Zapis stenograficzny

– posiedzenie Komisji Obrony Narodowej (27.)

w dniu 4 stycznia 2017 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2017 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 01 – Kancelaria Prezydenta RP; 29 – Obrona narodowa; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem; pozostałych części budżetowych w zakresie działu 752 – Obrona narodowa; a także planów finansowych: Agencji Mienia Wojskowego; Zakładu Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego; Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych (druk senacki nr 398, druki sejmowe nr 881, 1094 i 1094-A).

(Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 04)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Jarosław Rusiecki)

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Dzień dobry państwu.

Witam szanowną senacką Komisję Obrony Narodowej, panie i panów senatorów. Witam gości przybyłych na posiedzenie komisji. Bardzo serdecznie chciałbym przywitać panią minister Małgorzatę Sadurską, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zwierzchnika Sił Zbrojnych. Witam serdecznie panią minister razem ze wszystkimi współpracownikami. Witam pana ministra Dariusza Gwizdałę, zastępcę szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, witam bardzo serdecznie wraz ze współpracownikami. Witam serdecznie pana ministra Bartłomieja Grabskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej. Witam serdecznie. Witam pana generała Sławomira Pączka, dyrektora Departamentu Budżetowego. Witam serdecznie pana ministra. Witam pana pułkownika Jarosława Stecia, szefa Zarządu Planowania Rzeczowego P8 Sztabu Generalnego. Witam serdecznie pana prezesa Dominika Zarembę, zastępcę prezesa Agencji Mienia Wojskowego. Witam wszystkich państwa bardzo serdecznie. Witam pana Romana Kapelińskiego, dyrektora Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu. Jeszcze raz państwa serdecznie witam, witam na początku nowego roku, roku 2017, z najlepszymi życzeniami dobrej współpracy, osobistej satysfakcji i zadowolenia z wypełniania ważnych publicznych funkcji w imieniu Rzeczypospolitej. Witam państwa bardzo serdecznie.

Punkt 1. porządku obrad: rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2017 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: 01 – Kancelaria Prezydenta RP; 29 – Obrona narodowa; 83 – Rezerwy celowe; 85 – Budżety wojewodów ogółem; pozostałych części budżetowych w zakresie działu 752 – Obrona narodowa; a także planów finansowych: Agencji Mienia Wojskowego; Zakładu Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego; Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych (druk senacki nr 398, druki sejmowe nr 881, 1094 i 1094-A)

Szanowni Państwo, przedmiotem dzisiejszego porządku posiedzenia jest rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2017 z druku senackiego nr 398 oraz druków sejmowych nr 881 i 881 wraz załącznikami w części dotyczącej zakresu działania senackiej Komisji Obrony Narodowej.

Nie chcąc przedłużać, od razu poprosiłbym panią minister Sadurską o przedstawienie tego zakresu, który dotyczy zwierzchnika Sił Zbrojnych.

Bardzo proszę, Pani Minister.

Szef Kancelarii Prezydenta RP Małgorzata Sadurska:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo Senatorowie! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!

Ja oczywiście przyłączam się do tych ciepłych słów, które pan przewodniczący wypowiedział na początku, i wszystkim składam życzenia, żeby ten nowy rok, rok 2017, był dobrym rokiem, dobrym, jeżeli chodzi o współpracę, ale również dobrym w realizacji zadań, które wykonujemy czy jako Kancelaria Prezydenta, czy jako Ministerstwo Obrony Narodowej, bo przecież zwierzchnictwo pana prezydenta nad Siłami Zbrojnymi obejmuje cały zakres Sił Zbrojnych. Więc wyrażam też nadzieję, ale i pewność, przekonanie, że ta współpraca będzie się układała dobrze, bo przecież wszystkim nam zależy na dobru Polski, dobru Sił Zbrojnych.

Przystępuję teraz do omówienia tego małego skrawka budżetu Kancelarii Prezydenta. Kiedy to zestawimy z budżetem, który niedługo będzie przedstawiał pan minister, to okaże się, że to jest taka malutka kropelka, bo my mówimy o kwocie 13,5 miliona zł, a pan minister będzie mówił o dużych miliardach. Jeżeli pan przewodniczący by pozwolił i państwo senatorowie też wyraziliby na to zgodę, to w razie jakichś pytań po moim wystąpieniu chcielibyśmy od razu na nie odpowiedzieć. Wtedy ja, nie ukrywam, udałabym się do swoich obowiązków, a przedstawiciele Biura Bezpieczeństwa Narodowego przysłuchiwaliby się dalej informacjom dotyczącym tej części budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej.

(Przewodniczący Jarosław Rusiecki: Tak, dobrze.)

