu zarządzania systemami informatycznymi w sądach; rozszerzania zakresu funkcjonowania Portalu Informacyjnego Sądów Powszechnych na sprawy karne; wprowadzenia rozwiązań, które usprawnią i przyspieszą postępowanie karne na etapie jurysdykcyjnym.

Jak podkreślono w uzasadnieniu, ,,Projekt ustawy zawiera szczegółowe rozwiązanie określające sposób i przesłanki przeprowadzenia posiedzenia jawnego przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających jego przeprowadzenie na odległość (posiedzenie zdalne), przy czym założeniem jest, że sąd będzie prowadził rozprawę na sali sądowej, do której dostęp zagwarantowany będzie swobodny wstęp dla wszystkich stron i osób wezwanych, zaś niektórzy z uczestników mogą przybywać poza budynkiem sądu, o ile wyrażą taką wolę. Znajdują się one w projektowanym art. 151 k.p.c. W przeciwieństwie do rozwiązań wprowadzonych ustawą anty-COVID-19, zasadą ma być jednocześnie, że strona każdorazowo może stawić się na sali rozpraw, zaś zdalny udział w posiedzeniu jest jej przywilejem. O takim ukształtowaniu instytucji posiedzenia zdalnego strona będzie pouczana w zawiadomieniu o terminie posiedzenia jawnego (§5). Od możliwości skorzystania z tych rozwiązań przewidziano wyjątki, uwarunkowane dobrem uczestników postępowania lub interesem publicznym (proj. art. 154 §1, art. 547 §4).

W związku z powyższym w projekcie zdecydowano się na uszczegółowienie art. 235 §2 k.p.c., wskazując, że w ramach posiedzenia zdalnego sąd będzie mógł przeprowadzić dowód na odległość, jeżeli jego charakter się temu nie sprzeciwia. Dodatkowo przyjęto szereg rozwiązań szczegółowych, w myśl których strona będzie miała możliwość sprzeciwienia się zdalnemu przesłuchaniu świadka (proj. art. 2631 k.p.c.), który to przepis będzie miał też, stosownie do art. 304 k.p.c., zastosowanie do przesłuchania strony. Dodatkowo w odniesieniu do biegłych przewidziano, że sąd zarządzi przeprowadzenie czynności z udziałem biegłego na sali sądowej na uzasadniony wniosek strony, albo jeżeli wiarygodność opinii przedstawianej w ramach posiedzenia zdalnego budzi wątpliwości (proj. art. 284 §3 k.p.c.). Ponadto zaproponowano też wprowadzenie możliwości przeprowadzenia przez mediatora za zgodą stron posiedzenia mediacyjnego przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających jego przeprowadzenie na odległość (art. 18311 k.p.c.). Należy zarazem podkreślić, że celem zmian w obrębie k.p.c. jest także wprowadzenie na stałe możliwości doręczania pism sądowych pełnomocnikom z wykorzystaniem portalu informacyjnego. Aktualnie rozwiązania takie mają charakter szczególny i epizodyczny, gdyż wynikają jedynie z art. 15zzs9 ustawy anty-COVID-19. Dla osiągnięcia powyższych celów niezbędne jest: przemodelowanie przepisów ogólnych dotyczących udostępniania stronom odpisów, kopii lub wyciągów z akt sprawy (proj. art. 9 §11 k.p.c.), a także kompleksowe uregulowanie zagadnień związanych z doręczaniem pism sądowych za pośrednictwem portalu informacyjnego (proj. art. 1311a k.p.c., proj. zmiana art. 142 §1 k.p.c.). Szczególnego podkreślenia wymagają odmienności między rozwiązaniami dotychczasowymi a projektowanymi. Doręczenia profesjonalnym pełnomocnikom oraz prokuratorowi i Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej zachowują swój obligatoryjny charakter, o ile nie wchodzi w rachubę doręczenie elektroniczne za pośrednictwem jednego z dedykowanych systemów teleinformatycznych zawierających zintegrowaną funkcjonalność wymiany korespondencji (tj. w sposób opisany w art. 1311 k.p.c.). Wyraźnie jednak zastrzeżono, że doręczenie przez portal informacyjny ma charakter wyłączny. Jeżeli zatem dochodzi do takiego doręczenia wobec braku negatywnych przesłanek opisanych w §1 zdanie drugie lub §3, to nie ma podstaw do tego, aby dodatkowo wysyłać pismo w sposób przewidziany w art. 131 §1 k.p.c. Gdyby nawet do takiego doręczenia doszło, to ma ono charakter wyłącznie informacyjny i nie powinno wywoływać skutków procesowych”. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Wadima Tyszkiewicza w dyskusji nad punktem 9. porządku obrad

Przemówienie senatora Wadima Tyszkiewicza w dyskusji nad punktem 9. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw nowelizuje 31 ustaw. Zakres i treść zmian proponowanych niniejszą ustawą powinny stanowić materię kilku odrębnych ustaw nowelizujących. Ze względu na szeroki zakres zmian objętych ustawą i stosunkowo krótki okres na ich analizę fizycznie nie jest możliwe, żeby zapoznać się z tymi zmianami. To powoduje, że de facto parlamentarzyści nie wiedzą dokładnie, nad czym głosują. Powinien przynajmniej występować związek tematyczny pomiędzy nowelizowanymi ustawami lub zamysł prawodawcy, ze względu na który niezbędne jest dokonanie zmian w kilku ustawach. Reguła taka nie tylko służy przejrzystości samego prawa, ale także ułatwia identyfikację i znalezienie samych zmian.

Czy takie procedowanie ustaw jest zgodne ze standardami demokratycznego państwa prawa? Odpowiedź na to pytanie jest oczywista.

Przemówienie senator Agnieszki Gorgoń-Komor w dyskusji nad punktem 10. porządku obrad

Przemówienie senator Agnieszki Gorgoń-Komor w dyskusji nad punktem 10. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Wzmocnienie ochrony małoletnich to nie tylko nasz konstytucyjny obowiązek, to także moralny obowiązek każdego dorosłego człowieka. Kiedy dziecko doznaje przemocy fizycznej lub psychicznej, kiedy jest molestowane, powinniśmy robić wszystko, aby z takimi zachowaniami walczyć. Dlaczego musiał umrzeć Kamil, który przecież wiele miesięcy wołał o pomoc? Dlaczego świat dorosłych nie usłyszał jego krzyku? Dziś nawet procedowana ustawa o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw nie wróci pokrzywdzonemu dziecka życia.

Ale zwracam też uwagę na to, że obecnie sprawy dotyczące dzieci toczą się w sądach latami, a zamieszanie wokół praworządności i brak zaufania obywateli do władzy sędziowskiej jeszcze bardziej nasilają dramat najmłodszych. Każda interwencja na rzecz małoletniego powinna być rozpatrywana w trybie natychmiastowym, aby zapobiec takim sytuacjom jak śmierć Kamila.

Przemówienie senatora Janusza Gromka w dyskusji nad punktem 10. porządku obrad

Przemówienie senatora Janusza Gromka w dyskusji nad punktem 10. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw wprowadza liczne rozwiązania dotyczące wzmocnienia ochrony małoletnich przed krzywdzeniem, takie jak m.in. obowiązek dokonywania przez pracowników socjalnych oceny ryzyka zagrożenia dla życia lub zdrowia dziecka, obowiązek przyjęcia przez Radę Ministrów planów przeciwdziałania przemocy oraz przemocy seksualnej na szkodę małoletnich, a także obowiązek każdorazowego dokonywania analizy zdarzeń, w wyniku których małoletni poniósł śmierć.

Procedowana ustawa proponuje wprowadzenie zmian w kilku aktach prawnych w celu podwyższenia standardów uczestnictwa małoletnich w procedurach sądowych, wzmocnienia ich ochrony, w tym także systemowej ochrony przed skrzywdzeniem, oraz podwyższenia poziomu poszanowania praw osób z niepełnosprawnością.

Genezą zmiany w kodeksie karnym wykonawczym jest konieczność zagwarantowania osobom pokrzywdzonym przestępstwami o ciężkim charakterze oraz osobom małoletnim prawa do uzyskania informacji w sytuacji, gdy skazany sprawca popełnionego na ich szkodę przestępstwa odbywający karę pozbawienia wolności ma zostać zwolniony. Tym samym proponowana zmiana pozwoli uniknąć zaskakiwania osób pokrzywdzonych ewentualną obecnością sprawcy, wzmocni ich poziom bezpieczeństwa.

Wreszcie nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, która przewiduje rozszerzenie jej przedmiotu na „ochronę małoletnich”, ma na celu, jak wskazuje jej nowy tytuł, kompleksową dbałość o bezpieczeństwo osób poniżej osiemnastego roku życia. Zmiana polega, w pierwszej kolejności, na wprowadzeniu obok szczególnych środków ochrony przed przestępczością seksualną dodatkowo katalogu szczególnych środków ochrony małoletnich. Te nowe środki to: ocena ryzyka ponownego popełnienia przestępstwa przeciwko wolności seksualnej na szkodę osoby małoletniej; polityka ochrony małoletnich; analiza zdarzeń, w wyniku których małoletni na skutek działania rodzica bądź opiekuna prawnego lub faktycznego poniósł śmierć lub doznał ciężkich obrażeń ciała; a także kontrola wykonywania obowiązków.

Ponadto nowelizacja wprowadza ustawową podstawę prawną dla Krajowego Planu Przeciwdziałania Przemocy na Szkodę Małoletnich, Krajowego Planu Przeciwdziałania Przestępstwom Przeciwko Wolności Seksualnej i Obyczajności na Szkodę Małoletnich, a także międzyresortowego zespołu.

Popieram wszelkie działania zmierzające do zwiększenia ochrony dzieci i młodzieży przed przemocą i wykorzystywaniem seksualnym. To osoby, które same nie zapewnią sobie bezpieczeństwa.

