Narzędzia:

Zapowiedzi

14 czerwca 2005 r.

14 czerwca 2005

W pierwszym punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senatorowie zapoznali się z informacją o sytuacji na rynku owoców miękkich w Polsce.

Informację przedstawił minister rolnictwa i rozwoju wsi Jerzy Pilarczyk. Ponadto zapoznano się z opiniami producentów, m.in. Tomasza Solisa ze Związku Sadowników Polskich oraz Władysława Kowalczyka z Krajowego Związku Zrzeszeń Plantatorów Owoców i Warzyw.

Minister J. Pilarczyk poinformował, że w tym roku, podobnie jak w ubiegłym, mogą wystąpić trudności ze zbytem owoców miękkich. Powodem jest nieuregulowanie rynku i brak porozumienia między producentami owoców a zakładami przetwórczymi. Minister powiedział, że resort rolnictwa ma ograniczone możliwości ingerencji w skup owoców. Dodał, że w ubiegłym roku ministerstwo podjęło się negocjacji między producentami owoców i firmami skupującymi, nie dały one jednak większych rezultatów. Jak podkreślił, podstawową sprawą jest funkcjonowanie rynku na podstawie długoletnich umów między rolnikami a skupem. "Najsłabszym ogniwem jest to, że umowy te są co najwyżej umowami doraźnymi, a nie wieloletnimi, kontraktacyjnymi i producent nie ma pewności, że produkuje pod określonego odbiorcę" - stwierdził szef resortu rolnictwa.

Minister J. Pilarczyk zwrócił uwagę, że mimo propozycji ze strony ministerstwa, by porozumieć się w sprawie wypośrodkowanego, optymalnego poziomu cen, które by satysfakcjonowały obie strony, nie było chęci do podjęcia działań zmierzających do zawarcia wieloletnich umów. Zdaniem ministra, "prawdopodobnie i w tym roku nie unikniemy napięć pomiędzy producentami a odbiorcami" owoców miękkich.

W. Kowalczyk z Krajowego Związku Zrzeszeń Plantatorów Owoców i Warzyw podkreślił, że rolnicy są gotowi do zawierania umów kontraktacyjnych, ale nie chce ich przemysł. Jego zdaniem, konieczne jest zorganizowanie rynku owoców i warzyw, a roli regulatora powinny się podjąć firmy skupujące owoce lub ich przetwórcy. Dodał, że sytuacja w tym roku jest jeszcze trudniejsza niż w ubiegłym. Skupy proponują cenę 1 zł za kilogram lub mniej, podczas gdy w 2004 roku średnia cena skupu wyniosła 1,6 zł/kg.

Minister rolnictwa J. Pilarczyk przypomniał, że resort już w ubiegłym roku poinformował Komisję Europejską o trudnościach ze zbytem owoców miękkich przez polskich producentów, wskazując na potrzebę większego uregulowania tego rynku. Jednak, jak zauważył minister, postulaty Polski nie spotykają się ze zrozumieniem, gdyż kraje "starej" Unii zainwestowały w produkcję owoców np. w Maroko i nie są zainteresowanie ograniczaniem przywozu owoców z krajów trzecich.

W opinii ministra J. Pilarczyka, Unia Europejska nie jest gotowa do rozwiązań systemowych, dlatego Polska zabiega o doraźne rozwiązanie problemu producentów owoców w postaci ograniczenia importu truskawek mrożonych z krajów pozaunijnych, m.in. z Chin.

Wniosek o podjęcie postępowania ochronnego został przedłożony przez Polskę w komisji Europejskiej w maju tego roku. Ochrona ma polegać na ustanowieniu dodatkowych ceł niwelujących różnicę między niską ceną importową a ceną na rynku unijnym. Decyzja w tej sprawie ma zapaść w tym tygodniu. W głosowaniu Polska musi uzyskać poparcie przynajmniej 12 krajów.

W dyskusji senatorowie z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi stwierdzali, że oczekują na raport UE o sytuacji na rynku owoców miękkich, a także na podjęcie przez Unię pilnych działań systemowych, skutecznie chroniących wspólny rynek przed importem z krajów trzecich i zachęcających przetwórców do zawierania wieloletnich umów kontraktacyjnych z producentami owoców. Po raz kolejny wskazywali na potrzebę nowelizacji ustawy o grupach producentów rolnych zmierzającej do poprawy ekonomicznych i prawnych warunków ich działalności.

W drugim punkcie porządku dziennego przystąpiono do rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o organizacji niektórych rynków rolnych, ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego oraz ustawy o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych.

O rozwiązaniach przyjętych w ustawie sejmowej mówiła wicedyrektor Departamentu Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Bogumiła Kasperowicz. Zapoznano się także z uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

W głosowaniu Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi postanowiła zaproponować Senatowi przyjęcie rozpatrywanej nowelizacji bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Andrzeja Anulewicza.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się także z informacją o realizacji pomocy stypendialnej dla dzieci byłych pracowników Państwowych Gospodarstw Rolnych.