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Jeżeli chodzi o Kancelarię Prezydenta, to w części 01 znajduje się ta część, ten fragment budżetu, który jest w przedmiocie zainteresowania senackiej Komisji Obrony Narodowej, czyli budżet Biura Bezpieczeństwa Narodowego. Budżet na 2017 r., tak jak powiedziałam, wynosi 13 milionów 517 tysięcy zł i w porównaniu z budżetem z roku poprzedniego jest zmniejszony o 6,2%. To zmniejszenie wynika z urealnienia, ze spojrzenia na wydatki, na wykonanie budżetu, jakie było w poprzednich latach. Mimo że przewidzieliśmy zmniejszenie budżetu, to jesteśmy spokojni o realizację zadań, gdyż w latach 2013, 2014, 2015 i 2016 ten budżet nie przekroczył 13,5 miliona zł. To jest taki pierwszy krok, to jest urealnienie do kwoty wykonania budżetu z lat poprzednich.

Wydatki majątkowe są zaplanowane w wysokości 300 tysięcy zł i to pozostaje bez zmian w stosunku do roku 2016. 100 tysięcy zaplanowane jest na sfinansowanie opracowania dokumentacji przebudowy systemu wentylacji i klimatyzacji w siedzibie Biura Bezpieczeństwa Narodowego, a 200 tysięcy zł to wydatki na zakupy majątkowe. Planowany jest m.in. zakup urządzeń telekomunikacyjnych, biurowych, sprzętu teleinformatycznego i oprogramowania.

Jeżeli chodzi o etaty, to plan etatów na 2017 r. jest taki sam, jak plan etatów na 2016 r. W ogóle przyjęliśmy taką zasadę, że trzymamy się limitu etatowego z lat poprzednich po to, żeby być w takiej, nazwijmy to, dyscyplinie budżetowej. Łącznie w BBN jest 77 etatów, w tym 1 etat to jest „erka”, ten etat to jest oczywiście etat ministra, szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, oraz 8 etatów wojskowych. Jeśli chodzi o wykonanie w tym zakresie w BBN, to na koniec 2016 r. było 77 etatów, z czego 6 etatów wojskowych i 1 etat „erki”, pozostałe to oczywiście 70 etatów zatrudnionych pracowników. Jeżeli chodzi o budżet BBN, to – tak jak powiedziałam – jest on skorelowany z budżetem kancelarii.

My chcieliśmy, żeby budżet w części 01, budżet Kancelarii Prezydenta był budżetem realnym, ale i budżetem, który będzie nas jako osoby zarządzające, mnie jako osobę zarządzającej Kancelarią Prezydenta, oczywiście całą częścią 01, bo jestem dysponentem całej części 01 budżetu państwa, ale też szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, po prostu zmuszał do pewnej aktywności, przewidywalności, dobrego planowania, projektowania, bo chcemy, żeby wydatkowanie pieniędzy przez nas zaplanowane na 2017 r. było bardzo urealnione. Stąd założyliśmy bardzo sztywne, ostre ramy i będziemy się tego budżetu, jeżeli Wysoka Komisja go pozytywnie zaopiniuje, trzymać. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Bardzo dziękuję pani minister.

Zgodnie z prośbą pani minister chciałbym państwa senatorów zapytać, czy są pytania do pani minister w zakresie budżetu kancelarii, dotyczącego również Biura Bezpieczeństwa Narodowego. Nie widzę chętnych.

Jeśli jest…

(Głos z sali: Panie Przewodniczący, po tak dokładnym wyjaśnieniu trudno zadawać pytania.)

Wobec tego bardzo dziękuję.

(Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Małgorzata Sadurska: Panie Przewodniczący, i ja serdecznie dziękuję. Ja wiem, że panowie senatorowie czekają na te miliardy pana ministra i do pana ministra będą szczegółowe pytania. Dziękuję serdecznie za tę przyszłą… Rozumiem, że rekomendacja, opinia Wysokiej Komisji będzie na koniec.)

Dziękuję bardzo.

Rekomendacja będzie całościowa, będzie dotyczyła i budżetu kancelarii, i budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej. Tak to jest praktykowane w procedurze. Myślę, że nie będzie żadnych zaskakujących…

(Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Małgorzata Sadurska: Dziękuję serdecznie.)

Dziękuję bardzo.

Pozwolą państwo na 30 sekund przerwy? (Wesołość na sali)

Dziękuję. Za chwilę wracamy.

(Przerwa w obradach)

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Szanowni Państwo, powracamy po krótkiej przerwie do dalszego rozpatrywania budżetu w zakresie dotyczącym Komisji Obrony Narodowej.

Chciałbym teraz poprosić pana ministra Bartłomieja Grabskiego o przedstawienie budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej.

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Bartłomiej Grabski:

Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.

Szanowne Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!

Jeżeli chodzi o budżet resortu obrony narodowej na 2017 r., został on opracowany zgodnie z ustawową zasadą kształtowania wydatków obronnych na poziomie 2% przewidywanego wykonania produktu krajowego brutto w 2016 r. Jego przeznaczenie to sfinansowanie szkolenia wojsk, modernizacji technicznej i wyposażenia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej oraz zobowiązań sojuszniczych Polski.