Przemówienie senatora Mariusza Gromki w dyskusji nad punktem 10. porządku obrad

Przemówienie senatora Mariusza Gromki w dyskusji nad punktem 10. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

W związku z coraz częściej pojawiającymi się sytuacjami, w których małoletnie dziecko jest krzywdzone przez osoby z najbliższego otoczenia, konieczne jest wprowadzenie zmian w kilku aktach prawnych w celu wzmocnienia ochrony dzieci i podwyższenia standardów ich uczestnictwa w procedurach sądowych.

Za słuszne należy uznać wszystkie zmiany w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Zmiana terminu „kurator” na „reprezentant dziecka” oddaje rzeczywiste znaczenie osoby. Obecnie jest tak, że jeżeli żaden z rodziców nie może reprezentować dziecka w postępowaniu, jest ono reprezentowane przez kuratora procesowego, którym może być tylko radca prawny czy adwokat.

Ponadto w sposób kompleksowy uzupełnione zostają przepisy, aby uregulować status takiego reprezentanta dziecka, jego kompetencje, dookreślić jego obowiązki, ustalić zasady jego wynagradzania. Z pewnością zmiany te zapewnią godne reprezentowanie interesów małoletniego w sądzie.

Ponadto zwiększona zostaje również ochrona osób niepełnosprawnych. Przed wydaniem postanowienia sąd ma obowiązek uzyskać za pośrednictwem kuratora sądowego informacje o sposobie funkcjonowanie osoby z niepełnosprawnością w różnych okolicznościach.

Niezbędne są także zmiany w kodeksie postępowania cywilnego, wskazujące osoby uczestniczące w czynnościach, miejsca wysłuchania oraz przesłanki wysłuchania małoletniego. Dziecko powinno bowiem być wysłuchane zawsze, ale oczywiście w odpowiedni do jego wieku sposób, w miejscu zapewniającym dziecku poczucie bezpieczeństwa, swobodę wypowiedzi oraz sprzyjającym koncentracji.

Zmiana w ustawie – Prawo o ustroju sądów powszechnych polegająca na wskazaniu obligatoryjnego zestawu szkoleń koniecznych do odbycia przez sędziów orzekających w sprawach rodzinnych i opiekuńczych jest bardzo ważna, ponieważ kluczowe jest właściwe przygotowanie i stałe podnoszenie kwalifikacji sędziów, od których orzeczeń zależy przyszłość małoletnich.

Bez wątpienia włączenie do polskiego systemu praktyki analiz przypadków, prowadzonych przez zespół 2 ekspertów konsultantów, pomoże zapobiegać krzywdzeniu dzieci.

Jestem za przyjęciem procedowanej ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, ponieważ jest ona dobrym aktem prawnym, bardzo oczekiwanym oraz potrzebnym. Dzięki niej zostaną naprawione oraz wzmocnione pewne instrumenty, aby zapewnić bezpieczeństwo dzieciom w naszym kraju, a polski wymiar sprawiedliwości zostanie przygotowany na przyjęcie uczestników o szczególnych potrzebach, zapewniając im godne warunki i dostosowując się do ich indywidualnych potrzeb.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 10. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 10. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Poselski projekt nowelizacji ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw dotyczy wprowadzenia zmian w kilku aktach prawnych w celu podwyższenia standardów uczestnictwa małoletnich w procedurach sądowych, wzmocnienia ich ochrony, w tym także systemowej ochrony przed skrzywdzeniem, oraz podwyższenia poziomu poszanowania praw osób z niepełnosprawnością.

Jak podkreślono w uzasadnieniu, „Projektowana ustawa proponuje wprowadzenie zmian w kilku aktach prawnych w celu podwyższenia standardów uczestnictwa małoletnich w procedurach sądowych, wzmocnienia ich ochrony, w tym także systemowej ochrony przed skrzywdzeniem, oraz podwyższenia poziomu poszanowania praw osób z niepełnosprawnością.

Należy wskazać, że projekt stanowi wynik prowadzonych na bieżąco prac, których przedmiotem jest analiza aktualnie obowiązujących rozwiązań pod kątem ich skuteczności i efektywności, formułowanie propozycji ukierunkowanych na stworzenie regulacji, które przygotują wymiar sprawiedliwości na przyjęcie uczestników o szczególnych potrzebach, zapewniając im godne warunki, uwzględniające ich indywidualną sytuację, oraz takich regulacji, które pozwolą na ukształtowanie sprawnie funkcjonującego systemu ochrony małoletnich.

Zmiany w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, dalej: «Krio», odnoszące się do małoletnich polegają na doprecyzowaniu przepisów o reprezentacji małoletniego, przy jednoczesnej zmianie terminologii. Zamiast obecnie obowiązującego terminu «kurator» projektodawca proponuje określenie «reprezentant dziecka», które oddaje rzeczywiste znaczenie tej instytucji. Projekt dookreśla również obowiązki reprezentanta dziecka, w tym obowiązki względem dziecka, które tym samym zyskuje podmiotowość w postępowaniu. Wreszcie wprowadzane są rozwiązania dotyczące zasad przyznawania wynagrodzeń reprezentantowi dziecka i ich wysokości, co jest od dawna postulowane przez środowisko adwokatów i radców prawnych.

Kolejne zmiany w Krio zmierzają do większej ochrony osób z niepełnosprawnościami. W tym zakresie projektodawca modyfikuje brzmienie art. 183 Krio w taki sposób, by jasno wybrzmiewał z niego obowiązek sądu dostosowania tej instytucji do potrzeb i warunków osoby z niepełnosprawnością”. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senator Haliny Biedy w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Przemówienie senator Haliny Biedy w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Nowa wysokość świadczenia wychowawczego – 800 zł – będzie obowiązywała od 1 stycznia 2024 r. i jest to w gruncie rzeczy waloryzacja inflacyjna. Znaczny wzrost inflacji od kilku lat określa realną wartość świadczenia w wysokości 500 zł.

Należy podkreślić, że decyzja w sprawie podniesienia dotychczasowej kwoty świadczenia jest jak najbardziej słuszna, jednak w mojej opinii regulacja ta powinna obowiązywać od 1 września, na co wskazywała sejmowa mniejszość. W przypadku braku możliwości sprawnego i skutecznego wdrożenia ustawy w tym terminie można wskazać dogodny i ostateczny termin realizacji z odpowiednim wyrównaniem. Styczeń jest terminem zdecydowanie zbyt odległym, a problemy związane z inflacją dotykają rodziców już tu i teraz, również w perspektywie organizacji wypoczynku letniego dla swojego dziecka czy wydatków, które zostaną poniesione w związku z nowym rokiem szkolnym.

Przemówienie senatora Przemysława Błaszczyka w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Przemówienie senatora Przemysława Błaszczyka w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Dziś rozpatrujemy ustawę o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Przypomnę tylko, że od 1 kwietnia 2016 r. na drugie i kolejne dziecko przysługiwało świadczenie wychowawcze „Rodzina 500+”. W przypadku pierwszego dziecka zostało wprowadzone ograniczenie w związku z dochodem. Od 1 lipca 2019 r. wszystkie dzieci w systemie powszechnym otrzymywały z tego programu 500 zł.

Wiele by mówić o programie, o tym, jak zmienił losy polskich rodzin. Teraz wprowadzamy nową odsłonę tego programu, zwiększamy kwotę do 800 zł na każde dziecko, również w systemie powszechnym i na wniosek. Rodzic nie będzie musiał nic zmieniać. Jeżeli wystąpił o to świadczenie w kwocie 500 zł, to od 1 stycznia 2024 r. jego dzieci będą dostawać środki w wysokości 800 zł.

Po raz kolejny udowadniamy, że obietnice z kampanii 2015 r., te dotyczące prowadzenia aktywnej polityki prorodzinnej i wsparcia polskich rodzin, są konsekwentnie realizowane.

Jest to sztandarowy program, który kieruje wsparcie finansowe do rodzin, do wszystkich rodzin wychowujących dzieci. To program ponad podziałami politycznymi, ponad podziałami terytorialnymi, wiekowymi, płciowymi, po prostu program nakierowany na wsparcie rodzin wychowujących dzieci, które są przyszłością dla Polski. To program, który wyrównał szanse edukacyjne i szanse rozwojowe.

Zapisy tej ustawy są bardzo dobre. Zdecydowanie popieram niniejszą ustawę. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Grzegorza Czeleja w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Przemówienie senatora Grzegorza Czeleja w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Fundamentalnym celem procedowanej ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci jest waloryzacja świadczenia wychowawczego funkcjonującego pod nazwą „świadczenie 500+”, podniesienie go do kwoty 800 zł. Wypłata wspomnianego świadczenia w nowej wysokości ma nastąpić do 29 lutego 2024 r. z wyrównaniem od 1 stycznia 2024 r.

W trakcie prac legislacyjnych nad opiniowaną ustawą zgłoszono łącznie 10 poprawek, które głównie odnosiły się do doprecyzowania i skonkretyzowania katalogu odbiorców wspomnianego świadczenia.

Nie ulega wątpliwości, że zarówno program 500+, jak również jego kontynuacja stanowią ważny krok w rozwoju polskiej polityki prorodzinnej. Wsparcie finansowe udzielane przez rząd stanowi gwarancję polepszenia warunków socjalnych wielu rodzin. Przede wszystkim jest to szczególna inwestycja w naszych najmłodszych obywateli, czyli dzieci. Dzięki jego realizacji najmłodsze pokolenie ma szansę na wielopłaszczyznowy rozwój, ma też zapewnioną możliwość uczęszczania na różnego rodzaju zajęcia pozalekcyjne pozwalające na poszerzanie umiejętności, zdobywanie wiedzy i pielęgnowanie talentów. Przyznawane świadczenie często staje się również jedyną szansą na wakacyjne wyjazdy dla wielu dzieci. Należy pamiętać, że jest to inwestycja w kolejne pokolenie wykształconych, kreatywnych i przedsiębiorczych obywateli, co jest szczególnie ważne z perspektywy rozwoju państwowości. Przyjęcie propozycji zawartych w ustawie pozwoli na budowanie kolejnych pokoleń szczęśliwych rodzin. Dziękuję.

