2 czerwca 2005 r. w gmachu Senatu marszałek Longin Pastusiak otworzył wystawę STASZIC - BYĆ NARODOWI UŻYTECZNYM, poświęconą temu wybitnemu Polakowi w 250. rocznicę urodzin.
Wystawę zorganizowały, z inicjatywy senatora Tadeusza Rzemykowskiego i prezydenta Piły Zbigniewa Kosmatka, Urząd Miasta Piły, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Muzeum Stanisława Staszica w Pile oraz Poszukiwanie Nafty i Gazu "Nafta" Sp. z o.o. w Pile.
17 marca 2005 r., z okazji 250. rocznicy urodzin Stanisława Staszica, Senat RP uczcił pamięć tego wielkiego Polaka specjalną uchwałą.
Otwierając wystawę, marszałek Senatu powiedział:
W imieniu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i własnym, serdecznie witam na otwarciu wystawy pt.: "Staszic - być narodowi użytecznym".
Rok 2005, uchwałą Prezydium Polskiej Akademii Nauk, został ogłoszony rokiem Staszica. Jesienią 2005 roku przypada bowiem 250. rocznica jego urodzin, a na początku 2006 roku minie 180 lat od jego śmierci.
Senat Rzeczypospolitej Polskiej uczcił pamięć tego wybitnego Polaka specjalną uchwałą z dnia 17 marca br. - jej treść m.in. znajduje się w zaproszeniach na wystawę.
Ksiądz Stanisław Wawrzyniec Staszic, rodem z Piły, wybitny filozof, działacz polityczny i oświatowy, geolog i geograf, wielki mąż stanu i społecznik, był człowiekiem wszechstronnie uzdolnionym i wykształconym. Był oddanym rzecznikiem reform społecznych w okresie Sejmu Czteroletniego, a po rozbiorach Polski działał z wielkim oddaniem na rzecz rozwoju gospodarczego. Był wybitnym organizatorem życia naukowego.
Położył wielkie zasługi dla Polski przełomu XVIII i XIX wieku. Był profesorem Akademii Zamoyskiej, autorem wielu prac naukowych, w tym prekursorskiego dzieła z zakresu polskiej geologii "O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski". A jego "Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego .." i "Przestrogi dla Polski.." są wielkim i oryginalnym wkładem w polską myśl o państwie i społeczeństwie.
Współtworzył Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Szkołę Akademiczno-Górniczą w Kielcach, Uniwersytet Warszawski, Instytut Agronomiczny oraz Instytut Głuchoniemych i Ociemniałych w Warszawie, Hrubieszowskie Towarzystwo Rolnicze, a także Izbę Edukacyjną, dzięki której znacznie rozbudowano szkolnictwo elementarne w Księstwie Warszawskim.
Stanisław Staszic był człowiekiem niezwykłym. Nie poddawał się w najcięższych chwilach narodu. Wierzył w pracę i rozum ludzki oraz możliwość stworzenia lepszego jutra.
Wszechstronność zainteresowań i działań Staszica potwierdza fakt, że to dzięki jego staraniom i funduszom wzniesiono w Warszawie między innymi: Pałac Staszica oraz pomniki ks. Józefa Poniatowskiego i Mikołaja Kopernika, które istnieją do dzisiaj.
Chcę podkreślić, że Senat Rzeczypospolitej Polskiej już wielokrotnie był miejscem wystaw o bardzo różnorodnej tematyce. Dzisiejsza wystawa poświęcona jest właśnie temu wielkiemu Polakowi, którym bez wątpienia był Stanisław Staszic.
Również jubileusz innego wielkiego Polaka Mikołaja Kopernika - w 530. rocznicę jego urodzin i 460. rocznicę śmierci - Senat uczcił i w dniu 8 sierpnia 2003 roku podjął uchwałę w sprawie uczczenia jego pamięci. Tu w Senacie, w tym samym miejscu co dzisiaj, otworzyliśmy wystawę poświęconą Kopernikowi.
Zapewne nie jestem odosobniony w przeświadczeniu, że nasze wystawy przybliżają nam, współczesnym, dorobek wcześniejszych pokoleń, eksponując ich wybitne osiągnięcia.
Jestem przekonany, że dzisiejsza wystawa przybliży sylwetkę oraz ogromny dorobek Stanisława Staszica, a jej tytuł: "Staszic - być narodowi użytecznym" w pełni odzwierciedli postawę życiową tego wybitnego Polaka. Sądzę, że słowa te, także i my przyjmiemy za motto naszego zawodowego i społecznego działania.
Serdecznie dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do powstania wystawy o Stanisławie Staszicu i zapraszam do jej obejrzenia.