Wydatki obronne na 2017 r. wyniosą 37 miliardów 152 miliony zł i będą wyższe o 1 miliard 253 miliony, tj. o około 1,3%. Budżet obronny pozwoli na poprawę kluczowych zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych. Zadania rzeczowe planowane do realizacji przez resort obrony narodowej w 2017 r. ukierunkowane zostały na osiągniecie docelowej struktury Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, osiągniecie przez jednostki wojskowe wyższych standardów wyszkolenia i wyposażenia technicznego, realizację zadań sojuszniczych wynikających z decyzji podjętych na szczycie NATO w Warszawie, rozbudowę infrastruktury wojskowej w celu sprawnego przyjęcia sojuszniczych sił wzmocnienia NATO na terytorium Rzeczypospolitej, a także na rozbudowę potencjału wojskowego jednostek dyslokowanych na wschodzie kraju i formowanie wojsk obrony terytorialnej.

Priorytetowe znaczenie dla finasowania będzie miało również wzmocnienie poziomu bezpieczeństwa oraz pozycji Rzeczypospolitej Polskiej na arenie międzynarodowej, rozwijanie współpracy strategicznej ze Stanami Zjednoczonymi, m.in. w zakresie stacjonowania amerykańskich sił zbrojnych i rozmieszczenia instalacji wojskowych w Polsce, zacieśnienie współpracy regionalnej z partnerami z NATO i Unii Europejskiej oraz z państwami spoza NATO i Unii Europejskiej, rozwój bezpieczeństwa cybernetycznego, co też jest jednym z wniosków szczytu NATO w Warszawie, utrzymanie zdolności do realizacji zadań obronnych przez organy administracji publicznej i przedsiębiorców oraz utrzymanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej potencjału zapewniającego zdolności produkcyjne, serwisowe i obsługowo-naprawcze w odniesieniu do sprzętu wojskowego.

Reasumując, chcę powiedzieć, że wydatki obronne zaplanowane w kwocie 37 miliardów 152 milionów zł zapewnią realizację głównych celów i priorytetowych zadań stojących przed Siłami Zbrojnymi i pozwolą zarówno na rozwój Sił Zbrojnych, jak i poprawienie jakości szkolenia, odtworzenie sprawności sprzętu i uzbrojenia wojskowego, a także systematyczną poprawę wartości użytkowej infrastruktury wojskowej w perspektywicznych garnizonach.

O szczegółowe informacje o projekcie budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej poproszę pana generała dywizji, pana Sławomira Pączka, dyrektora Departamentu Budżetowego. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.

Bez zbędnej zwłoki, też dbając o zdrowie pana generała, bardzo proszę o przejście do prezentacji.

Dyrektor Departamentu Budżetowego w Ministerstwie Obrony Narodowej Sławomir Pączek:

Dziękuję bardzo.

Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!

Budżet na 2017 r. jest nakierowany na różne priorytetowe działania ministra obrony narodowej. W zasadzie pan minister je scharakteryzował, ale jeszcze raz podkreślę, że głównym i zasadniczym zadaniem z punktu widzenia obronności jest utrzymanie i rozwijanie zdolności obronnych naszego państwa.

Jeśli chodzi o podstawowe wskaźniki makroekonomiczne, to budżet ten jest oparty o średnioroczny wzrost cen towarów i usług na poziomie 1,3%, zakłada waloryzację emerytur i rent, zakłada też w Ministerstwie Obrony Narodowej podwyżkę dla żołnierzy zawodowych oraz podwyżkę wynagrodzeń dla pracowników wojska. Jeśli chodzi o formułę kształtowania tego budżetu, która również została tu wspomniana, to chciałbym zaznaczyć, że wynika ona z ustawy o przebudowie i modernizacji i określa 2% PKB roku poprzedniego, czyli w przypadku roku 2017 będzie to prognozowana wysokość PKB na rok 2016. Biorąc pod uwagę takie wskaźniki, otrzymujemy budżet na poziomie 37,2 miliardów zł. Proszę o kolejny slajd.

37 miliardów 152 miliony zł to jest kwota na wydatki obronne, które są w tej chwili identyfikowane w ramach działu „Wydatki obronne”. Ażeby dopełnić formułę 2% PKB, mamy jeszcze w rezerwie celowej 200 milionów zł na zakup samolotów VIP. Zatem łącznie wydatki wynoszą 37 miliardów 352 miliony zł. Przeważająca kwota, tj. 36,8 miliarda zł, jest w dyspozycji ministra obrony narodowej w ramach części 29, ale też w innych działach są uwzględnione wydatki obronne na realizację ważnych zadań, m.in. NCBiR ma takie środki na badania naukowe, 24,8 miliona zł przeznaczamy na program mobilizacji gospodarki, 36,7 miliona zł na program pozamilitarnych przygotowań obronnych. Z wydatków obronnych finansujemy także wydziały wojskowe prokuratury. Te środki w budżecie zostały przesunięte w trakcie planowania budżetowego na rok 2017.