Przemówienie senatora Wiktora Durlaka w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Przemówienie senatora Wiktora Durlaka w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

W kwietniu 2016 r. rząd Zjednoczonej Prawicy wprowadził swój sztandarowy program „Rodzina 500+”, który był ostro krytykowany przez różne środowiska polityczne. Przeciwnicy tego programu, zarówno politycy, jak i niektórzy ekonomiści, z uporem maniaka powtarzali wówczas, że państwa polskiego nie stać na ten program, środków na ten cel w budżecie nie ma, a w przypadku jego wprowadzenia grozi nam katastrofa finansów publicznych. Niektórzy bili również na alarm, że po wprowadzeniu programu 500+ kobiety nagle przestaną pracować, a młode mamy nie będą podejmować aktywności zawodowej. Po latach wszyscy widzimy, że te czarne scenariusze kreślone przez opozycję się nie sprawdziły. Mimo potężnych zawirowań gospodarczych związanych z pandemią i wojną na Ukrainie dziś w Polsce mamy jeden z najniższych wskaźników bezrobocia w UE, płaca minimalna systematycznie rośnie, podobnie jak nakłady państwa na inwestycje i inne usługi publiczne, np. służbę zdrowia.

Jakiś czas temu jeden z liderów opozycji, który wcześniej konsekwentnie krytykował 500+, zasugerował, że była premier Ewa Kopacz miała już wcześniej przygotowany podobny program wsparcia dla rodzin, ale nie zdążyła go wprowadzić. W ostatnim czasie z kolei, po zapowiedziach podwyższenia 500+, największa partia opozycyjna stwierdziła, że waloryzacja tego świadczenia powinna nastąpić nie od przyszłego roku, ale od 1 czerwca. Niektórzy sugerowali także, że kwota tego świadczenia powinna być jeszcze większa niż w propozycji obozu Zjednoczonej Prawicy. Jakkolwiek by na to wszystko patrzeć, takie wypowiedzi pokazują wielką obłudę i hipokryzję największej partii opozycyjnej oraz populizm niektórych polityków.

Trudno zapomnieć również wypowiedzi niektórych celebrytów dotyczące programu 500+. Zupełnie skandaliczne były także wypowiedzi niektórych polityków sugerujące, że beneficjenci 500+ to „margines społeczny”. Tymczasem tego typu programy są realizowane w Austrii, Francji, Holandii, Niemczech, Irlandii czy Norwegii, czyli w państwach, które są zamożniejsze niż Polska. Wspieranie rodzin nie jest tam traktowane jako wydatek (koszt), tylko jako inwestycja w dzieci, w przyszłe pokolenia, a wspieranie rodzin jest jednym z podstawowych obowiązków państwa.

Bez wątpienia rządowy program „Rodzina 500+” jest najbardziej znaczącą i realnie odczuwalną pomocą finansową ze strony państwa dla rodzin wychowujących dzieci. W ramach tego programu rodzinom z dziećmi przysługuje świadczenie wychowawcze w wysokości 500 zł na dziecko w wieku do ukończenia osiemnastego roku życia, bez względu na dochód osiągany przez rodzinę. Ten przełomowy program społeczny pozwolił znacznie ograniczyć skrajne ubóstwo wśród dzieci, dał wielu rodzinom, szczególnie tym wielodzietnym, poczucie godności i pokazał, że polskie państwo w centrum zainteresowania stawia rodzinę. W ciągu 7 lat funkcjonowania programu „Rodzina 500+” do rodzin trafiły ponad 223 miliardy zł. Obecnie z programu korzysta ponad 6,5 miliona dzieci, a koszt tego wsparcia w 2023 r. to 40,2 miliarda zł.

Procedowana ustawa o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci podnosi od dnia 1 stycznia 2024 r. wysokość świadczenia wychowawczego z kwoty 500 zł do kwoty 800 zł. Dostosowuje wysokość tego wsparcia do obecnych potrzeb polskich rodzin, które odczuwają skutki pandemii oraz wojny na Ukrainie. Stanowi wyraz konsekwentnej polityki prowadzonej przez rząd Zjednoczonej Prawicy, w której troska o rodzinę znajduje się w centrum uwagi. Cieszę się, że pomimo pewnych obiektywnych trudności gospodarczych zwiększenie kwoty tego świadczenia jest możliwe ze względu na dobry stan finansów publicznych, który jest wynikiem ciężkiej pracy naszego rządu.

Przemówienie senatora Janusza Gromka w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Przemówienie senatora Janusza Gromka w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ustawa podnosi od dnia 1 stycznia 2024 r. wysokość świadczenia wychowawczego z kwoty 500 zł do kwoty 800 zł. Już w marcu tego roku przewodniczący Donald Tusk apelował do rządzących, wskazując, że pomysł waloryzacji tego świadczenia powinien być zrealizowany w czerwcu tego roku. Brak uwzględnienia tej propozycji jasno pokazuje, że działania Prawa i Sprawiedliwości są podyktowane zbliżającymi się wyborami, a nie chęcią wsparcia polskich rodzin i zwiększania dzietności.

Głosuję za wprowadzeniem nowelizacji ustawy.

Przemówienie senatora Mariusza Gromki w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Przemówienie senatora Mariusza Gromki w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rządowy program „Rodzina 500+” został wprowadzony w Polsce 1 kwietnia 2016 r. To realizacja jednego z najważniejszych założeń polityki prorodzinnej Zjednoczonej Prawicy. Jest to wsparcie, na które czekały miliony naszych rodaków. W ciągu 7 lat jego funkcjonowania do polskich rodzin trafiły ponad 223 miliardy zł. Te dane najdobitniej pokazują potrzebę jego istnienia. Na przestrzeni lat ustawa o wprowadzeniu tego świadczenia przechodziła różne nowelizacje. Obecnie pochylamy się nad najnowszą zmianą.

Ustawa o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci zakłada waloryzację programu „Rodzina 500+”. Zwiększa kwotę, jaką na każde dziecko otrzymają jego rodzice, do 800 zł. Zmiany te mają wejść w życie 1 stycznia 2024 r. Co warte podkreślenia, waloryzacja programu „Rodzina 500+” zostanie wypłacona do dnia 29 lutego 2024 r., z wyrównaniem za styczeń. Bardzo ważne jest to, iż zwiększenie kwoty udzielanego świadczenia nastąpi automatycznie, bez konieczności składania dodatkowego wniosku przez osobę upoważnioną do jego pobrania. To znacząco przyspieszy procedury i ułatwi uzyskanie zwiększonej kwoty udzielanego przez państwo wsparcia.

Mijające 7 lat, w czasie których wypłacano polskim rodzinom to świadczenie, wydatnie pokazało sens tego działania. Skala wsparcia, jakim objęto dzieci, jest niepodważalna. Dzięki temu programowi wielu z nich znacząco poprawiła się jakość życia. Niektóre dzieci po raz pierwszy mogły pojechać na szkolną wycieczkę, inne z kolei miały szansę na dodatkowe zajęcia pozalekcyjne, rozwijające ich talenty i zainteresowania. Można więc śmiało powiedzieć, że ułatwiliśmy im spełnianie marzeń. Rodziców zaś utwierdziliśmy w przekonaniu o tym, iż państwo polskie dba o polskie rodziny, z pełną uwagą pochylając się nad ich potrzebami.

Dlatego też, mając na względzie korzyści płynące z ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, będę głosował za jej przyjęciem.

Przemówienie senatora Macieja Łuczaka w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Przemówienie senatora Macieja Łuczaka w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Procedowana dziś ustawa o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społeczeństwa. Rząd stara się wspierać gospodarstwa domowe i pomagać im w wielu aspektach. Dba o rozwój, możliwość zdobywania nowych doświadczeń oraz wiedzy. To wszystko ma na celu zbudowanie od podstaw silnego państwa z obywatelami, którzy będą świadomi własnej wartości, a jednocześnie będą potrafili docenić otaczające ich dobra.

W 2016 r. rząd wprowadził sztandarowy program „Rodzina 500+”. Inicjatywa ta była odpowiedzią na niskie wskaźniki demograficzne w Polsce oraz miała na celu pomoc dla rodzin wychowujących dzieci. Początkowo świadczenie przysługiwało na drugie i kolejne dziecko, jednakże w 2019 r. rząd dokonał zmiany – pieniądze otrzymały również rodziny o modelu 2 + 1. Aktualnie nadal jest to jedno z najważniejszych świadczeń dla rodzin, zaraz obok programów „Dobry start” czy „Rodzinny kapitał opiekuńczy”. Ze względu na trudną sytuację na rynku gospodarczym, rosnącą inflację i galopujące ceny realna wartość świadczenia znacznie spadła. Według kalkulatora inflacji udostępnionego przez ministra finansów realna wartość 500 zł w okresie od kwietnia 2016 r. do kwietnia 2023 r. spadła do 336,74 zł, czyli o ok. 1/3. Z tego względu rząd postanowił przyjrzeć się sprawie i zdecydowano o zwiększeniu kwoty świadczenia z 500 zł do 800 zł. To pozwoli zwiększyć pomoc finansową dla rodzin o mniej więcej 24 miliardy zł rocznie. Taka zmiana niesie za sobą szereg pozytywnych aspektów, m.in. wzrost dochodów rozporządzalnych w gospodarstwach domowych, możliwość większej konsumpcji prywatnej czy możliwość inwestycji.

Otrzymanie wyższej kwoty świadczenia pieniężnego nie będzie wymagało od rodziców składania dodatkowych wniosków, jeśli wcześniej dopełniono wszystkich formalności związanych z programem 500+. Zakład Ubezpieczeń Społecznych deklaruje, iż w miarę możliwości wypłaty będą dokonywane na bieżąco, począwszy od stycznia 2024 r.

Przyznane świadczenie może pomóc w wyjściu z niżu demograficznego, wesprze codziennie finansowanie wydatków rodziny, przeciwdziałać będzie ubóstwu najsłabiej uposażonych grup społecznych oraz stanowić będzie niejako powszechny dochód gwarantowany – rozwiązanie to jest najbardziej popularne w krajach wysoko rozwiniętych. Warto dbać, aby Polska miała spójny system polityki prorodzinnej, który wspiera społeczeństwo i pozwala zapewnić godne warunki życia.