Informację przedstawiła wiceminister edukacji narodowej i sportu Anna Radziwiłł, a także K. Szyndler z biura prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych.

Ustawa z 16 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadziła nowy system pomocy materialnej dla uczniów. Obejmuje on pomoc o charakterze socjalnym, socjalnym i motywacyjnym oraz motywacyjnym.

Łącznie z dofinansowaniem z europejskiego Funduszu Społecznego na pomoc materialną dla dzieci wiejskich, w tym dzieci byłych pracowników pegeerów, przeznaczono w br. około 236 mln zł.

Od 1998 r. obok systemu pomocy materialnej dla uczniów realizowanej przez resort oświaty dodatkowo funkcjonuje pomoc świadczona dzieciom byłych pracowników pegeerów uczących się w szkołach średnich kończących się maturą, realizowany przez Agencję Nieruchomości Rolnych. Obecnie obejmuje on około 46 000 uczniów.

O stypendia mogą ubiegać się uczniowie, którzy spełniają następujące kryteria:

• są dziećmi byłych pracowników ppgr,

• dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 532 zł (możliwe jest odstąpienie od tego kryterium w szczególnie uzasadnionych wypadkach, na wniosek ośrodków pomocy społecznej),

• zamieszkują na terenach wiejskich lub w miastach do 20 000 mieszkańców.

Pomiędzy rozwiązaniami przyjętymi w ustawie o systemie oświaty a programem Agencji Nieruchomości Rolnych istnieją wyraźne różnice. Przede wszystkim dotyczą one kwoty dochodu uprawiającego do ubiegania się o stypendium, w wypadku ustawy o systemie oświaty jest to 316 zł/na osobę w rodzinie, w programie ANR - 532 zł, a także wysokości świadczeń stypendialnych (w ustawie o systemie oświaty jest to od 44,80 zł do 112 zł miesięcznie, agencja wypłaca zaś świadczenia w wysokości 200 zł miesięcznie).

System pomocy materialnej dla uczniów - dzieci byłych pracowników ppgr wyraźnie preferował na tle innych uczniów tą grupę społeczną, zwłaszcza w porównaniu z grupą uczniów z terenów wiejskich zarówno w kwestii dostępu do pomocy, jak i jej wysokości.

Obecnie uczniowie będący dziećmi byłych pracowników ppgr są w pełni uprawnieni do korzystania z wszystkich dostępnych form pomocy stypendialnej zarówno na podstawie ustawy o systemie oświaty, jak i ZPORR, jeżeli spełniają kryteria zawarte w tych aktach prawnych.

Przyjęte dotychczas rozwiązania ustawowe w zakresie pomocy materialnej dla uczniów wyrównują szanse wszystkich dzieci do ubiegania się o pomoc materialną o charakterze edukacyjnym. Mogą z niej na równych prawach korzystać również dzieci z terenów wiejskich, w tym dzieci byłych pracowników ppgr, które spełniają kryteria określone w ustawie o systemie oświaty bądź w programie operacyjnym.

W celu zapewnienia płynnego przekazania istniejącego systemu stypendialnego prowadzonego przez ANR do systemu oświaty przedłużono wypłatę stypendiów przez agencję do 30 czerwca br.

Kontynuowanie wypłacania stypendiów przez ANR w proponowanym przez posłów wymiarze czasowym rodzi poważne skutki finansowe dla budżetu państwa w postaci zmniejszenia wpływów środków do budżetu odpowiednio w kolejnych latach. Według szacunkowych danych przygotowanych przez ANR kontynuowanie stypendiów tylko dla uczniów objętych wcześniej programem stypendialnym do momentu ukończenia przez nich szkół średnich wymaga zaangażowania w kolejnych latach następujących środków finansowych: 2005 r. - 33,5 mln zł, 2006 r. - 53,0 mln zł, 2007 r. - 25,0 mln zł, 2008 r. - 5,8 mln zł.

Program stypendialny ANR ma być finansowany z części różnicy między wpływami a wydatkami agencji, stanowiącej zobowiązanie wobec budżetu państwa. Oznacza to uszczuplenie o te kwoty dochodów budżetu państwa planowanych z tytułu wpłat ANR.

Obecnie nie ma możliwości kontynuowania wypłacania pomocy materialnej dla dzieci byłych pracowników państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej przez Agencję Nieruchomości Rolnych w ramach ustawy o systemie oświaty. Pomoc taka może być realizowana jedynie w formie programu rządowego.

W dyskusji senatorowie wskazywali na potrzebę przygotowania rządowego programu pomocy dla mieszkańców terenów popegeerowskich, w tym pomocy stypendialnej dla dzieci byłych pracowników PGR. Opowiadano się także za nowelizacją przepisów umożliwiających przedłużenie obecnie funkcjonującego systemu pomocy stypendialnej dla uczniów z rodzin popegeerowskich do czasu zakończenia ich nauki w szkole, zgodnie z zasadą poszanowania praw nabytych.