Chciałbym wskazać, że w strukturze rodzajów wydatków najważniejszą pozycją są wydatki majątkowe. Przeznaczone jest na nie ponad 10 miliardów zł, a na tę kwotę składają się wydatki na zakupy uzbrojenia i sprzętu wojskowego, a także na zadania związane z inwestycjami budowlanymi oraz inwestycjami realizowanymi w ramach natowskiego programu NSIP.

Dużą pozycję stanowią też wydatki związane z utrzymaniem jednostek wojskowych, które zawierają także kwoty przeznaczone na szkolenie. Rok 2017 jest rokiem budżetowym, który pozwoli nam zintensyfikować szkolenie wojsk. W stosunku do roku 2016, kiedy to tych przedsięwzięć było naprawdę bardzo dużo, to jest ambitny plan, chcemy, żeby tempo ćwiczeń nie zmniejszyło się, a mamy też zwiększoną liczbę przedsięwzięć szkoleniowych planowanych na 2017 r. Proszę o kolejny slajd.

Chciałbym zaznaczyć, że jeśli chodzi o budżet zadaniowy, bo jest tu też ułożony i pokazany budżet w postaci zadań, najwięcej przeznaczamy na funkcję 11 „Bezpieczeństwo zewnętrzne i nienaruszalność granic”, ale zwracam także uwagę, że gros wydatków jest ponoszonych w ramach funkcji „Zabezpieczenie społeczne i wspieranie rodziny”, co w praktyce oznacza wydatki związane z utrzymaniem, ze świadczeniami dla emerytów i ich rodzin.

Jeśli chodzi o dochody budżetowe w tym roku, to 2017 r. jest to pierwszy rok, kiedy te dochody są planowane na poziomie niższym niż w roku poprzednim. Wynika to m.in. z tego, że niektóre przychody zachowywane przez Ministerstwo Obrony Narodowej będą przeznaczane czy będą wpływały do Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych, a to wynika ze zmiany ustawy o przebudowie i modernizacji Sił Zbrojnych. Dlatego ta kwota jest niewielka, są to 132 miliony zł. Proszę o kolejny slajd.

Tu widzimy porównanie wydatków. Wzrost wydatków jest na poziomie około 4% i zostanie on przeznaczony częściowo na dodatkowy zakup środków bojowych, ale uwzględniliśmy tu też zwiększenie wydatków, czyli w zasadzie skutki wzrostu uposażeń żołnierzy, wynagrodzeń pracowników, a także dodatkowe środki, które należy przeznaczyć na nowo formowaną obronę terytorialną.

Ministerstwo Obrony Narodowej ponosi również wydatki na dotacje. Powiem tylko o tych najważniejszych. Są to dotacje dla Agencji Mienia Wojskowego, która realizuje ważne ustawowe zadania na rzecz Ministerstwa Obrony Narodowej, ale także dotacje dla szkół wyższych. W tej chwili intensyfikujemy działalność szkół wyższych w celu poprawienia ich możliwości kształcenia nowych kadr wojskowych. Są to też dotacje dla SP ZOZ-ów i innych podmiotów, które są wskazane na slajdzie. Proszę o kolejny slajd.

Jeśli chodzi o emerytury, renty i świadczenia emerytalne, to świadczeniobiorców mamy 163,7 tysiąca. Tylu jest świadczeniobiorców do utrzymania z tej linii budżetowej. Średnie świadczenie emerytalne to 3 tysiące 458 zł. W wydatkach osobowych przedstawiłem średnie i jeśli chodzi o żołnierzy, to jest to ponad 4,5 tysiąca zł, w służbie cywilnej – 3,9 tysiąca zł, w odniesieniu do pozostałych pracowników – 3 tysiące 410 zł. Takie średnie wynagrodzenia zostaną osiągnięte w 2017 r.

Jest też planowany, jeśli chodzi o średnioroczne stany osobowe żołnierzy zawodowych, przyrost na poziomie 3,5 tysiąca, tak że stan średnioroczny zamknie się liczbą 105 tysięcy żołnierzy zawodowych. Dodatkowo oczywiście są 4 tysiące etatów dla kandydatów na żołnierzy i 20 tysięcy etatów dla NSR.

Chciałbym powiedzieć, że w ramach wydatków planowanych w Ministerstwie Obrony Narodowej będzie możliwość przeszkolenia żołnierzy rezerwy, dotyczy to około 25–30 tysięcy żołnierzy, tak że intensywność tego szkolenia w stosunku do lat poprzednich jest zdecydowanie zwiększona. Proszę o następny slajd.

Jeśli chodzi o wydatki na bieżące utrzymanie jednostek wojskowych i szkolenie wojsk. To są wydatki, które są istotne dla prawidłowego funkcjonowania jednostek. Na ten cel przewidujemy wydać ponad 6 miliardów zł. Są to też wydatki związane częściowo z finansowaniem wzmocnienia ściany wschodniej, a więc wydatki, które będą przeznaczane na rozwój jednostek w tej części naszego kraju.