Biorąc pod uwagę wszystkie przedstawione argumenty, uważam za zasadne wprowadzenie proponowanych zmian legislacyjnych.

Przemówienie senatora Aleksandra Pocieja w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Pocieja w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoki Senacie!

Mówiło się kilka lat temu, że za 500+ PiS kupiło sobie głosy wyborców. Mówi się również, że tym razem ten numer nie przejdzie. Cóż się stało przez tych kilka lat? Wszyscy wiemy, jak polski pieniądz drastycznie stracił na wartości. Coraz częściej spotykam się ze stwierdzeniem, że stówa już dziś niewiele znaczy. Dawniej, gdy dziecko dostawało w prezencie stówę, mogło za nią kupić fajną zabawkę. Dziś musi tych stów uzbierać trochę więcej.

W momencie wprowadzenia programu te 500 zł było w stanie realnie podreperować domowe budżety. Stanowiło np. istotną część opłaty za prywatne przedszkole czy żłobek. Dziś są to jedne zakupy spożywcze dla rodziny.

Wszyscy widzimy, co robicie: dla ludzi 300 zł, dla swoich miliony. W dodatku zdecydowaliście, że odroczycie te 300 zł, bo w obecny budżet ingerować już się nie da. Dopiero co omawialiśmy nowelizację ustawy budżetowej mającą na celu de facto chwilowe wyciszenie środowiska nauczycieli czy pracowników budżetówki. Ciekawe, dlaczego tak wzbraniacie się przed wcześniejszym wprowadzeniem waloryzacji świadczenia 500+.

Nie będę nawet wymieniał licznych afer dotyczących tzw. ustawiania swoich, afer nagłaśnianych regularnie w mediach, bo nie starczyłoby czasu. Ludzie to wszystko widzą. Ludzie potrafią liczyć i wiedzą, że teraz mogą liczyć wyłącznie na siebie, a nie na pomoc państwa, które jedną ręką daje 300 zł, a drugą zabiera 600 zł.

Będę oczywiście głosował za tą ustawą, mając jednak świadomość, że nie rozwiązuje ona problemu, na który miała być głównym remedium. Nietrudno to zauważyć, patrząc na zapaść demograficzną w polskim społeczeństwie.

Przemówienie senatora Ryszarda Świlskiego w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Przemówienie senatora Ryszarda Świlskiego w dyskusji nad punktem 12. porządku obrad

Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!

Ustawa o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, która ma na celu podniesienie świadczenia wychowawczego z kwoty 500 zł do kwoty 800 zł od dnia 1 stycznia 2024 r., to ważna inicjatywa, która pozwoli na wsparcie finansowe rodzin wychowujących dzieci oraz zapewni lepsze warunki ich rozwoju i dobrobytu.

Jako senator z Platformy Obywatelskiej muszę podkreślić, że nasza partia proponowała, aby tzw. 800+ weszło w życie już od 1 czerwca. Jesteśmy przekonani, że wcześniejsza data wdrożenia tego świadczenia jest kluczowa dla wielu rodzin, które borykają się z różnymi wyzwaniami finansowymi. Zwiększenie wsparcia finansowego dla rodzin z dziećmi jest dla nas priorytetem, a wcześniejszy termin wprowadzenia tego świadczenia pozwoliłby na szybsze wsparcie rodzin w trudnej sytuacji. A należy tu przypomnieć, że to właśnie rząd PiS doprowadził do znacznego wzrostu cen i rosnącej drożyzny w Polsce. Polityka gospodarcza rządu wpłynęła na trudną sytuację wielu rodzin, które muszą radzić sobie z coraz wyższymi kosztami życia. Wprowadzenie wyższego świadczenia wychowawczego jest ważnym krokiem do zapewnienia pomocy dla tych rodzin i powinno zostać zrealizowane jak najszybciej. Niestety, nasza propozycja została odrzucona przez partię rządzącą. Decyzja o wdrożeniu świadczenia wychowawczego od 1 stycznia 2024 r. może wydawać się rozsądna z punktu widzenia planowania budżetu państwa, jednak nie możemy zapominać, że rodziny potrzebują wsparcia już teraz.

Chciałbym podkreślić, że mimo różnic politycznych wszystkie świadczenia socjalne wprowadzone przez obecny rząd zostaną utrzymane, jeśli opozycja dojdzie do władzy. Naszym celem jest dbanie o dobrobyt naszych obywateli i zapewnienie wsparcia dla wszystkich grup społecznych, w tym zwłaszcza dla rodzin wychowujących dzieci.

Świadczenie 800+ jest ważnym krokiem w celu zapewnienia lepszych warunków życia dla rodzin z dziećmi. Jako senator będę wspierał inicjatywy mające na celu poprawę jakości życia naszych obywateli, zwłaszcza tych najmłodszych. Dążę do tego, aby Polska była krajem, w którym rodziny mogą spokojnie wychowywać swoje dzieci, mając pewność, że rząd troszczy się o ich dobrobyt. Dziękuję.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 14. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 14. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rządowy projekt ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym dotyczy dostosowania polskiego prawa do przepisów unijnych, jeśli chodzi o delegowanie kierowców w sektorze transportu drogowego, w ramach tzw. Pakietu Mobilności I. To m.in. ułatwienie poprawy warunków pracy kierowców oraz warunków prowadzenia działalności przedsiębiorstw transportowych.

Jak podkreślono w uzasadnieniu, ,,Pakiet Mobilności I został wydany przede wszystkim w celu udoskonalenia, uporządkowania i harmonizacji przepisów państw członkowskich Unii Europejskiej w zakresie transportu drogowego, w tym w celu ułatwienia poprawy warunków pracy kierowców i warunków prowadzenia działalności przedsiębiorstw transportowych, które mają podstawowe znaczenie dla utworzenia bezpiecznego, efektywnego i społecznie odpowiedzialnego sektora transportu drogowego, w którym zostanie zapewniona niedyskryminacja i który będzie przyciągać wykwalifikowanych pracowników.

Natomiast szczegółowym celem wdrażanej dyrektywy (motyw 1) jest utworzenie bezpiecznego, efektywnego i społecznie odpowiedzialnego sektora transportu drogowego, zapewnienie, z jednej strony, odpowiednich warunków pracy i ochrony socjalnej kierowcom oraz, z drugiej strony, odpowiednich warunków do prowadzenia działalności gospodarczej i uczciwej konkurencji przewoźnikom drogowym – w warunkach wysokiego stopnia mobilności siły roboczej w sektorze transportu drogowego i potrzeby zapewnienia równowagi między swobodą świadczenia usług transgranicznych przez przewoźników, swobodnym przepływem towarów, odpowiednimi warunkami pracy i ochroną socjalną kierowców.

Projektowana ustawa w zakresie swojej regulacji dokonuje implementacji przede wszystkim przepisów dotyczących delegowania kierowców w sektorze transportu drogowego”. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senator Agnieszki Gorgoń-Komor w dyskusji nad punktem 15. porządku obrad

Przemówienie senator Agnieszki Gorgoń-Komor w dyskusji nad punktem 15. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ustawa o zmianie ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej ma na celu zapewnienie jego członkom ubezpieczenia od sytuacji nagłych i nieprzewidywanych. Pamiętajmy, że medycyna pola walki to potrzebna wiedza, szczególnie w dzisiejszej sytuacji, tj. wojny na Ukrainie. Polacy pokazali całemu światu, jak należy pomagać, w chwili, gdy obok nas wybucha wojna, pokazali to także polscy medycy, za co wszystkim bardzo dziękuję. Aby medycy mogli wykonywać swoje zadania, należy zminimalizować istniejące ryzyko. Budzi dużą wątpliwość wprowadzenie do ustawy przepisu dotyczącego przyznania w trybie uproszczonym PWZ z przedłużeniem o dodatkowe 7 miesięcy. Poprawka poselska w tej materii wykracza poza zakres przedłożenia – i taką opinię wydało Biuro Legislacyjne Sejmu.

Chcę podkreślić, że dokładnie zapoznałam się z raportem dotyczącym funkcjonowania Zespołu Pomocy Humanitarno-Medycznej, w którym brakło informacji na temat finansowania.

Przemówienie senatora Janusza Gromka w dyskusji nad punktem 15. porządku obrad

Przemówienie senatora Janusza Gromka w dyskusji nad punktem 15. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Omawiana ustawa dotyczy usprawnienia działania Zespołu Pomocy Humanitarno-Medycznej, ZPHM, poprzez zapewnienie jego członkom ubezpieczenia od porwania i okupu w czasie realizacji swoich zadań. Ponadto ZPHM będzie mógł doraźnie powoływać ekspertów do realizacji określonej misji, np. lekarzy określonych specjalności, logistyków czy specjalistów do spraw bezpieczeństwa fizycznego misji. Ustawa przedłuża ponadto z 18 do 25 miesięcy prawo do wykonywania zawodu lekarza albo lekarza dentysty oraz zawodu pielęgniarki albo położnej przez obywateli Ukrainy.

Zarówno zapewnienie wsparcia w przypadku tak tragicznych zdarzeń jak porwanie, jak i przedłużenie prawa do wykonywania zawodu lekarza, pielęgniarki i położnej przez obywateli Ukrainy uważam za rozwiązania pozytywne i będę głosował za ich przyjęciem.

Przemówienie senatora Mariusza Gromki w dyskusji nad punktem 15. porządku obrad

Przemówienie senatora Mariusza Gromki w dyskusji nad punktem 15. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Zespół Pomocy Humanitarno-Medycznej powstał 12 maja 2022 r. To sztab ratowników medycznych, pielęgniarek i lekarzy, którzy działają poza granicami Polski, pomagając czy to naszym rodakom, czy też obywatelom innych państw. Ci ludzie wielokrotnie zasłużyli się naszej ojczyźnie, wspierając poszkodowanych w wyniku różnych zdarzeń. Nieustannie są gotowi do realizacji powierzonych im zadań. Chcąc usprawnić ich pracę i codzienny wysiłek, przygotowano nowelizację ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej oraz ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, nad którą obecnie debatujemy.

Proponowane zmiany dotyczą organizacji Zespołu Pomocy Humanitarno-Medycznej. Wprowadzona zostaje możliwość odstąpienia od zwrotu lub obniżenia kwoty zwrotu kosztów szkolenia i wyposażenia w sprzęt osobisty członka zespołu. To procedura, która będzie się odbywać na jego wniosek, ale też w uzasadnionych przypadkach, gdy zaistnieje konieczność określenia dokładnych przyczyn ze względu na brak możliwości realizacji powierzonych zadań, np. w przypadku pogorszenia stanu zdrowia. Obecnie obowiązujące przepisy nie dopuszczają takiej możliwości, co należy zmienić. Kolejne rozwiązania służą zaś zwiększeniu efektywności pracy kadry zespołu. Mianowicie, zgodnie z nowelizacją, szef kadry zespołu odpowiadający za koordynowanie danej pomocy humanitarnej będzie mógł powołać do udziału w misji eksperta, którego wiedza lub umiejętności są niezbędne do realizacji konkretnego zadania. To potrzebna zmiana, każde wydatne wsparcie jest bowiem w takich sytuacjach, kolokwialnie mówiąc, na wagę złota. Mało tego, wysokość wynagrodzenia wszystkich biorących udział w realizacji konkretnego zadania ma zostać ściśle określona w drodze rozporządzenia wydanego przez prezesa Rady Ministrów. Nowelizacja ustawy zakłada ponadto rozszerzenie ochrony ubezpieczeniowej dla członków zespołu o ubezpieczenie od porwania i okupu. To niezwykle ważna i potrzebna dla tego środowiska regulacja. Specyfika niektórych zadań niesie za sobą ogromne ryzyko wystąpienia takich sytuacji. Objęcie ratujących tym ubezpieczeniem będzie stanowiło dla nich wyraźny sygnał troski państwa o ich bezpieczeństwo i podejmowane starania.

Zespół Pomocy Humanitarno-Medycznej to swoista wizytówka naszego państwa. Tworzący go specjaliści pomagają wszędzie, gdzie tylko jest taka potrzeba. To powód do dumy dla każdego z nas; Polska jawi się dzięki takim ludziom jako państwo przyjazne i otwarte na pomoc każdemu w potrzebie. Dlatego też, widząc wymierne korzyści z nowelizacji analizowanej przez nas ustawy, będę głosował za jej przyjęciem.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 15. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 15. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno‑Medycznej oraz ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa dotyczy usprawnienia działania Zespołu Pomocy Humanitarno-Medycznej (ZPHM). Ustawa zapewnia członkom ZPHM ubezpieczenie od porwania i okupu w czasie realizacji zadań. Zespół Pomocy Humanitarno-Medycznej będzie mógł doraźnie powoływać ekspertów, którzy nie są członkami ZPHM, do realizacji określonej misji, np. lekarzy określonych specjalności, logistyków czy specjalistów do spraw bezpieczeństwa fizycznego misji.

Jak podkreślono w uzasadnieniu, w odniesieniu do zmian proponowanych w pkcie 9 lit. a, „zmiana polega na zastąpieniu dotychczasowego obowiązku zamieszczania w dokumentacji działań ZPHM informacji o powiadomieniu podmiotów ustawowo powołanych do niesienia pomocy przez obowiązek umieszczenia w dokumentacji działań prowadzonych przez ZPHM informacji o tym, które podmioty zostały powiadomione o działaniach; obecnie obowiązujący przepis jest nadmiarowy i w praktyce oznacza obowiązek powiadomienia niezwykle szerokiego grona podmiotów, w przypadku których powiadamianie nie ma uzasadnienia merytorycznego”.

W pkcie 9 lit. b „zmiana polega na zastąpieniu obowiązku wydania określonym osobom lub podmiotom dokumentacji zawierającej dane, o których mowa w art. 14 ust. 2 ustawy, obowiązkiem wydania kopii takiej dokumentacji; zmiana ta ma na celu naprawienie oczywistego błędu polegającego na nałożeniu obowiązku przekazywania osobie poszkodowanej lub podmiotowi leczniczemu oryginałów dokumentacji medycznej”.

Celem tych, jak i innych proponowanych zmian jest zwiększenie efektywności działań Zespołu Pomocy Humanitarno-Medycznej. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senator Agnieszki Gorgoń-Komor w dyskusji nad punktem 17. porządku obrad

Przemówienie senator Agnieszki Gorgoń-Komor w dyskusji nad punktem 17. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych to kolejna ustawa przedwyborcza, co do zasady słuszna, tylko dlaczego wprowadzana dopiero teraz. Na to finansowanie składamy się my wszyscy: podatnicy i płacący składkę zdrowotną – daninę od zdrowia. To my, senatorowie demokratycznej większości już wcześniej wnioskowaliśmy o bezpłatne leki dla kobiet w ciąży, ale PiS nie poparł naszych inicjatyw. W trakcie prac Komisji Zdrowia pytamy o zmiany w systemie aptecznym. Dotacja podmiotowa na ten cel to 8 miliardów zł z NFZ, a pamiętamy, jak 13 miliardów zostało przesuniętych z NFZ do funduszu covidowego. A teraz gdzie są publiczne pieniądze? W funduszach, które stworzyliście i które są poza kontrolą parlamentarną. Może przechowywaliście je, aby sfinansować wybory.

Niestety, na etapie prac sejmowych nad przedłożonym przez rząd drukiem sejmowym zgłoszono 7 poprawek, które komisja odrzuciła.

W ustawie o refundacji leków, druk senacki nr 1056, uchyla się art. 44a ust. 3. Zgłaszam poprawkę, która utrzymuje możliwość stosowania adnotacji „nie zamieniać” na recepcie wydawanej pacjentom do osiemnastego roku życia i pacjentom w wieku 65+. Tylko lekarz leczący pacjenta zna dobrze historię choroby pacjenta, w tym jego choroby współistniejące, reakcje alergiczne, a ciągły proces zamiany leków doprowadza do chaosu w zażywaniu farmakoterapeutyków, co zagraża zdrowiu i życiu pacjentów. To kolejny raz, kiedy PiS chce pozbawić lekarzy ich praw.

Przemówienie senatora Janusza Gromka w dyskusji nad punktem 17. porządku obrad

Przemówienie senatora Janusza Gromka w dyskusji nad punktem 17. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Celem ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych jest poszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych, którym przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne, o osoby, które nie ukończyły osiemnastego roku życia, oraz osoby, które ukończyły sześćdziesiąty piąty rok życia.

Przedłożona Senatowi ustawa, realizując wyrażony w art. 68 ust. 3 konstytucji obowiązek władz publicznych zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku, zmierza do znacznego rozszerzenia kręgu osób, którym przysługiwać będzie bezpłatne zaopatrzenie w leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne.

Uchwalona ustawa, poprzez zmianę przepisów art. 43a, obejmuje uprawnieniem do bezpłatnego zaopatrzenia w leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne również dzieci do ukończenia osiemnastego roku życia oraz świadczeniobiorców, którzy ukończyli sześćdziesiąty piąty rok życia.

Jeżeli rząd wprowadza darmowe programy lekowe, to nie powinny one wykluczać pewnych grup społecznych. Jednak należy wsłuchać się w głos ekspertów. Wiele drogich leków, których zakup przez osoby starsze jest często niemożliwy, nie znajduje się na liście darmowych leków. Zamiast tego darmowe są leki tańsze i szerzej dostępne.

Przemówienie senator Agnieszki Kołacz-Leszczyńskiej w dyskusji nad punktem 17. porządku obrad

Przemówienie senator Agnieszki Kołacz-Leszczyńskiej w dyskusji nad punktem 17. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Procedowana ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o refundacji leków obejmuje osoby po sześćdziesiątym piątym roku życia i dzieci do ukończenia osiemnastego roku życia i przyznaje im prawo do bezpłatnego zaopatrzenia w leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne.

Wcześniejsze zapisy miały obejmować świadczeniobiorców po ukończeniu siedemdziesiątego piątego roku życia oraz kobiety w okresie ciąży i przyznawać im takie samo prawo. Niestety, nasze doświadczenia od 2016 r. wskazują, że były to czcze obietnice, a środki, które miały być na to przeznaczone z budżetu państwa, okazały się pieniędzmi, które obciążyły budżet NFZ i uszczupliły jego wydatki na inne niezbędne świadczenia. Jak będzie teraz? Jaka to będzie lista leków i które z nich na nią będą wpisane? Czy znów będą to wydatki NFZ? Przecież już teraz nie są z tego funduszu wypłacone środki za nadwykonania. O wiele więcej jest niewiadomych niż konkretów – jak zawsze.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 17. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 17. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Rządowy projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych dotyczy rozszerzenia kręgu osób, którym przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne, o osoby, które nie ukończyły osiemnastego roku życia, oraz osoby, które ukończyły sześćdziesiąty piąty rok życia.

W uzasadnieniu projektu ustawy podkreślono, że jak dotąd „te leki, środki oraz wyroby przysługują bezpłatnie świadczeniobiorcom po ukończeniu siedemdziesiątego piątego roku życia.

Zamiarem projektodawcy jest zmiana hipotezy przywołanego wyżej przepisu w ten sposób, aby objął on swoim zakresem również osoby do ukończenia osiemnastego roku życia oraz po ukończeniu sześćdziesiątego piątego roku życia.

Przywołane grupy osób są jednymi z tych, w których zapotrzebowanie na leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne jest największe, więc urealnianie dostępu ww. osób do tych leków, środków i wyrobów w możliwie najszerszym zakresie i na korzystnych ekonomicznie zasadach powinno mieć priorytetowy charakter. W przypadku osób po ukończeniu sześćdziesiątego piątego roku życia zapotrzebowanie na leki, wynikające z naturalnych procesów starzenia się, jest zdecydowanie większe niż w przypadku pozostałych grup świadczeniobiorców. Co więcej, ponieważ osoby te zasadniczo pozostają w wieku, w którym zakończyły już aktywność zawodową, związane z leczeniem wydatki stanowią poważne obciążenie dla ich domowego budżetu.