Centralne plany rzeczowe. Organizacyjnie są wyodrębnione 4 centralne plany rzeczowe. Najważniejszy z nich to Plan Modernizacji Technicznej, który absorbuje wydatki na poziomie prawie 9,2 miliarda zł, na Centralny Plan Inwestycji Budowlanych przewiduje się 1 miliard 700 milionów zł. Staramy się utrzymać wzrastający poziom wydatków na infrastrukturę. Jeśli ten program będzie tak utrzymywany przez następne 5 lat, to doprowadzi on do znacznej poprawy, w zasadzie do pełnego zmodernizowania infrastruktury, która jest w dyspozycji ministra obrony narodowej. Kolejny plan to plan inwestycji NSIP, czyli programu natowskiego, na ten cel przeznaczamy 162 miliony zł, zaś na środki materiałowe przeznaczamy prawie 1,5 miliarda zł. Są tu duże potrzeby, nie w pełni zabezpieczone, jeśli chodzi o uzupełnienie środków bojowych. Prowadzimy też pewne analizy z myślą o zwiększeniu w tym roku tej grupy wydatków ponad pułap, który państwu wskazałem na slajdzie. Proszę o kolejny slajd.

Wśród priorytetowych zadań modernizacji technicznej wymienilibyśmy oczywiście system obrony powietrznej, śmigłowce wsparcia bojowego, zabezpieczenia, modernizację wojsk pancernych, modernizację Marynarki Wojennej, bezpilotowce i inne systemy, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania Sił Zbrojnych. W centralnych planach rzeczowych przewidujemy także priorytetowe obszary dla finansowania inwestycji budowlanych. Dotyczą one infrastruktury na potrzeby sformowania wojsk obrony terytorialnej. Jako priorytetową traktujemy też modernizację obiektów szkoleniowych, sztabowych, koszarowych, a także szeroko rozumianej infrastruktury na potrzeby nowo wprowadzanego sprzętu wojskowego.

Chciałbym także powiedzieć, że jeśli chodzi o inwestycje narodowe, ważnym elementem jest poprawa systemu kontroli i dostępu do obiektów i kompleksów wojskowych, czyli swojego rodzaju utechnicznienie ochrony tych obiektów, modernizacja i rozbudowa sieci teleinformatycznych. Jest to, jak państwo senatorowie wiecie, nawet z prywatnych doświadczeń, takie gonienie króliczka, bo technika informatyczna ciągle się zmienia. Co roku są na to przeznaczane duże kwoty, żeby Wojsko Polskie miało właściwy poziom zabezpieczenia teleinformatycznego. Wyzwaniem dla nas jest również inwestowanie w modernizację baz, składnic i stacji paliwowych chociażby ze względu na uwarunkowania środowiskowe i techniczne, które jako wojsko musimy spełniać.

Jeśli chodzi NSIP, to przedstawiłem podstawowe obszary inwestowania. Scharakteryzuję je krótko. Część to są jeszcze pakiety akcesyjne, które kończymy, ale wchodzimy też w kolejne pakiety. Mamy ponad 30 projektów związanych z infrastrukturą w celu przyjęcia wojsk NATO na terytorium RP. Są to tzw. pakiety związane ze szczytem NATO w Warszawie, ale i z projektem wzmocnienia ściany wschodniej NATO, nie tylko Polski, ale też innych krajów na flance wschodniej.

Wydatki majątkowe osiągną poziom ponad 10 miliardów zł, co w stosunku do całego wolumenu wydatków obronnych stanowi 27,7%. Wypełniamy tym samym ustawową regulację, która nakazuje ministrowi obrony narodowej przeznaczać ponad 20% wydatków na wydatki majątkowe. Ten poziom procentowo jest niewiele niższy od tego w roku 2016, ale kwotowo jest on wyższy, bo przyrost budżetu jest wyższy. Tak że wydajemy 27%, ale nominalnie będą to większe wydatki na inwestycje niż w roku 2016.

Wydatki bieżące w ramach centralnych planów rzeczowych głównie nakierowane są na remonty uzbrojenia, na amunicję, umundurowanie, MPS, czyli materiały pędne i smary, żywność na zapasy mobilizacyjne i leki. Te zasoby musimy ciągle uzupełniać, bo one są konsumowane w trakcie roku. Ich stan, jeśli chodzi o poszczególne asortymenty, jest dobry. Tak jak wcześniej wspominałem, mamy duże wyzwania w zakresie uzupełnienia środków bojowych.

Wspierającym źródłem finansowania dla budżetu jest Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych, którego koszty, czyli dla nas planowane wydatki – kwota, która może być objęta zadaniami – wynoszą 190 milionów zł. Środki z tego źródła finansowania są kierowane głównie do wojsk specjalnych.