Nie inaczej jest w przypadku osób niepełnoletnich pozostających na utrzymaniu swych opiekunów faktycznych albo przedstawicieli ustawowych, co również powoduje duży poziom obciążenia finansowego tych osób. Mimo tego, że inaczej niż np. osoby starsze, opiekunowie osób niepełnoletnich w zasadniczej większości pozostają aktywni zawodowo, to jednak fakt spoczywania na nich obowiązku ponoszenia kosztów leczenia siebie i rodziny potrafi być wyjątkowo dotkliwy finansowo, bowiem leki czy niektóre środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego są produktami pierwszej potrzeby, z których nie można, a przynajmniej nie powinno się rezygnować ze względu na ewentualne bariery finansowe.

Dlatego odnośnie do osób niepełnoletnich projektodawcy przyświecają dwa cele:

1) zapewnić wszystkim niepełnoletnim dostęp do ww. produktów i uniezależnić zdrowie tych osób od możliwości finansowych ich opiekunów;

2) odciążyć opiekunów i rodzinne budżety domowe. (…)

Projekt wywrze wpływ na mikroprzedsiębiorców będących przedsiębiorcami wykonującymi działalność gospodarczą, ale i działalność leczniczą w formie praktyki zawodowej, przede wszystkim lekarzy. Wpływ ten przejawi się w rozszerzeniu zarówno spektrum leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, jakie te podmioty będą mogły przepisywać pacjentom, ale również w konieczności dostosowania się do zmienianych regulacji w tym zakresie”.

Zdecydowanie popieram procedowaną ustawę. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Grzegorza Czeleja w dyskusji nad punktem 18. porządku obrad

Przemówienie senatora Grzegorza Czeleja w dyskusji nad punktem 18. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Celem procedowanej ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym jest wprowadzenie całkowitego zakazu sprzedaży napojów z dodatkiem tauryny i kofeiny osobom poniżej osiemnastego roku życia oraz zakazu sprzedaży takich napojów na terenie szkół i innych jednostek oświatowych. Ponadto nowe przepisy umożliwiają gromadzenie danych uczniów w ramach ewidencji „Sportowe talenty”, a także pozyskiwanie przez kluby i związki sportowe danych o wynikach sportowych uczniów po spełnieniu odpowiednich procedur.

Projekt opiniowanej ustawy został skierowany do prac w Komisji Zdrowia, podczas których dokonano szeregu istotnych merytorycznych zmian, m.in. zrezygnowano z przepisów regulujących ograniczenia w prowadzeniu reklamy i promocji napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny oraz wprowadzono regulacje związane z prowadzeniem ewidencji „Sportowe talenty” i określono datę ich wejścia w życie na dzień 1 września 2023 r.

Moim zdaniem przyjęcie procedowanej ustawy jest bardzo istotne dla zwiększenia bezpieczeństwa w zakresie zdrowia dzieci i młodzieży. Jako lekarz podzielam opinie ekspertów mówiące o negatywnym wpływie napojów energetyzujących na kondycję psychofizyczną osób w wieku nastoletnim. Według danych zgromadzonych przez Instytut Sportu – Państwowy Instytut Badawczy cechą charakterystyczną napojów energetyzujących jest wysoka zawartość kofeiny – powyżej 150 mg/l – roślinnego alkaloidu o właściwościach psychoaktywnych. Najnowsze badania stwierdzają jednoznacznie, że stopień spożycia tego rodzaju produktów wśród nastolatków nieustannie wzrasta. To niebezpieczna tendencja, prowadząca do wielu przykrych konsekwencji zdrowotnych. Powikłania sercowo-naczyniowe należą do najczęściej występujących wśród młodzieży spożywającej napoje energetyzujące. Zaburzenia ze strony układu krążenia obejmują również zwiększony krótkotrwały wzrost ciśnienia krwi i częstości uderzeń serca oraz spadek mózgowego przepływu krwi. Należy zwrócić uwagę na fakt, że zagrożenia, jakie mogą stwarzać tego typu napoje, są wieloczynnikowe i dotyczą funkcji wielu narządów i układów, co bezpośrednio przekłada się na zdrowie fizyczne i psychiczne młodych osób oraz wpływa na przejawianie się u nich niepożądanych działań społecznych. Sądzę, że przyjęcie proponowanych w ustawie zmian pozwoli nam w pewnym stopniu uchronić dzieci i młodzież przed negatywnymi skutkami przyjmowania wspomnianych produktów.

Przemówienie senatora Wiktora Durlaka w dyskusji nad punktem 18. porządku obrad

Przemówienie senatora Wiktora Durlaka w dyskusji nad punktem 18. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Napoje energetyczne, tzw. energy drinki, to substancje, które mają pobudzać, dodawać energii oraz poprawiać koncentrację. Zwykle są smaczne, gazowane, bezalkoholowe i łatwo dostępne, stąd bywają nadużywane i spożywane nie tylko przez dorosłych, ale także młodzież i dzieci. Spożywanie tych napojów daje jedynie krótkotrwały efekt, a zdaniem ekspertów – lekarzy, dietetyków, toksykologów – ich nadużywanie wiąże się z wieloma zagrożeniami dla zdrowia. Są one szczególnie szkodliwe i niebezpieczne dla dzieci i młodzieży, wśród których ich spożycie w ostatnim czasie, niestety, systematycznie wzrasta. Zawierają składniki, które przyjmowane w dużych ilościach, zwłaszcza przez osoby o małej masie ciała, jak dzieci, mogą doprowadzić do przekroczenia dawek, przy których obserwuje się efekty toksyczne.

Napoje energetyczne w swoim składzie najczęściej zawierają duże dawki kofeiny, tauryny oraz cukru. Kofeina stanowi podstawowy składnik tych napojów, nie jest przy tym zalecana w diecie dzieci, gdyż ma działanie psychoaktywne oraz uzależniające. Wzrost jej spożycia przez dzieci może powodować nagłe zmiany nastroju, rozdrażnienie, niepokój, a spożycie dużych ilości powoduje znaczny wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Ponadto kofeina ma szkodliwy wpływ na gospodarkę wapniową, co może powodować zaburzenia w procesie tworzenia kości. Duże spożycie kofeiny może również wpływać na długość i jakość snu dzieci i młodzieży. Przekroczenie dopuszczalnej dziennej normy spożycia tauryny może być z kolei powiązane z wystąpieniem encefalopatii czy zaburzeń funkcji błon komórek układu nerwowego. Zaś duża zwartość cukru może powodować nadmierną kumulację tkanki tłuszczowej.

Wiele państw próbuje ograniczać spożycie energetyków przez młodzież i dzieci poprzez wprowadzanie m.in. limitu wieku umożliwiającego ich zakup. Można tutaj wskazać kilka konkretnych przykładów takich działań, np. w USA napoje energetyczne mogą kupować osoby po ukończeniu dwudziestego pierwszego roku życia, w Niemczech czy Wielkiej Brytanii – te, które skończyły 16 lat, a na Litwie i Łotwie – po osiemnastym roku życia.

Procedowana nowelizacja ustawy o zdrowiu publicznym wprowadza zakaz sprzedaży napojów energetycznych, napojów z dodatkiem tauryny i kofeiny, osobom poniżej osiemnastego roku życia. Wprowadza także całkowity zakaz ich sprzedaży na terenie szkół oraz innych jednostek systemu oświaty, a także w automatach. Biorąc pod uwagę ich szkodliwość dla zdrowia, rosnącą popularność wśród dzieci i młodzieży oraz to, że kupić je można nieomal w każdym sklepie, należy przyjąć takie rozwiązania prawne, które w sposób znaczący ograniczą ich spożywanie. Zdrowie dzieci i ich prawidłowy rozwój to wartości bezcenne, dlatego uważam, że wprowadzenie ograniczeń w sprzedaży napojów energetycznych jest konieczne i nie powinno budzić żadnych zastrzeżeń.

Przemówienie senator Agnieszki Gorgoń-Komor w dyskusji nad punktem 18. porządku obrad

Przemówienie senator Agnieszki Gorgoń-Komor w dyskusji nad punktem 18. porządku obrad

Omawiana ustawa o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw co do zasady reguluje zakres sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny. I tu pełna zgoda, ograniczenie to niewątpliwie wpłynie na zdrowie małoletnich. Ale oprócz tego należałoby edukować, głównie młodzież, na temat substancji energetycznych, a szczególnie w kontekście nadwagi i otyłości jako czynnika ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego.

Na uwagę zasługuje fakt błędu proceduralnego polegającego na naruszeniu obowiązku notyfikacyjnego, który na etapie prac senackich jest niemożliwy do wyeliminowania.

Kolejny raz obserwujemy naruszenie techniki prawidłowej legislacji związane z uzupełnieniem projektu ustawy o zmiany dotyczące ewidencji „Sportowe talenty”, co jest niezgodne z art. 118 i 119 konstytucji i narusza zasadę rozpatrywania ustawy w trzech czytaniach. Jak zwykle izba wyższa musi poprawiać prawo tworzone w toku prac sejmowych, mając na względzie dobro społeczne.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 18. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 18. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Poselski projekt nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym dotyczy wprowadzenia całkowitego zakazu sprzedaży napojów z dodatkiem tauryny i kofeiny osobom poniżej osiemnastego roku życia, zakazu sprzedaży takich napojów na terenie szkół i innych jednostek oświatowych oraz ograniczenia reklamy tych napojów.

Jak podkreślono w opinii Biura Legislacyjnego Sejmu, która odnosi się do wielu wątpliwości zawartych w nowelizacji, „projekt ustawy przewiduje dodanie do ustawy o zdrowiu publicznym rozdziału 3b zawierającego regulacje dotyczące reklamy, promocji i sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny w produkcie gotowym do spożycia. Przepisy zawarte w przywołanym rozdziale 3b projektu ustawy (art. 12l–12r) wykazują duże podobieństwo (jak się wydaje, wzorują się) do rozwiązań zawartych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, a zwłaszcza art. 131 u.w.t.p.a., który reguluje zasady reklamy i promocji napojów alkoholowych. Art. 12m projektu ustawy stanowi, że reklama i promocja napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny (definicja wskazanych napojów została określona w art. 12l projektu) nie może być prowadzona «w telewizji, radiu, kinie i teatrze między godziną 6.00 a 20.00, z wyjątkiem reklamy prowadzonej przez organizatora imprezy sportu wyczynowego lub profesjonalnego w trakcie trwania tej imprezy» (art. 12m ust. 1 pkt 1 projektu). Projekt nie zawiera regulacji dotyczących zasad sponsorowania imprez sportowych, koncertów muzycznych oraz innych imprez masowych przez producentów i dystrybutorów napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny (jak ma to miejsce w art. 131 ust. 5–7 u.w.t.p.a.).

Przenosząc się na grunt konkretnego pytania Pana Posła, czy projekt wyklucza pokazywanie w telewizji zawodów sportowych, których sponsorem jest producent napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny, należy odnieść się do kilku kwestii. Po pierwsze, przepisy projektu – co zostało wyżej wskazane – nie regulują szczegółowych zasad dotyczących sponsorowania wydarzeń sportowych (czy szerzej imprez masowych) przez producentów i dystrybutorów napojów, o których mowa w projekcie ustawy. Projekt nie definiuje pojęcia «sponsorowania» ani pojęcia «informowania o sponsorowaniu» (jak ma to miejsce w art. 21 ust. 1 pkty 4 i 5 u.w.t.p.a.) i nie reguluje w sposób szczególny zasad dotyczących informowania o sponsorowaniu imprez sportowych (jak ma to miejsce w art. 131 ust. 5–7 u.w.t.p.a.). Projekt określa natomiast zasady reklamy i promocji wskazanych napojów. Jeśli chodzi o regulacje dotyczące reklamy przywołanych napojów, art. 12m ust. 1 pkt 1 projektu przewiduje wyjątek od zakazu reklamy i promocji napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny w telewizji, radiu, kinie i teatrze między godziną 6.00 a 20.00, który dotyczy «reklamy prowadzonej przez organizatora imprezy sportu wyczynowego lub profesjonalnego w trakcie trwania tej imprezy». Takie literalne brzmienie przepisu może rzeczywiście budzić wątpliwości co do dopuszczalności sponsorowania przez producentów napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny imprezy sportowej czy też zawodników lub drużyn biorących udział w imprezie sportowej. Kluczowe są bowiem dwie kwestie. Po pierwsze, przywołany art. 12m ust. 1 pkt 1 projektu odnosi się do «reklamy». Po drugie, do reklamy «prowadzonej przez organizatora imprezy sportu wyczynowego lub profesjonalnego». Projekt ustawy przez reklamę definiuje publiczne rozpowszechnianie znaków towarowych napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny lub też symboli graficznych z nimi związanych, a także nazw i symboli graficznych przedsiębiorców produkujących napoje z dodatkiem kofeiny lub tauryny, służące popularyzowaniu znaków towarowych wskazanych napojów. Należy stanąć na stanowisku, że sponsorowanie jest formą promocji sponsora, a zatem również formą jego reklamy (odpłatnym świadczeniem usług reklamowych). W zamian za świadczenie pieniężne sponsor otrzymuje ekwiwalentne świadczenie w postaci reklamy swojego sponsora, najczęściej poprzez prezentowanie jego nazwy i logo na stroju sportowym czy innych elementach wyposażenia drużyny. Na temat zaliczenia sponsorowania do kategorii reklamy (na gruncie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi) wypowiadają się przedstawiciele literatury, wskazując, że «przekaz sponsorski, zawierający oznaczenie indywidualizujące producenta lub dystrybutora alkoholu, służący (…) upowszechnianiu, utrwalaniu lub podniesieniu renomy tego oznaczenia, a do tego rozpowszechniany publicznie, spełnia (…) przesłanki definicji reklamy (…)». Podobnie na temat zaliczenia sponsoringu do kategorii reklamy, a co za tym idzie, możliwości zaliczenia kosztów z tym związanych do kosztów uzyskania przychodów wypowiadają się również organy administracji skarbowej. Biorąc powyższe pod uwagę, należy uznać, że działania o charakterze sponsorowania należy uznać za formę reklamy, a zatem znajduje do niej zastosowanie regulacja, o której mowa w art. 12m ust. 1 pkt 1 projektu ustawy. Odnosząc się do drugiej kwestii, projektodawca, wprowadzając wyjątek od zakazu reklamy wskazanych napojów w telewizji, objął nim reklamę prowadzoną przez «organizatora imprezy sportu wyczynowego lub profesjonalnego». Wydaje się, że reklama w postaci umieszczania znaków towarowych producentów napojów bezpośrednio na strojach zawodników czy elementach wyposażenia drużyny nie mieści się w ramach działań organizatora imprezy sportowej (dokonuje się ona bowiem w relacji sponsor – zawodnik, sponsor – drużyna sportowa). Stąd też wydaje się, że wyjątek od zakazu reklamy, o którym mowa w art. 12m ust. 1 pkt 1 projektu, nie objąłby analizowanej sytuacji (sponsorowania samych zawodników czy drużyny sportowej/ zespołu). Ergo, prowadzenie reklamy (w postaci informacji o sponsorowaniu zawodników czy drużyn przez producentów napojów, o których mowa w projekcie) w telewizji podczas transmisji wydarzenia sportowego będzie naruszało postanowienia projektu. Stąd też wydaje się, że zasadnym byłoby doprecyzowanie przepisu (jeśli taka jest intencja projektodawcy) poprzez wskazanie (podobnie jak ma to miejsce w ustawie o grach hazardowych), że wyjątek od zakazu reklamy wskazanych napojów dotyczy nie tylko reklamy prowadzonej przez organizatora imprezy sportu wyczynowego lub profesjonalnego w trakcie jej trwania, ale również reklamy (sponsorowania) zawodników czy drużyny biorącej udział w imprezie sportowej. W takim przypadku wskazane byłoby wprowadzenie do projektu pojęcia «sponsorowania» oraz «informacji o sponsorowaniu», aby uniknąć wątpliwości interpretacyjnych w tym zakresie”. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Przemysława Błaszczyka w dyskusji nad punktem 20. porządku obrad

Przemówienie senatora Przemysława Błaszczyka w dyskusji nad punktem 20. porządku obrad

Rozpatrujemy dziś ustawę o szczególnych rozwiązaniach dotyczących regulacji stanu prawnego niektórych dróg ogólnodostępnych. Projektowana ustawa tworzy narzędzia pozwalające rozwiązać wiele problemów pojawiających się w codziennej praktyce administracji samorządowej, szczególnie na terenach, które w przeszłości były pod zaborem austriackim, w tzw. Galicji, ale nie tylko. Ma ona charakter jednostkowy, charakter szczególnego umocowania prawnego i dotyczy ułatwienia nabywania przez gminy własności nieruchomości pozostających w ich władaniu w dniu wejścia w życie ustawy od co najmniej 20 lat i zajętych pod drogi, które nie zostały zaliczone do kategorii dróg publicznych, a są drogami ogólnodostępnymi o utwardzonej nawierzchni.

Obecna sytuacja niesie szereg trudności zarówno dla mieszkańców wielu miejscowości, jak i samorządów. W szczególności dotyczy to możliwości dokonania przez mieszkańców podziału nieruchomości, działki budowlanej, uzyskania warunków zabudowy i zagospodarowania terenu czy uzyskania pozwolenia na budowę domu. Brak dostępu do dróg mających uregulowany stan prawny, a zwłaszcza status dróg publicznych, w istocie poważnie ogranicza prawa podmiotowe właścicieli takich nieruchomości. Brak regulacji stanowi również problem dla samorządów, które nie mogą właściwie wykonywać swoich zadań. Zgodnie z obowiązującym prawem nie wolno im dokonywać nakładów inwestycyjnych na nieruchomościach, do których nie posiadają tytułu prawnego.

Zaproponowana ustawa zabezpiecza zarówno interes gmin oraz interesy wspólne mieszkańców, jak i interesy właścicieli nieruchomości pod drogami ogólnodostępnymi.

Zapisy tej ustawy są bardzo dobre, przemyślane i przyszłościowe. Zdecydowanie popieram niniejszą ustawę. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Janusza Gromka w dyskusji nad punktem 20. porządku obrad

Przemówienie senatora Janusza Gromka w dyskusji nad punktem 20. porządku obrad

Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ustawa o szczególnych rozwiązaniach dotyczących regulacji stanu prawnego niektórych dróg ogólnodostępnych ułatwia nabywanie przez gminy własności nieruchomości pozostających w ich władaniu w dniu wejścia w życie ustawy od co najmniej 20 lat i zajętych pod drogi, które nie zostały zaliczone do kategorii dróg publicznych, a są drogami ogólnodostępnymi o utwardzonej powierzchni, po których odbywa się ruch pojazdów i pieszych, przeznaczonymi do korzystania przez nieokreśloną liczbę użytkowników, stanowiącymi uzupełnienie sieci dróg służących miejscowym potrzebom, funkcjonalnie zbliżonymi do dróg publicznych i połączonymi z drogami publicznymi.

Nabycie będzie dotyczyło nieruchomości niezabudowanej, utwardzonej, użytkowanej jako droga ogólnodostępna o znaczeniu lokalnym, po której odbywa się ruch pojazdów i pieszych, wykorzystywanej przez nieokreśloną liczbę użytkowników, stanowiącej uzupełnienie sieci dróg służących miejscowym potrzebom, funkcjonalnie zbliżonej do dróg publicznych i połączonej z drogami publicznymi.