To są najważniejsze z punktu widzenia budżetowego informacje. Projekt budżetu resortu obrony narodowej w naszej ocenie umożliwi realizację zaplanowanych celów, pozwoli na kontynuację procesu unowocześnienia sprzętu wojskowego i umożliwi realizację zaplanowanego procesu szkolenia. Chciałbym powiedzieć, że bardzo ważne priorytety nałożone zostały na wydatki obronne przez ministra obrony narodowej w zakresie obrony terytorialnej i budowania kompetencji w zakresie cyberobrony. Gdybyśmy szczegółowo przeanalizowali wydatki, okazałoby się, że jest to widoczne we wszystkich grupach wydatków ekonomicznych. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Bardzo dziękuję panu generałowi za przedstawienie informacji i prezentacji.

Chciałbym otworzyć dyskusję.

Kto z państwa senatorów ma pytania do pana ministra, do pana generała, do pana prezesa?

Bardzo proszę, pan senator Jan Dobrzyński.

Senator Jan Dobrzyński:

Dziękuję, Panie Przewodniczący.

Panie Generale, mam 2 sprawy. Myśmy przyjęli już w ubiegłym roku ustawę regulującą kwestie ochrony obiektów, tak to ogólnie można nazwać, należących do wojska, do Ministerstwa Obrony Narodowej. Czy w tej kwestii zostały podjęte jakieś kroki i jak to wygląda finansowo? Jeśli nawet to będzie droższe, to oczywiście z mojego punktu widzenia jest to do przyjęcia. Tu chodzi o to, żeby zastąpić te wszystkie instytucje cywilne wojskiem.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Bartłomiej Grabski: Jasne.)

Sprawa druga. Ostatnio bardzo dużo się mówi, zresztą już od kilku miesięcy, o atakach cybernetycznych. Czy ochrona przed takimi atakami ma odzwierciedlenie w naszym budżecie i w którym to jest miejscu? Ja na to nie zwróciłem uwagi, jakoś nie mogłem się tego doczytać.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Dziękuję bardzo panu senatorowi.

Ja w tym momencie chciałbym państwa senatorów poinformować, że do omawianej części budżetu mamy jeszcze jeden dokument, załącznik nr 1, przedstawiający planowane wydatki resortu obrony narodowej w układzie zadaniowym na 2017 r. Przypomnę też, że mniej więcej w połowie ubiegłego roku mieliśmy bardzo ciekawe spotkanie z kierownictwem Narodowego Centrum Cyberbezpieczeństwa, na którym zostało to bardzo szeroko przedstawione i uwzględnione jako jeden z priorytetów.

Proszę bardzo pana generała czy pana ministra o dopowiedzenie.

Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Bartłomiej Grabski:

Szanowny Panie Przewodniczący!

Jeżeli chodzi o pytanie pana senatora dotyczące ochrony obiektów wojskowych, to mogę powiedzieć, że w resorcie obrony narodowej trwają prace nad koncepcją dotyczącą ochrony ważnych obiektów z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa, będących w zasobie Sił Zbrojnych. Myślę, że w najbliższym czasie powinny tu zapaść jakieś decyzje. Co do ochrony tych obiektów przez SUFO, czyli te formacje obronne, to pracujemy nad tym, żeby ta koncepcja pozwalała z jednej strony na zwiększenie w tych obiektach, gdzie jest to niezbędne, wart cywilnych lub objęcie zadaniami pułków ochrony… Nie chciałbym tu nadmiernie wyprzedzać.

(Wypowiedzi w tle nagrania)

Tak, tak, oczywiście.

Jeżeli chodzi o cyberbezpieczeństwo, to prace mające na celu zwiększenie czy to potencjału obronnego, czy to potencjału ofensywnego również są intensywnie realizowane w Ministerstwie Obrony Narodowej. Jest to jeden z priorytetów określonych na szycie NATO w Warszawie. Tak że te sprawy są newralgiczne i te zadania są realizowane. Temu było poświęcone posiedzenie, o którym pan przewodniczący był łaskaw wspomnieć. Wtedy poruszane były kwestie dotyczące cyberbezpieczeństwa. Również na bieżąco monitorujemy i analizujemy we współpracy z sojusznikami kwestie ataków czy to poprzez media społecznościowe, czy na strony internetowe. Na bieżąco jest to analizowane i poddawane odpowiednim działaniom.

(Senator Jan Dobrzyński: Jeszcze tylko, Panie Przewodniczący…)

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Proszę bardzo, pan senator Dobrzyński.

Senator Jan Dobrzyński:

Panie Ministrze, ja to rozumiem. To, o czym pan mówi, to wszystko pięknie, ale czy to ma odzwierciedlenie w budżecie. Pytam, bo wiadomo, że muszą być na to środki finansowe. Czy to jest np. wzrost? Ja myślałem, że panowie odpowiedzą, czy to jest wzrost w stosunku do roku 2016 r., czy nie.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Bartłomiej Grabski:

Tak, tak.

Z jednej strony są inwestycje w Narodowym Centrum Kryptologii…

(Senator Jan Dobrzyński: Generał będzie lepszy, Panie Ministrze, z całym szacunkiem.)