To dobry krok zmierzający do uporządkowania kwestii własności przez jednostki samorządu terytorialnego.

Przemówienie senatora Janusza Pęcherza w dyskusji nad punktem 20. porządku obrad

Przemówienie senatora Janusza Pęcherza w dyskusji nad punktem 20. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Omawiana ustawa o szczególnych rozwiązaniach dotyczących regulacji stanu prawnego niektórych dróg ogólnodostępnych dotyczy ułatwienia nabywania przez gminy własności nieruchomości pozostających w ich władaniu w dniu wejścia w życie ustawy od co najmniej 20 lat i zajętych pod drogi, które nie zostały zaliczone do kategorii dróg publicznych, a są drogami ogólnodostępnymi o utwardzonej powierzchni, po których odbywa się ruch pojazdów i pieszych, przeznaczonymi do korzystania przez nieokreśloną liczbę użytkowników, stanowiącymi uzupełnienie sieci dróg służących miejscowym potrzebom, funkcjonalnie zbliżonymi do dróg publicznych i połączonymi z drogami publicznymi.

Takie drogi są w różnych gminach, w różnych miejscach, nie tylko na terenach górskich, w województwach małopolskim czy podkarpackim. Mimo że są to drogi, które drogami publicznymi nie są, tak naprawdę spełniają tę funkcję. Często były to drogi dojazdowe do pól, drogi na terenie państwowych gospodarstw rolnych, które później, na skutek przemian, stały się drogami ogólnodostępnymi, ale nie są drogami publicznymi. Ten brak uregulowania stanu prawnego powoduje, że samorządy gminne nie mogą skorzystać z dotacji, z dofinansowania na ich remonty. Oczywiście były podejmowane próby przejęcia tych dróg w wyniku zasiedzenia, jednak kwestia ustalenia wszystkich właścicieli, którzy zgłaszają swoje prawa – często wszystkich nie da się ustalić – powodowała, że to działanie kończyło się fiaskiem.

Ustawa dziś omawiana ma to wszystko zmienić, pozwolić samorządom przejąć te drogi, uznać je za drogi publiczne. Przejęcie tych dróg nie jest jednak obowiązkowe, jest to działanie fakultatywne. W pierwszej kolejności na pewno wystąpią o to ci samorządowcy, którzy mają problem z takimi drogami. Z tych dróg korzysta często bardzo wiele osób. Są to często jedyne drogi prowadzące do szkół czy kościołów. Mieszkańcy żądają ich naprawy, poprawy bezpieczeństwa, a samorządowcy są bezradni, bo nie ma uporządkowanego stanu prawnego tych dróg. Omawiane rozwiązanie ustawowe na pewno przyśpieszy i ułatwi przejmowanie takich dróg, ale także umożliwi ich przebudowę z wykorzystaniem dofinansowań z funduszy Unii Europejskiej, w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, w ramach działań prowadzonych z dofinansowaniem z budżetu krajowego, ale też z budżetów województw bądź powiatów.

Będę głosować za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję za uwagę.

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 20. porządku obrad

Przemówienie senatora Aleksandra Szweda w dyskusji nad punktem 20. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Przedstawiony przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach dotyczących regulacji stanu prawnego niektórych dróg ogólnodostępnych dotyczy ułatwienia nabywania przez gminy własności nieruchomości pozostających w ich władaniu w dniu wejścia w życie ustawy od co najmniej 20 lat i zajętych pod drogi, które nie zostały zaliczone do kategorii dróg publicznych, a są drogami ogólnodostępnymi o utwardzonej powierzchni, po których odbywa się ruch pojazdów i pieszych, przeznaczonymi do korzystania przez nieokreśloną liczbę użytkowników, stanowiącymi uzupełnienie sieci dróg służących miejscowym potrzebom, funkcjonalnie zbliżonymi do dróg publicznych i połączonymi z drogami publicznymi.

Jak podkreślono w uzasadnieniu, „Projektowana ustawa ma na celu ułatwienie nabywania przez gminy własności nieruchomości pozostających w ich władaniu w dniu wejścia w życie ustawy od co najmniej 20 lat i zajętych pod drogi, które nie zostały zaliczone do kategorii dróg publicznych, a są drogami ogólnodostępnymi o utwardzonej powierzchni, po których odbywa się ruch pojazdów i pieszych, przeznaczone do korzystania przez nieokreśloną liczbę użytkowników, stanowiące uzupełnienie sieci dróg służących miejscowym potrzebom, funkcjonalnie zbliżone do dróg publicznych i połączone z drogami publicznymi.

Zamiarem projektodawcy jest stworzenie narzędzia prawnego umożliwiającego rozwiązanie szeregu problemów występujących w codziennej praktyce administracyjnej. Z proponowanych rozwiązań skorzystają samorządy, w tym w zakresie uporządkowania stosunków własnościowych w ważnej sferze infrastruktury drogowej, a także mieszkańcy setek gmin.

Występujące problemy związane z brakiem uregulowania stanu prawnego niektórych dróg dotyczą szczególnie terenów górskich i podgórskich, objętych kiedyś zaborem austriackim (woj. małopolskie, podkarpackie, śląskie). Istniejąca sytuacja ma swoje źródło w topografii terenu, historii osadnictwa i obecnym sposobie gospodarowania na tych ziemiach. W wielu miejscowościach osadnictwo ma charakter rozproszony, a poszczególne wsie (niekiedy także części obszarów miast) składają się z szeregu niewielkich osad (kilka lub kilkanaście domostw). Do tych istniejących od dziesiątków, czasami setek lat osiedli prowadzą drogi, które często nie mają charakteru dróg publicznych w rozumieniu obowiązującego prawa. Nadanie im statusu drogi publicznej jest jednak praktycznie niemożliwe, ponieważ nie spełniają one warunków określonych w przepisach technicznych dla dróg publicznych. Trudność, a nawet niemożliwość dostosowania się do wymogów określonych w przepisach technicznych wynika przede wszystkim z ukształtowania terenu (istniejące drogi są często bardzo wąskie, kręte i o bardzo dużych kątach nachylenia ich powierzchni) i ewentualnych gigantycznych kosztów, jakie należałoby ponieść, aby pokonać przeszkody wynikające z topografii. (…)

Projektowana ustawa ma więc na celu ułatwienie nabywania przez gminy własności nieruchomości pozostających w ich władaniu w dniu wejścia w życie ustawy od co najmniej 20 lat, zajętych pod drogi, które nie zostały zaliczone do kategorii dróg publicznych, a są ogólnodostępne, funkcjonalnie zbliżone do dróg publicznych i połączone z drogami publicznymi. Przyjęty w projekcie okres 20-letniego władania nieruchomością drogową przez gminę nie jest ustalony dowolnie, lecz ma uzasadnienie systemowe. Pokrywa się z przewidzianym w kodeksie cywilnym czasem samoistnego posiadania w dobrej wierze danej nieruchomości dla nabycia jej własności w drodze zasiedzenia.

Projektowana ustawa ma charakter jednostkowego i szczególnego unormowania prawnego, umożliwiającego trwałe uregulowanie stanu prawnego nieruchomości gruntowych użytkowanych jako drogi ogólnodostępne, niemające jednak statusu dróg publicznych, wskazuje organy właściwe w tych sprawach oraz zasady ustalania odszkodowania związane z nabyciem gruntów zajętych pod drogi ogólnodostępne.

Różnice między dotychczasowym i projektowanym stanem prawnym polegają na wprowadzeniu nowych rozwiązań ustawowych o charakterze specjalnym, umożliwiających sprawną regulację stanów prawnych nieruchomości położonych na określonym terenie, zajętych pod konkretnie wskazane i rzeczywiście istniejące drogi ogólnodostępne, jako przedsięwzięcia mającego istotne znaczenie z punktu widzenia interesu publicznego”.

Popieram niniejszą ustawę. Dziękuję bardzo.

Przemówienie senatora Wadima Tyszkiewicza w dyskusji nad punktem 20. porządku obrad

Przemówienie senatora Wadima Tyszkiewicza w dyskusji nad punktem 20. porządku obrad

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!

Ustawa o szczególnych rozwiązaniach dotyczących regulacji stanu prawnego niektórych dróg ogólnodostępnych ma na celu przekazać daną drogę na własność gminy, co zdecydowanie pomoże rozwiązać wiele problemów mieszkańców korzystających z tych dróg, dlatego też zasługuje na pozytywną ocenę.

W chwili obecnej, aby móc skorzystać z wielu uprawnień przysługujących właścicielom nieruchomości, konieczne jest posiadanie dokumentacji potwierdzającej dostęp do danej drogi publicznej. Dotyczy to szczególnie spraw takich jak podział nieruchomości na działki budowlane, uzyskanie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu czy uzyskanie pozwolenia na budowę domu. Brak uregulowanego stanu prawnego dotyczącego dostępu do dróg, zwłaszcza w przypadku dróg publicznych, faktycznie poważnie ogranicza prawa właścicieli takich nieruchomości.

Dodatkowo samorządy nie są obecnie w stanie w pełni realizować swoich zadań, ponieważ prawo nie pozwala im inwestować środków w nieruchomościach, do których nie posiadają tytułu prawnego.

Wprowadzenie omawianej regulacji umożliwi gminom pełniejsze wykonywanie swoich funkcji, a mieszkańcom ułatwi dostęp do różnych usług i uprawnień. Uregulowanie stanu prawnego dróg pozwoli na rozwijanie infrastruktury oraz podejmowanie inwestycji na terenach wcześniej niedostępnych z powodu braku jasności w kwestii ich własności. Dzięki temu mieszkańcy będą mogli swobodniej korzystać z własnych nieruchomości, a proces uzyskania pozwoleń czy warunków zabudowy będzie znacznie ułatwiony.

Omawiana regulacja ma na celu wprowadzenie klarowności i ułatwienie zarządzania drogami w interesie społeczności lokalnych. Pozwoli to nie tylko na zwiększenie komfortu życia mieszkańców, lecz także na rozwój i modernizację infrastruktury, co przyczyni się do ogólnego postępu i rozwoju gminy.