(Wesołość na sali)

…inwestycje budowlane, tutaj też to znajduje odzwierciedlenie, ale z drugiej strony są też środki w budżecie NCBiR. Może rzeczywiście pan generał będzie łaskaw…

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Bardzo proszę, Panie Generale, choć zapewne państwo senatorowie pamiętają to spotkanie, na którym pan dyrektor przedstawiał nam plany inwestycyjne i nakłady na najbliższe lata.

Bardzo proszę, Panie Generale.

Dyrektor Departamentu Budżetowego w Ministerstwie Obrony Narodowej Sławomir Pączek:

Dziękuję.

W zasadzie to jest taki temat, na który dużo wiemy, ale niewiele można powiedzieć.

(Przewodniczący Jarosław Rusiecki: Panie Generale, przepraszam, że przerywam w tym momencie, ale chciałbym przypomnieć o ważnej rzeczy, o tym, że tamto posiedzenie odbywało się w trybie niejawnym, w związku z tym proszę o właściwą informację co do poziomu…)

Oczywiście. Dziękuję, Panie Przewodniczący.

W planach inwestycyjnych obecnie uwzględnione są zadania inwestycyjne dotyczące budowania twardej infrastruktury, na które zaplanowane jest kilkaset milionów złotych.

Jeśli chodzi o zabezpieczenie etatowe, bo tutaj zawsze są duże potrzeby, to minister obrony narodowej zwiększył liczbę etatów tej instytucji adekwatnie do potrzeb zgłaszanych przez Narodowe Centrum Kryptologii, więc to jest w pełni zapewnione. Oczywiście to nie jest koniec, one będą się jeszcze rozrastać, ale ja mam w budżecie zagwarantowane środki na rok 2017 na pokrycie zwiększonej liczby etatów dla tych zdolności. Tyle mogę powiedzieć.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Dziękuję bardzo, Panie Generale.

Pan senator Robert Mamątow. Bardzo proszę.

Senator Robert Mamątow:

Dziękuję bardzo.

Bardzo mnie cieszy wzrost budżetu w strefie wydatków na obronę narodową. Mam nadzieję, że w następnych latach ten wzrost będzie jeszcze większy. Bardzo dobrze przyjąłem poprawkę wniesioną w Sejmie odnośnie do podwyżki o 5% dla pracowników cywilnych, bo ona została przyjęta, prawda? To jest bardzo ważne, bo miałem interesantów z jednostek w Przasnyszu, którzy się bardzo na to skarżyli. Wnoszę o przyjęcie budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej na 2017 r. Dziękuję.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze, ale nie zamykam jeszcze dyskusji.

Proszę bardzo, pan senator Zając.

Senator Józef Zając:

Panie Przewodniczący! Panie Ministrze!

Druga połowa minionego roku przyniosła kilka wydarzeń, które nakazują pewne zwiększenie wstrzemięźliwości co do zaufania, jeśli chodzi o kupowany sprzęt. Patrząc na budżet, nie zobaczyłem jakiejś wyraźnej pozycji, która wskazywałaby na to, że będziemy rozpoczynali własne prace nad pewnego rodzaju bronią, wyposażeniem armii, co oznaczałoby, że reagujemy na te rzeczy. Tu chodzi o kłopoty z zakupionymi samolotami, tu chodzi również o pewne wydarzenia, które obserwujemy na świecie, o to, że producent – jak się okazuje – ma głęboką możliwość ingerencji w funkcjonowanie sprzętu, który komuś sprzedał. Czy jest jakaś pozycja przewidująca, że będziemy ruszali w tę stronę?

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.

Pan generał Pączek. Bardzo proszę.

Dyrektor Departamentu Budżetowego w Ministerstwie Obrony Narodowej Sławomir Pączek:

Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący! Panie Senatorze!

Zacznę od tego, że w budżecie Ministerstwa Obrony Narodowej nawet ustawowo wprowadzono zapis o przeznaczaniu 2% wydatków obronnych na badania. My nie prowadzimy innych badań niż te, które dotyczą rozwoju systemów uzbrojenia. To jest około 900 milionów zł rocznie. Nie chciałbym tu… W każdym razie jest to około 900 milionów rocznie.

Jeśli chodzi o swojego rodzaju władztwo intelektualne nad systemami uzbrojenia, to początkiem jest krypto, wszystkie systemy kryptograficzne i to jest główny cel do osiągniecia przez Narodowe Centrum Kryptologii. Oczywiście, mamy tu jakieś opóźnienia, które te instytucja stara się jak najszybciej nadrobić, ale jeżeli będziemy mieli władztwo w postaci kryptologicznej nad systemami, to wtedy w sprzęcie, który będzie u nas, nawet kupionym od zagranicznych dostawców, te urządzenia mogą być nasze, polskie, więc będzie on dla nas w pełni dyspozycyjny. Tak że jesteśmy na dobrej drodze, ale to nie jest jeszcze stan pełnego zadowolenia.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Dziękuję bardzo, Panie Generale.

Kto z państwa senatorów chciałby zabrać głos?

Jeżeli nikt z państwa senatorów się nie zgłasza, to ja pozwolę sobie na 2 pytania. Bardzo bym prosił o może bardziej szczegółową informację na temat stanu osobowego, bo to nas cieszy, myślę, poza stanem finansów MON, cieszy nas właśnie zwiększenie stanu osobowego w obecnym roku o 3,5 tysiąca. Mam tu takie pytanie. Czy to dotyczy, nazwałbym to tak, żołnierzy liniowych w jednostkach? Jak ta struktura wzrostu będzie wyglądała? To jedno.

Drugie pytanie dotyczy szkolnictwa wyższego. Przy okazji chciałbym państwa senatorów poinformować, że następne posiedzenie, to 31 stycznia o godzinie 16.00, planujemy w sprawie dotyczącej szkolnictwa wyższego. W każdym razie ostatnio słyszałem zapowiedź pana ministra Macierewicza o zwiększeniu naboru do wyższych szkół oficerskich w najbliższym roku akademickim. Czy to znajduje już odzwierciedlenie w budżecie przeznaczonym dla szkół wyższych?

Bardzo proszę.

Dyrektor Departamentu Budżetowego w Ministerstwie Obrony Narodowej Sławomir Pączek:

Dziękuję bardzo.

Jeśli chodzi o przyrost średniorocznych stanów osobowych o 3,5 tysiąca, to oczywiście to jest liczba bezpośrednio związana z kwotami budżetu w pozycjach, w ramach których można sfinansować przyrosty etatowe. Ważne, żebyśmy tego nie mylili z etatami Sił Zbrojnych, bo to jest trochę co innego. Więc z tych 3,5 tysiąca na pewno 1 tysiąc 600 etatów trafi do obrony terytorialnej, czyli do brygad, gdzie będą struktury etatowe, w dowództwie brygady, a druga część jest planowana z myślą o wzmocnieniu szeroko rozumianej ściany wschodniej. Już są zwiększenia etatowe dla 15 brygady, są zwiększenia dla 1 brygady warszawskiej. Oczywiście może się zdarzyć, że część z tych etatów nie zostanie przeznaczona na wzmocnienie ściany wschodniej i nie pójdzie do OT, ale z tego, co wiem, wynika, że minister wydał wytyczne, iż mają być one przeznaczone dla żołnierzy operatorów, czyli nie na zwiększenie…

(Przewodniczący Jarosław Rusiecki: Administracji.)

…liczebności administracji, wysokiego dowództwa, tylko na zwiększenie liczebności operatorów wojskowych, tych, którzy bezpośrednio zajmują się rzemiosłem wojskowym. To jest pierwsza sprawa.

Jeśli chodzi o przyrost liczby słuchaczy w szkołach, to tego państwu nie powiem. Myślę, że dokładnie dowiecie się państwo na następnym posiedzeniu. To, co ja mogę powiedzieć, to tyle, że jest w pełni zabezpieczona dotacja dla szkół, inaczej nie moglibyśmy tych podchorążych przyjąć we wrześniu na studia. Tak że ja musiałem dokonać takich zmian w budżecie, minister musiał dokonać takich zmian, które zapewniają odpowiednią dotację dla szkół wyższych.

Przewodniczący Jarosław Rusiecki:

Bardzo dziękuję.

Czy ktoś z państwa senatorów… Nie widzę chętnych.

Wysłuchaliśmy wniosku zgłoszonego przez pana senatora Roberta Mamątowa.

Kończąc dyskusję, dziękuję panu ministrowi, panu generałowi, panom oficerom, panu prezesowi, wszystkim współpracownikom za udział w dyskusji i rozpatrzenie budżetu dotyczącego Ministerstwa Obrony Narodowej.

Chciałbym postawić wniosek o pozytywne zaopiniowanie budżetu w zakresie dotyczącym Ministerstwa Obrony Narodowej i obronności na rok 2017.

Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku? Proszę o podniesienie ręki. (6)

Kto jest przeciw? (0)

Kto się wstrzymał? (0)

Dziękuję bardzo.

Wniosek został przyjęty jednogłośnie.

Chciałbym teraz poprosić o wybranie senatora, który przedstawi opinię w Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. Jednocześnie chciałbym prosić, aby tym senatorem, senatorem sprawozdawcą był senator Jan Dobrzyński.

Czy ktoś z państwa senatorów ma inne propozycje? Nie ma zgłoszeń.

Czy pan senator podejmuje się tego zadania?

(Senator Jan Dobrzyński: Wyrażam zgodę, oczywiście.)

Bardzo dziękuję.

Dziękuję panu ministrowi, panu generałowi, panom pułkownikom, panu prezesowi, dziękuję wszystkim państwu za dzisiejsze spotkanie. Dziękuję państwu bardzo.

Zamykam posiedzenie senackiej Komisji Obrony Narodowej.

(Koniec posiedzenia o godzinie 12 minut 46)